Ứng Dụng GIS Và Viễn Thám Đánh Giá Xói Mòn Đất Tại Huyện Phú Lương, Thái Nguyên

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. Cơ sở khoa học

1.2. Một số phương pháp đánh giá xói mòn đất

1.3. Mô hình USLE

1.4. Cơ sở thực tiễn

1.5. Nghiên cứu trên thế giới

1.6. Nghiên cứu tại Việt Nam

2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

2.2. Đối tượng nghiên cứu

2.3. Phạm vi nghiên cứu

2.4. Địa điểm và thời gian tiến hành

2.5. Nội dung nghiên cứu

2.6. Phương pháp nghiên cứu

2.6.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu

2.6.2. Phương pháp kế thừa

2.6.3. Phương pháp tổng hợp, xử lý dữ liệu

2.6.4. Phương pháp xây dựng bản đồ

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

3.1.1. Điều kiện tự nhiên của huyện Phú Lương, Thái Nguyên

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

3.1.3. Đánh giá những thuận lợi và khó khăn của huyện Phú Lương

3.2. Xây dựng bản đồ xói mòn đất huyện Phú Lương giai đoạn năm 2010 và 2015

3.2.1. Chuẩn hóa cơ sở dữ liệu bản đồ

3.2.2. Xây dựng bản đồ hệ số xói mòn do mưa (R)

3.2.3. Thành lập bản đồ hệ số kháng xói của đất (K)

3.2.4. Thành lập bản đồ hệ số địa hình (LS)

3.2.5. Thành lập bản đồ hệ số lớp phủ thực vật (C)

3.2.6. Bản đồ hệ số canh tác (P)

3.2.7. Bản đồ xói mòn huyện Phú Lương

3.2.8. Ảnh hưởng của lượng mưa và lớp phủ thực vật tới xói mòn đất huyện Phú Lương

3.2.9. Tác động của lượng mưa đối với xói mòn đất huyện Phú Lương giai đoạn 2010-2015

3.2.10. Tác động của biến động lớp phủ thực vật tới xói mòn, sạt lở đất

3.3. Dự báo xói mòn đất dưới sự tác động của biến động sử dụng đất và biến đổi khí hậu giai đoạn 2015 - 2020

3.3.1. Biến động sử dụng đất giai đoạn 2015 - 2020 theo bản đồ quy hoạch sử dụng đất

3.3.2. Biến đổi các yếu tố khí hậu dựa theo kịch bản khí hậu giai đoạn 2015 - 2020

3.4. Xây dựng bản đồ dự báo xói mòn đất giai đoạn 2015 - 2020

3.5. Đề xuất một số giải pháp

3.5.1. Mô hình canh tác chuyên màu và cây công nghiệp ngắn ngày

3.5.2. Canh tác trồng cây ăn quả dài ngày trồng xen với các loại cây ăn quả ngắn ngày - cây hoa màu

3.5.3. Mô hình nông lâm kết hợp

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu và cơ sở khoa học

Nghiên cứu Ứng dụng GIS và viễn thám đánh giá xói mòn đất tại huyện Phú Lương, Thái Nguyên tập trung vào việc sử dụng công nghệ GIS và dữ liệu viễn thám để đánh giá tình trạng xói mòn đất. Xói mòn đất là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quản lý đất đai và bảo vệ môi trường. Nghiên cứu này nhằm mục đích xây dựng mô hình xói mòn dựa trên các yếu tố tự nhiên và nhân tạo, từ đó đề xuất các giải pháp quy hoạch sử dụng đất hiệu quả.

1.1. Khái niệm và phân loại xói mòn đất

Xói mòn đất được định nghĩa là quá trình phá hủy lớp đất bề mặt do tác động của các yếu tố tự nhiên như mưa, gió và hoạt động của con người. Nghiên cứu phân loại xói mòn đất thành hai dạng chính: xói mòn tự nhiên và xói mòn gia tốc. Xói mòn gia tốc xảy ra khi hoạt động sản xuất của con người làm mất cân bằng tự nhiên, dẫn đến tốc độ xói mòn nhanh hơn quá trình hình thành đất. Các dạng xói mòn cụ thể bao gồm xói mòn do nước, xói mòn do gió, và xói mòn trọng lực.

1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến xói mòn đất

Các yếu tố ảnh hưởng đến xói mòn đất được chia thành hai nhóm: yếu tố tự nhiên và yếu tố kinh tế - xã hội. Yếu tố tự nhiên bao gồm lượng mưa, độ dốc địa hình, và lớp phủ thực vật. Yếu tố kinh tế - xã hội liên quan đến hoạt động sản xuất của con người, như biến đổi sử dụng đất và phương pháp canh tác. Sự kết hợp của hai nhóm yếu tố này làm gia tăng xói mòn đất, đặc biệt là ở các khu vực có địa hình dốc như huyện Phú Lương.

II. Phương pháp nghiên cứu và ứng dụng công nghệ

Nghiên cứu sử dụng công nghệ GIS và dữ liệu viễn thám để phân tích không gian và đánh giá xói mòn đất. GIS được sử dụng để tích hợp các dữ liệu địa lý, trong khi viễn thám cung cấp thông tin về lớp phủ thực vật và biến đổi sử dụng đất. Phương pháp nghiên cứu bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý dữ liệu, và xây dựng bản đồ xói mòn.

2.1. Ứng dụng GIS trong đánh giá xói mòn đất

GIS được sử dụng để phân tích địa lý và xây dựng bản đồ xói mòn đất. Các bước thực hiện bao gồm chuẩn hóa dữ liệu, tính toán các hệ số xói mòn, và thành lập bản đồ xói mòn. GIS cho phép tích hợp các yếu tố như lượng mưa, độ dốc, và lớp phủ thực vật để đánh giá mức độ xói mòn một cách chính xác.

2.2. Sử dụng dữ liệu viễn thám trong nghiên cứu

Dữ liệu viễn thám được sử dụng để theo dõi biến đổi lớp phủ thực vật và sử dụng đất. Các chỉ số như NDVI (Chỉ số khác biệt thực vật) được sử dụng để đánh giá độ che phủ thực vật, một yếu tố quan trọng trong xói mòn đất. Viễn thám cũng cung cấp dữ liệu về lượng mưa và biến đổi khí hậu, giúp dự báo xói mòn đất trong tương lai.

III. Kết quả và thảo luận

Nghiên cứu đã xây dựng bản đồ xói mòn đất cho huyện Phú Lương giai đoạn 2010-2015 và dự báo xói mòn đất đến năm 2020. Kết quả cho thấy lượng mưa và lớp phủ thực vật là hai yếu tố chính ảnh hưởng đến xói mòn đất. Nghiên cứu cũng đề xuất các giải pháp quản lý đất đai và bảo vệ đất để giảm thiểu xói mòn đất.

3.1. Đánh giá xói mòn đất giai đoạn 2010 2015

Kết quả nghiên cứu cho thấy xói mòn đất tại huyện Phú Lương chủ yếu xảy ra ở các khu vực có độ dốc cao và lớp phủ thực vật thấp. Lượng mưa lớn và biến đổi sử dụng đất là nguyên nhân chính dẫn đến xói mòn đất. Bản đồ xói mòn đất được xây dựng dựa trên các hệ số như hệ số xói mòn do mưa (R), hệ số kháng xói của đất (K), và hệ số địa hình (LS).

3.2. Dự báo xói mòn đất đến năm 2020

Dựa trên kịch bản biến đổi khí hậu và quy hoạch sử dụng đất, nghiên cứu dự báo xói mòn đất tại huyện Phú Lương sẽ tiếp tục gia tăng đến năm 2020. Các giải pháp được đề xuất bao gồm canh tác bền vững, trồng cây che phủ, và quản lý đất đai hiệu quả để giảm thiểu xói mòn đất.

Luận Văn Thạc Sĩ: Ứng Dụng Công Nghệ GIS Và Viễn Thám Đánh Giá Xói Mòn Đất Tại Huyện Phú Lương, Tỉnh Thái Nguyên