Tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh hạn chế tài chính

• Tác giả: Nguyễn Hoàng Tùng
• Người hướng dẫn: Trần Công Sách
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Quản Lý Kinh Tế Trung Ương
• Chuyên ngành: Kinh tế phát triển
• Đề tài: Tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh hạn chế tài chính
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ VÀ PHƯƠNG HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN
• 1.1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ VỀ TÁC ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG VỐN ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH ĐÃ NIÊM YẾT TRÊN SÀN CHỨNG KHOÁN
• 1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu đã công bố ở nước ngoài liên quan đến đầu tư của doanh nghiệp và tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp trong bối cảnh hạn chế tài chính
• 1.3. Các công trình nghiên cứu đã công bố ở trong nước về tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trong bối cảnh hạn chế tài chính
• 1.4. Những vấn đề thuộc đề tài Luận án chưa được các công trình đã công bố nghiên cứu giải quyết (khoảng trống nghiên cứu)
• 1.5. Những vấn đề Luận án sẽ tập trung nghiên cứu giải quyết
• 1.6. Phương hướng nghiên cứu của Luận án
• 1.7. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Luận án
• 1.8. Đối tượng và giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài Luận án
• 1.9. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu đề tài Luận án
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG VỐN ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CỦA DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH ĐÃ NIÊM YẾT TRÊN SÀN CHỨNG KHOÁN TRONG BỐI CẢNH HẠN CHẾ TÀI CHÍNH
• 2.1. Thị trường vốn và sự tham gia của các doanh nghiệp phi tài chính
• 2.2. Thị trường vốn và các công cụ trên thị trường vốn
• 2.3. Doanh nghiệp phi tài chính và sự tham gia thị trường vốn
• 2.4. Đầu tư của doanh nghiệp và tác động của hạn chế tài chính đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 2.5. Đầu tư và quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính
• 2.6. Hạn chế tài chính và các yếu tố gây ra hạn chế tài chính của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 2.7. Cơ sở lý thuyết về tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trong bối cảnh hạn chế tài chính
• 2.8. Các quan điểm lý thuyết về tác động của chi phí vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp và phương pháp tính
• 2.9. Cơ chế tác động, các kênh tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 2.10. Mô hình phân tích, đánh giá định lượng tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trong bối cảnh hạn chế tài chính
• 2.11. Lựa chọn mô hình
• 2.12. Giải thích biến và đặt giả thuyết nghiên cứu
• 2.13. Phương pháp sử dụng mô hình vào việc phân tích, đánh giá tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trong bối cảnh hạn chế tài chính
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG TÁC ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG VỐN ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH ĐÃ NIÊM YẾT TRÊN SÀN CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
• 3.1. Khái quát thực trạng phát triển thị trường vốn Việt Nam và sự tham gia của các doanh nghiệp phi tài chính
• 3.2. Khái quát các giai đoạn hình thành và phát triển thị trường vốn Việt Nam
• 3.3. Thực trạng phát triển các cấu phần của thị trường vốn Việt Nam và sự tham gia của các doanh nghiệp
• 3.4. Phân tích thực trạng tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh hạn chế tài chính
• 3.5. Phân tích thực trạng tác động của lãi suất trên thị trường vốn đến chi phí sử dụng vốn của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam
• 3.6. Kết quả sử dụng mô hình định lượng đánh giá thực trạng tác động của thị trường vốn qua kênh chi phí vốn và kênh dòng tiền đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 3.7. Tổng hợp đánh giá thực trạng phát triển thị trường vốn Việt Nam và tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 3.8. Tổng hợp những phát hiện mới từ kết quả đánh giá định lượng tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 3.9. Tổng hợp đánh giá định tính thực trạng phát triển thị trường vốn Việt Nam ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 4. CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG VỐN NHẰM GIẢM THIỂU HẠN CHẾ TÀI CHÍNH, KÍCH THÍCH QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CỦA DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH ĐÃ NIÊM YẾT TRÊN SÀN CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM THỜI KỲ ĐẾN NĂM 2030
• 4.1. Bối cảnh và triển vọng phát triển thị trường vốn Việt Nam thời kỳ đến năm 2030
• 4.2. Bối cảnh và các yếu tố ảnh hưởng đến hạn chế tài chính của thị trường vốn Việt Nam thời kỳ đến năm 2030
• 4.3. Triển vọng phát triển thị trường vốn Việt Nam đến năm 2030
• 4.4. Quan điểm và định hướng phát triển thị trường vốn nhằm giảm thiểu hạn chế tài chính, kích thích quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam thời kỳ đến năm 2030
• 4.5. Quan điểm phát triển thị trường vốn Việt Nam thời kỳ đến năm 2030
• 4.6. Những định hướng lớn về phát triển thị trường vốn Việt Nam thời kỳ đến năm 2030
• 4.7. Các giải pháp phát triển thị trường vốn Việt Nam nhằm giảm thiểu hạn chế, kích thích quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 4.8. Giải pháp nhằm giảm chi phí vốn trung bình của các doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 4.9. Giải pháp thúc đẩy và điều tiết thị trường vốn nhằm giảm thiểu hạn chế tài chính và kích thích quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính đã niêm yết
• 4.10. Giải pháp hoàn thiện thể chế cho sự vận hành đồng bộ, đầy đủ của thị trường vốn Việt Nam
• 4.11. Phát triển các sản phẩm mới trên thị trường vốn, đẩy mạnh công tác nghiên cứu và triển khai, tăng cường hoạt động công bố thông tin về thị trường vốn
• 4.12. Hoàn thiện khung pháp lý và chính sách đầu tư gián tiếp nước ngoài trên thị trường vốn Việt Nam
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN ÁN CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan các công trình nghiên cứu đã công bố

Chương này tổng hợp các nghiên cứu liên quan đến tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Việt Nam trong bối cảnh hạn chế tài chính. Các nghiên cứu nước ngoài tập trung vào lý thuyết đầu tư và tác động của thị trường vốn, trong khi các nghiên cứu trong nước chủ yếu phân tích thực trạng và giải pháp. Khoảng trống nghiên cứu được xác định là thiếu các đánh giá định lượng về tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư trong bối cảnh hạn chế tài chính.

1.1. Nghiên cứu nước ngoài

Các nghiên cứu nước ngoài như của Adam Smith và John Maynard Keynes đã đề cập đến vai trò của vốn đầu tư và chi phí vốn trong quyết định đầu tư của doanh nghiệp. Keynes nhấn mạnh rằng quyết định đầu tư không chỉ phụ thuộc vào lợi nhuận kỳ vọng mà còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố xã hội và thói quen. Các nghiên cứu gần đây tập trung vào tác động của rủi ro tài chính và chiến lược đầu tư trong bối cảnh thị trường vốn biến động.

1.2. Nghiên cứu trong nước

Các nghiên cứu trong nước chủ yếu phân tích thực trạng thị trường vốn Việt Nam và tác động của nó đến doanh nghiệp phi tài chính. Các nghiên cứu chỉ ra rằng thị trường vốn Việt Nam còn non trẻ, chưa ổn định và chưa đáp ứng đủ nhu cầu vốn của doanh nghiệp. Đặc biệt, các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn do hạn chế tài chính.

II. Cơ sở lý luận và mô hình đánh giá

Chương này xây dựng cơ sở lý luận và mô hình đánh giá tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính niêm yết. Các lý thuyết về chi phí vốn, dòng tiền và hạn chế tài chính được phân tích để làm rõ cơ chế tác động. Mô hình ARDL được sử dụng để đánh giá định lượng tác động của thị trường vốn thông qua các kênh chi phí vốn và dòng tiền.

2.1. Lý thuyết về chi phí vốn

Chi phí vốn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp. Các lý thuyết như CAPM và WACC được sử dụng để tính toán chi phí vốn và đánh giá tác động của nó đến tăng trưởng doanh nghiệp. Trong bối cảnh hạn chế tài chính, chi phí vốn cao có thể làm giảm khả năng đầu tư của doanh nghiệp.

2.2. Mô hình ARDL

Mô hình ARDL được sử dụng để đánh giá tác động dài hạn và ngắn hạn của thị trường vốn đến quyết định đầu tư. Các biến số như lãi suất, dòng tiền và chi phí vốn được đưa vào mô hình để phân tích. Kết quả cho thấy thị trường vốn có tác động đáng kể đến quyết định đầu tư, đặc biệt là trong bối cảnh hạn chế tài chính.

III. Thực trạng tác động của thị trường vốn

Chương này phân tích thực trạng tác động của thị trường vốn đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Việt Nam. Thị trường vốn Việt Nam được đánh giá là còn non trẻ, chưa ổn định và chưa đáp ứng đủ nhu cầu vốn của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn do hạn chế tài chính.

3.1. Phát triển thị trường vốn

Thị trường vốn Việt Nam đã có bước phát triển đáng kể từ năm 2000, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Quy mô thị trường còn nhỏ, thể chế chưa hoàn thiện và sự phân bổ vốn chưa cân đối. Các doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào hệ thống ngân hàng để huy động vốn, trong khi thị trường chứng khoán và trái phiếu chưa phát triển tương xứng.

3.2. Tác động đến doanh nghiệp

Các doanh nghiệp phi tài chính niêm yết chịu tác động mạnh từ biến động của thị trường vốn. Chi phí vốn cao và hạn chế tài chính làm giảm khả năng đầu tư của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận vốn, dẫn đến việc tăng cường nắm giữ tiền mặt thay vì đầu tư.

IV. Định hướng và giải pháp phát triển

Chương này đề xuất các định hướng và giải pháp phát triển thị trường vốn nhằm giảm thiểu hạn chế tài chính và kích thích quyết định đầu tư của doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Việt Nam. Các giải pháp tập trung vào việc hoàn thiện thể chế, phát triển các sản phẩm mới trên thị trường vốn và tăng cường công bố thông tin.

4.1. Hoàn thiện thể chế

Việc hoàn thiện thể chế thị trường vốn là yếu tố quan trọng để giảm thiểu hạn chế tài chính. Cần xây dựng khung pháp lý đồng bộ và minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận vốn. Đồng thời, cần tăng cường giám sát và quản lý rủi ro trên thị trường vốn.

4.2. Phát triển sản phẩm mới

Phát triển các sản phẩm mới trên thị trường vốn như chứng khoán phái sinh và trái phiếu doanh nghiệp sẽ giúp đa dạng hóa nguồn vốn và giảm chi phí vốn cho doanh nghiệp. Điều này sẽ kích thích quyết định đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.