I. Tính cấp thiết của đề tài
Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang trở thành một thách thức lớn đối với các hệ thống thủy lợi tại Việt Nam, đặc biệt là tại tỉnh Nam Định. Tình trạng thiếu nước, hạn hán và xâm nhập mặn ngày càng gia tăng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp. Các công trình thủy lợi được xây dựng từ những năm 1960 hiện nay đã xuống cấp và không còn đáp ứng được yêu cầu tưới tiêu. Đặc biệt, các tác động khí hậu như thay đổi lượng mưa và nhiệt độ đang làm gia tăng áp lực lên hệ thống thủy lợi. Việc nghiên cứu khả năng lấy nước của hệ thống này trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nước biển dâng là rất cần thiết để đảm bảo an ninh nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp.
II. Mục đích của đề tài
Mục tiêu chính của đề tài là đánh giá khả năng lấy nước của các công trình chính trong hệ thống thủy lợi tỉnh Nam Định dưới tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Nghiên cứu sẽ cung cấp những thông tin quan trọng về tình hình hiện tại và dự báo khả năng lấy nước trong tương lai, từ đó đề xuất các biện pháp cải thiện quản lý nước và tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống thủy lợi. Đề tài cũng hướng đến việc phát triển các giải pháp bền vững cho nông nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp để đánh giá khả năng lấy nước của hệ thống thủy lợi. Phương pháp điều tra, phân tích tổng hợp và thống kê sẽ được áp dụng để thu thập và xử lý dữ liệu. Đặc biệt, mô hình thủy lực MIKE 11 sẽ được sử dụng để mô phỏng và dự báo tình hình lấy nước trong các điều kiện khác nhau. Việc kết hợp các phương pháp này sẽ giúp đánh giá chính xác hơn về khả năng hoạt động của các công trình thủy lợi trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
IV. Hiện trạng khả năng lấy nước của các công trình chính
Hiện trạng khả năng lấy nước của các công trình trong hệ thống thủy lợi tỉnh Nam Định đã cho thấy nhiều vấn đề nghiêm trọng. Các công trình như trạm bơm và kênh mương đang phải đối mặt với tình trạng xuống cấp, không đủ năng lực để đáp ứng nhu cầu tưới tiêu trong mùa khô. Hạn hán và xâm nhập mặn đã ảnh hưởng đến khả năng cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp. Theo số liệu thu thập, tỷ lệ thất thoát nước tưới vẫn cao, làm giảm hiệu quả sử dụng tài nguyên nước. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cải thiện và nâng cấp hệ thống thủy lợi để đảm bảo khả năng lấy nước trong tương lai.
V. Tác động của biến đổi khí hậu đến hệ thống thủy lợi
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng biến đổi khí hậu có tác động sâu sắc đến hệ thống thủy lợi tại tỉnh Nam Định. Sự thay đổi về lượng mưa, nhiệt độ và mực nước biển đã làm gia tăng tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng lấy nước mà còn đến sự phát triển bền vững của nông nghiệp. Để ứng phó với những thách thức này, cần có các chính sách và biện pháp cụ thể nhằm cải thiện khả năng chống chịu của hệ thống thủy lợi trước các tác động của biến đổi khí hậu.
