I. Thực trạng lây truyền HIV từ mẹ sang con tại Quảng Ninh giai đoạn 2011 2018
Nghiên cứu tập trung vào thực trạng lây truyền HIV từ mẹ sang con tại 9 cơ sở điều trị dự phòng ở Quảng Ninh trong giai đoạn 2011-2018. Kết quả cho thấy tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con là 4,4% trong số 594 trẻ sinh sống từ mẹ nhiễm HIV, với 26 trẻ nhiễm. Tỷ lệ này cao hơn ở nhóm mẹ được xét nghiệm HIV trong giai đoạn chuẩn bị sinh (13,2%) và nhóm có CD4 dưới 250 (17,4%). Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc điều trị ARV trước khi mang thai giúp giảm đáng kể tỷ lệ lây truyền, chỉ còn 2,2%. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời trong phòng chống HIV.
1.1. Tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con
Tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con tại Quảng Ninh trong giai đoạn 2011-2018 là 4,4%, tương đương với 26 trẻ nhiễm trong tổng số 594 trẻ sinh sống từ mẹ nhiễm HIV. Tỷ lệ này cao hơn ở nhóm mẹ được xét nghiệm HIV trong giai đoạn chuẩn bị sinh (13,2%) và nhóm có CD4 dưới 250 (17,4%). Điều này cho thấy sự cần thiết của việc giám sát dịch tễ và can thiệp y tế sớm để giảm thiểu nguy cơ lây truyền.
1.2. Yếu tố ảnh hưởng đến lây truyền HIV từ mẹ sang con
Các yếu tố ảnh hưởng đến lây truyền HIV từ mẹ sang con bao gồm thời điểm xét nghiệm HIV, mức độ CD4 của mẹ, và việc tuân thủ điều trị ARV. Nghiên cứu chỉ ra rằng mẹ có CD4 dưới 250 có nguy cơ lây truyền cao hơn (OR=6,199; 95%CI:2,532-15,178; p~0,000). Việc điều trị ARV trước khi mang thai giúp giảm đáng kể tỷ lệ lây truyền (OR=2,999; 95% CI: 1,187-7,578, p=0,015).
II. Yếu tố liên quan đến lây truyền HIV từ mẹ sang con
Nghiên cứu xác định các yếu tố ảnh hưởng đến lây truyền HIV từ mẹ sang con tại Quảng Ninh. Các yếu tố chính bao gồm thời điểm xét nghiệm HIV, mức độ CD4 của mẹ, và việc tuân thủ điều trị ARV. Mẹ có CD4 dưới 250 có nguy cơ lây truyền cao hơn (OR=6,199; 95%CI:2,532-15,178; p~0,000). Việc điều trị ARV trước khi mang thai giúp giảm đáng kể tỷ lệ lây truyền (OR=2,999; 95% CI: 1,187-7,578, p=0,015). Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng điều trị dự phòng LTMC trong khi mang thai có hiệu quả cao (OR=3,271; 95%CI:1,201-8,913, p=0,031).
2.1. Thời điểm xét nghiệm HIV
Thời điểm xét nghiệm HIV là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lây truyền HIV từ mẹ sang con. Nghiên cứu cho thấy mẹ được xét nghiệm HIV trong giai đoạn chuẩn bị sinh có nguy cơ lây truyền cao hơn (OR=5,488; 95%CI:2,147-14,030; p=0,001). Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc tư vấn xét nghiệm HIV sớm cho phụ nữ mang thai.
2.2. Mức độ CD4 và điều trị ARV
Mức độ CD4 và việc tuân thủ điều trị ARV là các yếu tố chính ảnh hưởng đến lây truyền HIV từ mẹ sang con. Mẹ có CD4 dưới 250 có nguy cơ lây truyền cao hơn (OR=6,199; 95%CI:2,532-15,178; p~0,000). Việc điều trị ARV trước khi mang thai giúp giảm đáng kể tỷ lệ lây truyền (OR=2,999; 95% CI: 1,187-7,578, p=0,015).
III. Can thiệp y tế và chính sách phòng chống HIV
Nghiên cứu đưa ra các khuyến nghị về can thiệp y tế và chính sách phòng chống HIV nhằm giảm thiểu lây truyền HIV từ mẹ sang con. Các biện pháp bao gồm tăng cường tư vấn xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai, mở rộng điều trị ARV cho phụ nữ nhiễm HIV trước khi mang thai, và nâng cao hiệu quả điều trị dự phòng LTMC. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc giám sát dịch tễ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng để đạt được mục tiêu loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con.
3.1. Tư vấn và xét nghiệm HIV
Việc tăng cường tư vấn xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai là biện pháp quan trọng để giảm thiểu lây truyền HIV từ mẹ sang con. Nghiên cứu khuyến nghị mở rộng dịch vụ tư vấn và xét nghiệm HIV cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là trước khi mang thai.
3.2. Điều trị ARV và dự phòng LTMC
Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mở rộng điều trị ARV cho phụ nữ nhiễm HIV trước khi mang thai và nâng cao hiệu quả điều trị dự phòng LTMC. Các biện pháp này giúp giảm đáng kể tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con và tiến tới loại trừ hoàn toàn.
