I. Phát triển sản xuất xoài bền vững
Luận án tập trung vào việc phát triển sản xuất xoài bền vững tại tỉnh Sơn La, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng các giải pháp bền vững để nâng cao hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường. Nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về sản xuất xoài bền vững, đồng thời đánh giá thực trạng sản xuất xoài tại địa bàn. Kết quả cho thấy, diện tích xoài tại Sơn La tăng trưởng 38,63%/năm trong giai đoạn 2015-2020, nhưng chỉ 1,05% diện tích đạt tiêu chuẩn VietGAP. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc áp dụng các công nghệ nông nghiệp và quy trình sản xuất an toàn để đảm bảo chất lượng xoài và bảo vệ môi trường.
1.1. Thực trạng sản xuất xoài tại Sơn La
Nghiên cứu chỉ ra rằng, diện tích xoài tại Sơn La đạt 18.918 ha vào năm 2020, với sản lượng 54.274 tấn. Xoài được trồng chủ yếu tại các huyện Yên Châu, Mường La, Thuận Châu, Sông Mã, Mộc Châu và Mai Sơn. Tuy nhiên, tỷ lệ diện tích đạt tiêu chuẩn VietGAP còn thấp, chỉ 1,05%. Điều này phản ánh sự hạn chế trong việc áp dụng các quy trình sản xuất an toàn và công nghệ nông nghiệp. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, xuất khẩu xoài tăng 50%/năm, với giá trị đạt 5,7 triệu USD vào năm 2020. Tuy nhiên, sản phẩm chế biến từ xoài còn hạn chế, chủ yếu là xoài sấy khô và sấy dẻo.
1.2. Yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất xoài bền vững
Các yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất xoài bền vững bao gồm điều kiện tự nhiên, biến đổi khí hậu, nguồn lực hộ gia đình, và liên kết sản xuất. Nghiên cứu chỉ ra rằng, điều kiện địa hình chia cắt và đất dốc tại Sơn La gây khó khăn cho việc canh tác. Biến đổi khí hậu cũng tác động tiêu cực đến năng suất và chất lượng xoài. Ngoài ra, việc thiếu liên kết chặt chẽ giữa các hộ sản xuất và doanh nghiệp cũng là một rào cản lớn. Để khắc phục, nghiên cứu đề xuất tăng cường liên kết chuỗi giá trị và hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân.
II. Giải pháp phát triển sản xuất xoài bền vững
Luận án đề xuất ba nhóm giải pháp bền vững chính để phát triển sản xuất xoài bền vững tại Sơn La. Nhóm giải pháp kinh tế tập trung vào việc cải thiện giống xoài, vật tư đầu vào, và liên kết chuỗi giá trị. Nhóm giải pháp xã hội nhấn mạnh việc nâng cao năng lực lao động và tăng cường tập huấn kỹ thuật. Nhóm giải pháp kỹ thuật tập trung vào việc áp dụng công nghệ nông nghiệp và bảo vệ môi trường. Các giải pháp này được xây dựng dựa trên phân tích SWOT, nhằm tận dụng cơ hội và khắc phục điểm yếu trong sản xuất xoài tại Sơn La.
2.1. Giải pháp kinh tế
Nhóm giải pháp kinh tế bao gồm việc cải thiện giống xoài, vật tư đầu vào, và liên kết chuỗi giá trị. Nghiên cứu đề xuất tăng cường mã vùng trồng và vùng an toàn để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. Đồng thời, việc áp dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ nông nghiệp sẽ giúp nâng cao năng suất xoài và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liên kết chuỗi giá trị giữa nông dân, doanh nghiệp và thị trường tiêu thụ.
2.2. Giải pháp xã hội
Nhóm giải pháp xã hội tập trung vào việc nâng cao năng lực lao động và tăng cường tập huấn kỹ thuật cho nông dân. Nghiên cứu đề xuất tổ chức các khóa tập huấn kỹ thuật về canh tác bền vững và quản lý sản xuất. Đồng thời, việc tham gia hợp tác xã và hiệp hội cây ăn quả sẽ giúp nông dân chia sẻ kinh nghiệm và tăng cường liên kết sản xuất. Ngoài ra, nghiên cứu cũng đề xuất tổ chức các lễ hội xoài để quảng bá sản phẩm và thu hút khách du lịch.
III. Phát triển nông nghiệp bền vững tại Sơn La
Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển nông nghiệp bền vững tại Sơn La, đặc biệt là trong sản xuất xoài. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc áp dụng các giải pháp bền vững không chỉ giúp nâng cao năng suất xoài và chất lượng sản phẩm, mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế địa phương. Để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu đề xuất sự hỗ trợ từ các chính sách nông nghiệp của trung ương và địa phương, cùng với việc tăng cường liên kết sản xuất và quản lý sản xuất hiệu quả.
3.1. Chính sách hỗ trợ phát triển
Nghiên cứu đề xuất các chính sách nông nghiệp hỗ trợ phát triển sản xuất xoài bền vững, bao gồm chính sách về đất đai, quy hoạch, và hỗ trợ tài chính. Đồng thời, việc xây dựng thương hiệu xoài và mã vùng trồng sẽ giúp nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu. Ngoài ra, nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hỗ trợ tập huấn kỹ thuật và chuyển giao công nghệ cho nông dân.
3.2. Bảo vệ môi trường trong sản xuất
Nghiên cứu đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường trong sản xuất xoài, bao gồm việc sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật an toàn, và xử lý rác thải hiệu quả. Đồng thời, việc áp dụng các kỹ thuật canh tác bền vững sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thích ứng với biến đổi khí hậu để đảm bảo sản xuất xoài bền vững trong tương lai.
