Tổ chức và hoạt động của thanh tra bảo hiểm xã hội qua thực tiễn tại Hà Nội

Chương này trình bày tổng quan về tổ chức và hoạt động thanh tra nhà nước trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội (BHXH). Theo Luật Thanh tra năm 2010, thanh tra nhà nước được định nghĩa là hoạt động xem xét, đánh giá việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ của các tổ chức, cá nhân. Điều này nhấn mạnh vai trò của thanh tra trong việc kiểm soát và đảm bảo việc thực hiện đúng các quy định về BHXH. Các khái niệm như thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành cũng được làm rõ, cho thấy sự phân chia chức năng và nhiệm vụ của các cơ quan thanh tra. Đặc biệt, thanh tra BHXH không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn là công cụ quan trọng trong việc ngăn ngừa vi phạm pháp luật. Theo đó, việc tổ chức và hoạt động của thanh tra BHXH cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

Chương này phân tích thực trạng tổ chức và hoạt động thanh tra BHXH trên địa bàn thành phố Hà Nội. Tình hình hiện tại cho thấy, mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc tổ chức thanh tra, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Số cuộc thanh tra còn ít, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, đặc biệt là trong bối cảnh dịch Covid-19 làm gia tăng nợ đóng BHXH. Các cơ quan thanh tra cũng gặp khó khăn trong việc phối hợp với các bộ, ngành liên quan, dẫn đến việc xử lý vi phạm chưa kịp thời và hiệu quả. Kết quả thanh tra chưa thực sự tạo ra sự chuyển biến tích cực trong việc nâng cao nhận thức và thực hiện trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện chính sách BHXH. Việc đánh giá thực trạng này là cần thiết để đưa ra các giải pháp cải thiện hoạt động thanh tra trong thời gian tới.

Chương cuối cùng đề xuất các giải pháp nhằm đổi mới tổ chức và hoạt động thanh tra BHXH. Để nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, tạo điều kiện cho các cơ quan thanh tra thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả hơn. Các giải pháp như tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, cải tiến quy trình thanh tra, và nâng cao công tác phối hợp giữa các cơ quan sẽ giúp cải thiện tình hình hiện tại. Đồng thời, việc áp dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thanh tra cũng cần được chú trọng, nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong việc giám sát. Các giải pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu lực của thanh tra BHXH mà còn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động, góp phần xây dựng một hệ thống an sinh xã hội công bằng và hiệu quả.