Luận Văn Thạc Sĩ Về Kỳ Vọng Lạm Phát và Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Tại Việt Nam

Lạm phát tại Việt Nam đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng trong suốt nhiều thập kỷ qua. Từ những năm 1980, Việt Nam đã trải qua giai đoạn siêu lạm phát với tỷ lệ lên tới 300% mỗi năm. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này bao gồm điều kiện thời tiết bất lợi, thiếu hụt lương thực và sự yếu kém trong hệ thống tài chính. Chính phủ đã phải áp dụng các chính sách tiền tệ thắt chặt để kiểm soát lạm phát, nhưng vẫn không thể duy trì sự ổn định lâu dài. Từ năm 2000 đến 2009, tỷ lệ lạm phát tại Việt Nam thường xuyên cao hơn so với các nước láng giềng, cho thấy sự phức tạp trong việc kiểm soát lạm phát. Các cú sốc cung, như dịch cúm gia cầm và thời tiết xấu, đã làm gia tăng giá cả, đặc biệt là giá lương thực. Điều này dẫn đến việc chính phủ phải điều chỉnh chính sách tiền tệ và tài khóa để ứng phó với tình hình. Sự gia tăng của lạm phát không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế mà còn tác động đến tâm lý người tiêu dùng, làm gia tăng kỳ vọng lạm phát trong xã hội.

Mục tiêu của nghiên cứu này là đo lường kỳ vọng lạm phát và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến nó tại Việt Nam trong giai đoạn 2000-2012. Nghiên cứu sẽ sử dụng mô hình ARIMA để dự báo kỳ vọng lạm phát từ chuỗi lạm phát quá khứ. Các yếu tố như lạm phát quá khứ, lỗ hổng sản lượng, chi tiêu của chính phủ, tỷ giá thực hiệu lực, lãi suất thực, giá dầu và giá gạo sẽ được kiểm định để xác định mức độ tác động của chúng đến kỳ vọng lạm phát. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về vai trò của kỳ vọng lạm phát trong việc hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô, từ đó đưa ra các kiến nghị nhằm kiểm soát lạm phát hiệu quả hơn.

Lý thuyết về kỳ vọng lạm phát đã được phát triển từ những năm 1950, với sự đóng góp của nhiều nhà kinh tế học nổi tiếng. Đường cong Philips, được phát hiện bởi William Philips, mô tả mối quan hệ ngược chiều giữa tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ lạm phát. Theo lý thuyết này, chính phủ có thể sử dụng chính sách tiền tệ và tài khóa để điều chỉnh kỳ vọng lạm phát và đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, trong những năm 1970, sự xuất hiện của lạm phát cao và thất nghiệp đồng thời đã đặt ra thách thức cho lý thuyết này. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng kỳ vọng lạm phát không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố kinh tế vĩ mô mà còn bị ảnh hưởng bởi tâm lý người tiêu dùng và sự tin tưởng vào chính sách của chính phủ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc hiểu rõ kỳ vọng lạm phát trong việc xây dựng các chính sách kinh tế hiệu quả.

Nghiên cứu này sử dụng mô hình ARIMA để đo lường kỳ vọng lạm phát tại Việt Nam. Mô hình này cho phép dự báo kỳ vọng lạm phát dựa trên chuỗi dữ liệu lạm phát quá khứ. Bên cạnh đó, mô hình hồi quy sẽ được áp dụng để kiểm định các yếu tố tác động đến kỳ vọng lạm phát. Các yếu tố như lạm phát quá khứ, chi tiêu của chính phủ và lãi suất thực sẽ được đưa vào mô hình để phân tích mức độ ảnh hưởng của chúng. Kết quả từ mô hình sẽ giúp xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến kỳ vọng lạm phát, từ đó đưa ra các khuyến nghị cho chính sách kinh tế vĩ mô tại Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng lạm phát quá khứ là yếu tố có tác động mạnh nhất đến kỳ vọng lạm phát tại Việt Nam. Ngoài ra, lãi suất thực và chi tiêu của chính phủ cũng có ảnh hưởng đáng kể. Các yếu tố như giá dầu và tỷ giá thực hiệu lực cũng tác động đến kỳ vọng lạm phát, nhưng mức độ không rõ nét. Nghiên cứu khuyến nghị rằng chính phủ cần chú trọng đến việc kiểm soát lạm phát thông qua các chính sách tiền tệ và tài khóa linh hoạt, đồng thời cần cải thiện lòng tin của người dân vào các chính sách kinh tế để giảm thiểu kỳ vọng lạm phát trong tương lai.