I. Tổng quan về tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án
Phần này tổng hợp các nghiên cứu liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước Việt Nam theo Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU. Các nghiên cứu trước đây tập trung vào lý luận về tranh chấp đầu tư, đặc điểm và nguồn gốc phát sinh tranh chấp. Luận án kế thừa và phát triển các nghiên cứu này, đồng thời chỉ ra những khoảng trống cần tiếp tục khám phá.
1.1. Các nghiên cứu liên quan đến lý luận về tranh chấp đầu tư
Các nghiên cứu trước đây đã đề cập đến khái niệm, đặc điểm và nguồn gốc phát sinh tranh chấp đầu tư giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước. Các nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò của pháp luật đầu tư quốc tế trong việc điều chỉnh các tranh chấp. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu các nghiên cứu chuyên sâu về cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định EVIPA.
1.2. Các nghiên cứu liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp
Các nghiên cứu về cơ chế giải quyết tranh chấp tập trung vào các phương thức như trọng tài, thương lượng và hòa giải. Tuy nhiên, các nghiên cứu này chưa đi sâu vào phân tích cơ chế pháp lý trong Hiệp định EVIPA, đặc biệt là sự tương thích với hệ thống pháp luật Việt Nam.
II. Những vấn đề lý luận về cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước
Phần này trình bày các khái niệm và đặc điểm của tranh chấp đầu tư giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước. Đồng thời, phân tích vai trò và phương thức của cơ chế giải quyết tranh chấp trong bối cảnh pháp luật đầu tư quốc tế.
2.1. Khái niệm và đặc điểm của tranh chấp đầu tư
Tranh chấp đầu tư là những mâu thuẫn phát sinh giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước liên quan đến việc thực hiện các cam kết đầu tư. Đặc điểm của tranh chấp này là tính chất phức tạp và thường liên quan đến các vấn đề pháp lý quốc tế.
2.2. Vai trò và phương thức của cơ chế giải quyết tranh chấp
Cơ chế giải quyết tranh chấp đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các bên. Các phương thức giải quyết bao gồm trọng tài, thương lượng và hòa giải. Hiệp định EVIPA đưa ra cơ chế giải quyết tranh chấp hai cấp, bao gồm sơ thẩm và phúc thẩm, nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch.
III. Quy định về cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU
Phần này phân tích các quy định cụ thể về cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định EVIPA, bao gồm các phương thức giải quyết và sự tương thích với hệ thống pháp luật Việt Nam.
3.1. Khái quát về Hiệp định EVIPA
Hiệp định EVIPA là một thỏa thuận quan trọng giữa Việt Nam và EU, nhằm bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư. Hiệp định này thay thế 21 hiệp định đầu tư song phương trước đây và đưa ra cơ chế giải quyết tranh chấp hiện đại, phù hợp với thông lệ quốc tế.
3.2. Cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định EVIPA
Cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định EVIPA bao gồm hai cấp: sơ thẩm và phúc thẩm. Ngoài ra, hiệp định cũng khuyến khích các phương thức giải quyết tranh chấp thân thiện như thương lượng và hòa giải. Điều này giúp giảm thiểu xung đột và tăng cường hợp tác giữa các bên.
IV. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi quy định về cơ chế giải quyết tranh chấp
Phần này đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực thi cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định EVIPA, bao gồm hoàn thiện pháp luật và tăng cường năng lực thực thi.
4.1. Hoàn thiện pháp luật đầu tư
Để cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định EVIPA hoạt động hiệu quả, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật đầu tư của Việt Nam. Điều này bao gồm việc sửa đổi các quy định không phù hợp và bổ sung các quy định mới, đảm bảo sự tương thích với Hiệp định EVIPA.
4.2. Tăng cường năng lực thực thi
Việc tăng cường năng lực thực thi pháp luật đầu tư là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả của cơ chế giải quyết tranh chấp. Cần đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn cao và nâng cao nhận thức của các cơ quan nhà nước về Hiệp định EVIPA.
