I. Tính cấp thiết của đề tài
Tình hình lũ lụt diễn ra ngày càng phức tạp, với số trận lũ trong năm gia tăng và nhiều trận lũ lớn vượt lũ lịch sử. Sông Cái Nha Trang, con sông lớn nhất của tỉnh Khánh Hòa, có diện tích lưu vực 1.900 km², đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống lũ lụt. Công tác phòng chống lũ lụt cho vùng hạ lưu sông Cái Nha Trang là rất quan trọng, góp phần ổn định kinh tế xã hội trong tỉnh và khu vực. Việc nghiên cứu các nguyên nhân gây lũ lụt và đề xuất các giải pháp nhằm giảm thiểu tác động của lũ lụt có ý nghĩa quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề phòng tránh thiên tai. Đặc biệt, ứng dụng các mô hình toán sẽ giúp các cấp, ngành có cái nhìn tổng quan hơn về tình hình lũ lụt và hạn chế thiệt hại do lũ gây ra.
II. Mục tiêu đề tài
Mục tiêu chính của đề tài là xây dựng cơ sở khoa học và thực tiễn để đề xuất và lựa chọn giải pháp nâng cao khả năng tiêu thoát lũ và giảm thiệt hại do lũ gây ra ở lưu vực sông Cái Nha Trang. Đối tượng nghiên cứu tập trung vào lũ lụt tại lưu vực này, với phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ lưu vực sông. Đề tài sẽ áp dụng các phương pháp nghiên cứu đa dạng, từ tiếp cận lịch sử đến các phương pháp tính toán hiện đại nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
III. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng nhiều cách tiếp cận khác nhau, bao gồm tiếp cận lịch sử, đa ngành, và nhu cầu thực tiễn. Phương pháp nghiên cứu bao gồm phương pháp kế thừa, phương pháp chuyên gia, thu thập số liệu, và mô hình toán thủy văn như NAM và MIKE 11. Các phương pháp này giúp phân tích hệ thống một cách toàn diện, từ đó đưa ra các giải pháp tiêu thoát lũ hiệu quả. Việc áp dụng mô hình toán cũng sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về các yếu tố ảnh hưởng đến lũ lụt và khả năng tiêu thoát nước trong khu vực.
IV. Đặc điểm lưu vực sông Cái Nha Trang
Lưu vực sông Cái Nha Trang có điều kiện tự nhiên đa dạng với vị trí địa lý, địa hình, và khí hậu đặc thù. Diện tích tự nhiên toàn lưu vực là 1.900 km², với đặc điểm địa hình núi và đồng bằng xen kẽ nhau. Đặc điểm địa chất không phức tạp nhưng cần lưu ý đến khả năng thấm qua nền đất. Khí hậu khu vực có nhiệt độ trung bình cao và lượng mưa lớn vào mùa mưa, ảnh hưởng đến sự hình thành lũ. Các yếu tố này cần được xem xét trong việc xây dựng các giải pháp tiêu thoát lũ và quản lý lũ hiệu quả.
V. Đề xuất giải pháp và ứng dụng mô hình
Đề tài sẽ đề xuất các giải pháp tiêu thoát lũ bao gồm cả công trình và phi công trình nhằm nâng cao khả năng tiêu nước và giảm thiệt hại do lũ gây ra. Việc ứng dụng mô hình MIKE 11 sẽ giúp xác định các phương án tối ưu cho việc quản lý lũ. Mô hình này cho phép mô phỏng và dự đoán lưu lượng nước, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp với thực tiễn. Kết quả mô phỏng sẽ cung cấp thông tin cần thiết cho việc ra quyết định trong công tác phòng chống lũ lụt.
