Luận án tiến sĩ kinh tế về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai

• Tác giả: Nguyễn Ngọc Huy
• Người hướng dẫn: Trần Ngọc Ngoạn
• Trường học: Học viện Khoa học Xã hội
• Chuyên ngành: Kinh tế phát triển
• Đề tài: Khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ kinh tế
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ KHAI THÁC TÀI NGUYÊN THỰC VẬT RỪNG PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
• 1.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước
• 1.2. Tình hình nghiên cứu trong nước
• 1.3. Nhận xét chung về các công trình hiện có và vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ KHAI THÁC TÀI NGUYÊN THỰC VẬT RỪNG PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
• 2.1. Cơ sở lý luận về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 2.2. Các khái niệm có liên quan và nội dung về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 2.3. Các lý thuyết, cách thức, mô hình về thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 2.4. Tiêu chí đánh giá về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 2.6. Kinh nghiệm thực tiễn về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 2.6.1. Kinh nghiệm quốc tế
• 2.6.2. Kinh nghiệm của một số địa phương ở Việt Nam
• 2.6.3. Các bài học rút ra đối với tỉnh Lào Cai
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG KHAI THÁC TÀI NGUYÊN THỰC VẬT RỪNG PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG TẠI TỈNH LÀO CAI
• 3.1. Các đặc điểm tự nhiên, kinh tế-xã hội của tỉnh Lào Cai ảnh hưởng tới khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững
• 3.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên
• 3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai
• 3.2. Thực trạng khai thác tài nguyên thực vật rừng tại tỉnh Lào Cai
• 3.2.1. Các chính sách của Trung ương và tỉnh Lào Cai liên quan đến khai thác tài nguyên thực vật rừng
• 3.2.2. Thực trạng khai thác tài nguyên thực vật rừng xét theo biến động về quy mô và cơ cấu diện tích lâm nghiệp có rừng, diện tích rừng ở tỉnh Lào Cai
• 3.2.3. Thực trạng khai thác xét theo chủng loại - gỗ và lâm sản ngoài gỗ
• 3.2.4. Thực trạng khai thác tài nguyên thực vật rừng ở tỉnh Lào Cai từ điều tra, khảo sát thực tiễn tại một số địa điểm. Khai thác tài nguyên thực vật rừng đối với một số sản phẩm từ tự nhiên
• 3.2.5. Một số mô hình khai thác tài nguyên thực vật rừng theo hướng phát triển bền vững ở tỉnh Lào Cai
• 3.3. Các kết quả của khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai
• 3.3.1. Bền vững về kinh tế
• 3.3.2. Bền vững về tài nguyên và môi trường
• 3.3.3. Bền vững về xã hội
• 3.4. Đánh giá chung về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai
• 3.4.1. Các kết quả đạt được
• 3.4.2. Các hạn chế, yếu kém
• 3.4.3. Nguyên nhân của các hạn chế, yếu kém
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP VỀ KHAI THÁC TÀI NGUYÊN THỰC VẬT RỪNG PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG TẠI TỈNH LÀO CAI
• 4.1. Bối cảnh quốc tế và trong nước đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035
• 4.1.1. Bối cảnh quốc tế
• 4.1.2. Bối cảnh trong nước và ở tỉnh Lào Cai
• 4.2. Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức đối với khai tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai
• 4.3. Quan điểm, định hướng khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai
• 4.3.1. Quan điểm của Nhà nước về khai thác tài nguyên thực vật rừng
• 4.3.2. Quan điểm của tác giả về khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai
• 4.4. Các giải pháp khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ phát triển bền vững tại tỉnh Lào Cai đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035
• 4.4.1. Các căn cứ đề xuất các giải pháp
• 4.4.2. Đề xuất các giải pháp
• CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: Các số liệu
• PHỤ LỤC 2: Bảng hỏi điều tra hộ về khai thác tài nguyên thực vật rừng ở Lào Cai
• PHỤ LỤC 3: Một số hình ảnh điều tra, khảo sát thực tiễn về khai thác tài nguyên thực vật rừng ở Lào Cai

I. Giới thiệu chung về luận án

Luận án tiến sĩ kinh tế với chủ đề Khai thác tài nguyên thực vật rừng bền vững tại Lào Cai tập trung vào việc phân tích và đánh giá thực trạng khai thác tài nguyên thực vật rừng trong bối cảnh phát triển bền vững. Tài nguyên thực vật rừng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguyên liệu cho nền kinh tế mà còn ảnh hưởng đến môi trường và xã hội. Luận án này nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình khai thác tài nguyên rừng, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững cho tỉnh Lào Cai.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Tài nguyên rừng tại Lào Cai đang bị khai thác một cách không bền vững, dẫn đến nhiều hệ lụy cho môi trường và xã hội. Việc khai thác tài nguyên thực vật rừng cần được thực hiện một cách hợp lý để bảo vệ đa dạng sinh học và đảm bảo sự phát triển kinh tế. Luận án chỉ ra rằng, mặc dù tỉnh Lào Cai đã có những chính sách bảo vệ rừng, nhưng thực trạng khai thác vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn. Cần có những nghiên cứu sâu hơn để tìm ra giải pháp tối ưu cho việc khai thác tài nguyên thực vật rừng, phục vụ cho phát triển bền vững.

II. Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn

Chương này trình bày các lý thuyết và khái niệm liên quan đến khai thác tài nguyên thực vật rừng phục vụ cho phát triển bền vững. Các lý thuyết này bao gồm các mô hình phát triển bền vững, tiêu chí đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng đến khai thác tài nguyên. Kinh nghiệm từ các quốc gia khác và một số địa phương trong nước cũng được phân tích để rút ra bài học cho tỉnh Lào Cai. Việc áp dụng các mô hình khai thác bền vững đã cho thấy hiệu quả trong việc bảo vệ tài nguyên và phát triển kinh tế địa phương.

2.1. Các lý thuyết và mô hình khai thác

Các lý thuyết về phát triển bền vững nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong quá trình phát triển kinh tế. Mô hình khai thác bền vững không chỉ tập trung vào lợi ích kinh tế mà còn chú trọng đến bảo vệ môi trường và phát triển xã hội. Các nghiên cứu cho thấy, việc áp dụng các mô hình này có thể giúp tỉnh Lào Cai khai thác tài nguyên thực vật rừng một cách hiệu quả hơn, đồng thời bảo vệ được môi trường sống cho các thế hệ tương lai.

III. Thực trạng khai thác tài nguyên thực vật rừng tại Lào Cai

Chương này phân tích thực trạng khai thác tài nguyên thực vật rừng tại tỉnh Lào Cai, bao gồm các đặc điểm tự nhiên và kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến hoạt động khai thác. Thực trạng cho thấy, mặc dù có nhiều chính sách hỗ trợ, nhưng việc khai thác tài nguyên vẫn diễn ra một cách không bền vững, dẫn đến tình trạng suy giảm chất lượng rừng và đa dạng sinh học. Các số liệu thống kê cho thấy, tỷ lệ che phủ rừng tại Lào Cai vẫn chưa đạt yêu cầu, và cần có những biện pháp khắc phục kịp thời.

3.1. Đặc điểm tự nhiên và kinh tế xã hội

Lào Cai có điều kiện tự nhiên phong phú, với nhiều loại tài nguyên thực vật đa dạng. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế nhanh chóng đã dẫn đến áp lực lớn lên tài nguyên rừng. Các hoạt động khai thác gỗ và lâm sản ngoài gỗ diễn ra mạnh mẽ, nhưng chưa được quản lý một cách hiệu quả. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn tác động tiêu cực đến đời sống của người dân địa phương, đặc biệt là các hộ nghèo và dân tộc thiểu số.

IV. Giải pháp khai thác tài nguyên thực vật rừng bền vững

Chương này đề xuất các giải pháp nhằm khai thác tài nguyên thực vật rừng một cách bền vững tại tỉnh Lào Cai. Các giải pháp bao gồm việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo vệ tài nguyên, cải thiện chính sách quản lý rừng, và phát triển các mô hình kinh tế xanh. Đặc biệt, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng trong việc thực hiện các giải pháp này. Việc áp dụng các giải pháp này không chỉ giúp bảo vệ tài nguyên mà còn tạo ra cơ hội việc làm và nâng cao đời sống cho người dân.

4.1. Đề xuất các giải pháp

Các giải pháp đề xuất bao gồm việc xây dựng các chính sách khuyến khích khai thác bền vững, phát triển các mô hình hợp tác xã trong khai thác tài nguyên thực vật rừng, và tăng cường công tác giám sát và quản lý. Cần có các chương trình đào tạo cho người dân về kỹ thuật khai thác bền vững, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên. Đồng thời, việc phát triển các sản phẩm từ tài nguyên thực vật rừng cũng cần được chú trọng để tạo ra giá trị kinh tế cao hơn cho cộng đồng.