Luận Văn: Nghiên Cứu Khả Năng Nhân Nhanh Lan Hài Trần Liên Paphiopedilum Tranlienianum Bằng Phương Pháp In Vitro

• Tác giả: Đỗ Ngọc Hà
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tình
• Trường học: Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Công nghệ sinh học
• Đề tài: Nghiên cứu khả năng nhân nhanh lan Hài Trần Liên (Paphiopedilum tranlienianum) bằng phương pháp in vitro
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục đích nghiên cứu
• 1.2. Yêu cầu của đề tài
• 1.3. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Tổng quan về Lan Hài
• 2.2. Phân loại và nguồn gốc
• 2.3. Đặc điểm hình thái
• 2.4. Hiện trạng cây lan Hài Việt Nam
• 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Vật liệu, hóa chất và thiết bị nghiên cứu
• 3.2. Phạm vi, địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Chuẩn bị môi trường nuôi cấy in vitro
• 3.4.2. Phương pháp nghiên cứu quy trình nhân giống
• 3.4.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm
• 3.4.4. Phương pháp thu thập, xử lý số liệu và chỉ tiêu đánh giá
• 3.4.4.1. Thu thập số liệu
• 3.4.4.2. Các chỉ tiêu theo dõi
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ, thời gian của chất khử trùng H2O2 đến khả năng tạo vật liệu vô trùng
• 4.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của một số môi trường đến khả năng tái sinh phôi lan Hài Trần Liên
• 4.3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ một số Cytokinine đến khả năng nhân nhanh cây lan Hài Trần Liên
• 4.3.1. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ BA đến khả năng nhân nhanh chồi của cây lan Hài Trần Liên
• 4.3.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ BA kết hợp với Kinetin đến khả năng nhân nhanh phôi lan hài Trần Liên
• 4.3.4. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ BA, Kinetine, TDZ đến khả năng nhân nhanh giống cây
• 4.4. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ NAA và than hoạt tính đến khả năng ra rễ cây lan
• 4.4.1. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ của cây lan
• 4.5. Nghiên cứu ảnh hưởng của NAA kết hợp với than hoạt tính đến khả năng ra rễ của cây lan hài Trần liên
• 4.6. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của giá thể tới khả năng sinh trưởng và phát triển của lan
• 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Nghiên cứu nhân nhanh lan hài Trần Liên

Nghiên cứu này tập trung vào việc nhân nhanh lan hài Trần Liên (Paphiopedilum tranlienianum) bằng phương pháp in vitro. Mục tiêu chính là phát triển một quy trình hiệu quả để bảo tồn loài lan quý hiếm này, đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do khai thác quá mức và mất môi trường sống tự nhiên. Phương pháp in vitro được sử dụng để tạo ra số lượng lớn cây giống từ phôi, giúp giảm áp lực lên nguồn tài nguyên tự nhiên.

1.1. Đặc điểm Paphiopedilum tranlienianum

Paphiopedilum tranlienianum là loài lan đặc hữu của Việt Nam, phân bố chủ yếu ở khu vực Bắc Kạn và Thái Nguyên. Loài này có giá trị thẩm mỹ cao với hoa có cánh môi uốn cong hình chiếc hài, màu đỏ thẫm. Tuy nhiên, khả năng tái sinh tự nhiên của loài này rất thấp do phụ thuộc vào nấm cộng sinh, khiến nó được liệt kê vào danh sách các loài nguy cấp cần bảo tồn.

1.2. Kỹ thuật nhân giống in vitro

Kỹ thuật nhân giống in vitro được áp dụng để tạo ra cây giống từ phôi. Quy trình bao gồm khử trùng mẫu, tái sinh phôi, nhân nhanh chồi và ra rễ. Các yếu tố như nồng độ chất khử trùng, môi trường nuôi cấy và nồng độ cytokinin được nghiên cứu để tối ưu hóa quy trình. Kết quả cho thấy sự kết hợp giữa BA và Kinetin mang lại hiệu quả cao trong việc nhân nhanh chồi.

II. Phương pháp in vitro và ứng dụng

Phương pháp in vitro là công cụ quan trọng trong bảo tồn giống lan và phát triển cây giống. Nghiên cứu này đã xác định được các điều kiện tối ưu để nuôi cấy Paphiopedilum tranlienianum, bao gồm môi trường nuôi cấy, nồng độ hormone và giá thể. Kết quả nghiên cứu không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang lại giá trị thực tiễn trong việc tạo nguồn cây giống chất lượng cao.

2.1. Hệ thống nuôi cấy mô

Hệ thống nuôi cấy mô được thiết lập với các môi trường dinh dưỡng như MS và B5. Nghiên cứu cho thấy môi trường MS phù hợp hơn cho việc tái sinh phôi và nhân nhanh chồi. Ngoài ra, việc bổ sung than hoạt tính vào môi trường nuôi cấy giúp cải thiện tỷ lệ ra rễ và sinh trưởng của cây.

2.2. Ứng dụng công nghệ sinh học

Công nghệ sinh học đóng vai trò quan trọng trong việc nhân giống và bảo tồn các loài lan quý hiếm. Nghiên cứu này đã góp phần phát triển quy trình nhân giống Paphiopedilum tranlienianum, tạo tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo về bảo tồn và phát triển các loài lan khác.

III. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo tồn giống lan và phát triển khoa học cây trồng. Việc nhân nhanh Paphiopedilum tranlienianum bằng phương pháp in vitro không chỉ giúp bảo tồn loài lan quý hiếm mà còn tạo ra nguồn cây giống chất lượng cao phục vụ cho nghiên cứu và thương mại.

3.1. Bảo tồn giống lan

Bảo tồn giống lan là mục tiêu chính của nghiên cứu. Việc nhân giống thành công Paphiopedilum tranlienianum giúp giảm áp lực khai thác từ tự nhiên, đồng thời tạo ra nguồn gen quý hiếm phục vụ cho các chương trình bảo tồn và phát triển bền vững.

3.2. Phát triển cây giống

Nghiên cứu đã đề xuất quy trình nhân giống hiệu quả, có thể áp dụng rộng rãi trong trồng lan và phát triển cây giống. Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao chất lượng cây giống, đáp ứng nhu cầu thị trường và thúc đẩy ngành công nghiệp hoa lan phát triển.