I. Lý do chọn đề tài
Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí theo hướng tự định hướng cho sinh viên công nghệ kỹ thuật. Mục tiêu chính là phát triển năng lực tự học và kỹ năng vẽ kỹ thuật của sinh viên, đáp ứng yêu cầu của giáo dục kỹ thuật hiện đại. Nghị quyết số 29-NQ/TW của Đảng Cộng sản Việt Nam nhấn mạnh việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hiện đại, phát huy tính chủ động và sáng tạo của người học. Giáo dục đại học cần chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực, đặc biệt là trong các ngành kỹ thuật cơ khí và công nghệ kỹ thuật. Môn vẽ kỹ thuật cơ khí đóng vai trò quan trọng trong đào tạo sinh viên kỹ thuật, giúp họ phát triển kỹ năng vẽ kỹ thuật và ứng dụng vào thực tiễn sản xuất.
1.1. Bối cảnh giáo dục và đào tạo
Giáo dục đại học đang chuyển đổi từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực, đặc biệt trong các ngành kỹ thuật cơ khí và công nghệ kỹ thuật. Nghị quyết số 29-NQ/TW của Đảng Cộng sản Việt Nam nhấn mạnh việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hiện đại, phát huy tính chủ động và sáng tạo của người học. Tự học và tự định hướng là những năng lực quan trọng giúp sinh viên thích ứng với yêu cầu của thị trường lao động và học tập suốt đời.
1.2. Tầm quan trọng của môn vẽ kỹ thuật cơ khí
Môn vẽ kỹ thuật cơ khí là một trong những môn học cốt lõi trong chương trình đào tạo kỹ thuật cơ khí. Nó giúp sinh viên phát triển kỹ năng vẽ kỹ thuật, thiết kế các chi tiết máy và tham gia vào quá trình sản xuất. Việc áp dụng học tập tự định hướng trong môn học này sẽ giúp sinh viên chủ động hơn trong việc lập kế hoạch học tập và phát triển năng lực cá nhân.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Luận án tiến sĩ này nhằm đề xuất tiến trình dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí theo hướng tự định hướng cho sinh viên công nghệ kỹ thuật. Mục tiêu là nâng cao hiệu quả dạy học, phát triển năng lực tự học và kỹ năng vẽ kỹ thuật của sinh viên. Nghiên cứu cũng hướng đến việc đánh giá tính khả thi và hiệu quả của phương pháp này trong thực tiễn đào tạo.
2.1. Đề xuất tiến trình dạy học
Nghiên cứu đề xuất tiến trình dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí theo hướng tự định hướng, giúp sinh viên chủ động xây dựng kế hoạch học tập và phát triển năng lực cá nhân. Tiến trình này được thiết kế dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn, phù hợp với đặc điểm môn học và nhu cầu của sinh viên.
2.2. Đánh giá hiệu quả
Nghiên cứu tiến hành thực nghiệm sư phạm để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của tiến trình dạy học tự định hướng. Kết quả thực nghiệm sẽ là cơ sở để áp dụng phương pháp này vào thực tiễn đào tạo tại các trường đại học kỹ thuật.
III. Phương pháp nghiên cứu
Luận án tiến sĩ sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý luận và thực tiễn để đạt được mục tiêu đề ra. Phương pháp nghiên cứu lý luận bao gồm phân tích, tổng hợp các tài liệu liên quan đến học tập tự định hướng và dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn bao gồm điều tra, thực nghiệm sư phạm và đánh giá kết quả học tập của sinh viên.
3.1. Nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu lý luận tập trung vào việc phân tích và tổng hợp các tài liệu liên quan đến học tập tự định hướng và dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí. Các khái niệm, vai trò và nội hàm của học tập tự định hướng được làm rõ, làm cơ sở cho việc đề xuất tiến trình dạy học.
3.2. Nghiên cứu thực tiễn
Nghiên cứu thực tiễn bao gồm điều tra, thực nghiệm sư phạm và đánh giá kết quả học tập của sinh viên. Phương pháp điều tra được sử dụng để khảo sát thực trạng dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí tại các trường đại học kỹ thuật. Thực nghiệm sư phạm được tiến hành để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của tiến trình dạy học đề xuất.
IV. Kết quả và đóng góp
Luận án tiến sĩ đã đề xuất tiến trình dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí theo hướng tự định hướng, giúp sinh viên phát triển năng lực tự học và kỹ năng vẽ kỹ thuật. Kết quả thực nghiệm sư phạm cho thấy phương pháp này có tính khả thi và hiệu quả cao trong thực tiễn đào tạo. Nghiên cứu cũng góp phần làm phong phú thêm lý luận về học tập tự định hướng trong giáo dục kỹ thuật.
4.1. Đóng góp lý luận
Nghiên cứu góp phần làm phong phú thêm lý luận về học tập tự định hướng, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục kỹ thuật. Các khái niệm, vai trò và nội hàm của học tập tự định hướng được làm rõ, làm cơ sở cho việc áp dụng phương pháp này vào thực tiễn đào tạo.
4.2. Đóng góp thực tiễn
Nghiên cứu đề xuất tiến trình dạy học môn vẽ kỹ thuật cơ khí theo hướng tự định hướng, giúp sinh viên phát triển năng lực tự học và kỹ năng vẽ kỹ thuật. Kết quả thực nghiệm sư phạm cho thấy phương pháp này có tính khả thi và hiệu quả cao trong thực tiễn đào tạo tại các trường đại học kỹ thuật.