Nghiên cứu kỹ thuật nhân giống cây Tam Thất Hoàng từ hom tại Vườn Quốc Gia Hoàng Liên Sơn, Sa Pa, Lào Cai

• Tác giả: Lê Quang Hòa
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Sỹ Trung
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Lâm sinh
• Đề tài: Kỹ Thuật Nhân Giống Cây Tam Thất Hoàng Từ Hom Tại Vườn Quốc Gia Hoàng Liên Sơn, Sa Pa, Lào Cai
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Giới thiệu về cây Tam thất hoang
• 1.2. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu
• 1.2.1. Trên thế giới
• 1.2.2. Công tác bảo tồn tài nguyên thực vật hữu ích
• 1.2.3. Nghiên cứu về gây tạo, sử dụng thực vật hữu ích
• 1.2.4. Nghiên cứu về giâm hom
• 1.3. Cơ sở khoa học của phương pháp nhân giống bằng hom
• 1.3.1. Cơ sở tế bào của sự hình thành rễ bất định
• 1.3.2. Cơ sở sinh lý của sự hình thành chồi và rễ bất định
• 1.4. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội trong khu vực nghiên cứu
• 1.4.1. Điều kiện tự nhiên
• 1.4.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 1.5. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 1.5.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.5.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 1.5.3. Thời gian thực hiện
• 1.5.4. Nội dung và phương pháp nghiên cứu
• 1.5.4.1. Nội dung nghiên cứu
• 1.5.4.2. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5.4.3. Điều tra, khảo sát ngoài thực địa kết hợp thu mẫu vật, mô tả đặc điểm hình thái của loài cây Tam thất hoang
• 1.5.4.4. Nghiên cứu kỹ thuật nhân giống Tam thất hoang bằng phương pháp giâm hom
• 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 2.1. Kết quả nghiên cứu về một số đặc điểm hình thái, vật hậu của loài Tam thất hoang
• 2.2. Kết quả nhân giống cây Tam thất hoang bằng phương pháp giâm hom tại VQG Hoàng Liên
• 2.2.1. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến tỷ lệ sống, khả năng ra rễ, chồi của hom cây Tam thất hoang ở vụ thu (15/8-15/9/2012)
• 2.2.2. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến tỷ lệ sống của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.3. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến khả năng ra rễ của hom cây Tam thất hoang ở vụ thu
• 2.2.4. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến khả năng ra chồi của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.5. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến tỷ lệ sống, khả năng ra rễ, chồi của hom cây Tam thất hoang ở vụ xuân (15/2-15/3/2013)
• 2.2.6. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến tỷ lệ sống của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.7. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến khả năng ra rễ của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.8. Ảnh hưởng của nồng độ chất điều hòa sinh trưởng IBA đến khả năng ra chồi của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.9. Ảnh hưởng của thời vụ giâm hom đến tỷ lệ sống, khả năng ra rễ, chồi của hom cây Tam thất hoang tại VQG Hoàng Liên
• 2.2.10. Ảnh hưởng của độ dài hom giâm đến tỷ lệ sống, khả năng ra rễ, chồi của hom cây Tam thất hoang ở vụ xuân (15/2-15/3/2013)
• 2.2.11. Ảnh hưởng của độ dài hom giâm đến tỷ lệ sống của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.12. Ảnh hưởng của độ dài hom giâm đến khả năng ra rễ của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.13. Ảnh hưởng của độ dài hom giâm đến khả năng ra chồi của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.14. Ảnh hưởng của loại hom giâm đến tỷ lệ sống, khả năng ra rễ, chồi của hom cây Tam thất hoang ở vụ xuân (15/2-15/3/2013)
• 2.2.15. Ảnh hưởng của loại hom giâm đến tỷ lệ sống của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.16. Ảnh hưởng của loại hom giâm đến khả năng ra rễ của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.17. Ảnh hưởng của loại hom giâm đến khả năng ra chồi của hom cây Tam thất hoang
• 2.2.18. Hướng dẫn kỹ thuật nhân giống cây Tam thất hoang bằng phương pháp giâm hom
• 3. KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về cây Tam thất hoang

Cây Tam Thất Hoàng (Panax stipuleanatus Tsai et Feng) là một loài thực vật quý hiếm thuộc họ Nhân Sâm (Araliaceae). Loài cây này có thân thảo sống nhiều năm, cao từ 30-50cm, với lá kép chân vịt mọc vòng ở ngọn. Đặc điểm nổi bật của cây là rễ hình sợi nhỏ, không phình to thành chất thịt. Cây ưa ẩm và bóng râm, thường mọc trong rừng kín thường xanh ở độ cao từ 1.500 đến 2.000m. Tam Thất Hoàng có giá trị dược liệu cao, được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị nhiều bệnh lý. Theo Đông y, củ của cây có tác dụng cầm máu, lưu thông máu, và bồi bổ sức khỏe. Tuy nhiên, do bị khai thác quá mức, loài cây này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Việc nghiên cứu và bảo tồn Tam Thất Hoàng là rất cần thiết để duy trì nguồn gen và giá trị dược liệu của nó.

II. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu

Nghiên cứu về kỹ thuật nhân giống cây Tam Thất Hoàng đã được thực hiện nhằm bảo tồn và phát triển loài cây này. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc nhân giống bằng phương pháp giâm hom là một trong những phương pháp hiệu quả nhất. Việc áp dụng các chất điều hòa sinh trưởng như IBA có thể cải thiện tỷ lệ sống và khả năng ra rễ của hom cây. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng thời vụ và độ dài hom giâm có ảnh hưởng lớn đến kết quả nhân giống. Việc xây dựng quy trình nhân giống chuẩn sẽ giúp tăng cường sản xuất và bảo tồn loài cây này, đồng thời tạo ra nguồn thu nhập cho người dân địa phương. Vườn Quốc Gia Hoàng Liên là địa điểm lý tưởng cho việc nghiên cứu và phát triển loài cây này, nhờ vào điều kiện tự nhiên thuận lợi.

III. Kỹ thuật nhân giống cây Tam Thất Hoàng từ hom

Kỹ thuật nhân giống cây Tam Thất Hoàng từ hom được thực hiện qua nhiều bước quan trọng. Đầu tiên, chọn lựa hom cây khỏe mạnh, có chiều dài từ 10-15cm. Sau đó, hom được xử lý bằng dung dịch IBA để kích thích ra rễ. Thời gian giâm hom thường diễn ra vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi điều kiện thời tiết thuận lợi. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ sống của hom cây có thể đạt trên 80% nếu được chăm sóc đúng cách. Việc áp dụng kỹ thuật này không chỉ giúp bảo tồn loài cây quý hiếm mà còn tạo ra nguồn nguyên liệu dược liệu bền vững cho thị trường. Kỹ thuật nhân giống này có thể được áp dụng rộng rãi trong các chương trình bảo tồn và phát triển cây thuốc tại Việt Nam.

IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

Nghiên cứu về kỹ thuật nhân giống cây Tam Thất Hoàng không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang lại giá trị thực tiễn cao. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu về loài cây này sẽ hỗ trợ cho các nghiên cứu và phát triển cây thuốc tại khu vực Sa Pa, Lào Cai. Đồng thời, kết quả nghiên cứu sẽ giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của Tam Thất Hoàng và tầm quan trọng của việc bảo tồn đa dạng sinh học. Thực tiễn cho thấy, việc phát triển loài cây này không chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng dược liệu trong nước mà còn có tiềm năng xuất khẩu, từ đó tạo công ăn việc làm và tăng thu nhập cho người dân địa phương. Điều này góp phần giảm áp lực lên tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.