Vai trò của Thanh Tra Chính Phủ đối với Kiểm Soát Quyền Lực Nhà Nước ở Việt Nam hiện nay

Luận văn thạc sĩ luật học này tập trung nghiên cứu vai trò của Thanh tra Chính phủ trong việc kiểm soát quyền lực nhà nước ở Việt Nam hiện nay. Tác giả khẳng định tầm quan trọng của việc kiểm soát quyền lực nhà nước, trích dẫn quan điểm của TS Bùi Xuân Phái: "Nắm giữ quyền lực nhà nước và sử dụng quyền lực nhà nước như thế nào có một ý nghĩa vô cùng to lớn, tác động mạnh mẽ lên sự phát triển của loài người nói chung và của mỗi thành viên trong xã hội nói riêng". Do đó, kiểm soát quyền lực nhà nước là cần thiết để đảm bảo quyền lực được sử dụng đúng mục đích, mang lại lợi ích cho xã hội, hạn chế sự "tha hóa và biến chất". Tác giả tham khảo quan điểm của GS.TS Nguyễn Minh Đoan, định nghĩa kiểm soát quyền lực nhà nước là "toàn bộ những hoạt động xem xét, theo dõi, giám sát, đánh giá, phát hiện và xử lý các hành vi lạm dụng, lợi dụng quyền lực". Từ đó, luận văn đi sâu phân tích vai trò của Thanh tra Chính phủ, một cơ quan chủ chốt trong việc kiểm soát quyền hành pháp. Tác giả cũng phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm soát của Thanh tra Chính phủ, bao gồm khuôn khổ pháp lý, nguồn lực, và sự phối hợp giữa các cơ quan.

Chương này đánh giá thực trạng hoạt động kiểm soát quyền lực nhà nước của Thanh tra Chính phủ. Luận văn phân tích các quy định pháp luật hiện hành về nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ, sau đó đánh giá thực tiễn thực hiện. Tác giả xem xét công tác tham mưu, đề xuất chính sách, pháp luật; công tác thanh tra, kiểm tra; và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Dựa trên phân tích số liệu và các trường hợp cụ thể, luận văn chỉ ra những thành tựu đạt được, đồng thời làm rõ những hạn chế, bất cập. Một số hạn chế được đề cập bao gồm sự chồng chéo chức năng, hoạt động bị phụ thuộc vào cơ quan hành chính cùng cấp, thiếu tính tự chủ, độc lập. Những hạn chế này ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm soát quyền lực nhà nước, làm giảm sự tin tưởng của người dân. Tác giả nhấn mạnh sự cần thiết phải đổi mới, hoàn thiện cơ chế hoạt động của Thanh tra Chính phủ để đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới.

Xuất phát từ những phân tích về lý luận và thực tiễn, chương này đề xuất các phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao vai trò của Thanh tra Chính phủ trong việc kiểm soát quyền lực nhà nước. Tác giả đề cao việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, giữ vững niềm tin của nhân dân, kiện toàn bộ máy và công tác cán bộ. Phương hướng được đặt ra là tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Cụ thể, luận văn đề xuất các giải pháp như: tăng cường tham mưu, đề xuất chính sách, pháp luật; nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra, phòng chống tham nhũng; nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo; hoàn thiện pháp luật về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ; tăng cường phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ với các cơ quan khác; và nâng cao năng lực, phẩm chất đội ngũ cán bộ thanh tra. Các giải pháp này nhằm đảm bảo Thanh tra Chính phủ thực hiện tốt chức năng giám sát, góp phần xây dựng một nhà nước trong sạch, vững mạnh.