Nghiên cứu ảnh hưởng của hoạt động khai thác mỏ chì kẽm đến môi trường tại Chợ Điền

• Tác giả: Nguyễn Thị Nhung
• Người hướng dẫn: TS. Phí Hùng Cường
• Trường học: Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Khoa học môi trường
• Đề tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm Chợ Điền đến môi trường
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu
• 1.2. Một số khái niệm
• 1.3. Nguồn gốc và thành phần của quặng chì - kẽm
• 1.4. Cơ sở pháp lý của đề tài
• 1.5. Hiện trạng khai thác và chế biến quặng chì - kẽm
• 1.5.1. Hiện trạng khai thác và chế biến chì - kẽm trên thế giới
• 1.5.2. Hiện trạng khai thác và chế biến chì - kẽm ở Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 2.1.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3.1. Phương pháp thu thập, phân tích số liệu thứ cấp
• 2.3.2. Phương pháp chuyên gia
• 2.3.3. Phương pháp khảo sát thực địa
• 2.3.4. Phương pháp quan trắc và phân tích môi trường
• 2.3.5. Phương pháp phân tích, so sánh
• 2.3.6. Phương pháp điều tra theo bảng hỏi
• 2.3.7. Phương pháp đánh giá nhanh
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội khu vực mỏ
• 3.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 3.1.2. Vị trí địa lý
• 3.1.3. Đặc điểm địa hình, địa mạo
• 3.1.4. Đặc điểm kiến tạo, địa chất - thủy văn
• 3.1.5. Điều kiện khí tượng thuỷ văn
• 3.1.6. Đặc điểm kinh tế - xã hội
• 3.1.6.1. Dân số, lao động, việc làm và thu nhập
• 3.1.6.2. Tăng trưởng kinh tế
• 3.1.6.3. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng
• 3.2. Hiện trạng khai thác và chế biến tại mỏ chì - kẽm Chợ Điền
• 3.2.1. Hiện trạng khai thác
• 3.2.2. Quy mô khai thác
• 3.2.3. Công nghệ khai thác
• 3.2.4. Hoạt động tuyển quặng
• 3.2.4.1. Khái quát về xưởng tuyển
• 3.2.4.2. Tổ chức bộ máy và nhân sự của xưởng
• 3.2.4.3. Công nghệ sản xuất, kế hoạch sản xuất và chủng loại sản phẩm
• 3.2.4.4. Công nghệ tuyển
• 3.2.4.5. Hệ thống thiết bị
• 3.3. Nghiên cứu ảnh hưởng của hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm Chợ Điền đến môi trường
• 3.3.1. Ảnh hưởng đến môi trường đất
• 3.3.1.1. Nguồn gây tác động
• 3.3.1.2. Hiện trạng và diễn biến
• 3.3.2. Ảnh hưởng đến môi trường không khí
• 3.3.2.1. Nguồn gây tác động
• 3.3.2.2. Hiện trạng và diễn biến
• 3.3.3. Ảnh hưởng đến môi trường nước
• 3.3.3.1. Nguồn gây tác động
• 3.3.3.2. Hiện trạng và diễn biến
• 3.3.4. Sức khoẻ cộng đồng
• 3.3.5. Thực trạng áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường và đề xuất các biện pháp nhằm giảm thiểu tác động xấu đến môi trường
• 3.3.5.1. Hiện trạng áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường
• 3.3.5.2. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng do chất thải rắn
• 3.3.5.3. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng do bụi, tiếng ồn, khí độc
• 3.3.5.4. Biện pháp giảm ảnh hưởng do nước thải
• 3.3.6. Đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng môi trường đất, nước, không khí khu vực mỏ
• 3.3.6.1. Giải pháp kỹ thuật, công nghệ
• 3.3.6.2. Đề xuất các giải pháp quản lý
• 3.3.6.3. Giải pháp về tài chính
• 3.3.6.4. Giải pháp về giáo dục, tuyên truyền
• 3.3.7. Đề xuất phương án cải tạo, phục hồi môi trường
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về khai thác mỏ chì kẽm Chợ Điền

Hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm tại Chợ Điền, Bắc Kạn, đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, việc khai thác này cũng gây ra nhiều ảnh hưởng môi trường nghiêm trọng. Theo nghiên cứu, khai thác khoáng sản không chỉ làm suy giảm chất lượng đất mà còn ảnh hưởng đến nguồn nước và không khí. Các hoạt động khai thác thường dẫn đến ô nhiễm do bụi, tiếng ồn và chất thải. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc quản lý và bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác.

1.1. Tình hình khai thác hiện tại

Mỏ chì - kẽm Chợ Điền hiện đang hoạt động với quy mô lớn, sử dụng công nghệ khai thác cơ giới hóa kết hợp với lao động thủ công. Việc này giúp tăng năng suất nhưng cũng làm gia tăng tác động môi trường. Theo số liệu, lượng chất thải rắn và nước thải từ quá trình khai thác đã vượt quá mức cho phép, dẫn đến ô nhiễm nghiêm trọng. Các biện pháp bảo vệ môi trường hiện tại chưa đủ hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực này.

II. Tác động đến môi trường

Hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm tại Chợ Điền đã gây ra nhiều tác động môi trường tiêu cực. Đặc biệt, ảnh hưởng môi trường đến đất, nước và không khí là những vấn đề nổi bật. Nghiên cứu cho thấy, đất tại khu vực khai thác bị ô nhiễm nặng nề do các chất độc hại từ quặng. Nguồn nước cũng bị ảnh hưởng bởi nước thải từ quá trình chế biến quặng, dẫn đến sự suy giảm chất lượng nước mặt và nước ngầm. Ô nhiễm không khí do bụi và khí thải từ các hoạt động khai thác cũng là một vấn đề đáng lo ngại.

2.1. Ảnh hưởng đến môi trường đất

Môi trường đất tại khu vực mỏ chì - kẽm Chợ Điền đã bị ô nhiễm do các chất độc hại từ quặng. Nghiên cứu cho thấy, nồng độ chì và kẽm trong đất vượt quá mức cho phép, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng và sức khỏe của người dân. Việc bảo vệ môi trường đất cần được chú trọng hơn nữa, với các biện pháp như cải tạo đất và sử dụng công nghệ khai thác thân thiện hơn.

2.2. Ảnh hưởng đến môi trường nước

Nước mặt và nước ngầm tại khu vực Chợ Điền đang bị ô nhiễm nghiêm trọng do nước thải từ quá trình khai thác. Các chỉ số về chất lượng nước cho thấy nồng độ kim loại nặng như chì và kẽm cao hơn nhiều so với tiêu chuẩn cho phép. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hệ sinh thái mà còn đến sức khỏe cộng đồng. Cần có các biện pháp xử lý nước thải hiệu quả để giảm thiểu tác động môi trường này.

III. Giải pháp bảo vệ môi trường

Để giảm thiểu tác động môi trường từ hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm, cần áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường hiệu quả. Các giải pháp bao gồm cải thiện công nghệ khai thác, tăng cường quản lý chất thải và nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường. Việc áp dụng các công nghệ xanh trong khai thác và chế biến quặng sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng trong việc giám sát và thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường.

3.1. Các biện pháp kỹ thuật

Cần áp dụng các công nghệ tiên tiến trong khai thác và chế biến quặng để giảm thiểu ô nhiễm. Việc sử dụng công nghệ tuyển nổi hiện đại có thể giúp tách chiết hiệu quả hơn, giảm thiểu lượng chất thải. Đồng thời, cần thiết lập hệ thống xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường để đảm bảo chất lượng nước. Các biện pháp này không chỉ bảo vệ môi trường mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế cho hoạt động khai thác.

3.2. Giải pháp quản lý

Cần có các chính sách quản lý môi trường chặt chẽ hơn đối với hoạt động khai thác mỏ. Các cơ quan chức năng cần thường xuyên kiểm tra và giám sát hoạt động khai thác để đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường. Đồng thời, cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản.

Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động khai thác khoáng sản, đặc biệt là mỏ chì - kẽm, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế công nghiệp của Việt Nam, nhất là tại các tỉnh miền núi như Bắc Kạn. Với trữ lượng quặng chì - kẽm lớn nhất cả nước, huyện Chợ Đồn là trung tâm khai thác chính, trong đó mỏ Chợ Điền nổi bật với công suất khai thác lớn và công nghệ kết hợp cơ giới hóa cùng thủ công. Tuy nhiên, hoạt động khai thác này cũng gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường đất, nước, không khí và sức khỏe cộng đồng.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích ảnh hưởng của hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm Chợ Điền đến các thành phần môi trường, đánh giá các biện pháp bảo vệ môi trường hiện tại và đề xuất giải pháp cải thiện chất lượng môi trường khu vực mỏ. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn từ tháng 7/2012 đến tháng 8/2013 tại xã Bản Thi, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn.

Ý nghĩa của đề tài không chỉ nằm ở việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác quản lý môi trường tại địa phương mà còn góp phần nâng cao nhận thức về sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, đồng thời tạo điều kiện cho việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật và quản lý phù hợp nhằm giảm thiểu tác động xấu từ hoạt động khai thác khoáng sản.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các khái niệm và quy định pháp luật về môi trường và khai thác khoáng sản, bao gồm:

• Môi trường và các thành phần môi trường: Được hiểu theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2005, bao gồm đất, nước, không khí, sinh vật và các yếu tố vật chất khác.
• Ô nhiễm và suy thoái môi trường: Sự biến đổi không phù hợp với tiêu chuẩn môi trường gây ảnh hưởng xấu đến con người và sinh vật.
• Khai thác khoáng sản: Hoạt động thu hồi khoáng sản bao gồm xây dựng cơ bản mỏ, khai đào, phân loại, làm giàu và các hoạt động liên quan theo Luật Khoáng sản năm 2010.
• Các chỉ tiêu đánh giá môi trường: Nhu cầu oxy sinh học (BOD5), nhu cầu oxy hóa học (COD), tổng chất rắn lơ lửng (TSS), hàm lượng kim loại nặng (Pb, Zn, Cd, As), pH, coliform, v.v.
• Mô hình tác động môi trường: Phân tích các nguồn phát sinh ô nhiễm từ hoạt động khai thác, chế biến và vận chuyển quặng, ảnh hưởng đến đất, nước, không khí và sức khỏe cộng đồng.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Thu thập số liệu thứ cấp từ báo cáo giám sát môi trường của mỏ Chợ Điền (2011-2013), các báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Kạn, tài liệu pháp luật liên quan và các kết quả phân tích mẫu môi trường.
• Phương pháp khảo sát thực địa: Điều tra hiện trạng khai thác, thu thập mẫu đất, nước, không khí tại các vị trí tiêu biểu trong khu vực mỏ và khu dân cư lân cận.
• Phương pháp quan trắc và phân tích môi trường: Lấy mẫu theo tiêu chuẩn quốc gia, phân tích các chỉ tiêu môi trường trong phòng thí nghiệm với các phương pháp chuẩn như AAS, DR/2400-HACH, SMEWW.
• Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến chuyên gia về công nghệ khai thác, tác động môi trường và biện pháp giảm thiểu.
• Phương pháp điều tra xã hội học: Phát phiếu điều tra đến 70 hộ dân tại 8 thôn xã Bản Thi để thu thập thông tin về sức khỏe và nhận thức môi trường.
• Phân tích số liệu: So sánh kết quả phân tích với quy chuẩn Việt Nam (QCVN), đánh giá diễn biến ô nhiễm và mức độ ảnh hưởng.
• Timeline nghiên cứu: Thực hiện từ tháng 7/2012 đến tháng 8/2013, bao gồm khảo sát thực địa, thu thập mẫu, phân tích và tổng hợp kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Hiện trạng khai thác và công nghệ

   • Tổng trữ lượng quặng chì - kẽm sunfua tại mỏ Chợ Điền là khoảng 651.896 tấn với hàm lượng Pb trung bình 3,61% và Zn 12,68%.
   • Công suất khai thác thực tế năm 2012 đạt 63.021 tấn quặng sunfua và 12.710 tấn quặng oxit, thấp hơn công suất thiết kế lần lượt 74.000 tấn và 20.000 tấn.
   • Hoạt động khai thác chủ yếu bằng phương pháp hầm lò với 5 điểm khai thác chính, kết hợp công nghệ nổ mìn, xúc bốc và vận tải bằng gòong đẩy tay.

2. Ảnh hưởng đến môi trường đất

   • Kết quả phân tích mẫu đất năm 2012 cho thấy hàm lượng chì dao động từ 3,13 đến 5,15 mg/kg, kẽm từ 30,3 đến 43,6 mg/kg, đều thấp hơn nhiều so với giới hạn cho phép của QCVN 03:2008 (Pb ≤ 70 mg/kg, Zn ≤ 200 mg/kg).
   • Các kim loại nặng khác như cadimi, asen cũng nằm trong giới hạn an toàn.
   • Tuy nhiên, hoạt động khai thác đã làm thay đổi địa hình, tăng nguy cơ trượt lở và xói mòn đất, đặc biệt trong mùa mưa với lượng mưa trung bình năm khoảng 1700 mm.

3. Ảnh hưởng đến môi trường nước

   • Nước thải hầm lò và nước mưa chảy tràn mang theo các kim loại nặng và chất rắn lơ lửng, làm giảm chất lượng nước mặt và nước ngầm.
   • Các chỉ tiêu BOD5, COD, TSS trong nước thải có xu hướng tăng trong quá trình khai thác, tuy nhiên sau xử lý vẫn đảm bảo đạt quy chuẩn QCVN 40:2011 về nước thải công nghiệp.
   • Nồng độ chì và kẽm trong nước suối Bản Thi có biến động theo mùa, với mức cao hơn vào mùa mưa do rửa trôi từ khu vực khai thác.

4. Ảnh hưởng đến môi trường không khí và sức khỏe cộng đồng

   • Hoạt động khoan nổ mìn, vận chuyển và chế biến quặng phát sinh bụi và tiếng ồn vượt mức cho phép tại một số vị trí trong khu vực mỏ.
   • Điều tra sức khỏe cộng đồng cho thấy tỷ lệ mắc các bệnh liên quan đến bụi và kim loại nặng có xu hướng tăng nhẹ trong các năm 2011-2012.
   • Các biện pháp bảo vệ môi trường hiện tại như phun nước giảm bụi, xây dựng bãi thải và xử lý nước thải đã được áp dụng nhưng chưa đồng bộ và hiệu quả tối ưu.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm Chợ Điền có tác động rõ rệt đến môi trường đất, nước và không khí, tuy nhiên mức độ ô nhiễm các kim loại nặng trong đất và nước vẫn nằm trong giới hạn cho phép theo quy chuẩn Việt Nam. Nguyên nhân chính là do công tác quản lý và xử lý môi trường đã được thực hiện, nhưng còn nhiều hạn chế về công nghệ và quy trình vận hành.

So sánh với các nghiên cứu tương tự tại các mỏ chì - kẽm khác trong nước, mức độ ô nhiễm tại Chợ Điền thấp hơn do quy mô khai thác và công nghệ được cải tiến. Tuy nhiên, các biểu đồ diễn biến nồng độ kim loại trong nước thải và không khí cho thấy xu hướng tăng vào mùa mưa và thời điểm khai thác cao điểm, cảnh báo nguy cơ tích tụ lâu dài.

Ý nghĩa của nghiên cứu là cung cấp dữ liệu khoa học làm cơ sở cho việc điều chỉnh các biện pháp bảo vệ môi trường, đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp về tầm quan trọng của phát triển bền vững trong ngành khai thác khoáng sản.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường áp dụng công nghệ xử lý nước thải

   • Nâng cấp hệ thống xử lý nước thải hầm lò và tuyển nổi để giảm hàm lượng kim loại nặng và chất rắn lơ lửng xuống dưới mức quy chuẩn.
   • Mục tiêu giảm 20% nồng độ Pb và Zn trong nước thải trong vòng 2 năm.
   • Chủ thể thực hiện: Công ty TNHH MTV Kim loại màu Bắc Kạn phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường.

2. Cải thiện quản lý bụi và tiếng ồn

   • Lắp đặt hệ thống phun nước tự động tại các điểm khai thác và vận chuyển, đồng thời sử dụng thiết bị giảm tiếng ồn hiện đại.
   • Giảm 30% mức bụi và tiếng ồn tại các vị trí nhạy cảm trong 1 năm.
   • Chủ thể thực hiện: Ban quản lý mỏ và đơn vị khai thác.

3. Phục hồi và cải tạo môi trường đất

   • Thực hiện trồng cây phủ xanh các khu vực đất bị khai thác và bãi thải đất đá để giảm xói mòn và cải thiện độ phì đất.
   • Mục tiêu phủ xanh 50% diện tích đất trống trong 3 năm.
   • Chủ thể thực hiện: Công ty khai thác phối hợp với chính quyền địa phương.

4. Tăng cường giám sát và tuyên truyền cộng đồng

   • Thiết lập hệ thống quan trắc môi trường liên tục và công khai kết quả cho cộng đồng dân cư.
   • Tổ chức các chương trình đào tạo, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và sức khỏe cho người lao động và dân cư quanh khu vực mỏ.
   • Chủ thể thực hiện: Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban quản lý mỏ, UBND xã Bản Thi.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường

   • Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách, quy định và giám sát hoạt động khai thác khoáng sản nhằm bảo vệ môi trường hiệu quả.

2. Doanh nghiệp khai thác khoáng sản

   • Áp dụng các giải pháp kỹ thuật và quản lý môi trường được đề xuất để nâng cao hiệu quả sản xuất đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

3. Nhà nghiên cứu và học viên ngành khoa học môi trường, địa chất, mỏ

   • Tham khảo phương pháp nghiên cứu, số liệu thực tế và kết quả phân tích để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo.

4. Cộng đồng dân cư và tổ chức xã hội tại khu vực mỏ

   • Nâng cao nhận thức về tác động môi trường và sức khỏe, từ đó tham gia giám sát và phối hợp với các bên liên quan trong công tác bảo vệ môi trường.

Câu hỏi thường gặp

1. Hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm ảnh hưởng như thế nào đến môi trường đất?
   Hoạt động khai thác làm thay đổi địa hình, gây xói mòn, trượt lở và có thể làm tăng hàm lượng kim loại nặng trong đất. Tuy nhiên, tại mỏ Chợ Điền, hàm lượng chì và kẽm trong đất vẫn nằm trong giới hạn an toàn theo quy chuẩn Việt Nam.

2. Các biện pháp xử lý nước thải hiện nay có hiệu quả ra sao?
   Hệ thống xử lý nước thải tại mỏ đã giảm đáng kể nồng độ kim loại nặng và chất rắn lơ lửng, đảm bảo đạt quy chuẩn QCVN 40:2011. Tuy nhiên, cần nâng cấp để xử lý triệt để hơn, đặc biệt trong mùa mưa.

3. Tiếng ồn và bụi do khai thác mỏ có ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng không?
   Tiếng ồn và bụi vượt mức cho phép tại một số vị trí có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và công nhân. Việc áp dụng các biện pháp giảm thiểu như phun nước và sử dụng thiết bị giảm tiếng ồn là cần thiết.

4. Làm thế nào để phục hồi môi trường đất sau khai thác?
   Phương pháp hiệu quả là trồng cây phủ xanh, cải tạo đất bằng các biện pháp kỹ thuật và quản lý bãi thải hợp lý nhằm giảm xói mòn và tăng độ phì đất.

5. Cộng đồng dân cư có thể tham gia bảo vệ môi trường như thế nào?
   Người dân có thể tham gia giám sát hoạt động khai thác, báo cáo các vi phạm, đồng thời nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và sức khỏe thông qua các chương trình tuyên truyền và đào tạo.

Kết luận

• Hoạt động khai thác mỏ chì - kẽm Chợ Điền có ảnh hưởng rõ rệt đến môi trường đất, nước và không khí, nhưng mức độ ô nhiễm các kim loại nặng vẫn nằm trong giới hạn cho phép.
• Công nghệ khai thác hầm lò kết hợp với các biện pháp xử lý môi trường đã góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực.
• Các chỉ tiêu môi trường như hàm lượng Pb, Zn trong đất và nước, BOD5, COD, TSS trong nước thải được giám sát thường xuyên và có xu hướng ổn định.
• Cần tiếp tục nâng cấp công nghệ xử lý nước thải, kiểm soát bụi và tiếng ồn, đồng thời thực hiện các giải pháp phục hồi môi trường đất.
• Đề nghị các cơ quan chức năng và doanh nghiệp phối hợp chặt chẽ trong việc giám sát, quản lý và tuyên truyền nhằm phát triển bền vững ngành khai thác khoáng sản tại Bắc Kạn.

Hành động tiếp theo: Triển khai các giải pháp kỹ thuật và quản lý được đề xuất trong vòng 1-3 năm, đồng thời mở rộng nghiên cứu đánh giá tác động lâu dài và đa chiều hơn. Các bên liên quan được khuyến khích tham khảo và áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao hiệu quả bảo vệ môi trường.