Đánh giá hiệu quả điều trị tự ghép tế bào gốc trên người bệnh u lympho không hodgkin sử dụng phác đồ điều kiện hóa beeam

• Tác giả: Hoàng Văn Hữu
• Người hướng dẫn: Trần Thanh Tùng
• Trường học: Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Huyết học – Truyền máu
• Đề tài: Đánh giá hiệu quả điều trị tự ghép tế bào gốc trên người bệnh u lympho không Hodgkin sử dụng phác đồ điều kiện hóa BeEAM
• Loại tài liệu: Luận văn bác sĩ nội trú
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. TỔNG QUAN VỀ BỆNH LÝ U LYMPHO KHÔNG HODGKIN
• 1.2. LIỆU PHÁP GHÉP TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN TRONG U LYMPHO KHÔNG HODGKIN
• 1.3. PHÁC ĐỒ ĐIỀU KIỆN HÓA BeEAM TRONG ĐIỀU TRỊ GHÉP TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN TRÊN NGƯỜI BỆNH U LYMPHO KHÔNG HODGKIN
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.3. QUY TRÌNH ĐIỀU TRỊ GHÉP TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN TRONG U LYMPHO KHÔNG HODGKIN
• 2.4. XỬ LÝ SỐ LIỆU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, SINH HỌC TỪ LÚC CHẨN ĐOÁN TỚI THỜI ĐIỂM GHÉP TẾ BÀO GỐC
• 3.2. ĐẶC ĐIỂM MỌC MẢNH GHÉP VÀ BIẾN CHỨNG CỦA PHÁC ĐỒ ĐIỀU KIỆN HÓA BeEAM
• 3.3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ VÀ PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, SINH HỌC TỪ LÚC CHẨN ĐOÁN TỚI THỜI ĐIỂM GHÉP TẾ BÀO GỐC
• 4.2. ĐẶC ĐIỂM VỀ MỌC MẢNH GHÉP VÀ BIẾN CHỨNG CỦA PHÁC ĐỒ ĐIỀU KIỆN HÓA BeEAM
• 4.3. ĐẶC ĐIỂM THỜI GIAN SỐNG CÒN VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN
• 4.4. HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TIẾNG ANH
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về U Lympho Không Hodgkin Tự Ghép TBG

U lympho không Hodgkin (ULKH) là một nhóm bệnh lý ác tính xuất phát từ các tế bào lympho B, T, NK hoặc tiền thân của chúng. Đây là một nhóm bệnh phức tạp và không đồng nhất, bao gồm nhiều loại khác nhau với các đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng riêng biệt. ULKH là bệnh lý ác tính huyết học có tỷ lệ mắc cao nhất. Điều trị ULKH hiện nay là một phương pháp đa mô thức, kết hợp hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm trúng đích, ghép tế bào gốc (TBG) và phẫu thuật trong một số trường hợp. Trong đó, liệu pháp ghép TBG tự thân mang lại cơ hội lớn để kéo dài thời gian lui bệnh và thời gian sống thêm cho những bệnh nhân ULKH tái phát, kháng trị hoặc có độ ác tính cao. Theo một nghiên cứu, ghép TBG tự thân giúp cải thiện đáng kể tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân ULKH so với chỉ hóa trị liệu. Việc lựa chọn phác đồ điều kiện hóa phù hợp là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến kết quả ghép TBG.

1.1. Dịch Tễ Học và Phân Loại U Lympho Không Hodgkin

Theo số liệu GLOBOCAN năm 2020, có khoảng 544.000 ca ULKH mới mắc, chiếm 2,8% tổng số ca ung thư trên toàn thế giới. Nam giới có nguy cơ mắc ULKH cao hơn nữ giới. Độ tuổi chẩn đoán trung bình là 67 tuổi. Tỷ lệ các dưới nhóm của ULKH khác nhau tùy theo chủng tộc và vùng địa lý. Tại Hoa Kỳ và châu Âu, ULKH tế bào B chiếm phần lớn. Phân loại ULKH theo WHO 2016 chia thành nhiều loại khác nhau, bao gồm u lympho tế bào B trưởng thành, u lympho tế bào T và NK trưởng thành. Việc phân loại chính xác là rất quan trọng để lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp. Ví dụ, u lympho tế bào B lớn lan tỏa (DLBCL) thường được điều trị bằng phác đồ R-CHOP.

1.2. Vai Trò Của Ghép Tế Bào Gốc Tự Thân Trong ULKH

Ghép tế bào gốc tự thân là một phương pháp điều trị quan trọng cho bệnh nhân ULKH, đặc biệt là trong trường hợp tái phát hoặc kháng trị. Phương pháp này sử dụng tế bào gốc của chính bệnh nhân để tái tạo hệ thống tạo máu sau khi bệnh nhân được điều trị bằng hóa trị liều cao. Hóa trị liều cao giúp tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, nhưng cũng gây tổn thương nghiêm trọng cho tủy xương. Ghép tế bào gốc giúp phục hồi chức năng tủy xương và cho phép bệnh nhân phục hồi sau điều trị. Nghiên cứu cho thấy ghép tế bào gốc tự thân cải thiện đáng kể thời gian sống không bệnh tiến triển (PFS) và thời gian sống còn toàn bộ (OS) ở bệnh nhân ULKH tái phát.

II. Phác Đồ Điều Kiện Hóa BEAM BeEAM So Sánh Hiệu Quả

Phác đồ điều kiện hóa là một phần quan trọng của quy trình ghép tế bào gốc. Nó bao gồm hóa trị liều cao, có hoặc không có xạ trị toàn thân, nhằm mục đích tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại và tạo không gian cho tế bào gốc mới ghép vào. Phác đồ BEAM (carmustine, etoposide, cytarabine, melphalan) là một phác đồ điều kiện hóa tiêu chuẩn được sử dụng trong ghép tế bào gốc tự thân cho bệnh nhân ULKH. Tuy nhiên, carmustine có thể gây độc tính phổi và khó tìm. Phác đồ BeEAM thay thế carmustine bằng bendamustine, một loại thuốc hóa trị liệu dễ tiếp cận hơn. Nhiều nghiên cứu đã so sánh hiệu quả của BEAM và BeEAM trong điều trị ULKH.

2.1. Ưu Điểm và Hạn Chế Của Phác Đồ Điều Kiện Hóa BEAM

Phác đồ BEAM đã được chứng minh là hiệu quả trong việc tiêu diệt tế bào ung thư và cải thiện kết quả điều trị cho bệnh nhân ULKH. Tuy nhiên, BEAM có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm độc tính phổi, ức chế tủy xương và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Ngoài ra, carmustine, thành phần quan trọng của phác đồ BEAM, có thể khó kiếm và đắt tiền, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Do đó, nhiều trung tâm ghép tế bào gốc đã chuyển sang sử dụng các phác đồ thay thế như BeEAM.

2.2. Phác Đồ Điều Kiện Hóa BeEAM Giải Pháp Thay Thế Tiềm Năng

Phác đồ BeEAM thay thế carmustine bằng bendamustine, một loại thuốc hóa trị liệu có độc tính thấp hơn và dễ tiếp cận hơn. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy BeEAM có hiệu quả tương đương với BEAM trong điều trị ULKH, với tỷ lệ đáp ứng và tỷ lệ sống sót tương tự. Ngoài ra, BeEAM có thể ít gây độc tính phổi hơn so với BEAM. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để xác nhận những phát hiện này và để xác định vai trò của BeEAM trong điều trị ULKH.

III. Cách Đánh Giá Hiệu Quả Điều Trị Tự Ghép TBG Với BeEAM

Việc đánh giá hiệu quả điều trị sau tự ghép tế bào gốc sử dụng phác đồ BeEAM là rất quan trọng để theo dõi tiến triển của bệnh và đưa ra các quyết định điều trị tiếp theo. Các chỉ số quan trọng cần theo dõi bao gồm: thời gian mọc mảnh ghép, độc tính của phác đồ điều kiện hóa, thời gian sống toàn bộ (OS) và thời gian sống không tiến triển bệnh (PFS). Ngoài ra, cũng cần đánh giá các yếu tố liên quan đến bệnh nhân, bệnh và điều trị có thể ảnh hưởng đến kết quả ghép tế bào gốc.

3.1. Thời Gian Mọc Mảnh Ghép và Độc Tính Của Phác Đồ BeEAM

Thời gian mọc mảnh ghép là thời gian cần thiết để tế bào gốc được ghép vào tủy xương và bắt đầu sản xuất các tế bào máu mới. Thời gian mọc mảnh ghép ngắn hơn thường liên quan đến kết quả điều trị tốt hơn. Độc tính của phác đồ BeEAM cần được theo dõi chặt chẽ, bao gồm các tác dụng phụ như ức chế tủy xương, nhiễm trùng, tổn thương cơ quan. Việc quản lý tốt các độc tính này là rất quan trọng để cải thiện kết quả điều trị.

3.2. Phân Tích OS và PFS Sau Tự Ghép Tế Bào Gốc Với BeEAM

Thời gian sống toàn bộ (OS) là thời gian từ khi ghép tế bào gốc đến khi bệnh nhân tử vong vì bất kỳ nguyên nhân nào. Thời gian sống không tiến triển bệnh (PFS) là thời gian từ khi ghép tế bào gốc đến khi bệnh tái phát hoặc bệnh tiến triển. OS và PFS là những chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả điều trị của ghép tế bào gốc. Phân tích các yếu tố liên quan đến OS và PFS có thể giúp xác định những bệnh nhân có nhiều khả năng hưởng lợi từ ghép tế bào gốc.

IV. Nghiên Cứu Về Hiệu Quả BeEAM Trong Điều Trị U Lympho Không Hodgkin

Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã được tiến hành để đánh giá hiệu quả của phác đồ BeEAM trong điều trị ULKH. Các nghiên cứu này đã so sánh BeEAM với các phác đồ khác, bao gồm BEAM, và đã đánh giá tác động của BeEAM lên OS, PFS, thời gian mọc mảnh ghép và độc tính. Kết quả của các nghiên cứu này cung cấp thông tin quan trọng để hướng dẫn thực hành lâm sàng.

4.1. Tổng Quan Các Nghiên Cứu So Sánh BEAM và BeEAM

Một số nghiên cứu đã so sánh trực tiếp phác đồ BEAM và BeEAM trong điều trị ULKH. Kết quả cho thấy BeEAM có hiệu quả tương đương với BEAM về OS và PFS, nhưng có thể ít gây độc tính phổi hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các nghiên cứu này có thể có cỡ mẫu nhỏ và thiết kế khác nhau, do đó cần thận trọng khi giải thích kết quả.

4.2. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Kết Quả Nghiên Cứu và Ứng Dụng

Kết quả của các nghiên cứu về BeEAM có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm đặc điểm của bệnh nhân, loại ULKH, giai đoạn bệnh, phác đồ điều trị trước đó và kinh nghiệm của trung tâm ghép tế bào gốc. Việc hiểu rõ các yếu tố này là rất quan trọng để áp dụng kết quả nghiên cứu vào thực hành lâm sàng. Các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc xác định những bệnh nhân nào có nhiều khả năng hưởng lợi từ BeEAM.

V. Biến Chứng Sau Ghép Tế Bào Gốc Cách Xử Trí Hiệu Quả

Sau ghép tế bào gốc, bệnh nhân có thể gặp phải nhiều biến chứng, từ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng đến sức khỏe và kết quả điều trị. Các biến chứng thường gặp bao gồm: nhiễm trùng, bệnh mảnh ghép chống chủ (GVHD), suy tủy, và các vấn đề về hô hấp, tiêu hóa. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của biến chứng và có phác đồ xử trí hiệu quả là yếu tố then chốt để cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân.

5.1. Nhận Diện Các Biến Chứng Huyết Học Thường Gặp Sau Ghép

Các biến chứng huyết học thường gặp sau ghép tế bào gốc bao gồm: giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, thiếu máu. Nguyên nhân có thể do tác động của hóa chất điều kiện hóa, tổn thương tủy xương, hoặc nhiễm trùng. Việc theo dõi sát các chỉ số huyết học và truyền máu hỗ trợ khi cần thiết là quan trọng. Sử dụng các yếu tố tăng trưởng bạch cầu (G-CSF) có thể giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi bạch cầu.

5.2. Quản Lý Nhiễm Trùng Và Các Biến Chứng Không Huyết Học

Nhiễm trùng là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu sau ghép tế bào gốc. Do hệ miễn dịch suy yếu, bệnh nhân dễ mắc các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, virus, nấm. Sử dụng kháng sinh, kháng virus, kháng nấm dự phòng và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Các biến chứng không huyết học khác bao gồm viêm phổi, viêm gan, viêm ruột, suy thận. Điều trị các biến chứng này cần sự phối hợp của nhiều chuyên khoa.

VI. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Phát Triển Điều Trị U Lympho

Tự ghép tế bào gốc sử dụng phác đồ điều kiện hóa BeEAM là một phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh nhân ULKH tái phát hoặc kháng trị. BeEAM có hiệu quả tương đương với BEAM, nhưng có thể ít gây độc tính hơn và dễ tiếp cận hơn. Các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc xác định những bệnh nhân nào có nhiều khả năng hưởng lợi từ BeEAM và vào việc cải thiện quản lý các độc tính của phác đồ.

6.1. Tóm Tắt Kết Quả và Ý Nghĩa Trong Điều Trị ULKH

Kết quả nghiên cứu cho thấy phác đồ BeEAM là một lựa chọn thay thế an toàn và hiệu quả cho phác đồ BEAM trong tự ghép tế bào gốc cho bệnh nhân ULKH. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh carmustine khan hiếm. Việc sử dụng BeEAM có thể giúp nhiều bệnh nhân ULKH tiếp cận được phương pháp điều trị hiệu quả này.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiềm Năng và Phát Triển Tương Lai

Các hướng nghiên cứu tiềm năng trong tương lai bao gồm: tối ưu hóa phác đồ BeEAM để giảm độc tính và cải thiện hiệu quả; kết hợp BeEAM với các liệu pháp nhắm trúng đích hoặc liệu pháp miễn dịch; và xác định các yếu tố tiên lượng để lựa chọn bệnh nhân phù hợp cho ghép tế bào gốc với BeEAM. Nghiên cứu về tế bào CAR-T cũng hứa hẹn mang lại những tiến bộ vượt bậc trong điều trị ULKH.

Tổng quan nghiên cứu

U lympho không Hodgkin (ULKH) là nhóm bệnh lý ác tính phổ biến nhất trong các bệnh lý huyết học ác tính, với khoảng 544.000 ca mới mắc trên toàn cầu năm 2020, chiếm 2,8% tổng số ca ung thư và đứng thứ 13 về tỉ lệ mắc. Tại Việt Nam, ULKH cũng là một thách thức lớn trong điều trị ung thư huyết học. Điều trị ULKH hiện nay là đa mô thức, trong đó ghép tế bào gốc (TBG) tự thân được xem là phương pháp hiệu quả cho các trường hợp tái phát hoặc kháng trị, giúp kéo dài thời gian sống không tiến triển bệnh (PFS) và thời gian sống toàn bộ (OS).

Phác đồ điều kiện hóa (ĐKH) đóng vai trò then chốt trong thành công của ghép TBG tự thân. Phác đồ BEAM (carmustine, etoposide, cytarabine, melphalan) được xem là tiêu chuẩn, nhưng do hạn chế về độc tính phổi, khan hiếm thuốc carmustine và chi phí cao, phác đồ BeEAM (thay carmustine bằng bendamustine) đã được nhiều trung tâm áp dụng. Các nghiên cứu quốc tế cho thấy BeEAM không thua kém BEAM về hiệu quả điều trị, đồng thời giảm thiểu độc tính và chi phí.

Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu chuyên sâu đánh giá hiệu quả và độc tính của phác đồ BeEAM trên người bệnh ULKH. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu mô tả đặc điểm lâm sàng, sinh học của người bệnh ULKH được ghép TBG tự thân sử dụng phác đồ BeEAM, xác định thời gian mọc mảnh ghép, các độc tính liên quan, đồng thời đánh giá OS, PFS và phân tích các yếu tố ảnh hưởng. Nghiên cứu được thực hiện tại hai bệnh viện lớn ở TP. Hồ Chí Minh từ năm 2015 đến 2023, cung cấp dữ liệu quan trọng cho việc tối ưu hóa điều trị ULKH tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết ghép tế bào gốc tự thân: Ghép TBG tự thân sử dụng nguồn tế bào gốc của chính người bệnh nhằm tái tạo hệ tạo máu sau hóa trị liều cao, giúp tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả hơn.
• Mô hình phác đồ điều kiện hóa BeEAM: Thay thế carmustine bằng bendamustine trong phác đồ BEAM nhằm giảm độc tính và tăng tính khả thi trong điều trị.
• Khái niệm chính:
  • Thời gian sống không tiến triển bệnh (PFS): Thời gian từ ghép đến khi bệnh tái phát hoặc tiến triển.
  • Thời gian sống toàn bộ (OS): Thời gian từ ghép đến tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào.
  • Độc tính điều trị: Đánh giá theo tiêu chuẩn CTCAE NCI phiên bản 4, bao gồm độc tính huyết học và không huyết học.
  • Mọc mảnh ghép: Thời gian hồi phục bạch cầu hạt và tiểu cầu sau ghép.
  • Chỉ số tiên lượng quốc tế (IPI): Đánh giá nguy cơ và tiên lượng bệnh ULKH.

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Mô tả hàng loạt ca, hồi cứu.
• Dân số nghiên cứu: Người bệnh ULKH được ghép TBG tự thân sử dụng phác đồ ĐKH BeEAM tại Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Truyền máu Huyết học từ tháng 01/2015 đến tháng 07/2023.
• Cỡ mẫu: Khoảng 65 trường hợp, dựa trên công thức tính cỡ mẫu với OS 3 năm ước tính 71% từ nghiên cứu quốc tế.
• Tiêu chuẩn chọn mẫu: Người bệnh ≥18 tuổi, chẩn đoán ULKH, đạt đáp ứng một phần hoặc hoàn toàn sau hóa trị chuẩn, được điều trị đủ liều phác đồ BeEAM.
• Tiêu chuẩn loại trừ: Ghép bằng phác đồ khác, hồ sơ không đầy đủ.
• Thu thập dữ liệu: Hồ sơ bệnh án, đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, điều trị trước, trong và sau ghép.
• Phân tích số liệu: Sử dụng thống kê mô tả, phân tích Kaplan-Meier cho OS và PFS, phân tích các yếu tố liên quan bằng hồi quy Cox.
• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ 2015-2023, phân tích và báo cáo kết quả năm 2023.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Đặc điểm lâm sàng và sinh học: Đa số người bệnh có tuổi trung bình khoảng 50-60, với tỷ lệ nam chiếm khoảng 60%. Phân nhóm nguy cơ theo IPI chủ yếu là trung bình - cao và cao, chiếm khoảng 55%. Tỷ lệ tổn thương ngoài hạch là 40%, phù hợp với đặc điểm bệnh lý ULKH toàn cầu.

2. Thời gian mọc mảnh ghép: Tất cả người bệnh đều mọc mảnh ghép thành công. Thời gian trung vị hồi phục bạch cầu hạt > 0,5 x 10^9/L là 10 ngày, tiểu cầu > 20 x 10^9/L là 13 ngày, tương đương với các nghiên cứu quốc tế. Thời gian sử dụng G-CSF trung vị là 8 ngày.

3. Độc tính điều trị: Loét niêm mạc độ III-IV chiếm khoảng 26%, viêm dạ dày ruột độ II-III khoảng 35%. Tăng men gan nhẹ gặp ở 44% người bệnh. Tỷ lệ tử vong liên quan ghép (TRM) là 0%, không ghi nhận độc tính phổi độ III-IV. Nhiễm trùng xảy ra ở 7% trường hợp, được kiểm soát tốt.

4. Hiệu quả điều trị: Xác suất PFS và OS sau 2 năm lần lượt là 69,2% và 79,5%, tương đương hoặc nhỉnh hơn so với phác đồ BEAM trong các nghiên cứu trước. Các yếu tố tiên lượng xấu gồm chỉ số IPI cao, đáp ứng điều trị trước ghép không hoàn toàn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy phác đồ BeEAM là lựa chọn an toàn và hiệu quả trong ghép TBG tự thân cho người bệnh ULKH tại Việt Nam. Thời gian mọc mảnh ghép và độc tính huyết học tương đương với các phác đồ ĐKH tiêu chuẩn, trong khi độc tính không huyết học như tổn thương phổi được giảm thiểu rõ rệt so với phác đồ BEAM truyền thống. Tỷ lệ PFS và OS cao phản ánh hiệu quả điều trị tốt, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế như của Visani, Hahn và Hueso.

Biểu đồ Kaplan-Meier có thể minh họa rõ ràng sự khác biệt về PFS và OS theo nhóm nguy cơ IPI, cũng như ảnh hưởng của đáp ứng điều trị trước ghép. Bảng phân tích hồi quy Cox giúp xác định các yếu tố độc lập ảnh hưởng đến kết quả sống còn, hỗ trợ trong việc cá thể hóa điều trị.

So với các nghiên cứu trước tại Việt Nam, nghiên cứu này có cỡ mẫu lớn hơn và thời gian theo dõi dài hơn, cung cấp bằng chứng vững chắc cho việc áp dụng phác đồ BeEAM trong thực hành lâm sàng. Hạn chế của nghiên cứu là thiết kế hồi cứu và chưa có nhóm so sánh trực tiếp với phác đồ BEAM.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng rộng rãi phác đồ BeEAM trong ghép TBG tự thân cho người bệnh ULKH tái phát hoặc kháng trị nhằm giảm độc tính phổi và chi phí điều trị, với mục tiêu nâng cao tỷ lệ sống còn trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: các trung tâm ghép tế bào gốc.

2. Tăng cường đào tạo và cập nhật kiến thức cho đội ngũ y bác sĩ về quản lý độc tính và chăm sóc hỗ trợ trong quá trình điều trị BeEAM, nhằm giảm thiểu biến chứng và nâng cao chất lượng điều trị. Thời gian: liên tục hàng năm.

3. Xây dựng hệ thống theo dõi và đánh giá kết quả điều trị sau ghép TBG tự thân, tập trung vào các chỉ số PFS, OS và độc tính để cải tiến phác đồ điều trị phù hợp với đặc điểm người bệnh Việt Nam. Chủ thể: bệnh viện và cơ quan y tế.

4. Khuyến khích nghiên cứu tiếp theo với thiết kế thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên so sánh trực tiếp phác đồ BeEAM và BEAM, nhằm củng cố bằng chứng khoa học và hoàn thiện hướng dẫn điều trị ULKH. Thời gian: 3-5 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ huyết học và ung bướu: Nắm bắt hiệu quả và độc tính của phác đồ BeEAM để lựa chọn điều trị phù hợp cho bệnh nhân ULKH, đặc biệt trong bối cảnh thiếu hụt carmustine.

2. Nhân viên y tế tại các trung tâm ghép tế bào gốc: Áp dụng quy trình điều trị và quản lý biến chứng hiệu quả, nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh.

3. Nhà nghiên cứu y học lâm sàng: Tham khảo dữ liệu thực tế về hiệu quả và độc tính của phác đồ BeEAM tại Việt Nam, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo.

4. Quản lý y tế và hoạch định chính sách: Đánh giá chi phí và hiệu quả điều trị để xây dựng chính sách hỗ trợ điều trị ULKH, tối ưu hóa nguồn lực y tế.

Câu hỏi thường gặp

1. Phác đồ BeEAM khác gì so với BEAM?
   BeEAM thay carmustine bằng bendamustine, giúp giảm độc tính phổi và chi phí, đồng thời duy trì hiệu quả điều trị tương đương.

2. Thời gian mọc mảnh ghép sau ghép TBG sử dụng BeEAM là bao lâu?
   Thời gian trung vị hồi phục bạch cầu hạt là khoảng 10 ngày, tiểu cầu khoảng 13 ngày, tương đương phác đồ BEAM.

3. Độc tính thường gặp khi sử dụng phác đồ BeEAM là gì?
   Loét niêm mạc độ III-IV (khoảng 26%), viêm dạ dày ruột độ II-III (35%), tăng men gan nhẹ (44%), nhiễm trùng 7%, không ghi nhận độc tính phổi nặng.

4. Hiệu quả điều trị của phác đồ BeEAM như thế nào?
   Xác suất sống không tiến triển bệnh (PFS) và sống toàn bộ (OS) sau 2 năm lần lượt là 69,2% và 79,5%, tương đương hoặc tốt hơn phác đồ BEAM.

5. Ai nên được chỉ định ghép TBG tự thân với phác đồ BeEAM?
   Người bệnh ULKH tái phát hoặc kháng trị, có đáp ứng một phần hoặc hoàn toàn sau hóa trị chuẩn, đủ điều kiện sức khỏe để thực hiện ghép.

Kết luận

• Phác đồ điều kiện hóa BeEAM là lựa chọn an toàn, hiệu quả trong ghép tế bào gốc tự thân cho người bệnh u lympho không Hodgkin tại Việt Nam.
• Thời gian mọc mảnh ghép và độc tính huyết học, không huyết học tương đương hoặc cải thiện so với phác đồ BEAM truyền thống.
• Xác suất sống không tiến triển bệnh và sống toàn bộ sau 2 năm đạt mức cao, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế.
• Các yếu tố tiên lượng như chỉ số IPI và đáp ứng trước ghép ảnh hưởng đáng kể đến kết quả điều trị.
• Khuyến nghị áp dụng rộng rãi phác đồ BeEAM, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn để tối ưu hóa điều trị ULKH trong tương lai.

Hành động tiếp theo: Các trung tâm ghép tế bào gốc nên triển khai áp dụng phác đồ BeEAM đồng thời xây dựng hệ thống theo dõi kết quả điều trị để nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh.