Tiến Hoá Trầm Tích Holocen Châu Thổ Sông Hồng

MỞ ĐẦU

1. CHƯƠNG 1: LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VÀ ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHẤT KHU VỰC

1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu châu thổ

1.2. Các nghiên cứu về châu thổ Sông Hồng

1.3. Đặc điểm địa chất khu vực

1.3.1. Sơ lược các thành tạo trước Đệ tứ

1.3.2. Các thành tạo Hệ Đệ tứ

1.3.3. Đặc điểm địa mạo - tân kiến tạo khu vực

1.3.3.1. Đặc điểm địa mạo

1.3.3.2. Đặc điểm tân kiến tạo

1.3.3.2.1. Hệ thống đứt gãy

2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ HỆ CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Một số vấn đề về châu thổ và estuary

2.2. Các phương pháp nghiên cứu

3. CHƯƠNG 3: TƯỚNG TRẦM TÍCH VÀ QUY LUẬT PHÂN BỐ CÁC THÀNH TẠO HOLOCEN CHÂU THỔ SÔNG HỒNG

3.1. Khái niệm về tướng và tổ hợp tướng

3.2. Đặc điểm tướng-trầm tích Holocen châu thổ sông Hồng

3.2.1. Tướng trầm tích giai đoạn aluvi

3.2.1.1. Tướng cát, cát sạn lòng sông

3.2.1.2. Tướng cát, cát bột bãi ven lòng

3.2.1.3. Tướng bột cát đê ven sông

3.2.1.4. Tướng sét, sét bột lòng sông cổ

3.2.1.5. Tướng sét, bột sét đồng bằng bồi tích

3.2.1.6. Tướng sét bột hồ-đầm lầy trên bãi bồi

3.2.2. Tướng trầm tích giai đoạn châu thổ

3.2.2.1. Tướng cát bột lòng phân lưu

3.2.2.2. Tướng sét, bột sét vụng gian lưu

3.2.2.3. Tướng sét bột đầm lầy

3.2.2.4. Tướng sét bột cát bãi gian triều

3.2.2.5. Tướng sét bột, bột sét bãi trên triều

3.2.2.6. Tướng cát, cát bột lạch triều và nhánh triều

3.3. Quy luật phân bố tướng-trầm tích Holocen châu thổ sông Hồng

3.4. Tiến hoá trầm tích Holocen châu thổ sông Hồng

3.4.1. Các yếu tố quyết định quá trình tiến hoá trầm tích

3.4.2. Đặc điểm bề mặt Pleistocen trên châu thổ Sông Hồng

3.4.3. Các giai đoạn tiến hoá trầm tích Holocen châu thổ sông Hồng

3.4.3.1. Quá trình tiến hoá theo thời gian

3.4.3.2. Giai đoạn châu thổ

3.4.3.3. Giai đoạn aluvi

4. CHƯƠNG 4: TRẦM TÍCH HOLOCEN TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI HOẠT ĐỘNG NHÂN SINH

5. CHƯƠNG 5: KHÁI QUÁT VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CHÂU THỔ SÔNG HỒNG

5.1. Khái quát vấn đề phát triển bền vững châu thổ

5.2. Các hoạt động nhân sinh trên châu thổ Sông Hồng

5.2.1. Đê sông, đê biển và ảnh hưởng của chúng

5.2.2. Quai đê lấn biển và khoanh vùng nuôi trồng thuỷ hải sản

5.2.3. Đập thuỷ điện sông Đà và hệ quả của nó

5.2.4. Khai thác tài nguyên khoáng sản

5.3. Xu thế phát triển châu thổ Sông Hồng

5.4. Một số định hướng nhằm khai thác hợp lí và phát triển bền vững châu thổ Sông Hồng trên quan điểm trầm tích

Các công trình đã công bố liên quan đến nội dung luận án

I. Tiến Hoá Trầm Tích Holocen Châu Thổ Sông Hồng

Nghiên cứu về tiến hoá trầm tích trong Holocen tại châu thổ Sông Hồng là một lĩnh vực quan trọng, giúp hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của khu vực này. Trầm tích Holocen chiếm phần lớn diện tích đồng bằng, với chiều dày từ 2-5m đến 40-50m. Các thành tạo này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn liên quan mật thiết đến các hoạt động kinh tế-xã hội. Việc nghiên cứu địa chất và môi trường trong Holocen giúp xác định các quy luật hình thành và phát triển của hệ sinh thái trong khu vực, từ đó đưa ra các giải pháp quản lý và phát triển bền vững.

1.1. Đặc điểm địa chất và môi trường

Châu thổ Sông Hồng có đặc điểm địa chất phong phú, với sự phân bố đa dạng của các loại trầm tích. Các nghiên cứu cho thấy rằng địa hình châu thổ được hình thành từ nhiều yếu tố như sông, triều và sóng. Môi trường tại đây cũng đang biến đổi liên tục, ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ sinh thái. Các yếu tố như biến đổi khí hậu và hoạt động của con người đã tác động mạnh mẽ đến cấu trúc và thành phần của trầm tích. Việc hiểu rõ các đặc điểm này là cần thiết để xây dựng các chiến lược phát triển bền vững cho khu vực.

1.2. Quá trình tiến hoá trầm tích

Quá trình tiến hoá trầm tích trong Holocen tại châu thổ Sông Hồng diễn ra qua ba giai đoạn chính: giai đoạn estuary-vũng vịnh, giai đoạn châu thổ, và giai đoạn aluvi. Mỗi giai đoạn có những đặc điểm riêng về tướng trầm tích và địa hình. Giai đoạn estuary-vũng vịnh liên quan đến pha biển tiến mạnh mẽ, trong khi giai đoạn châu thổ phản ánh sự lùi của biển và sự phát triển của các kiểu châu thổ bồi tụ. Giai đoạn aluvi đánh dấu sự hình thành các trầm tích aluvi phủ lên bề mặt đồng bằng. Những hiểu biết này không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong quy hoạch và phát triển kinh tế-xã hội.

1.3. Tác động của con người và phát triển bền vững

Hoạt động của con người đã có tác động lớn đến trầm tích và môi trường tại châu thổ Sông Hồng. Việc khai thác tài nguyên, xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển nông nghiệp đã làm thay đổi cấu trúc địa chất và hệ sinh thái. Để đảm bảo sự phát triển bền vững, cần có các biện pháp quản lý hợp lý, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và duy trì sự cân bằng sinh thái. Nghiên cứu về tiến hoá trầm tích không chỉ giúp hiểu rõ hơn về quá trình hình thành mà còn cung cấp cơ sở khoa học cho các chính sách phát triển bền vững trong khu vực.

Nghiên Cứu Lịch Sử Tiến Hoá Trầm Tích Holocen Tại Châu Thổ Sông Hồng