Xây Dựng Website Sàn Thương Mại Điện Tử Bán Sách - CartRead

• Trường học: Trường Đại Học Công Nghệ Thông Tin
• Chuyên ngành: Công Nghệ Thông Tin
• Đề tài: Xây Dựng Website Sàn Thương Mại Điện Tử Bán Sách - CartRead
• Loại tài liệu: Đồ Án Tốt Nghiệp
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Mục đích hệ thống
• 1.2. Actor
• 1.3. Ngôn ngữ lập trình và công cụ sử dụng
• 2. CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH YÊU CẦU HỆ THỐNG
• 2.1. Danh sách tác nhân và mô tả
• 2.2. Biểu đồ Usecase tổng quát
• 2.3. Biểu đồ Usecase phân rã và kịch bản
• 3. CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ HỆ THỐNG
• 3.1. Chức năng chung của hệ thống
• 3.2. Chức năng của ADMIN (Nhà quản trị)
• 3.3. Chức năng của Người bán hàng
• 3.4. Chức năng của Khách hàng
• 4. CHƯƠNG 4: GIAO DIỆN NGƯỜI DÙNG
• 4.1. Giao diện đăng ký/đăng nhập
• 4.2. Giao diện trang chủ khách hàng
• 4.3. Giao diện tìm kiếm và xem sản phẩm
• 4.4. Giao diện quản lý giỏ hàng
• 4.5. Giao diện đặt hàng
• 4.6. Giao diện quản lý đơn hàng cá nhân
• 4.7. Giao diện quản lý tài khoản cá nhân
• 4.8. Giao diện trang Người Dán
• 4.9. Giao diện trang ADMIN
• 5. CHƯƠNG 5: ĐẶC TẢ CHI TIẾT LỚP
• 5.1. Lớp Người dùng
• 5.2. Lớp ADMIN
• 5.3. Lớp Người bán
• 5.4. Lớp Khách hàng
• 5.5. Lớp Đơn hàng
• 5.6. Lớp Đánh giá
• 5.7. Lớp Vận chuyển
• 5.8. Lớp Danh mục sách
• 5.9. Lớp Hình ảnh
• PHỤ LỤC HÌNH ẢNH
• PHỤ LỤC BẢNG BIỂU

I. Tổng quan về xây dựng website sàn TMĐT bán sách CartRead

Trong kỷ nguyên số, việc xây dựng website sàn thương mại điện tử bán sách không chỉ là xu hướng mà còn là một yêu cầu tất yếu để tiếp cận thị trường rộng lớn. Dự án CartRead ra đời với mục tiêu tạo ra một nền tảng trực tuyến chuyên biệt, kết nối người bán và người mua sách, mang lại trải nghiệm mua sắm tiện lợi và hiệu quả. Khác với một website bán hàng thông thường, mô hình sàn thương mại điện tử đòi hỏi một cấu trúc phức tạp hơn, có khả năng quản lý nhiều gian hàng, xử lý đồng thời nhiều giao dịch và đảm bảo an toàn thông tin cho tất cả các bên tham gia. Sáng kiến kinh nghiệm này tập trung vào việc phân tích quy trình từ khâu lên ý tưởng, thiết kế website bán sách, cho đến triển khai kỹ thuật và định hướng vận hành. Theo tài liệu gốc, mục đích chính của hệ thống là "tạo ra một nền tảng trực tuyến phục vụ cho việc mua bán sách... cung cấp cho khách hàng một không gian linh hoạt để tìm kiếm, xem thông tin chi tiết và mua sách một cách dễ dàng". Đồng thời, hệ thống cung cấp công cụ mạnh mẽ cho người bán để quản lý sản phẩm và đơn hàng. Việc phân tích sâu vào mô hình của CartRead cung cấp một cái nhìn thực tiễn về việc áp dụng các công nghệ hiện đại như ReactJS, NodeJS và MongoDB vào việc xây dựng một nền tảng TMĐT cho sách có khả năng mở rộng. Quá trình này không chỉ là lập trình web nhà sách online đơn thuần, mà còn là việc kiến tạo một hệ sinh thái số, nơi tri thức được chia sẻ và giao dịch một cách minh bạch, an toàn. Dự án này là một minh chứng rõ ràng cho tiềm năng phát triển của ngành sách trong môi trường kinh doanh trực tuyến.

1.1. Bối cảnh và mục tiêu của nền tảng TMĐT cho sách

Thị trường sách trực tuyến tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên vẫn còn nhiều không gian cho các nền tảng chuyên biệt. Mục tiêu cốt lõi của việc xây dựng nền tảng TMĐT cho sách như CartRead là giải quyết các bài toán đặc thù của ngành này. Đó là việc quản lý hàng triệu đầu sách với thông tin đa dạng (tác giả, nhà xuất bản, năm xuất bản), cung cấp tính năng tìm kiếm thông minh, và tạo ra một cộng đồng đọc sách. Hệ thống được thiết kế để không chỉ là nơi mua bán, mà còn là nơi độc giả có thể đánh giá, bình luận và nhận gợi ý sách phù hợp. Mục tiêu này đòi hỏi một giải pháp website bán sách toàn diện, từ UX/UI cho web bán sách đến hệ thống backend mạnh mẽ.

1.2. Giới thiệu mô hình ba tác nhân chính trong CartRead

Để vận hành một sàn thương mại điện tử hiệu quả, việc phân định rõ vai trò và chức năng của từng tác nhân là cực kỳ quan trọng. Theo tài liệu nghiên cứu, hệ thống CartRead xác định rõ ba tác nhân chính: ADMIN (Nhà quản trị), Người bán hàng, và Khách hàng. Mỗi tác nhân có một bộ chức năng riêng biệt. Khách hàng có thể tìm kiếm, xem sản phẩm, quản lý giỏ hàng và đặt hàng. Người bán hàng chịu trách nhiệm quản lý sản phẩm, xử lý đơn hàng và xem báo cáo thống kê. ADMIN là người quản lý cao nhất, có quyền giám sát toàn bộ hệ thống, quản lý người dùng, theo dõi giao dịch và hỗ trợ các bên liên quan. Mô hình này đảm bảo tính trật tự và an toàn cho mọi hoạt động trên sàn.

II. Thách thức chính khi xây dựng website bán sách online

Việc xây dựng website sàn thương mại điện tử bán sách đặt ra nhiều thách thức kỹ thuật và vận hành phức tạp. Thách thức lớn nhất nằm ở việc thiết kế một kiến trúc hệ thống đủ linh hoạt để phục vụ đồng thời ba nhóm người dùng với các quyền hạn và nhu cầu khác nhau. Việc phân quyền chi tiết để đảm bảo người bán chỉ có thể quản lý sản phẩm của mình, trong khi Admin có thể giám sát toàn bộ, là một bài toán bảo mật không hề đơn giản. Thêm vào đó, quản lý kho sách online trên một sàn TMĐT là cực kỳ phức tạp. Hệ thống phải xử lý được tình trạng tồn kho từ nhiều nhà bán khác nhau cho cùng một đầu sách, đồng bộ hóa dữ liệu theo thời gian thực để tránh tình trạng khách đặt phải hàng đã hết. Một thách thức khác là việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm. Với hàng triệu sản phẩm, chức năng tìm kiếm phải đủ nhanh, chính xác và cung cấp các bộ lọc thông minh (theo tác giả, thể loại, nhà xuất bản, giá) để cải thiện trải nghiệm người dùng. Vấn đề tích hợp cổng thanh toán và tích hợp đơn vị vận chuyển cũng đòi hỏi sự đầu tư lớn về thời gian và kỹ thuật. Hệ thống phải đảm bảo các giao dịch diễn ra an toàn, minh bạch và quy trình vận chuyển được cập nhật tự động. Cuối cùng, chi phí xây dựng web bán sách là một rào cản không nhỏ, bao gồm chi phí phát triển ban đầu, bảo trì, nâng cấp và marketing cho nhà sách online sau khi ra mắt.

2.1. Phân tích bài toán quản lý người dùng và phân quyền

Quản lý người dùng trong một sàn TMĐT đa cấp là một bài toán cốt lõi. Hệ thống phải định nghĩa rõ các vai trò (roles) và quyền hạn (permissions). Ví dụ, một tài khoản người dùng thông thường có thể được nâng cấp thành tài khoản Người bán sau khi qua các bước xác thực. Admin phải có công cụ để khóa, mở khóa hoặc xóa tài khoản vi phạm. Tài liệu gốc của CartRead đã mô tả chi tiết các use-case như "Quản lý người dùng và phân quyền", trong đó Admin có thể "Cấp quyền cho tài khoản", "Khóa/Mở tài khoản", và "Xóa tài khoản". Việc thiết kế website bán sách phải đảm bảo logic này được triển khai một cách chặt chẽ để ngăn chặn các truy cập trái phép và bảo vệ dữ liệu.

2.2. Vấn đề trong quản lý kho sách và xử lý đơn hàng phức tạp

Không giống như website của một nhà sách duy nhất, sàn TMĐT phải quản lý dữ liệu từ nhiều người bán. Điều này tạo ra sự phức tạp trong việc xử lý đơn hàng. Một khách hàng có thể đặt mua sách từ nhiều gian hàng khác nhau trong cùng một giỏ hàng. Hệ thống phải có khả năng tách đơn hàng này thành các đơn hàng con, gửi đến từng người bán tương ứng, tính toán chi phí vận chuyển riêng lẻ và tổng hợp lại cho khách hàng. Quy trình này đòi hỏi một cơ sở dữ liệu được thiết kế tối ưu và các thuật toán xử lý logic nghiệp vụ chính xác để đảm bảo không có sai sót trong quá trình xử lý và giao nhận.

III. Giải pháp xây dựng tính năng cho website bán sách CartRead

Để giải quyết các thách thức đã nêu, dự án CartRead đề xuất một giải pháp website bán sách toàn diện, tập trung vào việc xây dựng các tính năng website bán sách cốt lõi và nâng cao. Hệ thống được chia thành các module chức năng rõ ràng tương ứng với ba tác nhân. Đối với khách hàng, trọng tâm là tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm thông qua công cụ tìm kiếm mạnh mẽ, quy trình đặt hàng đơn giản và khả năng theo dõi đơn hàng minh bạch. Đối với người bán, CartRead cung cấp một trang quản trị (dashboard) chuyên nghiệp, cho phép họ dễ dàng đăng bán sản phẩm, cập nhật tồn kho, theo dõi doanh thu và tương tác với khách hàng. Điểm nổi bật trong giải pháp của CartRead là hệ thống quản trị trung tâm dành cho Admin. Từ đây, Admin có thể giám sát mọi hoạt động, từ giao dịch tài chính, quản lý sản phẩm vi phạm cho đến hỗ trợ người dùng. Đặc biệt, việc tích hợp cổng thanh toán và tích hợp đơn vị vận chuyển được chuẩn hóa thông qua các API, giúp người bán không cần phải làm việc trực tiếp với từng đối tác. Giải pháp này không chỉ là tạo trang web bán sách, mà là xây dựng một nền tảng vận hành tự động, giảm thiểu sự can thiệp thủ công và tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh. Các chức năng như đánh giá sản phẩm, tạo mã giảm giá, và báo cáo thống kê cũng được tích hợp sẵn, tạo thành một hệ sinh thái hoàn chỉnh.

3.1. Thiết kế chức năng cốt lõi cho Khách hàng và Người bán

Tài liệu nghiên cứu CartRead đã đặc tả chi tiết các chức năng quan trọng. Với Khách hàng, các chức năng bao gồm: Đăng ký/Đăng nhập, Tìm kiếm sản phẩm, Quản lý giỏ hàng, Đặt hàng, và Quản lý tài khoản cá nhân (theo dõi đơn, xem lịch sử mua hàng, đánh giá). Đối với Người bán, hệ thống cung cấp các chức năng: Tạo tài khoản người bán, Quản lý sản phẩm (thêm, sửa, xóa), Xử lý đơn hàng (xác nhận, hủy), Quản lý tài khoản và xem Báo cáo thống kê. Việc thiết kế website bán sách với các luồng chức năng rõ ràng này là nền tảng cho một trải nghiệm người dùng mượt mà.

3.2. Xây dựng hệ thống quản trị Admin và giám sát toàn diện

Chức năng của Admin là xương sống đảm bảo sự vận hành ổn định của sàn. Hệ thống của CartRead cho phép Admin thực hiện các tác vụ giám sát cấp cao. Theo tài liệu, các chức năng này bao gồm "Giám sát giao dịch", "Giám sát quá trình mua hàng", và "Giám sát sản phẩm". Điều này có nghĩa là Admin có thể theo dõi các luồng tiền, kiểm tra các đơn hàng đang được xử lý, và gỡ bỏ các sản phẩm không phù hợp. Ngoài ra, chức năng "Hỗ trợ người dùng" và "Báo cáo thống kê" tổng thể giúp Admin có cái nhìn toàn cảnh về hoạt động của sàn, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh kịp thời.

IV. Cách lập trình web nhà sách online với MERN Stack MongoDB

Việc lựa chọn công nghệ phù hợp là yếu tố quyết định thành công của dự án lập trình web nhà sách online. Dự án CartRead đã áp dụng MERN Stack, một bộ công nghệ hiện đại và mạnh mẽ bao gồm MongoDB, Express.js, ReactJS, và Node.js. Lựa chọn này mang lại nhiều lợi thế. ReactJS được sử dụng cho Frontend, giúp xây dựng một giao diện website nhà sách linh hoạt, tốc độ cao và có khả năng tương tác tốt. Theo Bảng 1 trong tài liệu gốc, Frontend còn sử dụng Tailwind CSS để tăng tốc độ phát triển giao diện. Ở phía Backend, NodeJS và Express.js tạo ra một máy chủ API hiệu quả, có khả năng xử lý đồng thời nhiều yêu cầu, rất phù hợp với môi trường thương mại điện tử. Đặc biệt, việc sử dụng MongoDB Atlas làm cơ sở dữ liệu NoSQL cho phép lưu trữ dữ liệu phi cấu trúc một cách linh hoạt, dễ dàng mở rộng khi số lượng sách và người dùng tăng lên. Tài liệu đã trình bày rất chi tiết về schema của từng collection như products, orders, users, shops, cho thấy một thiết kế cơ sở dữ liệu được tính toán kỹ lưỡng. Sự kết hợp của các công nghệ này tạo nên một giải pháp website bán sách toàn diện, từ giao diện người dùng đến lưu trữ và xử lý dữ liệu, đảm bảo hiệu suất và khả năng mở rộng trong tương lai.

4.1. Phân tích công nghệ Frontend ReactJS và Backend NodeJS

ReactJS là một thư viện JavaScript mạnh mẽ để xây dựng giao diện người dùng dựa trên các thành phần (components). Điều này cho phép tái sử dụng code và quản lý các trạng thái phức tạp của ứng dụng một cách hiệu quả, ví dụ như giỏ hàng hay trạng thái đăng nhập. Backend sử dụng NodeJS, một môi trường chạy JavaScript phía máy chủ, có ưu điểm là bất đồng bộ và hướng sự kiện. Nhờ vậy, hệ thống có thể xử lý hàng ngàn kết nối cùng lúc mà không bị chặn, rất quan trọng đối với một website TMĐT có lưu lượng truy cập cao.

4.2. Thiết kế cơ sở dữ liệu NoSQL với MongoDB Atlas cho website

MongoDB là một lựa chọn tối ưu cho các ứng dụng có dữ liệu đa dạng như một sàn bán sách. Thay vì các bảng và hàng cứng nhắc của SQL, MongoDB sử dụng các tài liệu dạng JSON (BSON), cho phép lưu trữ thông tin sản phẩm sách với các thuộc tính khác nhau một cách dễ dàng. Ví dụ, một cuốn sách có thể có nhiều tác giả, trong khi một cuốn khác chỉ có một. Tài liệu gốc đã chỉ ra việc sử dụng 9 collections chính như users, products, orders, shops... được lưu trữ trên MongoDB Atlas, một dịch vụ cơ sở dữ liệu trên đám mây, giúp đảm bảo tính sẵn sàng cao, sao lưu tự động và bảo mật.

V. Tối ưu giao diện và UX UI cho web bán sách chuyên nghiệp

Giao diện và trải nghiệm người dùng (UX/UI) là yếu tố sống còn quyết định liệu khách hàng có ở lại và mua hàng hay không. Một giao diện website nhà sách chuyên nghiệp cần phải sạch sẽ, dễ điều hướng và tập trung vào sản phẩm. Dự án CartRead đã đầu tư đáng kể vào việc thiết kế giao diện cho từng nhóm người dùng. Tài liệu nghiên cứu đã cung cấp hàng loạt hình ảnh mô tả giao diện, từ trang chủ, trang tìm kiếm sản phẩm, trang quản lý giỏ hàng cho đến các trang quản trị của người bán và Admin. Luồng trải nghiệm người dùng được thiết kế một cách logic: khách hàng có thể dễ dàng tìm kiếm sách, xem thông tin chi tiết, thêm vào giỏ và thanh toán chỉ trong vài bước. Các yếu tố quan trọng như hình ảnh sách rõ nét, mô tả chi tiết, phần đánh giá của khách hàng khác được đặt ở vị trí nổi bật. Việc tối ưu UX/UI cho web bán sách cũng thể hiện ở việc thiết kế responsive, đảm bảo trang web hiển thị tốt trên mọi thiết bị, từ máy tính để bàn đến điện thoại di động. Điều này giúp nâng cao tỷ lệ chuyển đổi và xây dựng lòng trung thành của khách hàng, yếu tố then chốt để một dịch vụ làm web bán sách được coi là thành công.

5.1. Phân tích luồng trải nghiệm người dùng từ tìm kiếm đến đặt hàng

Luồng trải nghiệm người dùng (user flow) của CartRead được xây dựng rất khoa học. Bắt đầu từ trang chủ (Hình 47), người dùng có thể sử dụng thanh tìm kiếm hoặc duyệt qua các danh mục. Trang kết quả tìm kiếm (Hình 51) hiển thị sản phẩm dạng lưới trực quan. Khi nhấp vào một sản phẩm, trang chi tiết (Hình 52) cung cấp đầy đủ thông tin. Người dùng thêm sản phẩm vào giỏ hàng (Hình 53) và tiến hành đặt hàng (Hình 54, 55). Mỗi bước đều có giao diện rõ ràng, các nút kêu gọi hành động (CTA) được đặt hợp lý, giúp người dùng hoàn thành giao dịch một cách nhanh chóng và không gặp trở ngại.

5.2. Các mẫu giao diện website nhà sách dành cho từng tác nhân

CartRead không chỉ tập trung vào khách hàng mà còn thiết kế giao diện riêng cho Người bán và Admin. Trang dashboard của Người bán (Hình 60, 61) cung cấp các biểu đồ thống kê trực quan về doanh thu, đơn hàng và cho phép quản lý sản phẩm một cách dễ dàng. Giao diện trang Admin (Hình 67, 68) được thiết kế theo hướng quản trị tập trung, cho phép xem danh sách người dùng, người bán, giám sát giao dịch và các báo cáo tổng thể. Việc phân tách giao diện theo vai trò giúp mỗi tác nhân tập trung vào nhiệm vụ của mình mà không bị phân tâm bởi các thông tin không liên quan, qua đó nâng cao hiệu suất làm việc.

VI. Bài học kinh nghiệm từ dự án xây dựng website bán sách

Dự án xây dựng website sàn thương mại điện tử bán sách CartRead cung cấp nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Đầu tiên, việc lập kế hoạch và phân tích thiết kế hệ thống một cách chi tiết ngay từ đầu là cực kỳ quan trọng. Tài liệu gốc đã thể hiện điều này qua việc xây dựng các biểu đồ Usecase, biểu đồ tuần tự và biểu đồ lớp rất cẩn thận. Thứ hai, lựa chọn đúng bộ công nghệ (technology stack) sẽ quyết định khả năng mở rộng và bảo trì của hệ thống trong dài hạn. MERN Stack đã chứng tỏ là một lựa chọn phù hợp cho các ứng dụng web hiện đại. Một bài học quan trọng khác là không thể xem nhẹ tầm quan trọng của UX/UI. Một hệ thống dù có mạnh mẽ đến đâu nhưng nếu khó sử dụng cũng sẽ thất bại. Cuối cùng, sau khi hoàn thành việc tạo trang web bán sách, công việc vẫn chưa kết thúc. Giai đoạn tiếp theo là SEO cho website bán sách và triển khai các chiến dịch marketing cho nhà sách online để thu hút người dùng và xây dựng thương hiệu. Việc nâng cấp website bán sách và bảo trì website TMĐT cũng là một quá trình liên tục để đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường.

6.1. Đánh giá hiệu quả và khả năng nâng cấp website bán sách

Mô hình CartRead, với kiến trúc module hóa và sử dụng công nghệ hiện đại, có khả năng mở rộng và nâng cấp website bán sách rất tốt. Trong tương lai, hệ thống có thể dễ dàng tích hợp thêm các tính năng mới như bán website bán ebook và sách nói, xây dựng hệ thống gợi ý sách bằng trí tuệ nhân tạo (AI), hoặc phát triển ứng dụng di động. Việc sử dụng cơ sở dữ liệu trên cloud như MongoDB Atlas cũng giúp việc mở rộng quy mô trở nên đơn giản hơn khi lưu lượng truy cập tăng cao. Hiệu quả của hệ thống được đo lường bằng tốc độ tải trang, khả năng xử lý giao dịch và sự hài lòng của người dùng.

6.2. Hướng phát triển SEO và marketing cho nhà sách online

Để thành công, một website mới cần có chiến lược SEO cho website bán sách và marketing bài bản. Các hoạt động cần ưu tiên bao gồm: tối ưu hóa SEO on-page cho từng trang sản phẩm (tiêu đề, mô tả, URL), xây dựng nội dung chất lượng (bài review sách, blog về tác giả), và triển khai SEO off-page (xây dựng backlink từ các diễn đàn, website về sách). Các kênh marketing cho nhà sách online khác như quảng cáo trên mạng xã hội (Facebook, Instagram), email marketing và hợp tác với các KOC/KOL trong lĩnh vực sách cũng cần được đẩy mạnh để thu hút lượng truy cập ban đầu và xây dựng cộng đồng.