I. Khái quát mặt trận Tây Nguyên trước năm 1965
Tây Nguyên, với vị trí chiến lược quan trọng, là một cao nguyên rộng lớn nằm ở miền Tây Nam Trung Bộ. Địa bàn này không chỉ có ý nghĩa đối với Việt Nam mà còn cả Đông Dương. Việc kiểm soát Tây Nguyên có thể khống chế toàn bộ khu vực xung quanh, bao gồm Hạ Lào, Đông Bắc Campuchia và miền Trung Việt Nam. Trong bối cảnh chiến tranh, quân Mỹ đã đầu tư mạnh mẽ vào khu vực này, biến Tây Nguyên thành một căn cứ quân sự quan trọng nhằm ngăn chặn các tuyến chi viện từ miền Bắc. Đảng Lao động Việt Nam đã chủ trương xây dựng Tây Nguyên thành căn cứ kháng chiến, tập trung vào việc phát triển lực lượng vũ trang ba thứ quân. Điều này đã tạo ra một lực lượng vũ trang mạnh mẽ, sẵn sàng đối phó với các chiến lược của Mỹ. Các chiến dịch lớn như Plei Me, Sa Thày, Đắc Tô đã chứng minh sức mạnh của lực lượng vũ trang tại đây.
1.1. Vị trí chiến lược của Tây Nguyên
Tây Nguyên có vị trí địa lý đặc biệt, nằm ở ngã ba biên giới Việt Nam, Lào và Campuchia. Địa hình chủ yếu là rừng núi và cao nguyên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bố trí căn cứ hậu cần. Hệ thống giao thông phát triển, với các tuyến đường chiến lược như Đường số 14, đã giúp cho việc cơ động lực lượng trở nên dễ dàng. Sự phát triển của hệ thống đường bộ và đường không đã tạo điều kiện cho các hoạt động quân sự, đồng thời cũng là yếu tố quan trọng trong việc tổ chức quân sự trên chiến trường Tây Nguyên.
II. Tổ chức quân sự trên chiến trường Tây Nguyên 1965 1968
Giai đoạn 1965 - 1968, tổ chức quân sự trên chiến trường Tây Nguyên đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Lực lượng vũ trang được củng cố và xây dựng, góp phần quan trọng trong việc đánh bại các cuộc phản công chiến lược của quân Mỹ. Việc xây dựng lực lượng chủ lực, địa phương và dân quân du kích đã tạo ra một sức mạnh tổng hợp, giúp quân đội nhân dân Việt Nam thực hiện các chiến dịch lớn. Đặc biệt, vai trò của tổ chức quân sự trong tổng tiến công và nổi dậy năm 1968 đã thể hiện rõ nét. Các chiến dịch như Tết Mậu Thân đã chứng minh khả năng tổ chức và chiến đấu của lực lượng vũ trang tại Tây Nguyên.
2.1. Đẩy mạnh xây dựng lực lượng
Trong giai đoạn này, việc xây dựng lực lượng quân sự được đẩy mạnh. Các đơn vị bộ đội chủ lực được thành lập và phát triển, kết hợp với lực lượng địa phương và dân quân du kích. Sự phối hợp này đã tạo ra một lực lượng vững mạnh, sẵn sàng đối phó với các chiến dịch quân sự của địch. Các chiến dịch lớn như Plei Me đã thể hiện rõ sức mạnh của tổ chức quân sự, góp phần vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến.
2.2. Củng cố và phát huy vai trò của tổ chức quân sự
Tổ chức quân sự đã phát huy vai trò quan trọng trong tổng tiến công và nổi dậy năm 1968. Sự phối hợp giữa các lực lượng đã tạo ra sức mạnh tổng hợp, giúp quân đội nhân dân Việt Nam thực hiện các chiến dịch lớn. Các chiến dịch này không chỉ thể hiện khả năng tổ chức mà còn khẳng định quyết tâm của lực lượng vũ trang trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
III. Củng cố và phát triển lực lượng cùng cả nước tiến lên giành thắng lợi quyết định 1969 1972
Giai đoạn 1969 - 1972, tổ chức quân sự trên chiến trường Tây Nguyên tiếp tục được củng cố và phát triển. Lực lượng vũ trang đã điều chỉnh phù hợp với tình hình chung của chiến trường miền Nam. Việc bảo vệ hành lang tuyến chi viện chiến lược Bắc - Nam qua Tây Nguyên trở thành nhiệm vụ quan trọng. Các chiến dịch phản kích lại các cuộc càn quét của địch đã thể hiện rõ nét sức mạnh của lực lượng vũ trang. Thắng lợi trong các chiến dịch như Bắc Tây Nguyên 1972 đã góp phần quan trọng vào việc đánh bại chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của Mỹ.
3.1. Điều chỉnh lực lượng
Trong giai đoạn này, lực lượng vũ trang đã được điều chỉnh để phù hợp với tình hình chiến trường. Việc củng cố lực lượng chủ lực và phát triển các đơn vị địa phương đã tạo ra một sức mạnh tổng hợp, giúp quân đội nhân dân Việt Nam thực hiện các chiến dịch lớn. Sự phối hợp giữa các lực lượng đã giúp bảo vệ hành lang chi viện chiến lược, đồng thời tạo điều kiện cho các hoạt động quân sự khác.
3.2. Phát triển lực lượng
Lực lượng vũ trang trên chiến trường Tây Nguyên đã không ngừng phát triển, cùng với cả nước tiến lên giành thắng lợi quyết định. Các chiến dịch lớn đã thể hiện rõ sức mạnh của tổ chức quân sự, góp phần vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến. Sự phát triển này không chỉ khẳng định vai trò của lực lượng vũ trang mà còn thể hiện quyết tâm của quân đội nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.