Sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam: Thực trạng và giải pháp

• Tác giả: Bùi Thị Vân
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Duy Dũng
• Trường học: Học viện Khoa học xã hội
• Chuyên ngành: Kinh tế chính trị
• Đề tài: Sự Tham Gia Của Khu Vực Kinh Tế Tư Nhân Vào Phát Triển Kết Cấu Hạ Tầng Giao Thông Đường Bộ Ở Việt Nam: Thực Trạng Và Giải Pháp
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ và đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.2. Các công trình nghiên cứu về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.3. Các công trình nghiên cứu về đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.4. Tổng quan các công trình nghiên cứu về sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.5. Nhóm các công trình nghiên cứu chung về khu vực kinh tế tư nhân và vai trò của khu vực này trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.6. Nhóm các công trình nghiên cứu về đầu tư theo hình thức hợp tác công tư trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.7. Nhóm các công trình nghiên cứu về các nhân tố tác động và rào cản đối với sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 1.8. Nhận xét chung về kết quả các công trình đã nghiên cứu
• 1.9. Những khoảng trống đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu
• 1.10. Khung phân tích của luận án
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ SỰ THAM GIA CỦA KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN VÀO PHÁT TRIỂN KẾT CẤU HẠ TẦNG GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ
• 2.1. Một số nội dung cơ bản về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.2. Khái niệm, đặc điểm và phân loại kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.3. Phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.4. Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.5. Một số lý luận cơ bản về sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.6. Khu vực kinh tế tư nhân và sự tham gia của khu vực này vào cung ứng hàng hóa công cộng
• 2.7. Khái niệm, hình thức và động cơ tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.8. Vai trò của khu vực kinh tế tư nhân đối với phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.9. Nội dung và phương thức chủ yếu khu vực kinh tế tư nhân tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.10. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.11. Một số tiêu chí cơ bản đánh giá sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.12. Kinh nghiệm của các nước về sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 2.13. Kinh nghiệm của một số nước
• 2.14. Bài học rút ra cho Việt Nam
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG THAM GIA CỦA KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN VÀO PHÁT TRIỂN KẾT CẤU HẠ TẦNG GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ Ở VIỆT NAM
• 3.1. Hiện trạng kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 3.2. Chính sách khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 3.3. Chính sách huy động nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam qua các giai đoạn
• 3.4. Nhận xét chung về chính sách khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 3.5. Thực trạng sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 3.6. Khái quát chung về các dự án kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ có sự tham gia của khu vực tư nhân theo hình thức PPP ở Việt Nam
• 3.7. Sự đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân về vốn đầu tư theo hình thức PPP vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 3.8. Thực trạng về số lượng km đường bộ thực hiện theo hình thức BOT ở nước ta
• 3.9. Thực trạng công tác liên quan đến thu phí sử dụng công trình và cung ứng dịch vụ hạ tầng giao thông đường bộ đầu tư theo hình thức BOT ở nước ta
• 3.10. Đánh giá chung về sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở nước ta
• 3.11. Những kết quả đạt được
• 3.12. Những tồn tại, hạn chế
• 3.13. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỰ THAM GIA CỦA KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN VÀO PHÁT TRIỂN KẾT CẤU HẠ TẦNG GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ Ở VIỆT NAM
• 4.1. Bối cảnh trong nước và ngoài nước tác động đến việc thu hút khu vực kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 4.2. Bối cảnh trong nước
• 4.3. Bối cảnh quốc tế tác động đến kinh tế Việt Nam
• 4.4. Quan điểm, định hướng huy động nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam đến v năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030
• 4.5. Quan điểm huy động nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 4.6. Định hướng phát triển giao thông đường bộ Việt Nam và huy động nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2030
• 4.7. Một số giải pháp tăng cường và nâng cao hiệu quả sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 4.8. Giải pháp nhằm điều hòa lợi ích giữa các chủ thể trong đầu tư phát triển KCHTGTĐB theo hình thức BOT
• 4.9. Nhóm giải pháp có liên quan đến nhân tố Nhà nước đối với phát triển kinh tế tư nhân trong lĩnh vực kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
• 4.10. Nhóm giải pháp nâng cao năng lực khu vực kinh tế tư nhân
• 4.11. Nhóm giải pháp đối với người sử dụng dịch vụ đường bộ và các bên liên quan khác
• 4.12. Các giải pháp khác
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng quan về sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân trong phát triển hạ tầng giao thông đường bộ

Khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò quan trọng trong phát triển hạ tầng giao thông đường bộ tại Việt Nam. Sự tham gia này không chỉ giúp giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước mà còn tăng hiệu quả đầu tư và quản lý. Các hình thức hợp tác như hợp tác công tư (PPP) và đầu tư tư nhân đã trở nên phổ biến, đặc biệt trong các dự án nâng cấp đường bộ và xây dựng cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy nhiều thách thức, bao gồm sự thiếu đồng bộ trong chính sách công và quản lý giao thông.

1.1. Khái niệm và vai trò của khu vực kinh tế tư nhân

Khu vực kinh tế tư nhân bao gồm các doanh nghiệp, tổ chức không thuộc sở hữu nhà nước. Vai trò của khu vực này trong phát triển hạ tầng giao thông đường bộ là cung cấp nguồn lực tài chính, kỹ thuật và quản lý. Sự tham gia của khu vực tư nhân giúp tăng cường phát triển kinh tế và phát triển bền vững thông qua việc cải thiện cơ sở hạ tầng.

1.2. Các hình thức hợp tác công tư PPP

Hợp tác công tư (PPP) là hình thức phổ biến trong phát triển hạ tầng giao thông đường bộ. Các dự án PPP thường bao gồm xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) và xây dựng - chuyển giao - kinh doanh (BTO). Những hình thức này giúp phân chia rủi ro giữa nhà nước và tư nhân, đồng thời tăng hiệu quả sử dụng tài chính công.

II. Thực trạng sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam

Tại Việt Nam, sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân trong phát triển hạ tầng giao thông đường bộ đã có những bước tiến đáng kể. Tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều hạn chế như thiếu minh bạch trong quản lý giao thông, mâu thuẫn giữa nhà đầu tư và người dân, và sự chậm trễ trong triển khai các dự án. Các dự án BOT đã gây ra nhiều tranh cãi về mức phí và vị trí đặt trạm thu phí, dẫn đến sự bất mãn trong xã hội.

2.1. Hiện trạng các dự án BOT

Các dự án BOT tại Việt Nam đã đóng góp đáng kể vào nâng cấp đường bộ và phát triển cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, nhiều dự án gặp phải vấn đề về quản lý giao thông và thu phí, dẫn đến sự phản đối từ người dân. Cần có sự điều chỉnh trong chính sách công để đảm bảo lợi ích của các bên liên quan.

2.2. Những thách thức và hạn chế

Một trong những thách thức lớn nhất là sự thiếu đồng bộ giữa chính sách công và thực tiễn triển khai. Ngoài ra, năng lực tài chính và quản lý của các doanh nghiệp tư nhân còn hạn chế, dẫn đến sự chậm trễ và kém hiệu quả trong các dự án phát triển hạ tầng giao thông đường bộ.

III. Giải pháp tăng cường sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân

Để tăng cường sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân trong phát triển hạ tầng giao thông đường bộ, cần có các giải pháp đồng bộ. Bao gồm hoàn thiện chính sách công, tăng cường hợp tác công tư, và nâng cao năng lực tài chính của các doanh nghiệp tư nhân. Đồng thời, cần cải thiện quản lý giao thông và minh bạch hóa các quy trình đầu tư.

3.1. Hoàn thiện chính sách công

Việc hoàn thiện chính sách công là yếu tố then chốt để thu hút đầu tư tư nhân. Cần có các quy định rõ ràng về thu phí, quản lý giao thông, và phân chia rủi ro trong các dự án hợp tác công tư. Điều này sẽ tạo niềm tin cho các nhà đầu tư và đảm bảo sự bền vững của các dự án.

3.2. Nâng cao năng lực tài chính và quản lý

Các doanh nghiệp tư nhân cần được hỗ trợ để nâng cao năng lực tài chính và quản lý. Điều này bao gồm đào tạo nhân lực, tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi, và cải thiện kỹ năng quản lý dự án. Những biện pháp này sẽ giúp tăng hiệu quả và giảm rủi ro trong các dự án phát triển hạ tầng giao thông đường bộ.