Tổng quan nghiên cứu
Việc học từ vựng tiếng Anh đóng vai trò then chốt trong việc phát triển bốn kỹ năng ngôn ngữ: nghe, nói, đọc, viết. Tại một trường trung học công lập ở Hà Nội, lớp 6A gồm 45 học sinh đang gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp thu và ghi nhớ từ vựng tiếng Anh, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng giao tiếp và học tập của các em. Nghiên cứu được thực hiện trong học kỳ II năm học 2022-2023, kéo dài khoảng 3 tháng, nhằm mục tiêu đánh giá hiệu quả của việc ứng dụng website tương tác wordwall.net trong việc nâng cao khả năng làm chủ từ vựng của học sinh lớp sáu. Qua đó, nghiên cứu cũng khảo sát thái độ của học sinh đối với việc sử dụng công cụ này trong quá trình học tập. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy từ vựng được kỳ vọng không chỉ cải thiện điểm số mà còn tăng cường sự hứng thú và tham gia tích cực của học sinh trong lớp học. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển phương pháp giảng dạy tiếng Anh hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ tại các trường trung học cơ sở ở Việt Nam.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên lý thuyết về từ vựng và phương pháp giảng dạy từ vựng trong tiếng Anh, bao gồm:
Khái niệm từ vựng: Từ vựng được định nghĩa là tập hợp các từ và thuật ngữ mà người học hiểu và sử dụng trong giao tiếp, bao gồm cả từ vựng chủ động (sử dụng trong nói và viết) và từ vựng thụ động (hiểu trong nghe và đọc).
Lý thuyết về sự làm chủ từ vựng: Bao gồm khả năng hiểu nghĩa từ, phát âm, chính tả, ngữ pháp liên quan, và khả năng vận dụng từ trong các ngữ cảnh khác nhau. Việc sử dụng chiến lược siêu nhận thức giúp người học chủ động chọn lọc và ghi nhớ từ mới hiệu quả.
Mô hình Kemmis và McTaggart (1988): Thiết kế nghiên cứu hành động lớp học gồm bốn giai đoạn: lập kế hoạch, thực hiện, quan sát và phản hồi, được lặp lại theo vòng xoắn ốc nhằm cải tiến liên tục.
Phương pháp giảng dạy từ vựng truyền thống và công nghệ: So sánh các kỹ thuật trình bày từ mới, phương pháp ghi nhớ, hoạt động trong lớp và đánh giá từ vựng với việc ứng dụng công cụ web-based như wordwall.net.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp Nghiên cứu hành động lớp học (Classroom Action Research - CAR) kết hợp cả phương pháp định lượng và định tính.
Đối tượng nghiên cứu: 45 học sinh lớp 6A tại một trường trung học công lập ở Hà Nội.
Thời gian nghiên cứu: Từ ngày 12/01/2023 đến 26/04/2023 (khoảng 104 ngày).
Cỡ mẫu: Toàn bộ học sinh lớp 6A được chọn do có điểm từ vựng thấp nhất trong khối.
Phương pháp chọn mẫu: Lựa chọn thuận tiện (convenience sampling) dựa trên nhu cầu cải thiện điểm từ vựng của lớp.
Công cụ thu thập dữ liệu:
- Bài kiểm tra từ vựng: 1 bài kiểm tra trước (pre-test) và 2 bài kiểm tra sau (post-tests) nhằm đo lường sự tiến bộ về từ vựng.
- Quan sát lớp học: Sử dụng phiếu quan sát chuẩn để ghi nhận hoạt động, sự tham gia và thái độ của học sinh trong quá trình học.
- Phỏng vấn bán cấu trúc: Khảo sát thái độ và cảm nhận của học sinh về việc sử dụng wordwall.net.
Phân tích dữ liệu:
- Dữ liệu định lượng được xử lý bằng thống kê mô tả và kiểm định t-test để so sánh điểm số trước và sau khi áp dụng công cụ.
- Dữ liệu định tính được phân tích nội dung nhằm rút ra các chủ đề liên quan đến thái độ và trải nghiệm học tập.
Quy trình nghiên cứu: Thực hiện theo mô hình Kemmis và McTaggart với hai chu kỳ hành động, mỗi chu kỳ gồm các bước lập kế hoạch, thực hiện, quan sát và phản hồi để điều chỉnh phương pháp dạy học.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Cải thiện điểm số từ vựng: Điểm trung bình bài kiểm tra từ vựng tăng từ khoảng 45 điểm trong pre-test lên 68 điểm trong post-test 1 và 75 điểm trong post-test 2, tương ứng mức tăng lần lượt khoảng 51% và 67%. Sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê với p < 0.05.
Tăng cường hoạt động học tập: Quan sát cho thấy tỷ lệ học sinh tích cực tham gia các hoạt động từ vựng trên wordwall.net tăng từ 60% trong chu kỳ 1 lên 85% trong chu kỳ 2, thể hiện sự gia tăng rõ rệt về sự chú ý và tương tác trong lớp.
Thái độ tích cực của học sinh: Phỏng vấn cho thấy 90% học sinh cảm thấy hứng thú và thích thú khi học từ vựng qua các trò chơi tương tác trên website, đồng thời nhận thấy khả năng ghi nhớ và sử dụng từ mới được cải thiện rõ rệt.
Giảm thiểu các vấn đề trong dạy học: Qua phản hồi và quan sát, việc giảm số lượng trò chơi và tăng cường sự tham gia trực tiếp của học sinh trong chu kỳ 2 đã giúp giảm tình trạng mất tập trung và tăng hiệu quả học tập.
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu cho thấy việc ứng dụng wordwall.net đã góp phần đáng kể vào việc nâng cao khả năng làm chủ từ vựng của học sinh lớp sáu. Sự tăng điểm số kiểm tra minh chứng cho hiệu quả của phương pháp học tập tương tác, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế về việc sử dụng công nghệ trong giảng dạy từ vựng. Việc tăng cường hoạt động học tập và thái độ tích cực của học sinh cũng phản ánh sự phù hợp của công cụ này với nhu cầu và phong cách học tập của học sinh hiện đại.
So với các phương pháp truyền thống, việc sử dụng wordwall.net giúp đa dạng hóa hình thức học tập, tạo môi trường học tập sinh động và kích thích sự chủ động của học sinh. Việc điều chỉnh phương pháp trong chu kỳ 2, giảm thiểu sự phụ thuộc vào trò chơi và tăng cường tương tác trực tiếp, đã giải quyết được những hạn chế ban đầu như mất tập trung và thiếu sự tham gia đồng đều.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện sự tăng điểm trung bình qua các bài kiểm tra, biểu đồ tròn minh họa tỷ lệ học sinh tích cực tham gia, và bảng tổng hợp các phản hồi phỏng vấn để làm rõ thái độ học tập.
Đề xuất và khuyến nghị
Tích hợp wordwall.net vào chương trình giảng dạy thường xuyên: Giáo viên nên sử dụng các hoạt động tương tác trên website như một phần không thể thiếu trong bài học từ vựng, nhằm duy trì sự hứng thú và tăng cường hiệu quả học tập. Thời gian thực hiện: ngay trong năm học tiếp theo.
Đào tạo giáo viên về kỹ năng sử dụng công nghệ: Tổ chức các khóa tập huấn giúp giáo viên thành thạo trong việc thiết kế và điều chỉnh các hoạt động trên wordwall.net, đảm bảo phù hợp với mục tiêu bài học và đặc điểm học sinh. Thời gian: trong 3 tháng đầu năm học.
Khuyến khích học sinh tự học và luyện tập tại nhà: Phát triển các bài tập và trò chơi trên wordwall.net để học sinh có thể tự luyện tập ngoài giờ học, tăng cường khả năng ghi nhớ và vận dụng từ vựng. Thời gian: triển khai song song với giảng dạy trên lớp.
Cải thiện cơ sở vật chất và thiết bị công nghệ: Đầu tư thêm máy tính bảng, máy chiếu và kết nối internet ổn định tại lớp học để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng công cụ học tập trực tuyến. Thời gian: trong vòng 6 tháng.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Giáo viên tiếng Anh trung học cơ sở: Nghiên cứu cung cấp phương pháp và công cụ thực tiễn giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy từ vựng, đồng thời cải thiện sự tương tác và hứng thú của học sinh.
Nhà quản lý giáo dục và cán bộ chuyên môn: Thông tin về hiệu quả ứng dụng công nghệ trong giảng dạy giúp hoạch định chính sách, đầu tư và phát triển chương trình đào tạo phù hợp với xu hướng hiện đại.
Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành sư phạm tiếng Anh: Tài liệu tham khảo quý giá về thiết kế nghiên cứu hành động lớp học, phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu trong bối cảnh thực tiễn.
Các nhà phát triển phần mềm giáo dục: Hiểu rõ nhu cầu và phản hồi của người dùng cuối (giáo viên và học sinh) để cải tiến và phát triển các sản phẩm hỗ trợ học tập hiệu quả hơn.
Câu hỏi thường gặp
Wordwall.net là gì và nó hoạt động như thế nào trong giảng dạy từ vựng?
Wordwall.net là một nền tảng trực tuyến cung cấp các trò chơi và hoạt động tương tác giúp học sinh học từ vựng một cách sinh động. Giáo viên có thể tạo hoặc sử dụng các mẫu có sẵn để thiết kế bài học phù hợp với nội dung giảng dạy.Việc sử dụng wordwall.net có thực sự cải thiện điểm số từ vựng của học sinh không?
Theo kết quả nghiên cứu, điểm số trung bình của học sinh tăng khoảng 51% sau lần kiểm tra đầu tiên và 67% sau lần kiểm tra thứ hai, cho thấy sự cải thiện rõ rệt về khả năng làm chủ từ vựng.Có những khó khăn nào khi áp dụng wordwall.net trong lớp học?
Một số khó khăn bao gồm việc học sinh mất tập trung khi quá lạm dụng trò chơi, hạn chế về thiết bị công nghệ và việc giáo viên cần thời gian để làm quen và thiết kế bài học phù hợp.Làm thế nào để giáo viên khắc phục những khó khăn này?
Giáo viên nên cân nhắc sử dụng hợp lý các hoạt động trên website, kết hợp với phương pháp giảng dạy truyền thống, đồng thời tham gia các khóa đào tạo về công nghệ giáo dục để nâng cao kỹ năng.Học sinh có thích thú khi học từ vựng qua wordwall.net không?
Phần lớn học sinh (khoảng 90%) bày tỏ thái độ tích cực, cảm thấy hứng thú và cho rằng việc học qua các trò chơi tương tác giúp ghi nhớ từ mới dễ dàng hơn.
Kết luận
- Việc ứng dụng wordwall.net đã giúp cải thiện đáng kể khả năng làm chủ từ vựng của học sinh lớp sáu tại trường trung học công lập ở Hà Nội, với mức tăng điểm trung bình từ 51% đến 67%.
- Học sinh thể hiện sự tham gia tích cực và thái độ hứng thú khi học từ vựng qua các hoạt động tương tác trên website.
- Phương pháp nghiên cứu hành động lớp học cho phép điều chỉnh linh hoạt, khắc phục các hạn chế trong quá trình giảng dạy, nâng cao hiệu quả học tập.
- Kết quả nghiên cứu góp phần làm phong phú thêm kho tàng phương pháp giảng dạy tiếng Anh hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh ứng dụng công nghệ thông tin.
- Đề xuất triển khai rộng rãi công cụ wordwall.net trong giảng dạy từ vựng, đồng thời tăng cường đào tạo giáo viên và cải thiện cơ sở vật chất để phát huy tối đa hiệu quả.
Hành động tiếp theo: Giáo viên và nhà trường nên bắt đầu tích hợp wordwall.net vào chương trình giảng dạy, đồng thời tổ chức các buổi tập huấn kỹ năng sử dụng công nghệ cho giáo viên trong học kỳ tới. Các nhà nghiên cứu có thể tiếp tục mở rộng nghiên cứu với các lớp học và địa điểm khác để khẳng định tính ứng dụng rộng rãi của phương pháp này.