Tác động của vốn xã hội đến việc làm và thu nhập của hộ gia đình

• Tác giả: Phạm Tấn Hòa
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Văn Phúc
• Trường học: Trường Đại Học Mở Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Kinh Tế Học
• Đề tài: Tác Động Của Vốn Xã Hội Đến Việc Làm Và Thu Nhập Của Hộ Gia Đình
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sỹ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: BỐI CẢNH NGHIÊN CỨU
• 1.1. Về thực tiễn
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Khoảng trống nghiên cứu và điểm mới của luận án
• 1.6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
• 1.7. Kết cấu luận án
• 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KHUNG PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA VỐN XÃ HỘI ĐẾN VIỆC LÀM VÀ THU NHẬP CỦA HỘ GIA ĐÌNH
• 2.1. Việc làm và sự hài lòng về việc làm
• 2.2. Thu nhập và thu nhập hộ gia đình
• 2.3. Đa dạng hóa thu nhập và các yếu tố ảnh hưởng đến đa dạng hóa thu nhập của hộ gia đình
• 2.4. Phân loại vốn xã hội
• 2.5. Các lý thuyết về vốn xã hội, việc làm và thu nhập
• 3. PHƯƠNG PHÁP VÀ DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU
• 3.1. Qui trình thực hiện nghiên cứu
• 3.2. Nghiên cứu định tính
• 3.2.1. Tiêu chuẩn lựa chọn chuyên gia
• 3.2.2. Thiết kế nghiên cứu định tính
• 3.2.3. Kết quả thu thập ý kiến chuyên gia
• 3.3. Thang đo nghiên cứu chính thức
• 3.4. Dữ liệu và phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.5. Phương pháp chọn mẫu và cỡ mẫu
• 3.6. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 3.7. Thu thập dữ liệu
• 3.8. Cách tính chỉ số đa dạng hóa
• 3.9. Nghiên cứu định lượng
• 4. KẾT QUẢ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU
• 4.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu
• 4.2. Đặc điểm mẫu dữ liệu
• 4.3. Đặc điểm hộ gia đình trong mẫu nghiên cứu
• 4.4. Vốn xã hội của hộ gia đình tại địa bàn nghiên cứu
• 4.5. Thống kê mô tả các thang đo vốn xã hội của cá nhân
• 4.6. Kiểm định thang đo
• 4.6.1. Kết quả Cronbach’s Alpha (CRA)
• 4.6.2. Kết quả EFA
• 4.6.3. Kết quả CRA sau EFA
• 4.7. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA)
• 4.8. Kết quả phân tích SEM
• 4.8.1. Vốn xã hội cá nhân tác động trực tiếp đến thu nhập và đa dạng hóa thu nhập của hộ gia đình
• 4.8.2. Vốn xã hội cá nhân tác động gián tiếp đến thu nhập và đa dạng hóa thu nhập của hộ gia đình
• 4.8.3. Vốn xã hội của hộ gia đình tác động đến thu nhập và đa dạng hóa thu nhập của hộ gia đình
• 4.9. Kết quả mô hình tổng và các kiểm định mô hình
• 4.10. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 4.10.1. Các biến đạt mức ý nghĩa thống kê theo yêu cầu
• 4.10.2. Các biến không có ý nghĩa thống kê
• 5. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• 5.1. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 2: Bảng hỏi khảo sát
• PHỤ LỤC 3: Mẫu khảo sát theo địa bàn
• PHỤ LỤC 4: Kết quả thống kê mô tả và kiểm định thang đo
• PHỤ LỤC 5: Kết quả phân tích CFA & CB-SEM

I. Tác động của vốn xã hội đến việc làm

Nghiên cứu chỉ ra rằng vốn xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra cơ hội việc làm cho các hộ gia đình. Các mối quan hệ xã hội, từ gia đình đến cộng đồng, giúp các cá nhân tiếp cận thông tin và cơ hội việc làm tốt hơn. Theo Putnam, mối quan hệ xã hội không chỉ tạo ra sự hỗ trợ mà còn giúp tăng cường khả năng tìm kiếm việc làm. Hơn nữa, vốn xã hội còn giúp các hộ gia đình xây dựng mạng lưới hỗ trợ, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh trong thị trường lao động. Một nghiên cứu cho thấy rằng những hộ gia đình có vốn xã hội cao thường có tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn. Điều này cho thấy rằng vốn xã hội không chỉ là một yếu tố hỗ trợ mà còn là một nguồn lực quan trọng trong việc cải thiện tình trạng kinh tế của hộ gia đình.

1.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc làm

Các yếu tố như mối quan hệ xã hội, hỗ trợ xã hội, và cơ hội tiếp cận thông tin đều có tác động mạnh mẽ đến việc làm. Hộ gia đình có khả năng kết nối tốt với các tổ chức xã hội thường có nhiều cơ hội hơn trong việc tìm kiếm việc làm. Hơn nữa, vốn xã hội cũng giúp các hộ gia đình tham gia vào các hoạt động cộng đồng, từ đó tạo ra nhiều cơ hội việc làm hơn. Theo lý thuyết của Granovetter về sức mạnh của mối quan hệ yếu, những mối quan hệ không chặt chẽ nhưng rộng rãi có thể mang lại thông tin và cơ hội việc làm mà các mối quan hệ chặt chẽ không thể cung cấp. Điều này cho thấy rằng việc xây dựng và duy trì mối quan hệ xã hội là rất quan trọng trong việc cải thiện tình trạng việc làm của hộ gia đình.

II. Tác động của vốn xã hội đến thu nhập hộ gia đình

Nghiên cứu cho thấy rằng vốn xã hội có ảnh hưởng tích cực đến thu nhập hộ gia đình. Các hộ gia đình có vốn xã hội cao thường có khả năng kiếm được nhiều thu nhập hơn nhờ vào việc tiếp cận các nguồn lực và cơ hội kinh tế. Theo lý thuyết của Portes, vốn xã hội không chỉ giúp tăng cường khả năng kiếm tiền mà còn tạo ra sự đa dạng hóa trong nguồn thu nhập. Hơn nữa, vốn xã hội cũng giúp các hộ gia đình vượt qua khó khăn tài chính thông qua sự hỗ trợ từ cộng đồng. Một nghiên cứu cho thấy rằng những hộ gia đình có sự tham gia tích cực vào các tổ chức xã hội có thu nhập cao hơn so với những hộ gia đình không tham gia. Điều này chứng tỏ rằng vốn xã hội không chỉ là một yếu tố hỗ trợ mà còn là một nguồn lực quan trọng trong việc cải thiện thu nhập.

2.1. Đa dạng hóa thu nhập và vốn xã hội

Đa dạng hóa thu nhập là một yếu tố quan trọng trong việc nâng cao thu nhập hộ gia đình. Nghiên cứu cho thấy rằng vốn xã hội có thể tạo ra nhiều cơ hội để các hộ gia đình tham gia vào các hoạt động kinh tế khác nhau, từ đó tăng cường khả năng đa dạng hóa thu nhập. Các hộ gia đình có vốn xã hội cao thường có khả năng tiếp cận thông tin và cơ hội kinh doanh tốt hơn. Hơn nữa, sự hỗ trợ từ các mối quan hệ xã hội cũng giúp các hộ gia đình vượt qua những khó khăn trong quá trình đa dạng hóa thu nhập. Theo lý thuyết của Burt về lỗ hổng cấu trúc, việc có nhiều mối quan hệ xã hội có thể giúp các hộ gia đình tiếp cận với các nguồn lực và cơ hội mà họ không thể có được nếu chỉ dựa vào các mối quan hệ chặt chẽ. Điều này cho thấy rằng việc xây dựng và duy trì vốn xã hội là rất quan trọng trong việc cải thiện thu nhập và đa dạng hóa thu nhập.

III. Khuyến nghị nhằm tăng cường vốn xã hội

Dựa trên kết quả nghiên cứu, một số khuyến nghị được đưa ra nhằm tăng cường vốn xã hội cho các hộ gia đình. Đầu tiên, cần thúc đẩy các hoạt động cộng đồng để tạo ra nhiều cơ hội kết nối giữa các cá nhân và hộ gia đình. Các chương trình hỗ trợ từ chính phủ và tổ chức xã hội có thể giúp xây dựng mối quan hệ xã hội và tăng cường vốn xã hội. Thứ hai, cần khuyến khích các hộ gia đình tham gia vào các tổ chức xã hội và các hoạt động cộng đồng để nâng cao khả năng tiếp cận thông tin và cơ hội việc làm. Cuối cùng, việc giáo dục và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của vốn xã hội cũng rất cần thiết. Các chương trình đào tạo có thể giúp các hộ gia đình hiểu rõ hơn về cách xây dựng và duy trì mối quan hệ xã hội để cải thiện thu nhập và việc làm.

3.1. Tăng cường hỗ trợ từ chính phủ

Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ nhằm tăng cường vốn xã hội cho các hộ gia đình. Các chương trình hỗ trợ tài chính và kỹ thuật có thể giúp các hộ gia đình xây dựng mối quan hệ xã hội và tham gia vào các hoạt động cộng đồng. Hơn nữa, việc tạo ra các không gian công cộng để người dân có thể gặp gỡ và giao lưu cũng rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp tăng cường vốn xã hội mà còn tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển kinh tế. Các chính sách này cần được thiết kế sao cho phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của từng địa phương để đạt được hiệu quả cao nhất.