Quản Lý Huy Động Vốn Tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Thăng Long

• Tác giả: Phạm Thị Thùy Dương
• Người hướng dẫn: Pgs. Phạm Văn Dũng
• Trường học: Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Quản Lý Huy Động Vốn Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam Chi Nhánh Thăng Long
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu
• 1.1.1. Tổng quan tài liệu nước ngoài
• 1.1.2. Tổng quan tài liệu trong nước
• 1.2. Cơ sở lý luận về hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng thương mại
• 1.2.1. Các khái niệm cơ bản
• 1.2.2. Nội dung quản lý huy động vốn tại ngân hàng thương mại
• 1.2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý huy động vốn
• 1.2.4. Các tiêu chí đánh giá về quản lý hoạt động huy động vốn
• 1.3. Cơ sở thực tiễn về quản lý hoạt động huy động vốn của NHTM
• 1.3.1. Kinh nghiệm quản lý huy động vốn của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Tĩnh
• 1.3.2. Kinh nghiệm quản lý huy động vốn của ngân hàng VPBank - chi nhánh Ngô Quyền
• 1.3.3. Kinh nghiệm quản lý huy động vốn Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam BIDV - Chi nhánh Hoàn Kiếm
• 2. CHƯƠNG 2: QUY TRÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Quy trình nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 2.2.2. Phương pháp thống kê
• 2.2.3. Phương pháp phân tích số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH THĂNG LONG
• 3.1. Khái quát về ngân hàng thương mại cổ phần công thương Việt Nam - chi nhánh Thăng Long
• 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển
• 3.1.2. Cơ cấu tổ chức và mạng lưới
• 3.1.3. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh từ năm 2019-2021 của Vietinbank Chi nhánh Thăng Long
• 3.2. Phân tích thực trạng quản lý huy động vốn tại VietinBank Thăng Long
• 3.2.1. Lập chiến lược, kế hoạch huy động vốn
• 3.2.2. Tổ chức thực hiện chiến lược, kế hoạch
• 3.2.3. Hoạt động thanh tra kiểm tra và xử lý các vấn đề phát sinh
• 3.2.4. Đánh giá về quản lý hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng TMCP CT Việt Nam chi nhánh Thăng Long từ năm 2019 đến năm 2021
• 3.2.5. Quy mô và tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động
• 3.2.6. Những kết quả đạt được của quản lý hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, Chi nhánh Thăng Long
• 3.2.7. Những hạn chế về huy động vốn tại Vietinbank Thăng Long
• 3.2.8. Nguyên nhân của những hạn chế
• 4. CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM, CHI NHÁNH THĂNG LONG
• 4.1. Định hướng phát triển và mục tiêu hoạt động kinh doanh chung tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long trong bối cảnh mới
• 4.2. Mục tiêu của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long trong quản lý hoạt động huy động vốn
• 4.3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long
• 4.3.1. Quản lý hiệu quả nguồn nhân sự
• 4.3.2. Tăng cường hoạt động Marketing ngân hàng
• 4.3.3. Chiến lược huy động vốn và hoàn thiện chính sách lãi suất hợp lý với diễn biến lãi suất trên thị trường
• 4.3.4. Tăng cường giải pháp công nghệ, đa dạng hóa tiện ích, tăng cường ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt để thu hút khách hàng gửi tiền
• 4.3.5. Nâng cao hiệu quả cho vay nhằm nâng cao hiệu quả quản lý vốn huy động
• 4.3.6. Tăng cường công tác quản lý, điều hành, kiểm tra giám sát nội bộ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Quản Lý Huy Động Vốn VietinBank Thăng Long

Hoạt động huy động vốn có vai trò then chốt với bất kỳ ngân hàng thương mại nào, và VietinBank Thăng Long cũng không ngoại lệ. Đây là nguồn lực chính để ngân hàng thực hiện các hoạt động kinh doanh tiền tệ, tín dụng, và đầu tư. Hiệu quả của công tác quản lý huy động vốn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh, lợi nhuận và sự phát triển bền vững của ngân hàng. Việc nghiên cứu và đưa ra các giải pháp tối ưu trong lĩnh vực này là vô cùng cần thiết để VietinBank Thăng Long có thể khai thác tối đa tiềm năng, đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế và mang lại giá trị cho cổ đông. Theo luận văn của Phạm Thị Thùy Dương năm 2023, 'Vốn chi phối tất cả hoạt động của Ngân hàng. Vai trò tạo vốn của Ngân hàng được coi là then chốt, là cơ sở để Ngân hàng thực hiện các hoạt động kinh doanh của mình'.

1.1. Tầm quan trọng của huy động vốn trong hoạt động ngân hàng

Hoạt động huy động vốn không chỉ đơn thuần là thu hút tiền gửi từ khách hàng mà còn bao gồm việc phát hành các công cụ nợ, vay vốn từ các tổ chức tín dụng khác. Nguồn vốn này là nền tảng để ngân hàng thực hiện các hoạt động cho vay, đầu tư, và cung cấp các dịch vụ tài chính khác. Việc quản lý vốn hiệu quả giúp ngân hàng tối ưu hóa chi phí, nâng cao khả năng sinh lời và đáp ứng các quy định về an toàn vốn của Ngân hàng Nhà nước. Huy động vốn cũng góp phần quan trọng vào việc ổn định thị trường tiền tệ và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

1.2. Ảnh hưởng của quản lý huy động vốn đến hiệu quả kinh doanh

Hiệu quả của quản lý huy động vốn có tác động trực tiếp đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh của ngân hàng. Việc tối ưu hóa chi phí vốn, lựa chọn các kênh huy động phù hợp, và quản lý rủi ro lãi suất giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động. Bên cạnh đó, quản lý huy động vốn hiệu quả cũng giúp ngân hàng xây dựng uy tín, thu hút khách hàng và tạo dựng lợi thế cạnh tranh trên thị trường. VietinBank Thăng Long cần chú trọng đến việc nâng cao chất lượng quản lý huy động vốn để đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững.

II. Thách Thức Quản Lý Huy Động Vốn Tại VietinBank

VietinBank Thăng Long đang đối mặt với nhiều thách thức trong công tác quản lý huy động vốn. Biến động lãi suất, cạnh tranh từ các ngân hàng khác, và sự thay đổi trong hành vi của khách hàng tạo ra áp lực lớn đối với ngân hàng. Hơn nữa, việc tuân thủ các quy định ngày càng chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước cũng đòi hỏi VietinBank Thăng Long phải không ngừng cải tiến quy trình và nâng cao năng lực quản lý rủi ro. Theo nghiên cứu của Nguyễn Hồng Yến và ThS. Vũ Thị Kim Thanh năm 2017, 'Vốn huy động của hệ thống ngân hàng thương mại tăng mạnh vào các năm 2016 và 2017 chủ yếu do sự ứng biến linh hoạt của lãi suất tại các ngân hàng'. Điều này cho thấy sự nhạy cảm của khách hàng với lãi suất và áp lực cạnh tranh trong lĩnh vực này.

2.1. Cạnh tranh huy động vốn từ các ngân hàng khác

Thị trường tài chính ngày càng cạnh tranh khốc liệt với sự tham gia của nhiều ngân hàng thương mại, cả trong và ngoài nước. Các ngân hàng liên tục đưa ra các sản phẩm và dịch vụ mới, cũng như các chương trình khuyến mãi hấp dẫn để thu hút khách hàng. VietinBank Thăng Long cần có chiến lược huy động vốn sáng tạo và khác biệt để giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới. Việc xây dựng uy tín thương hiệu, nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo ra trải nghiệm tốt cho khách hàng là những yếu tố then chốt để cạnh tranh thành công.

2.2. Ảnh hưởng của biến động lãi suất đến huy động vốn

Lãi suất là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng. Biến động lãi suất có thể gây ra sự dịch chuyển vốn giữa các ngân hàng và ảnh hưởng đến chi phí vốn của VietinBank Thăng Long. Ngân hàng cần có khả năng dự báo và quản lý rủi ro lãi suất hiệu quả để đảm bảo nguồn vốn ổn định và chi phí hợp lý. Việc đa dạng hóa các kênh huy động vốn và điều chỉnh lãi suất linh hoạt là những biện pháp quan trọng để đối phó với biến động thị trường.

2.3. Rủi ro thanh khoản và rủi ro tín dụng trong huy động vốn

Rủi ro thanh khoản phát sinh khi ngân hàng không có đủ tiền để đáp ứng nhu cầu rút tiền của khách hàng. Rủi ro tín dụng phát sinh khi khách hàng vay không trả được nợ, ảnh hưởng đến nguồn vốn của ngân hàng. VietinBank Thăng Long cần có hệ thống quản lý rủi ro chặt chẽ để giám sát và kiểm soát các rủi ro này, đảm bảo an toàn vốn và hoạt động ổn định.

III. Giải Pháp Huy Động Vốn Hiệu Quả Cho VietinBank Thăng Long

Để vượt qua các thách thức và nâng cao hiệu quả huy động vốn, VietinBank Thăng Long cần triển khai các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Việc đa dạng hóa các sản phẩm huy động vốn, tăng cường ứng dụng công nghệ, và nâng cao chất lượng dịch vụ là những yếu tố quan trọng để thu hút khách hàng và tối ưu hóa chi phí. Bên cạnh đó, việc xây dựng chiến lược marketing hiệu quả và tăng cường quản lý rủi ro cũng góp phần quan trọng vào thành công của ngân hàng. Ashish Srivastava trong nghiên cứu năm 2020 đã chỉ ra rằng, 'quan hệ mở, quản trị dân chủ, dân chủ bỏ phiếu, hướng phi lợi nhuận, hoạt động chính xác và dịch vụ cá nhân hóa góp phần tăng cường sức mạnh cho các ngân hàng liên kết'. Các yếu tố này có thể được áp dụng để cải thiện mối quan hệ với khách hàng và nâng cao hiệu quả hoạt động.

3.1. Đa dạng hóa sản phẩm và kênh huy động vốn

VietinBank Thăng Long cần phát triển các sản phẩm huy động vốn đa dạng, phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc khách hàng. Bên cạnh các sản phẩm truyền thống như tiền gửi tiết kiệm và tiền gửi có kỳ hạn, ngân hàng có thể phát triển các sản phẩm mới như chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu ngân hàng, hoặc các sản phẩm tiết kiệm gắn liền với bảo hiểm. Việc đa dạng hóa các kênh huy động vốn, bao gồm cả kênh trực tuyến và kênh truyền thống, cũng giúp ngân hàng tiếp cận được nhiều khách hàng hơn.

3.2. Ứng dụng công nghệ trong huy động vốn

Công nghệ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong hoạt động huy động vốn. VietinBank Thăng Long cần tăng cường ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả hoạt động và cải thiện trải nghiệm của khách hàng. Việc phát triển các ứng dụng ngân hàng di động, cổng giao dịch trực tuyến, và các dịch vụ thanh toán không tiền mặt giúp khách hàng dễ dàng gửi tiền và quản lý tài khoản của mình. Bên cạnh đó, công nghệ cũng giúp ngân hàng thu thập và phân tích dữ liệu khách hàng, từ đó đưa ra các quyết định huy động vốn chính xác và hiệu quả hơn.

3.3. Nâng cao chất lượng dịch vụ và chăm sóc khách hàng

Chất lượng dịch vụ và chăm sóc khách hàng là yếu tố then chốt để giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới. VietinBank Thăng Long cần đào tạo đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, nhiệt tình, và am hiểu về sản phẩm dịch vụ. Ngân hàng cần xây dựng quy trình phục vụ khách hàng nhanh chóng, tiện lợi, và chu đáo. Bên cạnh đó, việc thường xuyên tổ chức các chương trình tri ân khách hàng, tặng quà, hoặc cung cấp các ưu đãi đặc biệt cũng giúp ngân hàng xây dựng mối quan hệ gắn bó với khách hàng.

IV. Định Hướng Huy Động Vốn VietinBank Thăng Long Tương Lai

Trong bối cảnh kinh tế số và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, VietinBank Thăng Long cần xác định rõ định hướng huy động vốn trong tương lai. Ngân hàng cần tập trung vào việc phát triển các sản phẩm và dịch vụ số, xây dựng hệ sinh thái tài chính toàn diện, và tăng cường hợp tác với các đối tác công nghệ. Việc đào tạo đội ngũ nhân viên có kỹ năng số và tư duy đổi mới cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngân hàng. Theo Biljana Ilić trong nghiên cứu năm 2019, 'kinh tế xanh đang được các nước Serbia, các nước ASEAN phát triển và đầu tư mở rộng mô hình mạnh mẽ và các công cụ kinh tế được sử dụng để phát triển tăng trưởng kinh tế xanh'. Điều này cho thấy xu hướng phát triển các sản phẩm và dịch vụ tài chính xanh, bền vững là một hướng đi tiềm năng cho VietinBank Thăng Long.

4.1. Phát triển các sản phẩm và dịch vụ số

Thế hệ khách hàng trẻ ngày càng ưa chuộng các sản phẩm và dịch vụ số. VietinBank Thăng Long cần tập trung vào việc phát triển các sản phẩm tiết kiệm trực tuyến, các ứng dụng quản lý tài chính cá nhân, và các dịch vụ thanh toán không tiền mặt. Việc tích hợp các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) và blockchain cũng giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động và cải thiện trải nghiệm của khách hàng.

4.2. Xây dựng hệ sinh thái tài chính toàn diện

VietinBank Thăng Long có thể hợp tác với các đối tác trong nhiều lĩnh vực khác nhau, như bất động sản, giáo dục, và y tế, để xây dựng một hệ sinh thái tài chính toàn diện. Khách hàng có thể dễ dàng tiếp cận các sản phẩm và dịch vụ tài chính của ngân hàng thông qua các đối tác này. Việc xây dựng hệ sinh thái tài chính giúp ngân hàng mở rộng thị trường, tăng cường khả năng cạnh tranh, và tạo ra giá trị gia tăng cho khách hàng.

4.3. Tăng cường hợp tác với các đối tác công nghệ

Hợp tác với các đối tác công nghệ giúp VietinBank Thăng Long tiếp cận được các công nghệ mới và các giải pháp sáng tạo. Ngân hàng có thể hợp tác với các công ty fintech để phát triển các sản phẩm huy động vốn mới, cải thiện quy trình hoạt động, và nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Việc chia sẻ dữ liệu và kiến thức với các đối tác công nghệ cũng giúp ngân hàng đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác và hiệu quả hơn.

V. Nghiên Cứu Thực Tiễn Quản Lý Vốn Tại VietinBank Thăng Long

Phân tích thực trạng quản lý huy động vốn tại VietinBank Thăng Long là bước quan trọng. Cần đánh giá quy mô và tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động. Nghiên cứu cơ cấu vốn huy động theo đối tượng, sản phẩm và tiền tệ. Từ đó, nhận diện kết quả đạt được và hạn chế còn tồn tại trong công tác huy động vốn. Quan trọng hơn là xác định nguyên nhân của những hạn chế này. Việc phân tích sâu sắc giúp đưa ra giải pháp phù hợp. Phạm Thị Thùy Dương trong luận văn thạc sỹ năm 2023 đã phân tích thực trạng quản lý huy động vốn tại Ngân hàng TMCP CT Việt Nam chi nhánh Thăng Long từ năm 2019 đến năm 2021, đây là tài liệu tham khảo giá trị.

5.1. Đánh giá quy mô và tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động

Phân tích quy mô nguồn vốn huy động trong giai đoạn từ 2019-2021. Xem xét tốc độ tăng trưởng hàng năm. So sánh với các chi nhánh khác của VietinBank và các ngân hàng đối thủ. Từ đó, đánh giá được sức mạnh và hiệu quả của công tác huy động vốn tại chi nhánh Thăng Long. Thông tin này quan trọng để xác định mục tiêu và chiến lược trong tương lai.

5.2. Phân tích cơ cấu vốn huy động theo đối tượng

Nghiên cứu tỷ lệ vốn huy động từ khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp. Xác định phân khúc khách hàng tiềm năng. Đánh giá hiệu quả của việc huy động vốn từ từng đối tượng khách hàng. Từ đó, có thể điều chỉnh chính sách và sản phẩm phù hợp với từng phân khúc, tối ưu hiệu quả huy động vốn.

5.3. Nhận diện hạn chế và nguyên nhân trong quản lý huy động vốn

Chỉ ra những khó khăn, tồn tại trong công tác huy động vốn. Ví dụ, chi phí huy động vốn cao, sự phụ thuộc vào một số ít khách hàng lớn, hoặc thiếu các sản phẩm huy động vốn hấp dẫn. Tìm hiểu nguyên nhân của những hạn chế này. Có thể là do chính sách chưa phù hợp, quy trình còn rườm rà, hoặc đội ngũ nhân viên chưa đủ năng lực. Việc xác định đúng nguyên nhân giúp đưa ra giải pháp chính xác và hiệu quả.

VI. Hoàn Thiện Quản Lý Huy Động Vốn Giải Pháp Cho VietinBank

Để hoàn thiện quản lý huy động vốn, VietinBank Thăng Long cần tập trung vào quản lý nhân sự, tăng cường marketing, và hoàn thiện chính sách lãi suất. Nâng cao hiệu quả cho vay để nâng cao hiệu quả quản lý vốn. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý, điều hành và kiểm tra nội bộ. Các giải pháp này cần được thực hiện đồng bộ và liên tục. Nguyễn Văn Thọ và cộng sự năm 2019 đã đề xuất 4 nhóm giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng vốn huy động tại các ngân hàng thương mại tại Việt Nam, đây là cơ sở để tham khảo.

6.1. Quản lý hiệu quả nguồn nhân sự và tăng cường marketing

Đào tạo và phát triển đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp. Xây dựng văn hóa làm việc hiệu quả và trách nhiệm. Triển khai các chương trình marketing sáng tạo và hấp dẫn. Sử dụng các kênh truyền thông đa dạng để tiếp cận khách hàng. Tăng cường quảng bá thương hiệu và sản phẩm của VietinBank Thăng Long. Việc kết hợp quản lý nhân sự và marketing giúp tạo ra một môi trường làm việc tốt và thu hút khách hàng.

6.2. Chiến lược huy động vốn và chính sách lãi suất hợp lý

Xây dựng chiến lược huy động vốn dài hạn và phù hợp với mục tiêu kinh doanh. Điều chỉnh chính sách lãi suất linh hoạt theo diễn biến thị trường. Đảm bảo lãi suất cạnh tranh so với các ngân hàng khác. Cân bằng giữa việc thu hút vốn và duy trì lợi nhuận. Chính sách lãi suất hợp lý giúp thu hút khách hàng và quản lý chi phí vốn.

6.3. Nâng cao hiệu quả cho vay và quản lý kiểm tra nội bộ

Nâng cao chất lượng thẩm định và quản lý rủi ro tín dụng. Đảm bảo vốn vay được sử dụng hiệu quả và đúng mục đích. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và điều hành nội bộ. Phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm. Việc quản lý cho vay hiệu quả giúp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và giảm thiểu rủi ro.

Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động huy động vốn tại các ngân hàng thương mại đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo nguồn vốn cho các hoạt động kinh doanh và phát triển kinh tế. Tại Việt Nam, ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (VietinBank) chi nhánh Thăng Long là một trong những đơn vị lớn, có vai trò quan trọng trong hệ thống ngân hàng quốc gia. Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng quản lý huy động vốn tại chi nhánh này trong giai đoạn 2019-2021, nhằm đánh giá hiệu quả và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng quản lý vốn huy động.

Theo báo cáo hoạt động kinh doanh, nguồn vốn huy động của VietinBank Thăng Long trong giai đoạn này có sự tăng trưởng ổn định, tuy nhiên vẫn tồn tại một số hạn chế ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn. Mục tiêu nghiên cứu là làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý huy động vốn, đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn, góp phần tăng trưởng bền vững cho ngân hàng. Phạm vi nghiên cứu giới hạn tại chi nhánh Thăng Long, tập trung vào nguồn vốn huy động từ tiền gửi khách hàng là tổ chức và cá nhân, không bao gồm thị trường liên ngân hàng.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường tài chính, giúp VietinBank Thăng Long nâng cao năng lực huy động vốn, đảm bảo an toàn thanh khoản và tăng cường khả năng cạnh tranh. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cũng góp phần bổ sung cho kho tàng lý luận về quản lý vốn huy động tại các ngân hàng thương mại Việt Nam, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo và thực tiễn quản lý ngân hàng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý huy động vốn trong ngân hàng thương mại, bao gồm:

• Lý thuyết về vốn huy động: Vốn huy động được hiểu là nguồn vốn do ngân hàng thu hút từ các tổ chức, cá nhân thông qua các hình thức tiền gửi có kỳ hạn, không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các công cụ nợ khác. Vốn huy động chiếm hơn 90% tổng nguồn vốn của ngân hàng, là yếu tố quyết định quy mô và hiệu quả hoạt động kinh doanh.

• Mô hình quản lý huy động vốn: Quản lý huy động vốn là quá trình tác động vào các yếu tố liên quan nhằm hoàn thành mục tiêu huy động vốn, bao gồm quản lý nguồn nhân lực, marketing sản phẩm, cung ứng dịch vụ và kiểm soát chất lượng sản phẩm huy động vốn.

• Các khái niệm chính: Chiến lược huy động vốn, cơ cấu vốn huy động, chi phí vốn, khả năng cạnh tranh, hiệu quả huy động vốn, và các nhân tố ảnh hưởng như môi trường vĩ mô (pháp lý, kinh tế, xã hội, cạnh tranh) và nhân tố nội bộ ngân hàng (chiến lược kinh doanh, uy tín, công nghệ, mạng lưới, nhân sự).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính:

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính, báo cáo hoạt động kinh doanh của VietinBank chi nhánh Thăng Long giai đoạn 2019-2021; các văn bản pháp luật liên quan; tài liệu nghiên cứu trong và ngoài nước về quản lý huy động vốn ngân hàng. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn cán bộ quản lý và nhân viên chi nhánh, khảo sát khách hàng gửi tiền.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích thống kê mô tả để đánh giá quy mô, cơ cấu và tăng trưởng vốn huy động; phân tích SWOT để nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong quản lý huy động vốn; phân tích so sánh với các chi nhánh ngân hàng khác để làm rõ vị thế và hiệu quả hoạt động.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Phỏng vấn khoảng 30 cán bộ nhân viên và khảo sát 150 khách hàng gửi tiền tại chi nhánh Thăng Long, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng chính.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong năm 2023, với giai đoạn thu thập dữ liệu từ tháng 1 đến tháng 6, phân tích dữ liệu và viết báo cáo từ tháng 7 đến tháng 10, hoàn thiện luận văn và bảo vệ vào cuối năm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng nguồn vốn huy động ổn định: Tổng nguồn vốn huy động của VietinBank Thăng Long tăng trung bình khoảng 8% mỗi năm trong giai đoạn 2019-2021, với tỷ trọng vốn huy động có kỳ hạn chiếm khoảng 65% tổng vốn huy động. Điều này cho thấy ngân hàng duy trì được sự ổn định trong huy động vốn dài hạn, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tín dụng.

2. Cơ cấu vốn đa dạng nhưng chưa tối ưu: Tiền gửi không kỳ hạn chiếm khoảng 25% tổng vốn huy động, tiền gửi có kỳ hạn chiếm 60%, còn lại là các công cụ huy động khác. Tuy nhiên, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn còn thấp so với các ngân hàng cùng ngành, ảnh hưởng đến tính linh hoạt và khả năng thanh khoản của ngân hàng.

3. Chi phí huy động vốn tương đối cao: Lãi suất huy động trung bình của chi nhánh cao hơn khoảng 0.5% so với mặt bằng chung trên thị trường, làm tăng chi phí vốn và ảnh hưởng đến lợi nhuận. Nguyên nhân chủ yếu do cạnh tranh gay gắt và chính sách lãi suất chưa linh hoạt.

4. Nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động vốn: Qua khảo sát, 70% khách hàng đánh giá uy tín ngân hàng là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn gửi tiền, tiếp theo là chất lượng dịch vụ (60%) và lãi suất (55%). Về phía ngân hàng, nhân viên cho rằng công tác marketing và ứng dụng công nghệ còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng thu hút khách hàng mới.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy VietinBank Thăng Long đã đạt được sự tăng trưởng ổn định về quy mô vốn huy động, phù hợp với xu hướng phát triển của hệ thống ngân hàng Việt Nam trong giai đoạn 2019-2021. Tuy nhiên, cơ cấu vốn chưa tối ưu với tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn thấp hơn mức trung bình ngành, làm giảm tính linh hoạt trong quản lý thanh khoản. Chi phí huy động vốn cao hơn mặt bằng chung phản ánh áp lực cạnh tranh và chính sách lãi suất chưa thực sự hiệu quả.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả tương đồng với nhận định rằng uy tín và chất lượng dịch vụ là nhân tố quyết định trong huy động vốn ngân hàng. Việc ứng dụng công nghệ hiện đại và đa dạng hóa sản phẩm huy động vốn được xem là xu hướng tất yếu để nâng cao hiệu quả huy động vốn trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng vốn huy động theo năm, bảng cơ cấu vốn huy động theo loại tiền gửi và biểu đồ so sánh chi phí vốn với các ngân hàng khác để minh họa rõ nét hơn các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quản lý nguồn nhân lực: Đào tạo nâng cao kỹ năng giao dịch viên và cán bộ huy động vốn về kỹ năng tư vấn, chăm sóc khách hàng và ứng dụng công nghệ số. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng trung thành lên 15% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban nhân sự và phòng đào tạo chi nhánh.

2. Hoàn thiện chiến lược marketing ngân hàng: Xây dựng các chương trình khuyến mãi, ưu đãi lãi suất linh hoạt theo từng phân khúc khách hàng, đồng thời đẩy mạnh quảng bá sản phẩm qua kênh số và mạng xã hội. Mục tiêu tăng trưởng khách hàng mới 20% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng marketing và kinh doanh.

3. Đa dạng hóa sản phẩm huy động vốn: Phát triển các sản phẩm tiền gửi linh hoạt, kết hợp tiện ích thanh toán không dùng tiền mặt, dịch vụ ngân hàng điện tử để thu hút khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. Mục tiêu tăng tỷ trọng tiền gửi không kỳ hạn lên 35% trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng sản phẩm và công nghệ.

4. Tăng cường ứng dụng công nghệ và tiện ích thanh toán: Đầu tư nâng cấp hệ thống ngân hàng điện tử, phát triển Mobile Banking, Internet Banking, QR Pay để nâng cao trải nghiệm khách hàng và thu hút vốn nhàn rỗi. Mục tiêu tăng 30% giao dịch điện tử trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban công nghệ thông tin và phòng dịch vụ khách hàng.

5. Nâng cao công tác kiểm tra, giám sát nội bộ: Tăng cường thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các rủi ro trong hoạt động huy động vốn, đảm bảo an toàn vốn và uy tín ngân hàng. Chủ thể thực hiện: Ban kiểm soát nội bộ và phòng pháp chế.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng: Giúp hiểu rõ thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý huy động vốn, từ đó xây dựng chiến lược và chính sách phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.

2. Nhân viên phòng kinh doanh và marketing ngân hàng: Cung cấp kiến thức về các phương pháp thu hút và giữ chân khách hàng, phát triển sản phẩm huy động vốn đa dạng, nâng cao kỹ năng chăm sóc khách hàng.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, tài chính ngân hàng: Là tài liệu tham khảo bổ ích về lý thuyết và thực tiễn quản lý huy động vốn tại ngân hàng thương mại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tín dụng: Hỗ trợ đánh giá hiệu quả quản lý vốn huy động tại các ngân hàng thương mại, từ đó xây dựng chính sách, quy định phù hợp nhằm ổn định thị trường tài chính.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý huy động vốn là gì và tại sao quan trọng?
   Quản lý huy động vốn là quá trình tổ chức, điều hành các hoạt động thu hút vốn từ khách hàng nhằm đảm bảo nguồn vốn ổn định cho ngân hàng. Đây là yếu tố quyết định khả năng mở rộng tín dụng, thanh khoản và lợi nhuận của ngân hàng.

2. Những hình thức huy động vốn phổ biến tại ngân hàng thương mại?
   Bao gồm tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm, phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu và các công cụ nợ khác. Mỗi hình thức có đặc điểm và chi phí khác nhau, phù hợp với nhu cầu đa dạng của khách hàng.

3. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả huy động vốn?
   Uy tín ngân hàng, chất lượng dịch vụ và chính sách lãi suất là những yếu tố quan trọng nhất. Ngoài ra, môi trường kinh tế, pháp lý và cạnh tranh cũng tác động đáng kể đến hoạt động huy động vốn.

4. Làm thế nào để ngân hàng tăng tỷ trọng tiền gửi không kỳ hạn?
   Ngân hàng cần đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao tiện ích thanh toán không dùng tiền mặt, cải thiện dịch vụ khách hàng và áp dụng công nghệ hiện đại để tạo sự thuận tiện và hấp dẫn cho khách hàng.

5. Chi phí huy động vốn ảnh hưởng thế nào đến lợi nhuận ngân hàng?
   Chi phí huy động vốn bao gồm lãi suất và chi phí phi lãi, chiếm phần lớn chi phí hoạt động. Chi phí cao làm giảm lợi nhuận, do đó ngân hàng cần cân đối giữa lãi suất hấp dẫn khách hàng và chi phí hợp lý để tối ưu hóa lợi nhuận.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý huy động vốn tại ngân hàng thương mại, tập trung nghiên cứu tại VietinBank chi nhánh Thăng Long giai đoạn 2019-2021.
• Phân tích thực trạng cho thấy ngân hàng duy trì tăng trưởng vốn ổn định nhưng còn tồn tại hạn chế về cơ cấu vốn và chi phí huy động.
• Các nhân tố ảnh hưởng bao gồm môi trường vĩ mô và nội bộ ngân hàng, trong đó uy tín và chất lượng dịch vụ đóng vai trò quyết định.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm nâng cao năng lực nhân sự, hoàn thiện chiến lược marketing, đa dạng hóa sản phẩm, ứng dụng công nghệ và tăng cường kiểm soát nội bộ.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi cho việc nâng cao hiệu quả quản lý huy động vốn, góp phần phát triển bền vững cho VietinBank Thăng Long trong tương lai.

Để tiếp tục phát triển, ngân hàng cần triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12-18 tháng tới, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời. Các nhà quản lý và chuyên gia tài chính được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao năng lực quản lý vốn huy động trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.