Bảo vệ quyền lợi của con chưa thành niên khi cha mẹ ly hôn theo luật hôn nhân và gia đình 2014

Luận văn bắt đầu bằng việc làm rõ khái niệm ly hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, nhấn mạnh đây là sự chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Việc xem xét ly hôn đã có sự tiến bộ qua các thời kỳ, từ chế độ phong kiến bất bình đẳng đến xã hội hiện đại đề cao sự tự nguyện và bình đẳng giữa nam và nữ. Luận văn khẳng định tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi của con chưa thành niên khi cha mẹ ly hôn, đặc biệt trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển và tỷ lệ ly hôn gia tăng. Việc bảo vệ này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là đạo đức, nhằm đảm bảo cho trẻ em được sống và phát triển trong môi trường tốt nhất. Luận văn cũng đề cập đến Luật Trẻ em năm 2016 như một cơ sở pháp lý quan trọng khẳng định quyền của trẻ em và trách nhiệm của gia đình, nhà nước trong việc chăm sóc, bảo vệ và giáo dục trẻ em, đặc biệt trong hoàn cảnh cha mẹ ly hôn. Điều này cho thấy sự quan tâm của pháp luật đến việc đảm bảo quyền lợi tối ưu cho trẻ em, hướng đến sự phát triển toàn diện của các em.

Luận văn phân tích các nội dung bảo vệ con chưa thành niên khi cha mẹ ly hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, bao gồm: chăm sóc, nuôi dưỡng; xem xét nguyện vọng của con; thực hiện quyền và nghĩa vụ của cha mẹ; thay đổi người trực tiếp nuôi con; và bảo vệ tài sản riêng của con. Luật quy định rõ trách nhiệm của cha, mẹ trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng con cái, kể cả khi đã ly hôn. Việc giao con cho ai nuôi dưỡng phải dựa trên nguyên tắc bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho con, xem xét nguyện vọng của con nếu con từ đủ 7 tuổi trở lên. Luận văn cũng đề cập đến quyền và nghĩa vụ của cha, mẹ đối với con sau ly hôn, bao gồm cả người trực tiếp nuôi con và người không trực tiếp nuôi con. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn cũng được xem xét dựa trên các căn cứ pháp lý và hậu quả pháp lý kèm theo. Cuối cùng, luận văn nhấn mạnh việc bảo vệ tài sản riêng của con chưa thành niên, quyền quản lý và định đoạt tài sản đó, cũng như việc hạn chế quyền của cha mẹ trong một số trường hợp để bảo vệ quyền lợi của con.

Luận văn đánh giá thực tiễn áp dụng Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 trong việc bảo vệ con chưa thành niên khi cha mẹ ly hôn, chỉ ra những khó khăn, vướng mắc. Một số bất cập được nêu ra bao gồm việc xác định người nuôi con sao cho tốt nhất cho con, việc thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, cũng như các khó khăn khác liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi của con. Luận văn phân tích nguyên nhân của những khó khăn này, có thể đến từ nhận thức pháp luật chưa đầy đủ của cha mẹ, sự thiếu hợp tác giữa cha mẹ sau ly hôn, khó khăn trong việc thi hành án, và những hạn chế trong quy định của pháp luật. Ví dụ, việc xem xét nguyện vọng của con đôi khi chưa được thực hiện đúng quy định, hoặc việc thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng còn gặp nhiều khó khăn do thiếu cơ chế giám sát, chế tài xử lý hiệu quả. Những phân tích này cho thấy, mặc dù Luật đã có những quy định cụ thể, việc áp dụng vào thực tiễn vẫn còn gặp nhiều thách thức, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và nâng cao nhận thức pháp luật trong xã hội.

Luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và biện pháp bảo vệ con chưa thành niên khi cha mẹ ly hôn. Các giải pháp bao gồm: hoàn thiện quy định pháp luật về việc giao con, quyền thăm nom, nghĩa vụ cấp dưỡng; nâng cao hiệu quả công tác xét xử của Tòa án; tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền pháp luật cho cộng đồng; đẩy mạnh hoạt động thi hành án; và tăng cường vai trò của các tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ trẻ em. Luận văn nhấn mạnh việc nâng cao nhận thức pháp luật cho cha mẹ, giúp họ hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình đối với con cái sau ly hôn. Bên cạnh đó, cần tăng cường sự phối hợp giữa Tòa án, cơ quan thi hành án và các tổ chức xã hội trong việc bảo vệ quyền lợi của con. Việc hoàn thiện quy định pháp luật cũng được đề cập, nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong việc bảo vệ con chưa thành niên. Những đề xuất này mang tính thực tiễn cao, hướng đến việc khắc phục những khó khăn, vướng mắc hiện tại, đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho trẻ em trong hoàn cảnh cha mẹ ly hôn.