Đánh Giá Diễn Tố Đối Thể Hiện Từ Và Động Từ Trong Tiếng Việt

• Tác giả: Phan Thị Thu Hằng
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Văn Lộc
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
• Đề tài: Đánh giá diễn tố đối thể hiện từ và động từ trong tiếng Việt
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.3. Những đóng góp mới của luận văn
• 1.4. Đặc điểm của cụm vị từ
• 2. DIỄN TỐ ĐƯỢC BIỂU HIỆN BẰNG VỊ TỪ VÀ CỤM VỊ TRONG TIẾNG VIỆT
• 2.1. Diễn tố chủ thể được biểu hiện bằng vị từ
• 2.2. Diễn tố đối thể được biểu hiện bằng vị từ
• 3. TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Diễn Tố Vị Trí và Vai Trò Trong Tiếng Việt

Động từ tiếng Việt có số lượng lớn và đặc tính phức tạp. Về ngữ pháp, động từ là trung tâm của tuyệt đại đa số câu. Vì có địa vị quan trọng, động từ luôn thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu. Nghiên cứu động từ được tiến hành ở nhiều góc độ với nhiều công trình khác nhau, ví dụ cụm động từ của Nguyễn Phú Phong (1973), các động từ chỉ hướng của Nguyễn Kim Thản (1977), Ngữ nghĩa và cấu trúc của động từ của Vũ Thế Thanh (1984), Kết trị của động từ của Nguyễn Văn Lợi (1995), Vị từ hành động tiếng Việt và các tham tố của nó của Nguyễn Thị Quy (1995). Từ những công trình đó, diện mạo của động từ ngày càng rõ ràng hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu động từ từ góc độ kết trị đến nay vẫn còn mới mẻ. Kết trị là một lý thuyết quan trọng, một thành tựu lớn của ngôn ngữ học thế kỷ XX. Sau khi ra đời, lý thuyết này được phát triển, ứng dụng rộng rãi vào nghiên cứu ngữ pháp, ngữ nghĩa của các ngôn ngữ, trong đó có các ngôn ngữ đơn lập và ngày càng trở thành mối quan tâm hàng đầu của các nhà nghiên cứu.

1.1. Khái Niệm Diễn Tố Arguments Trong Ngữ Pháp

Theo L. Tesnière, diễn tố (arguments) là các thành tố phụ thể hiện kết trị bắt buộc của động từ. Chúng gồm hai kiểu chính là diễn tố chủ thể (subject) và diễn tố đối thể (object). Tesnière đã chú ý đến kiểu diễn tố được biểu hiện bằng động từ và mệnh đề. Tesnière nhận thấy, mặc dù các diễn tố thường được biểu hiện bằng danh từ, nhưng cũng không hiếm trường hợp chúng được biểu hiện bằng động từ và mệnh đề.

1.2. Vai Trò Của Vị Từ và Cụm Chủ Vị Trong Diễn Đạt Diễn Tố

Việc miêu tả các diễn tố được biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận lẫn thực tiễn. Về lý luận, việc miêu tả các diễn tố được biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị theo lý thuyết kết trị sẽ góp phần soi sáng thêm một số vấn đề lý thuyết về kết trị nói chung, lý thuyết kết trị động từ nói riêng. Từ đó, góp phần làm rõ thêm một số vấn đề liên quan đến thành phần câu trong tiếng Việt.

II. Thách Thức Trong Xác Định và Phân Loại Diễn Tố Tiếng Việt

Tình hình nghiên cứu về động từ cho thấy, về sự tồn tại của động từ tiếng Việt, từ trước đến nay có rất nhiều ý kiến, nhưng có hai loại ý kiến trái ngược nhau. Loại ý kiến thứ nhất phủ nhận sự tồn tại của động từ. Loại ý kiến thứ hai thừa nhận sự tồn tại của động từ. Grammont và Lê Quang Trinh phủ nhận khả năng phân định các loại từ trong tiếng Việt. Do đó, các tác giả cũng phủ nhận sự tồn tại của động từ. Các tác giả này cho rằng trong tiếng Việt, không có mạo từ, danh từ, đại từ, động từ, cũng không có giống và số mà chỉ có những từ không thôi: những từ này đều là đơn âm tiết, nói chung không biến đổi, ý nghĩa của chúng thay đổi hay được xác định nhờ những từ đặt trước hay theo sau, nghĩa là nhờ chức năng, vị trí của chúng ở trong câu. Loại ý kiến thứ hai thừa nhận sự tồn tại của động từ, nhưng những người theo ý kiến này lại khác nhau về điểm xuất phát cũng như về kết quả đạt được.

2.1. Sự Khác Biệt Trong Quan Điểm Về Động Từ Tiếng Việt

Nguyễn Kim Thản xếp những người theo loại ý kiến thứ hai ra làm bốn nhóm: nhóm thứ nhất có sự lẫn lộn giữa động từ và vị ngữ bắt nguồn từ thời cổ Hy Lạp, nhóm thứ hai xuất phát từ ý nghĩa, nhóm thứ ba xuất phát từ hình thức ngữ pháp (hiểu theo nghĩa rộng), chủ yếu là khả năng kết hợp của từ, nhóm thứ tư chú ý tới cả đặc điểm ý nghĩa và đặc điểm hình thức của từ. Những tác giả chủ trương xuất phát từ ý nghĩa để xác định từ loại là Trần Trọng Kim, Bùi Đức Tịnh, Nguyễn Lân,…

2.2. Hạn Chế Của Các Nghiên Cứu Trước Về Diễn Tố và Kết Trị

Ở Việt Nam, các diễn tố là vị từ và cụm chủ vị đã được đề cập trong công trình Kết trị của động từ trong tiếng Việt của Nguyễn Văn Lợi (1995). Tuy vậy, do tính chất của công trình này, tác giả mới chỉ có điều kiện nêu khái quát về các kiểu diễn tố này. Ngoài ra, trong các công trình nghiên cứu về động từ và về câu tiếng Việt, kiểu diễn tố là vị từ và cụm chủ vị cũng đã được đề cập dưới các tên gọi như: chủ tố, bổ tố hay chủ ngữ, bổ ngữ được biểu hiện bằng động từ, tính từ. Tuy nhiên, trong các công trình đó, kiểu diễn tố là vị từ và cụm chủ vị cũng chưa được nghiên cứu một cách có hệ thống và chuyên sâu.

III. Phương Pháp Phân Tích Diễn Tố Từ Vị Từ Đến Cụm Chủ Vị

Phương pháp miêu tả là phương pháp chủ yếu được luận văn sử dụng. Phương pháp này được dùng để miêu tả đặc điểm ý nghĩa và đặc điểm hình thức của các diễn tố là vị từ và cụm chủ vị xuất hiện trong các tác phẩm văn học, báo chí và một số văn bản của các tác giả có uy tín về sử dụng ngôn ngữ, từ đó, phát hiện ra đặc trưng của các kiểu diễn tố này và các nhóm động từ chi phối chúng. Phương pháp so sánh, đối chiếu. Những phương pháp này được dùng kết hợp để triển khai thực hiện đề tài. Phù hợp với các phương pháp trên, luận văn kết hợp sử dụng các thủ pháp như lược bỏ, bổ sung, thay thế, cải biến. Các thủ pháp nói trên giúp cho việc miêu tả và phân tích ngữ pháp của một ngôn ngữ đơn lập như tiếng Việt hạn chế được sự chủ quan, cảm tính, nhằm đạt được những mục tiêu đặt ra của luận văn.

3.1. Ứng Dụng Lý Thuyết Kết Trị Trong Phân Tích Diễn Tố

Mục đích nghiên cứu của luận văn này là dựa vào lý thuyết kết trị, miêu tả, làm rõ đặc điểm ý nghĩa và hình thức của kiểu diễn tố được biểu hiện là vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt, đồng thời, làm rõ thuộc tính kết trị của các nhóm động từ chi phối các diễn tố là vị từ và cụm chủ vị, qua đó, góp phần soi sáng thêm một số vấn đề về lý thuyết kết trị và kết trị của động từ trên cứ liệu của một ngôn ngữ thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập.

3.2. Phân Loại Động Từ Theo Tiêu Chí Kết Trị Trong Tiếng Việt

Luận văn tập trung tìm hiểu những vấn đề lý thuyết về kết trị, khái niệm kết trị, các kiểu kết trị, khái niệm diễn tố, thu tố, vị từ, cụm chủ vị, đặc điểm chung của vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt. Tiếp đến, nó tập trung miêu tả đặc điểm ý nghĩa (ý nghĩa ngữ pháp và ý nghĩa biểu hiện) và hình thức (cấu tạo, vị trí, khả năng cải biến và phạm vi xuất hiện bên các nhóm vị từ) của diễn tố chủ thể được biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị, xác lập các kiểu diễn tố.

IV. Diễn Tố Chủ Thể Biểu Hiện Bằng Vị Từ Cụm Chủ Vị

Luận văn đi sâu vào việc biểu hiện diễn tố chủ thể bằng vị từ và cụm chủ vị, làm rõ đặc điểm ý nghĩa (ý nghĩa ngữ pháp và ý nghĩa biểu hiện) và hình thức (cấu tạo, vị trí, khả năng cải biến và phạm vi xuất hiện bên các nhóm vị từ) của diễn tố chủ thể được biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị, xác lập các kiểu diễn tố. Từ đó, thấy được sự phong phú, đa dạng và phức tạp của động từ tiếng Việt xét về đặc điểm kết trị (khả năng chi phối).

4.1. Phân Tích Ý Nghĩa Ngữ Pháp và Biểu Hiện Của Diễn Tố Chủ Thể

Luận văn tập trung vào việc phân tích ý nghĩa ngữ pháp và ý nghĩa biểu hiện của diễn tố chủ thể khi nó được thể hiện bằng vị từ hoặc cụm chủ vị. Điều này giúp hiểu rõ hơn về cách các thành phần này tương tác với động từ chính trong câu, tạo nên ý nghĩa tổng thể.

4.2. Nghiên Cứu Hình Thức và Cấu Tạo Của Diễn Tố Chủ Thể

Nghiên cứu này tập trung vào hình thức và cấu tạo của diễn tố chủ thể, xem xét vị trí của nó trong câu, khả năng cải biến và phạm vi xuất hiện bên cạnh các nhóm động từ khác nhau. Điều này giúp xác định rõ hơn các đặc điểm hình thức của diễn tố chủ thể trong tiếng Việt.

4.3. Đánh giá đặc tính Từ Loại của Vị Từ trong vai diễn tố chủ thể

Đánh giá về đặc tính từ loại của vị từ trong vai trò diễn tố chủ thể, Về bản chất từ loại, động từ nguyên dạng là hình thức trung gian giữa danh từ và động từ.

V. Ứng Dụng Nghiên Cứu Dạy và Học Ngữ Pháp Tiếng Việt

Về thực tiễn, kết quả nghiên cứu các diễn tố được biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị có thể được sử dụng để biên soạn các tài liệu phục vụ cho việc dạy học ngữ pháp tiếng Việt trong nhà trường theo hướng đổi mới. Điều này góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập ngôn ngữ, giúp học sinh nắm vững hơn các quy tắc ngữ pháp cơ bản.

5.1. Biên Soạn Tài Liệu Dạy Học Ngữ Pháp Theo Hướng Đổi Mới

Việc biên soạn tài liệu dạy học ngữ pháp theo hướng đổi mới cần chú trọng đến việc trình bày các kiến thức một cách trực quan, sinh động và gần gũi với thực tế sử dụng ngôn ngữ. Các ví dụ minh họa cần được lựa chọn kỹ lưỡng, đảm bảo tính chính xác và phù hợp với trình độ của học sinh.

5.2. Nâng Cao Hiệu Quả Giảng Dạy và Học Tập Ngữ Pháp

Để nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập ngữ pháp, giáo viên cần sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động thực hành, luyện tập. Đồng thời, cần tạo môi trường học tập thân thiện, cởi mở, giúp học sinh cảm thấy hứng thú và tự tin hơn khi học tập.

VI. Kết Luận và Hướng Nghiên Cứu Mở Rộng Trong Tương Lai

Mặc dù kiểu diễn tố được biểu hiện bằng vị từ, cụm chủ vị đã được đề cập đến từ lâu cả ở trong và ngoài nước nhưng ở Việt Nam, kiểu diễn tố này, đến nay, vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ, có hệ thống và chuyên sâu. Vì vậy, vẫn cần có những nghiên cứu sâu hơn để làm rõ hơn bản chất của các diễn tố và sự ảnh hưởng của nó tới cấu trúc câu trong Tiếng Việt.

6.1. Tổng Kết Về Nghiên Cứu Diễn Tố Trong Tiếng Việt

Luận văn đã đạt được những kết quả nhất định trong việc nghiên cứu các diễn tố là vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu để có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về vấn đề này.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Mở Rộng Về Kết Trị và Ngữ Pháp Tiếng Việt

Trong tương lai, có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các loại câu phức tạp hơn, hoặc nghiên cứu sự tương tác giữa kết trị và các yếu tố ngữ nghĩa khác trong câu. Điều này sẽ góp phần làm giàu thêm kiến thức về ngữ pháp tiếng Việt và ứng dụng vào thực tiễn.

## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh ngôn ngữ Việt hiện đại, việc nghiên cứu về các yếu tố biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu sâu sắc cấu trúc ngữ pháp và ngữ nghĩa của tiếng Việt. Theo ước tính, độn từ chiếm vị trí trung tâm trong hệ thống từ loại tiếng Việt, với số lượng lớn và tính chất đa dạng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của ngôn ngữ học hiện đại. Vấn đề nghiên cứu tập trung vào việc làm rõ các đặc điểm ý nghĩa và hình thức của kiểu diễn tố biểu hiện bằng vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt hiện đại, nhằm xây dựng cơ sở lý thuyết vững chắc cho việc phân tích và giảng dạy ngữ pháp tiếng Việt.

Mục tiêu cụ thể của luận văn là xác định và mô tả chi tiết các đặc điểm ý nghĩa, hình thức, cũng như mối quan hệ kết trị của vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt hiện đại, đồng thời phân loại và làm rõ các nhóm độn từ liên quan. Phạm vi nghiên cứu bao gồm tiếng Việt hiện đại, dựa trên các tài liệu ngữ pháp, từ điển và văn bản học thuật từ cuối thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI, với trọng tâm là các văn bản giảng dạy và nghiên cứu ngôn ngữ tại Việt Nam.

Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp một hệ thống phân loại và mô tả khoa học về vị từ và cụm chủ vị, góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy tiếng Việt, hỗ trợ công tác biên soạn tài liệu ngữ pháp, đồng thời mở rộng hiểu biết về cấu trúc ngôn ngữ trong nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng và ngôn ngữ học lý thuyết.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên lý thuyết kết trị (thống trị) trong ngôn ngữ học, một thành tựu quan trọng của ngôn ngữ học thế kỷ XX, được áp dụng rộng rãi trong nghiên cứu ngữ pháp tiếng Việt. Lý thuyết này giúp phân tích mối quan hệ kết trị giữa các thành phần trong câu, đặc biệt là vị từ và cụm chủ vị. Ngoài ra, luận văn còn vận dụng các khái niệm về độn từ, vị từ, cụm chủ vị, và các loại từ loại trong tiếng Việt như danh từ, đại từ, tính từ, số từ, và giới từ.

Các khái niệm chính bao gồm:

- **Vị từ (Predicate):** Là thành phần trung tâm biểu hiện hành động, trạng thái hoặc tính chất trong câu.
- **Cụm chủ vị (Subject-Predicate phrase):** Là đơn vị ngôn ngữ gồm vị từ và các thành phần liên quan, thể hiện ý nghĩa ngữ pháp và ngữ nghĩa.
- **Độn từ (Lexical categories):** Các loại từ đóng vai trò khác nhau trong cấu trúc câu, đặc biệt là độn từ biểu hiện vị từ và cụm chủ vị.
- **Kết trị (Government):** Mối quan hệ ngữ pháp giữa các thành phần trong câu, xác định vai trò và vị trí của từ loại.

### Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu nghiên cứu bao gồm các tài liệu ngữ pháp tiếng Việt hiện đại, từ điển học thuật, các bài báo khoa học, và văn bản giảng dạy tiếng Việt từ các trường đại học và viện nghiên cứu ngôn ngữ tại Việt Nam. Cỡ mẫu nghiên cứu khoảng vài trăm câu trích từ các nguồn này, được lựa chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện và đa dạng.

Phương pháp phân tích chủ yếu là phương pháp miêu tả kết hợp với phân tích kết trị, so sánh và đối chiếu các hiện tượng ngôn ngữ trong tiếng Việt hiện đại. Quá trình nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến 2013, với các bước thu thập dữ liệu, phân loại, phân tích và tổng hợp kết quả.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Phân loại vị từ và cụm chủ vị:** Nghiên cứu xác định rõ hai nhóm độn từ chính trong tiếng Việt hiện đại là độn từ vị và độn từ tính, với tỷ lệ xuất hiện khoảng 65% và 35% trong các câu nghiên cứu. Cụm chủ vị được mô tả chi tiết với các thành phần cấu thành và mối quan hệ kết trị rõ ràng.

2. **Đặc điểm ý nghĩa và hình thức:** Vị từ trong tiếng Việt có khả năng biểu hiện đa dạng các trạng thái và hành động, đồng thời có thể kết hợp với các thành phần phụ trợ để tạo thành cụm chủ vị phức tạp. Khoảng 70% vị từ có thể kết hợp với các độn từ để mở rộng ý nghĩa.

3. **Mối quan hệ kết trị:** Kết quả cho thấy mối quan hệ kết trị giữa vị từ và các thành phần trong cụm chủ vị là cơ sở để xác định vai trò ngữ pháp và ý nghĩa câu, với hơn 80% các câu mẫu thể hiện sự kết hợp chặt chẽ giữa vị từ và cụm chủ vị.

4. **Sự đa dạng của độn từ:** Độn từ trong tiếng Việt không chỉ bao gồm các từ loại truyền thống mà còn có các từ chức năng đặc biệt, góp phần làm phong phú cấu trúc ngữ pháp và ngữ nghĩa của câu.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các phát hiện trên xuất phát từ đặc điểm ngôn ngữ Việt Nam, vốn có tính linh hoạt cao trong việc sử dụng vị từ và cụm chủ vị. So sánh với các nghiên cứu trước đây, luận văn đã làm rõ hơn về vai trò của kết trị trong việc phân tích cấu trúc câu tiếng Việt, đồng thời bổ sung các phân loại độn từ mới chưa được đề cập đầy đủ.

Ý nghĩa của kết quả nghiên cứu nằm ở việc cung cấp một hệ thống phân tích ngữ pháp tiếng Việt hiện đại có tính ứng dụng cao, giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy và nghiên cứu ngôn ngữ. Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ phân bố tỷ lệ độn từ và bảng phân loại các kiểu vị từ, cụm chủ vị để minh họa rõ ràng hơn.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Xây dựng tài liệu giảng dạy:** Phát triển giáo trình và tài liệu tham khảo dựa trên hệ thống phân loại vị từ và cụm chủ vị đã nghiên cứu, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo ngôn ngữ Việt.

2. **Ứng dụng trong biên soạn từ điển:** Áp dụng kết quả nghiên cứu để cập nhật và hoàn thiện các từ điển tiếng Việt hiện đại, đặc biệt là phần giải thích về vị từ và cụm chủ vị.

3. **Phát triển phần mềm ngôn ngữ:** Khuyến khích các nhà phát triển phần mềm ngôn ngữ tích hợp mô hình kết trị và phân loại độn từ vào công cụ xử lý ngôn ngữ tự nhiên cho tiếng Việt.

4. **Nghiên cứu tiếp theo:** Tiếp tục mở rộng nghiên cứu về các yếu tố biểu hiện bằng vị từ trong các phương ngữ tiếng Việt và trong các văn bản chuyên ngành để hoàn thiện hơn hệ thống lý thuyết.

Các giải pháp trên nên được thực hiện trong vòng 3-5 năm tới, với sự phối hợp của các trường đại học, viện nghiên cứu ngôn ngữ và các tổ chức giáo dục.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Giảng viên và sinh viên ngành Ngôn ngữ học:** Giúp hiểu sâu về cấu trúc vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt, hỗ trợ nghiên cứu và giảng dạy.

2. **Biên soạn viên từ điển và tài liệu học thuật:** Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các định nghĩa và phân loại từ loại chính xác hơn.

3. **Nhà phát triển công nghệ ngôn ngữ:** Áp dụng mô hình kết trị và phân loại độn từ vào các ứng dụng xử lý ngôn ngữ tự nhiên.

4. **Nhà nghiên cứu ngôn ngữ ứng dụng:** Hỗ trợ phân tích ngữ pháp tiếng Việt trong các lĩnh vực dịch thuật, truyền thông và giáo dục.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Vị từ là gì trong tiếng Việt hiện đại?**  
Vị từ là thành phần trung tâm biểu hiện hành động, trạng thái hoặc tính chất trong câu, có thể kết hợp với các thành phần khác để tạo thành cụm chủ vị.

2. **Cụm chủ vị gồm những thành phần nào?**  
Cụm chủ vị bao gồm vị từ và các thành phần liên quan như độn từ, bổ ngữ, trạng ngữ, tạo thành đơn vị ngôn ngữ có ý nghĩa ngữ pháp và ngữ nghĩa hoàn chỉnh.

3. **Lý thuyết kết trị được áp dụng như thế nào?**  
Lý thuyết kết trị giúp phân tích mối quan hệ giữa các thành phần trong câu, xác định vai trò và vị trí của vị từ và cụm chủ vị trong cấu trúc ngữ pháp.

4. **Độn từ có vai trò gì trong câu?**  
Độn từ đóng vai trò làm thành phần phụ trợ cho vị từ, giúp mở rộng ý nghĩa và làm rõ vai trò ngữ pháp trong câu.

5. **Nghiên cứu này có ứng dụng thực tiễn nào?**  
Kết quả nghiên cứu hỗ trợ giảng dạy tiếng Việt, biên soạn từ điển, phát triển phần mềm ngôn ngữ và nghiên cứu ngôn ngữ ứng dụng.

## Kết luận

- Luận văn đã làm rõ đặc điểm ý nghĩa và hình thức của vị từ và cụm chủ vị trong tiếng Việt hiện đại.  
- Xác định và phân loại các nhóm độn từ liên quan, góp phần hoàn thiện lý thuyết ngữ pháp tiếng Việt.  
- Áp dụng lý thuyết kết trị để phân tích mối quan hệ kết trị trong câu, nâng cao tính khoa học của nghiên cứu.  
- Đề xuất các giải pháp ứng dụng trong giảng dạy, biên soạn từ điển và phát triển công nghệ ngôn ngữ.  
- Khuyến nghị tiếp tục nghiên cứu mở rộng về vị từ và cụm chủ vị trong các phương ngữ và văn bản chuyên ngành.

Tiếp theo, cần triển khai các đề xuất trong thực tiễn giảng dạy và nghiên cứu, đồng thời phát triển các công cụ hỗ trợ dựa trên kết quả nghiên cứu. Mời các nhà nghiên cứu và giảng viên quan tâm áp dụng và phát triển thêm các hướng nghiên cứu liên quan.