I. Giới thiệu
Nghiên cứu này nhằm mục đích phát triển và áp dụng mô hình ra quyết định đa tiêu chí trong việc lựa chọn thiết kế giao thông. Thiết kế giao thông là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng, chi phí và hiệu quả của đầu tư xây dựng. Mặc dù có nhiều phương pháp ra quyết định, nhưng việc áp dụng các phương pháp này trong thực tế thường gặp khó khăn do sự chủ quan và không chắc chắn trong quá trình đánh giá. Do đó, việc sử dụng phương pháp ra quyết định đa tiêu chí là cần thiết để đảm bảo tính khách quan và hiệu quả trong việc lựa chọn thiết kế giao thông.
1.1. Tầm quan trọng của việc lựa chọn thiết kế
Lựa chọn thiết kế giao thông không chỉ ảnh hưởng đến chi phí mà còn tác động đến hiệu quả vận hành và an toàn giao thông. Việc áp dụng phân tích đa tiêu chí giúp xác định các tiêu chí quan trọng như hiệu quả kinh tế, khả năng chịu tải, và tác động môi trường. Theo nghiên cứu của Hwang và Yoon (1981), việc sử dụng các phương pháp như AHP và Fuzzy TOPSIS có thể giúp giảm thiểu sự chủ quan trong quá trình ra quyết định và nâng cao độ chính xác trong việc lựa chọn thiết kế.
II. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu áp dụng mô hình AHP và Fuzzy TOPSIS để đánh giá và lựa chọn thiết kế giao thông. Mô hình AHP được sử dụng để xác định trọng số cho từng tiêu chí thông qua bảng so sánh cặp, trong khi Fuzzy TOPSIS được áp dụng để xếp hạng và lựa chọn các phương án thiết kế tốt nhất. Quá trình này bắt đầu bằng việc thu thập dữ liệu thông qua bảng hỏi khảo sát và phân tích dữ liệu bằng SPSS với Phân tích Nhân Tính Khám Phá (EFA). Kết quả cho thấy rằng phương án thiết kế 2 được lựa chọn với hệ số độ gần (CCi) cao hơn so với phương án 1.
2.1. Quy trình áp dụng mô hình
Quy trình bắt đầu với việc thu thập dữ liệu từ các chuyên gia trong ngành xây dựng giao thông. Dữ liệu này sau đó được phân tích để xác định các tiêu chí quan trọng nhất cho việc lựa chọn thiết kế. Các tiêu chí này bao gồm hiệu quả kinh tế, độ bền, và tác động môi trường. Việc áp dụng mô hình AHP giúp xác định trọng số cho từng tiêu chí, từ đó sử dụng Fuzzy TOPSIS để xếp hạng các phương án thiết kế. Kết quả phân tích cho thấy rằng phương án thiết kế 2 không chỉ đáp ứng tốt các tiêu chí mà còn tối ưu hóa chi phí, mang lại lợi ích lớn cho dự án.
III. Kết luận và kiến nghị
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng phương pháp ra quyết định đa tiêu chí trong lựa chọn thiết kế giao thông là một phương pháp hiệu quả. Mô hình AHP kết hợp với Fuzzy TOPSIS không chỉ giúp giảm thiểu tính chủ quan mà còn nâng cao độ chính xác trong việc lựa chọn phương án thiết kế. Kết quả cho thấy rằng phương án thiết kế 2 là lựa chọn tối ưu hơn so với phương án 1. Để nâng cao hiệu quả của việc lựa chọn thiết kế, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp đánh giá mới, đồng thời tăng cường đào tạo cho các chuyên gia trong ngành.
3.1. Đề xuất cho nghiên cứu tiếp theo
Các nghiên cứu tiếp theo nên tập trung vào việc mở rộng các tiêu chí đánh giá, bao gồm cả tác động xã hội và môi trường. Việc áp dụng các công nghệ mới trong thu thập và phân tích dữ liệu cũng cần được xem xét để cải thiện độ chính xác và hiệu quả của mô hình. Ngoài ra, việc đào tạo cho các chuyên gia trong ngành về các phương pháp ra quyết định đa tiêu chí là rất cần thiết để nâng cao chất lượng quyết định trong lựa chọn thiết kế giao thông.
