I. Quản lý ngân sách
Phần này tập trung vào khái niệm, nguyên tắc và vai trò của quản lý ngân sách trong bối cảnh ngân sách nhà nước. Ngân sách nhà nước được định nghĩa là một kế hoạch thu chi được phê chuẩn bởi cơ quan có thẩm quyền, nhằm đảm bảo thực hiện các chức năng của nhà nước. Đặc điểm nổi bật của ngân sách nhà nước là gắn liền với quyền lực nhà nước và sở hữu công. Vai trò của ngân sách nhà nước bao gồm duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và thực hiện công bằng xã hội.
1.1 Khái niệm ngân sách nhà nước
Ngân sách nhà nước là một quỹ tiền tệ tập trung, được lập kế hoạch thu chi trong một khoảng thời gian nhất định. Theo Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015, ngân sách nhà nước bao gồm các khoản thu chi được dự toán và thực hiện để đảm bảo chức năng của nhà nước. Ngân sách nhà nước ở Việt Nam được chia thành ngân sách trung ương và ngân sách địa phương, với sự phân cấp quản lý rõ ràng.
1.2 Đặc điểm của ngân sách nhà nước
Ngân sách nhà nước có những đặc điểm riêng biệt như gắn liền với quyền lực nhà nước, sở hữu công, và hoạt động phân phối lại nguồn tài chính. Ngân sách nhà nước không chỉ là quỹ tiền tệ tập trung mà còn được chia thành nhiều quỹ nhỏ để phục vụ các mục đích cụ thể. Hoạt động thu chi của ngân sách nhà nước chủ yếu tuân theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp.
1.3 Vai trò của ngân sách nhà nước
Ngân sách nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và điều chỉnh kinh tế vĩ mô. Ngoài ra, ngân sách nhà nước còn là công cụ để thực hiện công bằng xã hội, giải quyết các vấn đề xã hội thông qua các chính sách thuế và chi tiêu công.
II. Chi tiêu ngân sách
Phần này phân tích về chi tiêu ngân sách, đặc biệt là chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại Thị xã An Khê, Gia Lai. Chi thường xuyên là một phần quan trọng trong tổng chi ngân sách, bao gồm các khoản chi cho hoạt động thường xuyên của các cơ quan nhà nước. Thực trạng quản lý chi thường xuyên tại Thị xã An Khê được đánh giá qua các giai đoạn từ 2018 đến 2020, với những tồn tại và hạn chế cần được khắc phục.
2.1 Khái niệm chi thường xuyên ngân sách nhà nước
Chi thường xuyên ngân sách nhà nước là các khoản chi phục vụ cho hoạt động thường xuyên của các cơ quan nhà nước, bao gồm chi lương, chi quản lý hành chính, và chi cho các dịch vụ công. Đây là một phần không thể thiếu trong tổng chi ngân sách nhà nước, đảm bảo duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước.
2.2 Thực trạng chi thường xuyên tại Thị xã An Khê
Tại Thị xã An Khê, chi thường xuyên ngân sách nhà nước chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi ngân sách. Tuy nhiên, việc quản lý chi thường xuyên còn nhiều bất cập, như việc lập dự toán chưa chính xác, chấp hành dự toán chưa hiệu quả, và kiểm soát chi tiêu chưa chặt chẽ. Những tồn tại này cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách.
2.3 Đánh giá quản lý chi thường xuyên
Quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại Thị xã An Khê cần được cải thiện thông qua việc hoàn thiện quy trình lập dự toán, tăng cường kiểm soát chi tiêu, và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý. Các giải pháp đề xuất nhằm đảm bảo sử dụng ngân sách một cách tiết kiệm và hiệu quả.
III. Giải pháp hoàn thiện quản lý chi thường xuyên
Phần này đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại Thị xã An Khê, Gia Lai. Các giải pháp bao gồm hoàn thiện quy trình lập dự toán, tăng cường kiểm soát chi tiêu, và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý. Những giải pháp này nhằm đảm bảo sử dụng ngân sách một cách hiệu quả, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
3.1 Hoàn thiện lập dự toán
Việc lập dự toán chi thường xuyên cần được cải thiện thông qua việc nâng cao tính chính xác và minh bạch trong quá trình dự toán. Các cơ quan quản lý cần dựa trên cơ sở dữ liệu thực tế và nhu cầu thực tiễn để lập dự toán một cách hợp lý.
3.2 Tăng cường kiểm soát chi tiêu
Kiểm soát chi tiêu là yếu tố quan trọng để đảm bảo sử dụng ngân sách hiệu quả. Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành dự toán, đồng thời áp dụng các biện pháp xử lý vi phạm kịp thời.
3.3 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ
Đội ngũ cán bộ quản lý ngân sách cần được đào tạo và nâng cao năng lực chuyên môn. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ sẽ góp phần cải thiện hiệu quả quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước.
