Đánh Giá Nhu Cầu Sử Dụng Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng Trên Địa Bàn Thị Xã Chí Linh, Tỉnh Hải Dương

• Tác giả: Hoàng Thị Minh Hạnh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Mai Chi
• Trường học: Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản Lý Kinh Tế
• Đề tài: Đánh Giá Nhu Cầu Sử Dụng Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng Tại Chí Linh, Hải Dương
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hải Dương

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NHU CẦU SỬ DỤNG DỊCH VỤ THẺ NGÂN HÀNG
• 1.1. Tổng quan chung về thẻ ngân hàng và dịch vụ thẻ ngân hàng
• 1.2. Khái quát về thẻ ngân hàng
• 1.3. Khái quát về dịch vụ thẻ ngân hàng
• 1.4. Nội dung công tác đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng
• 1.5. Công tác phản ánh quy mô của nhu cầu sử dụng thẻ
• 1.6. Công tác đánh giá chất lượng dịch vụ thẻ
• 1.7. Các nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng
• 1.7.1. Nhân tố chủ quan
• 1.7.2. Nhân tố khách quan
• 1.8. Phương pháp điều tra để đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng
• 1.8.1. Phương pháp Điều tra, khảo sát
• 1.8.2. Phương pháp Phỏng vấn nhóm
• 1.8.3. Phương pháp Phỏng vấn sâu
• 1.8.4. Phương pháp Quan sát hành vi
• 1.8.5. Phương pháp Thử nghiệm
• 1.9. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ NHU CẦU SỬ DỤNG DỊCH VỤ THẺ NGÂN HÀNG TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ CHÍ LINH, TỈNH HẢI DƯƠNG
• 2.1. Khái quát chung về hệ thống các ngân hàng và dịch vụ thẻ ngân hàng trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 2.1.1. Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt Nam
• 2.1.2. Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam
• 2.1.3. Ngân hàng Công Thương Việt Nam- chi nhánh Hải Dương
• 2.1.4. Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam
• 2.1.5. Các chi nhánh, phòng giao dịch các ngân hàng thương mại khác
• 2.2. Thực trạng nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 2.2.1. Thực trạng về dịch vụ thẻ ngân hàng trên địa bàn Thị xã Chí Linh - Hải Dương
• 2.2.2. Thực trạng về nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng tại thị xã Chí Linh
• 2.2.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng thẻ ngân hàng của khách hàng tại thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 2.2.4. Các chỉ tiêu phản ánh nhu cầu sử dụng dịch vụ của các ngân hàng thương mại trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 2.2.5. Tổng hợp điều tra nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 2.2.5.1. Phương pháp điều tra
• 2.2.5.2. Kết quả điều tra
• 2.2.5.3. Tổng hợp các ý kiến của khách hàng
• 2.2.6. Đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng của khách hàng tại thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 2.2.7. Nhược điểm
• 2.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NHU CẦU SỬ DỤNG DỊCH VỤ THẺ NGÂN HÀNG TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ CHÍ LINH – HẢI DƯƠNG
• 3.1. Xu hướng phát triển trong tương lai của các loại hình dịch vụ thẻ ngân hàng
• 3.1.1. Xu hướng phát triển và nhu cầu dịch vụ thẻ ngân hàng tương lai trên thế giới
• 3.1.2. Xu hướng phát triển và nhu cầu dịch vụ thẻ ngân hàng tương lai ở Việt Nam
• 3.1.3. Xu hướng phát triển và nhu cầu dịch vụ thẻ ngân hàng tương lai trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 3.2. Một số giải pháp nâng cao nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
• 3.2.1. Đầu tư, nâng cao chất lượng hệ thống máy ATM, máy POS và phát triển sản phẩm thẻ
• 3.2.2. Mở rộng mạng lưới các đơn vị chấp nhận thẻ
• 3.2.3. Xây dựng chiến lược Marketing đồng bộ cho các dịch vụ thẻ
• 3.2.4. Biện pháp hạn chế và quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ
• 3.2.5. Một số đề xuất, kiến nghị
• 3.2.5.1. Với các ngân hàng thương mại
• 3.2.5.2. Với Chính phủ
• 3.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng Tại Chí Linh Giới Thiệu

Thẻ ngân hàng ngày càng trở nên phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế hiện đại. Tại Chí Linh, Hải Dương, nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng đang tăng trưởng nhanh chóng, song song với sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực. Sự tiện lợi, an toàn và khả năng tiếp cận dễ dàng là những yếu tố thúc đẩy người dân Chí Linh lựa chọn thẻ ngân hàng như một phương thức thanh toán và quản lý tài chính hiệu quả. Theo khảo sát của Ngân hàng Thế giới (WB), thanh toán không dùng tiền mặt đã trở thành phương thức thanh toán phổ biến tại nhiều quốc gia phát triển, cho thấy xu hướng tất yếu của việc sử dụng thẻ. Bài viết này sẽ đi sâu vào đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng tại Chí Linh, Hải Dương, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng thẻ.

1.1. Lịch Sử Phát Triển Thẻ Ngân Hàng Tại Việt Nam

Thị trường thẻ ngân hàng Việt Nam bắt đầu hình thành từ những năm 1990, nhưng chỉ thực sự bùng nổ sau năm 2002 với sự ra đời của các loại thẻ nội địa như Connect 24 của Vietcombank và F@asAcess của Techcombank. Từ đó, số lượng thẻ phát hành đã tăng trưởng vượt bậc, có những năm đạt trên 300%. Đến nay, số lượng thẻ do các NHTM phát hành đã lên tới hàng trăm triệu thẻ các loại, bao gồm cả thẻ nội địa và thẻ quốc tế. Tuy nhiên, việc phát triển thẻ trong giai đoạn này chủ yếu tập trung vào số lượng mà chưa chú trọng đến chất lượng và tăng cường giao dịch của chủ thẻ.

1.2. Vai Trò Của Thẻ Ngân Hàng Trong Thanh Toán Hiện Đại

Thẻ ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, giúp giảm chi phí giao dịch, tăng tính minh bạch và an toàn trong quản lý tài chính. Đối với người tiêu dùng, thẻ ngân hàng mang lại sự tiện lợi, linh hoạt và khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính một cách dễ dàng. Đối với các ngân hàng, nghiệp vụ kinh doanh thẻ mở ra một hướng đi mới, giúp tăng doanh thu, mở rộng quy mô và giảm thiểu rủi ro tín dụng. Chính vì vậy, việc phát triển dịch vụ thẻ ngân hàng là một trong những ưu tiên hàng đầu của các ngân hàng tại Chí Linh.

II. Thách Thức Trong Phát Triển Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng Chí Linh

Mặc dù tiềm năng phát triển dịch vụ thẻ ngân hàng tại Chí Linh là rất lớn, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều thách thức. Tình trạng sử dụng tiền mặt phổ biến, thói quen thanh toán truyền thống và hạ tầng thanh toán chưa đồng bộ là những rào cản lớn. Bên cạnh đó, vấn đề an toàn bảo mật, rủi ro khi sử dụng thẻ ngân hàng và mức độ hiểu biết của người dân về các tiện ích của thẻ cũng cần được quan tâm. Giải quyết những thách thức này là yếu tố then chốt để thúc đẩy nhu cầu sử dụng thẻ và phát triển thị trường thẻ một cách bền vững. Thực tế, thẻ ATM ở Việt Nam hiện nay chủ yếu chỉ dùng để rút tiền mặt. Doanh thu thanh toán thẻ chủ yếu vẫn đến từ giao dịch rút tiền từ các cây ATM, chiếm 85%.

2.1. Thói Quen Thanh Toán Tiền Mặt Của Người Dân Chí Linh

Một trong những thách thức lớn nhất là thói quen sử dụng tiền mặt của người dân Chí Linh. Mặc dù nhận thức về tiện ích thanh toán thẻ đang dần được nâng cao, nhưng nhiều người vẫn quen với việc sử dụng tiền mặt trong các giao dịch hàng ngày. Điều này đòi hỏi các ngân hàng cần có các giải pháp khuyến khích và thay đổi thói quen thanh toán của người dân, như cung cấp các chương trình ưu đãi, giảm phí dịch vụ thẻ ngân hàng và tăng cường tuyên truyền về lợi ích của việc sử dụng thẻ.

2.2. An Ninh Bảo Mật Và Rủi Ro Khi Sử Dụng Thẻ Ngân Hàng

Vấn đề an ninh, bảo mật và rủi ro khi sử dụng thẻ ngân hàng cũng là một trong những mối quan tâm hàng đầu của người dân. Các vụ việc gian lận, đánh cắp thông tin thẻ và các hình thức lừa đảo trực tuyến đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến niềm tin của người tiêu dùng. Để giải quyết vấn đề này, các ngân hàng cần tăng cường các biện pháp bảo mật, nâng cao hệ thống phòng ngừa rủi ro và cung cấp cho khách hàng những kiến thức cần thiết về cách sử dụng thẻ ngân hàng an toàn.

III. Phương Pháp Đánh Giá Nhu Cầu Sử Dụng Thẻ Ngân Hàng

Để đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng một cách chính xác, cần áp dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học và toàn diện. Các phương pháp này bao gồm: điều tra khảo sát, phỏng vấn sâu, phân tích dữ liệu giao dịch và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng. Kết quả của quá trình đánh giá sẽ cung cấp thông tin quan trọng cho các ngân hàng để đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp, phát triển sản phẩm dịch vụ đáp ứng nhu cầu của thị trường và nâng cao hiệu quả hoạt động. Nghiên cứu này sử dụng phương pháp tổng hợp lý thuyết, phân tích tài liệu và tiến hành khảo sát thực tế với đối tượng là khách hàng hiện đang sử dụng các dịch vụ thẻ của 04 ngân hàng Agribank, Vietcombank, BIDV và Viettinbank chi nhánh Chí Linh và những khách hàng chưa từng sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng.

3.1. Điều Tra Khảo Sát Thị Trường Thẻ Ngân Hàng Chí Linh

Phương pháp điều tra, khảo sát là một trong những phương pháp quan trọng để thu thập thông tin về nhu cầu sử dụng thẻ ngân hàng. Các cuộc khảo sát có thể được thực hiện thông qua bảng hỏi, phỏng vấn trực tiếp hoặc trực tuyến. Nội dung khảo sát cần tập trung vào các vấn đề như: mức độ sử dụng thẻ, loại thẻ được ưa chuộng, mục đích sử dụng thẻ, mức độ hài lòng về dịch vụ, các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng thẻ và các ý kiến đóng góp để cải thiện dịch vụ. Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong phạm vi các ngân hàng trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Trong đó tập trung chủ yếu vào 04 ngân hàng điển hình là Agribank, Vietcombank, BIDV và Viettinbank chi nhánh Chí Linh.

3.2. Phân Tích Dữ Liệu Giao Dịch Thẻ Ngân Hàng Tại Chí Linh

Việc phân tích dữ liệu giao dịch thẻ cung cấp thông tin quan trọng về hành vi sử dụng thẻ của khách hàng. Các dữ liệu này bao gồm: số lượng giao dịch, giá trị giao dịch, địa điểm giao dịch, thời gian giao dịch và loại hình giao dịch. Phân tích dữ liệu giao dịch giúp các ngân hàng hiểu rõ hơn về thói quen chi tiêu của khách hàng, từ đó đưa ra các sản phẩm và dịch vụ phù hợp, cũng như có các biện pháp phòng ngừa rủi ro hiệu quả. Về thời gian: Các dữ liệu nghiên cứu được thu thập trong giai đoạn 2015- 2017.

IV. Thực Trạng Sử Dụng Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng Tại Thị Xã Chí Linh

Thị xã Chí Linh là đô thị lớn thứ hai của tỉnh Hải Dương, có vị trí địa lý thuận lợi và tiềm năng phát triển kinh tế lớn. Hiện tại, trên địa bàn thị xã có nhiều chi nhánh và phòng giao dịch của các ngân hàng, cung cấp đa dạng các dịch vụ thẻ ngân hàng. Tuy nhiên, mức độ sử dụng thẻ vẫn còn thấp so với tiềm năng. Đánh giá thực trạng sử dụng thẻ tại Chí Linh giúp xác định các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp để thúc đẩy nhu cầu sử dụng thẻ.

4.1. Mạng Lưới Ngân Hàng Và Dịch Vụ Thẻ Tại Chí Linh

Hiện nay, trên địa bàn thị xã Chí Linh có nhiều chi nhánh và phòng giao dịch của các ngân hàng, bao gồm cả các ngân hàng lớn như Vietcombank, Agribank, Vietinbank, BIDV và các ngân hàng thương mại cổ phần khác. Các ngân hàng này cung cấp đa dạng các dịch vụ thẻ ngân hàng, từ thẻ ATM, thẻ tín dụng đến thẻ ghi nợ, đáp ứng nhu cầu khác nhau của khách hàng. Tuy nhiên, sự phân bố mạng lưới ngân hàng chưa đồng đều, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa.

4.2. Số Lượng Thẻ Phát Hành Và Mức Độ Sử Dụng Thẻ

Số lượng thẻ phát hành tại Chí Linh đang tăng lên, nhưng mức độ sử dụng thẻ vẫn còn thấp so với tiềm năng. Phần lớn giao dịch thẻ vẫn tập trung vào việc rút tiền mặt tại các cây ATM, trong khi các giao dịch thanh toán hàng hóa, dịch vụ còn chiếm tỷ lệ nhỏ. Điều này cho thấy người dân chưa tận dụng hết các tiện ích của thẻ, cũng như hạ tầng thanh toán chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Về nội dung: Nghiên cứu tập trung vào đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ATM thông qua phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ và điều tra nghiên cứu thị trường.

V. Giải Pháp Nâng Cao Nhu Cầu Sử Dụng Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng

Để nâng cao nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng tại Chí Linh, cần có các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Các giải pháp này bao gồm: đầu tư phát triển hạ tầng thanh toán, nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường tuyên truyền quảng bá, xây dựng các chương trình khuyến mãi và ưu đãi, cải thiện an ninh bảo mật và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngân hàng, chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu này.

5.1. Phát Triển Hạ Tầng Thanh Toán Không Tiền Mặt

Đầu tư phát triển hạ tầng thanh toán không tiền mặt là một trong những giải pháp quan trọng nhất. Cần tăng cường số lượng máy ATM và POS tại các địa điểm công cộng, trung tâm thương mại, chợ và các cửa hàng bán lẻ. Đồng thời, cần nâng cấp hệ thống đường truyền, đảm bảo tốc độ và tính ổn định của các giao dịch. Thị xã Chí Linh là Đô thị lớn thứ hai của tỉnh Hải Dương, với 20 đơn vị hành chính gồm 08 phường và 12 xã, diện tích tự nhiên là 28,202km2, dân số 175. Vì vậy, tiềm năng phát triển và sử dụng thẻ ngân hàng trên địa bàn thị xã còn rất lớn tuy cũng gặp một số trở ngại và bất cập chung như các địa phương khác trên cả nước.

5.2. Đa Dạng Hóa Sản Phẩm Và Dịch Vụ Thẻ Ngân Hàng

Các ngân hàng cần đa dạng hóa các sản phẩm và dịch vụ thẻ để đáp ứng nhu cầu khác nhau của khách hàng. Bên cạnh các loại thẻ ATM và thẻ tín dụng truyền thống, cần phát triển các loại thẻ chuyên biệt, như thẻ dành cho sinh viên, người cao tuổi, doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đồng thời, cần tích hợp thêm các tính năng mới, như thanh toán trực tuyến, thanh toán bằng QR code và các chương trình tích điểm, hoàn tiền. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thế giới, các quan hệ mua bán trao đổi hàng hóa dịch vụ từng bước phát triển cả về số lượng và chất lượng.

VI. Kết Luận Và Triển Vọng Phát Triển Thẻ Ngân Hàng Chí Linh

Đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng tại Chí Linh là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Kết quả của quá trình đánh giá sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho các ngân hàng, chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan để đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp, phát triển sản phẩm dịch vụ đáp ứng nhu cầu của thị trường và nâng cao hiệu quả hoạt động. Với những tiềm năng và lợi thế sẵn có, thị trường thẻ ngân hàng tại Chí Linh hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

6.1. Tổng Kết Về Thực Trạng Và Giải Pháp

Bài viết đã trình bày một cái nhìn tổng quan về thực trạng và các giải pháp để nâng cao nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng tại Chí Linh. Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng với sự nỗ lực của các ngân hàng, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và sự thay đổi nhận thức của người dân, thị trường thẻ ngân hàng tại Chí Linh sẽ ngày càng phát triển và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Thị Trường Thẻ

Trong tương lai, cần có thêm các nghiên cứu sâu hơn về thị trường thẻ ngân hàng tại Chí Linh, tập trung vào các vấn đề như: ảnh hưởng của các yếu tố kinh tế - xã hội đến nhu cầu sử dụng thẻ, vai trò của công nghệ trong phát triển dịch vụ thẻ, và các biện pháp phòng ngừa rủi ro trong thanh toán thẻ. Những nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin quan trọng để các ngân hàng có thể đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt và hiệu quả. Đối với các ngân hàng thương mại (NHTM), nghiệp vụ kinh doanh thẻ mang lại một định hướng mới cho hoạt động kinh doanh ngân hàng, theo hướng mở rộng mảng kinh doanh dịch vụ vừa tăng thu nhập, mở rộng quy mô vừa giảm rủi ro từ hoạt động tín dụng truyền thống.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số và xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt trên toàn cầu, dịch vụ thẻ ngân hàng ngày càng trở nên quan trọng trong hoạt động tài chính cá nhân và doanh nghiệp. Tại Việt Nam, mặc dù thanh toán bằng tiền mặt vẫn chiếm tỷ lệ cao trên 90% tổng số giao dịch, nhưng thị trường thẻ ngân hàng đã có sự tăng trưởng vượt bậc với hơn 132 triệu thẻ phát hành tính đến năm 2017. Thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương, với dân số khoảng 175 nghìn người và hơn 800 doanh nghiệp, là một đô thị trọng điểm trong vùng kinh tế Bắc Bộ, có tiềm năng lớn trong việc phát triển dịch vụ thẻ ngân hàng.

Nghiên cứu tập trung đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ ngân hàng trên địa bàn thị xã Chí Linh trong giai đoạn 2015-2017, nhằm xác định thực trạng, các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng dịch vụ này. Mục tiêu cụ thể bao gồm hệ thống hóa cơ sở lý luận về thẻ ngân hàng, phân tích thực trạng sử dụng dịch vụ thẻ tại địa phương, và đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ thẻ ngân hàng. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hỗ trợ các ngân hàng thương mại và cơ quan quản lý nhà nước xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ thẻ, góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về dịch vụ thẻ ngân hàng, bao gồm:

• Lý thuyết về dịch vụ thẻ ngân hàng: Thẻ ngân hàng là phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, bao gồm các loại thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, thẻ trả trước, được phát hành bởi ngân hàng hoặc tổ chức tài chính nhằm phục vụ nhu cầu thanh toán, rút tiền và các giao dịch tài chính khác.

• Mô hình đánh giá nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ: Tập trung vào các chỉ tiêu phản ánh quy mô nhu cầu như tốc độ tăng trưởng số lượng thẻ, khách hàng sử dụng, số lượng máy ATM, POS, doanh số giao dịch và chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng. Đồng thời, đánh giá chất lượng dịch vụ dựa trên các yếu tố định tính như độ tin cậy, tính trách nhiệm, sự đảm bảo, đồng cảm và tính hữu hình.

• Các nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ: Bao gồm nhân tố chủ quan như tiềm lực kinh tế, uy tín ngân hàng, mạng lưới chấp nhận thẻ; nhân tố khách quan như đặc điểm cá nhân khách hàng, trình độ dân trí, thu nhập, sự thuận tiện, lợi ích tài chính, dịch vụ chăm sóc khách hàng, môi trường pháp lý, công nghệ và cạnh tranh.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp lý thuyết, phân tích tài liệu và khảo sát thực tế. Cỡ mẫu khảo sát gồm khách hàng hiện đang sử dụng dịch vụ thẻ của 4 ngân hàng lớn tại Chí Linh (Agribank, Vietcombank, BIDV, Vietinbank) và khách hàng chưa sử dụng dịch vụ thẻ. Phương pháp chọn mẫu là lấy mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho nhóm khách hàng mục tiêu.

Nguồn dữ liệu bao gồm:

• Số liệu sơ cấp: Thu thập qua khảo sát trực tiếp tại các chi nhánh ngân hàng, phỏng vấn nhóm và phỏng vấn sâu nhằm thu thập thông tin về nhu cầu, thái độ và hành vi sử dụng dịch vụ thẻ.

• Số liệu thứ cấp: Tổng hợp từ báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại, tài liệu nghiên cứu trước đây và các nguồn thông tin công khai.

Phân tích dữ liệu sử dụng các công cụ thống kê mô tả, phân tích tăng trưởng, so sánh tỷ lệ phần trăm và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng thông qua bảng biểu và biểu đồ minh họa. Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2015-2017, phù hợp với dữ liệu thu thập và thực trạng thị trường.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng số lượng thẻ và thiết bị thanh toán: Tại thị xã Chí Linh, tổng số thẻ phát hành của 4 ngân hàng lớn đạt khoảng 6.187 nghìn thẻ năm 2017, giảm nhẹ so với các năm trước nhưng vẫn chiếm thị phần lớn. Số lượng máy ATM và POS lần lượt là 22 và 134, trong đó 4 ngân hàng lớn chiếm 82% tổng số máy. Tốc độ tăng trưởng số lượng máy ATM và POS giai đoạn 2015-2017 đạt khoảng 3-5% mỗi năm.

2. Giá trị giao dịch qua thẻ tăng đều: Giá trị giao dịch qua ATM và POS/EFTPOS/EDC tại Việt Nam tăng từ 1.062 tỷ đồng năm 2015 lên 2.046 tỷ đồng năm 2017, tăng 42,36%. Tuy nhiên, tỷ trọng giao dịch qua POS chỉ chiếm khoảng 10% tổng giá trị, cho thấy thanh toán qua POS còn hạn chế.

3. Phân loại và đa dạng sản phẩm thẻ: Các ngân hàng tại Chí Linh cung cấp đa dạng các loại thẻ như thẻ ghi nợ nội địa, thẻ ghi nợ quốc tế, thẻ tín dụng quốc tế và thẻ đồng thương hiệu, đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau của khách hàng. Ví dụ, Vietcombank có 16 loại thẻ, Vietinbank 28 loại, BIDV 17 loại và Agribank 18 loại.

4. Chi phí phát hành và sử dụng thẻ tuân thủ quy định: Mức phí phát hành thẻ dao động từ 0 đến 100.000 VND/thẻ, phí thường niên từ 0 đến 60.000 VND/năm, phí rút tiền mặt tại ATM nội mạng tăng dần từ 0-1.000 VND/giao dịch năm 2013 lên 0-3.000 VND/giao dịch từ năm 2015 trở đi.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy thị trường thẻ ngân hàng tại Chí Linh đã phát triển về số lượng và đa dạng sản phẩm, tuy nhiên vẫn tồn tại hạn chế về cơ sở hạ tầng và mức độ sử dụng dịch vụ thanh toán qua POS còn thấp. Nguyên nhân chủ yếu do thói quen sử dụng tiền mặt vẫn phổ biến, mạng lưới máy POS chưa phủ rộng, và nhận thức của khách hàng về tiện ích thẻ còn hạn chế.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, mức độ tăng trưởng và đa dạng sản phẩm tại Chí Linh tương đồng với xu hướng chung của Việt Nam nhưng thấp hơn nhiều so với các nước phát triển, nơi tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt chiếm trên 90% tổng giao dịch. Biểu đồ giá trị giao dịch qua ATM và POS có thể minh họa rõ sự tăng trưởng nhưng cũng phản ánh sự chênh lệch lớn giữa hai kênh thanh toán.

Việc tuân thủ các quy định về phí dịch vụ giúp tạo sự minh bạch và ổn định cho khách hàng, tuy nhiên cần cân nhắc điều chỉnh để khuyến khích sử dụng thẻ nhiều hơn. Các nhân tố ảnh hưởng như uy tín ngân hàng, mạng lưới chấp nhận thẻ, tiện ích dịch vụ và nhận thức khách hàng cần được chú trọng để nâng cao nhu cầu sử dụng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cấp và mở rộng cơ sở hạ tầng thanh toán: Đầu tư tăng số lượng máy ATM và POS, đặc biệt tại các khu vực đông dân cư và trung tâm thương mại nhằm giảm tải và tạo thuận tiện cho khách hàng. Mục tiêu tăng 20% số lượng thiết bị trong vòng 2 năm, do các ngân hàng thương mại phối hợp thực hiện.

2. Đẩy mạnh truyền thông và giáo dục khách hàng: Tổ chức các chiến dịch marketing đồng bộ nhằm nâng cao nhận thức về lợi ích và tiện ích của dịch vụ thẻ, tập trung vào nhóm khách hàng trẻ và doanh nghiệp. Thời gian triển khai trong 12 tháng, do ngân hàng và chính quyền địa phương phối hợp.

3. Đa dạng hóa sản phẩm thẻ và dịch vụ kèm theo: Phát triển các loại thẻ phù hợp với từng phân khúc khách hàng, bổ sung các dịch vụ tiện ích như thanh toán trực tuyến, ưu đãi chiết khấu, tích điểm thưởng để thu hút và giữ chân khách hàng. Các ngân hàng cần rà soát và cập nhật sản phẩm hàng năm.

4. Tăng cường quản lý rủi ro và bảo mật: Áp dụng công nghệ bảo mật hiện đại, nâng cao năng lực phòng chống gian lận thẻ, đảm bảo an toàn thông tin khách hàng nhằm tạo niềm tin sử dụng dịch vụ. Triển khai liên tục và cập nhật công nghệ mới theo định kỳ 6 tháng.

5. Hỗ trợ chính sách từ cơ quan quản lý: Đề xuất Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan xây dựng chính sách ưu đãi, giảm phí dịch vụ cho các giao dịch không dùng tiền mặt, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý để thúc đẩy phát triển dịch vụ thẻ. Thời gian đề xuất và thực hiện trong 1-2 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ngân hàng thương mại và tổ chức tài chính: Nghiên cứu giúp các ngân hàng hiểu rõ nhu cầu và hành vi khách hàng tại địa bàn Chí Linh, từ đó xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm thẻ phù hợp, nâng cao hiệu quả kinh doanh và cạnh tranh trên thị trường.

2. Cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương: Tham khảo để hoạch định chính sách phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, hỗ trợ phát triển hạ tầng thanh toán và thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.

3. Doanh nghiệp và đơn vị chấp nhận thẻ: Hiểu rõ vai trò và lợi ích của việc chấp nhận thanh toán thẻ, từ đó mở rộng mạng lưới điểm chấp nhận thẻ, nâng cao doanh thu và cải thiện trải nghiệm khách hàng.

4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, tài chính ngân hàng: Cung cấp cơ sở lý luận và dữ liệu thực tiễn để phục vụ nghiên cứu chuyên sâu về dịch vụ thẻ ngân hàng, xu hướng phát triển và các nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng dịch vụ tài chính hiện đại.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao dịch vụ thẻ ngân hàng tại Chí Linh chưa phát triển mạnh như các thành phố lớn?
   Nguyên nhân chính là do thói quen sử dụng tiền mặt vẫn phổ biến, mạng lưới máy POS chưa phủ rộng, nhận thức về tiện ích thẻ còn hạn chế và cơ sở hạ tầng thanh toán chưa đồng bộ. Ví dụ, chỉ có 22 máy ATM và 134 máy POS phục vụ hơn 132 nghìn thẻ, dẫn đến quá tải và hạn chế giao dịch.

2. Các ngân hàng tại Chí Linh cung cấp những loại thẻ nào phổ biến nhất?
   Các ngân hàng lớn như Vietcombank, Vietinbank, BIDV và Agribank cung cấp đa dạng các loại thẻ gồm thẻ ghi nợ nội địa, thẻ ghi nợ quốc tế, thẻ tín dụng quốc tế và thẻ đồng thương hiệu, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng từ thanh toán cá nhân đến doanh nghiệp.

3. Chi phí sử dụng thẻ ngân hàng tại Chí Linh có cao không?
   Chi phí phát hành và sử dụng thẻ tuân thủ theo Thông tư 35/2012/TT-NHNN, với mức phí phát hành từ 0 đến 100.000 VND/thẻ, phí thường niên từ 0 đến 60.000 VND/năm và phí rút tiền mặt tại ATM nội mạng tối đa 3.000 VND/giao dịch, mức phí này được đánh giá hợp lý và minh bạch.

4. Làm thế nào để nâng cao nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ tại địa phương?
   Cần nâng cấp cơ sở hạ tầng thanh toán, mở rộng mạng lưới máy POS, đẩy mạnh truyền thông giáo dục khách hàng, đa dạng hóa sản phẩm thẻ và tăng cường bảo mật dịch vụ. Ví dụ, tăng số lượng máy POS tại các điểm bán lẻ sẽ giúp khách hàng dễ dàng thanh toán không dùng tiền mặt hơn.

5. Vai trò của chính quyền địa phương trong phát triển dịch vụ thẻ là gì?
   Chính quyền có thể hỗ trợ bằng cách xây dựng chính sách ưu đãi, tạo môi trường pháp lý thuận lợi, phối hợp với ngân hàng tổ chức các chương trình tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Kết luận

• Thị trường dịch vụ thẻ ngân hàng tại thị xã Chí Linh đã có sự phát triển tích cực về số lượng thẻ phát hành và đa dạng sản phẩm, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế về cơ sở hạ tầng và mức độ sử dụng dịch vụ thanh toán qua POS còn thấp.
• Các nhân tố chủ quan và khách quan như uy tín ngân hàng, mạng lưới chấp nhận thẻ, thu nhập và nhận thức khách hàng ảnh hưởng rõ rệt đến nhu cầu sử dụng dịch vụ thẻ.
• Cần có các giải pháp đồng bộ từ nâng cấp hạ tầng, truyền thông, đa dạng sản phẩm đến quản lý rủi ro nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ thẻ bền vững.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích thực tiễn giúp các ngân hàng, cơ quan quản lý và doanh nghiệp xây dựng chiến lược phù hợp.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và mở rộng nghiên cứu sang các địa bàn khác để hoàn thiện chính sách phát triển dịch vụ thẻ ngân hàng tại Việt Nam.

Quý độc giả và các đơn vị quan tâm được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao hiệu quả hoạt động dịch vụ thẻ, góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và phát triển kinh tế số tại địa phương.