Tăng Cường Tính Khả Thi Của Luật Phá Sản 2004 Tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

MỞ ĐẦU

0.1. Tính cấp thiết của đề tài

0.2. Mục đích, nhiệm vụ của luận án

0.3. Phạm vi nghiên cứu của đề tài

0.4. Các kết quả mới đạt được của luận án

0.5. Kết cấu của luận án

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu

1.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới

1.3. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam

1.4. Những kết quả nghiên cứu được tác giả kế thừa trong quá trình thực hiện luận án

1.5. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

1.6. Phương pháp nghiên cứu

1.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

2. CHƯƠNG 2: KẾ THỪA NHỮNG ƯU ĐIỂM CỦA LUẬT PHÁ SẢN NĂM 2004 TRONG BỐI CẢNH HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT PHÁ SẢN Ở VIỆT NAM

2.1. Lý thuyết về phá sản và pháp luật về phá sản

2.2. Khái niệm về phá sản

2.3. Khái niệm về pháp luật phá sản và pháp luật phá sản ở Việt Nam

2.4. Vai trò của pháp luật phá sản

2.5. Phân loại phá sản

2.6. Những ưu điểm cơ bản của Luật Phá sản năm 2004

2.7. Về đối tượng áp dụng

2.8. Về thẩm quyền của Tòa án

2.9. Về phạm vi điều chỉnh

2.10. Pháp luật phá sản ở một số nước trên thế giới

2.10.1. Pháp luật phá sản ở Hoa Kỳ

2.10.2. Pháp luật phá sản Cộng hòa Pháp

2.10.3. Pháp luật phá sản Trung Quốc

2.10.4. Kinh nghiệm đối với Việt Nam

2.11. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2

3. CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG THI HÀNH PHÁP LUẬT PHÁ SẢN Ở VIỆT NAM

3.1. Về bộ máy thực thi pháp luật phá sản

3.2. Về Tổ quản lý và thanh lý tài sản

3.3. Về thực tiễn thi hành một số quy định của Luật Phá sản năm 2004

3.4. Tiêu chí để xác định doanh nghiệp lâm vào tình trạng phá sản

3.5. Chủ thể có quyền và nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản

3.6. Tài sản phá sản và bảo toàn tài sản phá sản

3.7. Phá sản đối với doanh nghiệp đặc biệt

3.8. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

4. CHƯƠNG 4: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG TÍNH KHẢ THI CỦA LUẬT PHÁ SẢN

4.1. Một số phương hướng cơ bản nhằm nâng cao tính khả thi của Luật Phá sản

4.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao tính khả thi của Luật Phá sản

4.2.1. Nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách

4.2.2. Nhóm giải pháp liên quan đến tổ chức bộ máy thực thi pháp luật phá sản

4.2.3. Tiếp tục hoàn thiện Luật Phá sản trên cơ sở kế thừa những ưu điểm và khắc phục một số hạn chế của Luật Phá sản năm 2004

4.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Tính Khả Thi Của Luật Phá Sản 2004

Tự do cạnh tranh và phá sản là những thuộc tính vốn có của kinh tế thị trường. Trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, việc doanh nghiệp thua lỗ, mất khả năng thanh toán là điều khó tránh khỏi. Để loại bỏ những doanh nghiệp này, đồng thời phòng ngừa rủi ro, cần có sự can thiệp của nhà nước thông qua pháp luật phá sản. Tuy nhiên, xây dựng và thực thi một cơ chế phá sản hiệu quả là thách thức lớn. Ở Việt Nam, Luật Phá sản doanh nghiệp 1993 bị đánh giá thấp. Luật Phá sản 2004 ra đời để giải quyết vấn đề này, nhưng lại gặp nhiều vướng mắc trong thực hiện. Các số liệu thống kê cho thấy hiệu quả điều chỉnh của luật còn hạn chế, chưa phản ánh đúng thực tế hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

1.1. Bối Cảnh Ra Đời và Mục Tiêu Của Luật Phá Sản 2004

Luật Phá sản 2004 ra đời nhằm khắc phục những hạn chế của Luật Phá sản doanh nghiệp 1993. Nhà làm luật kỳ vọng luật mới sẽ giải quyết các vấn đề tồn tại và tạo ra một cơ chế phá sản hiệu quả hơn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy luật vẫn còn nhiều vướng mắc và chưa đạt được hiệu quả như mong đợi. Cần đánh giá khách quan những ưu điểm và hạn chế của luật để có những điều chỉnh phù hợp.

1.2. Thực Trạng Thi Hành Luật Phá Sản 2004 Tại Việt Nam

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy quy trình phá sản ở Việt Nam phức tạp, tốn kém, kéo dài và ít hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chọn các hình thức khác để rút khỏi thị trường thay vì phá sản theo quy định. Số lượng doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản còn rất thấp so với số lượng doanh nghiệp thành lập và giải thể hàng năm. Điều này cho thấy việc thực thi pháp luật phá sản ở Việt Nam còn nhiều bất cập.

II. Thách Thức Hạn Chế Của Luật Phá Sản 2004 Hiện Nay

Mặc dù có những ưu điểm nhất định, Luật Phá sản 2004 vẫn tồn tại nhiều hạn chế. Nhiều chuyên gia cho rằng luật có hiệu quả điều chỉnh thấp, ít tính khả thi và không phản ánh hết yêu cầu thực tế. Một số ý kiến còn cho rằng Luật Phá sản 2004 đang "phá sản". Bên cạnh những vướng mắc trong các quy định cụ thể, việc tổ chức thực thi pháp luật cũng là một nguyên nhân quan trọng. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung Luật Phá sản là một yêu cầu cấp bách. Luật Phá sản 2014 đã được thông qua và có hiệu lực từ 01/01/2015.

2.1. Đánh Giá Hiệu Quả Điều Chỉnh Của Luật Phá Sản 2004

Nhiều chuyên gia đánh giá Luật Phá sản 2004 có hiệu quả điều chỉnh thấp, ít tính khả thi và không phản ánh hết yêu cầu thực tế. Số lượng vụ việc phá sản được giải quyết còn rất ít so với số lượng doanh nghiệp gặp khó khăn. Điều này cho thấy luật chưa thực sự đi vào cuộc sống và giải quyết được những vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải.

2.2. Vướng Mắc Trong Quy Định Cụ Thể Của Luật Phá Sản 2004

Một số quy định cụ thể trong Luật Phá sản 2004 và các văn bản hướng dẫn thi hành còn nhiều vướng mắc, gây khó khăn cho việc áp dụng. Các quy định về xác định doanh nghiệp lâm vào tình trạng phá sản, về quản lý tài sản phá sản, về thủ tục phá sản còn chưa rõ ràng và thiếu tính khả thi. Cần rà soát và sửa đổi những quy định này để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc giải quyết phá sản.

2.3. Tổ Chức Thực Thi Pháp Luật Phá Sản Yếu Tố Quan Trọng

Việc tổ chức thực thi pháp luật phá sản cũng là một nguyên nhân quan trọng làm sai lệch hiện tượng phá sản ở Việt Nam. Bộ máy thực thi pháp luật còn yếu, thiếu chuyên nghiệp và thiếu kinh nghiệm. Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác phá sản để nâng cao năng lực và hiệu quả làm việc.

III. Kế Thừa Ưu Điểm Hoàn Thiện Luật Phá Sản Việt Nam

Luận án tập trung phân tích, luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn, chỉ ra những ưu điểm của Luật Phá sản 2004 được kế thừa trong Luật Phá sản 2014. Đồng thời, luận án nhấn mạnh thực trạng thi hành pháp luật phá sản tại Việt Nam, phân tích tính khả thi, vướng mắc của Luật Phá sản 2004. Từ đó, đưa ra đề xuất, kiến nghị về phương hướng, giải pháp nâng cao tính khả thi của pháp luật phá sản.

3.1. Phân Tích Ưu Điểm Của Luật Phá Sản 2004 Được Kế Thừa

Luận án sẽ phân tích những ưu điểm nổi bật của Luật Phá sản 2004 đã được kế thừa và phát triển trong Luật Phá sản 2014. Điều này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá trình hoàn thiện pháp luật phá sản ở Việt Nam và những giá trị mà Luật Phá sản 2004 đã mang lại.

3.2. Đánh Giá Thực Trạng Thi Hành Pháp Luật Phá Sản Hiện Nay

Luận án sẽ đánh giá một cách khách quan và toàn diện thực trạng thi hành pháp luật phá sản tại Việt Nam trong thời gian qua. Điều này giúp chúng ta nhận diện những khó khăn, thách thức và những vấn đề cần giải quyết để nâng cao hiệu quả của pháp luật phá sản.

3.3. Đề Xuất Giải Pháp Nâng Cao Tính Khả Thi Của Luật Phá Sản

Luận án sẽ đề xuất những giải pháp cụ thể và khả thi để nâng cao tính khả thi của Luật Phá sản. Các giải pháp này sẽ tập trung vào việc hoàn thiện các quy định của pháp luật, nâng cao năng lực của bộ máy thực thi và tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan.

IV. Kinh Nghiệm Quốc Tế Về Pháp Luật Phá Sản Bài Học

Luận án nghiên cứu, so sánh kinh nghiệm xây dựng, hoàn thiện pháp luật phá sản của một số nước như Cộng hòa Pháp, Hoa Kỳ, Trung Quốc. Từ đó, rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. Các quốc gia này có những mô hình phá sản khác nhau, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội riêng. Việc học hỏi kinh nghiệm của họ giúp Việt Nam hoàn thiện pháp luật phá sản một cách hiệu quả hơn.

4.1. Mô Hình Phá Sản Tại Cộng Hòa Pháp Civil Law

Cộng hòa Pháp đại diện cho hệ thống pháp luật Civil Law. Nghiên cứu mô hình phá sản tại Pháp giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách tiếp cận của hệ thống pháp luật này đối với vấn đề phá sản và những bài học có thể áp dụng cho Việt Nam.

4.2. Mô Hình Phá Sản Tại Hoa Kỳ Common Law

Hoa Kỳ là điển hình của trường phái Common Law. Nghiên cứu mô hình phá sản tại Hoa Kỳ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách tiếp cận của hệ thống pháp luật này đối với vấn đề phá sản và những bài học có thể áp dụng cho Việt Nam.

4.3. Kinh Nghiệm Từ Trung Quốc Nền Kinh Tế Chuyển Đổi

Trung Quốc là một quốc gia có nền kinh tế chuyển đổi và có nhiều nét tương đồng với Việt Nam. Nghiên cứu kinh nghiệm của Trung Quốc trong việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật phá sản giúp chúng ta có những bài học quý giá để áp dụng vào thực tiễn Việt Nam.

V. Giải Pháp Nâng Cao Tính Khả Thi Của Luật Phá Sản 2014

Luận án đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật phá sản, tiếp tục hoàn thiện Luật Phá sản 2014. Các giải pháp bao gồm: cơ chế, chính sách, tổ chức bộ máy thực thi, kế thừa ưu điểm và khắc phục hạn chế của Luật Phá sản 2004. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ giúp Luật Phá sản thực sự đi vào cuộc sống và giải quyết được những vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải.

5.1. Hoàn Thiện Cơ Chế Chính Sách Về Phá Sản Doanh Nghiệp

Cần hoàn thiện cơ chế, chính sách về phá sản doanh nghiệp để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc giải quyết phá sản. Các chính sách cần tập trung vào việc bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan, giảm thiểu chi phí và thời gian giải quyết phá sản và tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng.

5.2. Nâng Cao Năng Lực Bộ Máy Thực Thi Pháp Luật Phá Sản

Cần nâng cao năng lực của bộ máy thực thi pháp luật phá sản để đảm bảo việc giải quyết phá sản được thực hiện một cách hiệu quả và công bằng. Điều này đòi hỏi việc tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác phá sản, trang bị đầy đủ các phương tiện và công cụ làm việc và tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan.

5.3. Tiếp Tục Hoàn Thiện Luật Phá Sản 2014 Trong Tương Lai

Cần tiếp tục hoàn thiện Luật Phá sản 2014 trong tương lai để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn. Điều này đòi hỏi việc thường xuyên rà soát, đánh giá hiệu quả của luật và có những điều chỉnh, bổ sung kịp thời để đảm bảo luật luôn phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

VI. Kết Luận Tương Lai Của Luật Phá Sản Tại Việt Nam

Việc hoàn thiện và nâng cao tính khả thi của Luật Phá sản là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự nỗ lực của tất cả các bên liên quan. Với những giải pháp được đề xuất và sự quyết tâm của các cơ quan chức năng, hy vọng rằng Luật Phá sản sẽ ngày càng phát huy vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

6.1. Vai Trò Của Luật Phá Sản Trong Nền Kinh Tế Thị Trường

Luật Phá sản đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và phát triển của nền kinh tế thị trường. Luật giúp loại bỏ những doanh nghiệp yếu kém, tạo điều kiện cho những doanh nghiệp mạnh phát triển và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

6.2. Hướng Đến Một Hệ Thống Phá Sản Hiệu Quả Và Minh Bạch

Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một hệ thống phá sản hiệu quả, minh bạch và công bằng. Hệ thống này phải đảm bảo việc giải quyết phá sản được thực hiện một cách nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên liên quan.

Kế Thừa Những Ưu Điểm Của Luật Phá Sản Năm 2004 Và Tăng Cường Tính Khả Thi Trong Thực Tiễn