Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2015, thành phố Hà Nội chứng kiến sự gia tăng đáng kể về số lượng người bị kết án phạt tù cho hưởng án treo và cải tạo không giam giữ. Tổng số người phải thi hành án trong thời gian này là khoảng 7.647 người, trong đó có 623 người hưởng án treo và 151 người bị phạt cải tạo không giam giữ. Tình hình tội phạm trên địa bàn chủ yếu là các loại tội phạm về ma túy, chiếm hơn 30% tổng số các loại tội phạm khác, tạo áp lực lớn cho công tác thi hành án hình sự và kiểm sát thi hành án.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích, đánh giá thực trạng công tác kiểm sát thi hành án treo và cải tạo không giam giữ của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác này. Phạm vi nghiên cứu bao gồm thực tiễn áp dụng pháp luật trong kiểm sát thi hành án treo và cải tạo không giam giữ tại Hà Nội trong giai đoạn 2011-2015.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa, góp phần nâng cao hiệu quả công tác thi hành án hình sự, đồng thời giảm chi phí cho Nhà nước và tăng cường sự giám sát, giáo dục người chấp hành án. Qua đó, thúc đẩy sự hòa nhập cộng đồng và giảm thiểu tái phạm tội, góp phần ổn định an ninh trật tự xã hội tại thủ đô.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình pháp luật hình sự và tố tụng hình sự, trong đó tập trung vào:

  • Khái niệm thi hành án treo và cải tạo không giam giữ: Án treo là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, với thời gian thử thách từ 1 đến 5 năm, nhằm khuyến khích người bị kết án tự cải tạo trong cộng đồng. Cải tạo không giam giữ là hình phạt chính, không tước đoạt tự do, áp dụng với người phạm tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng, có nơi cư trú hoặc làm việc ổn định, thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm.
  • Vai trò kiểm sát thi hành án của Viện kiểm sát nhân dân: Hoạt