QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HƢỚNG TỚI XÂY DỰNG TRƢỜNG HỌC HẠNH PHÚC Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

• Tác giả: Hồ Diễm Hằng
• Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Thị Yến Phương
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Hướng Tới Xây Dựng Trường Học Hạnh Phúc Ở Các Trường Tiểu Học Quận Hà Đông, Thành Phố Hà Nội
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lý do chọn đề tài
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 0.4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
• 0.5. Giả thuyết nghiên cứu
• 0.6. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
• 0.8. Nhóm phương pháp nghiên cứu
• 0.8.1. Phương pháp lí luận
• 0.8.2. Phương pháp thực tiễn
• 0.8.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
• 0.8.2.2. Phương pháp phỏng vấn
• 0.8.2.3. Phương pháp chuyên gia
• 0.8.2.4. Phương pháp thống kê toán học
• 0.9. Cấu trúc luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HƯỚNG TỚI XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC HẠNH PHÚC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.1.1. Các nghiên cứu về quản lí hoạt động dạy học
• 1.2. Một số khái niệm cơ bản
• 1.2.1. Hoạt động dạy học ở trường tiểu học
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HƯỚNG TỚI XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC HẠNH PHÚC TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HƯỚNG TỚI XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC HẠNH PHÚC TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Quản Lý Dạy Học Trường Học Hạnh Phúc 55 ký tự

Trong bối cảnh đổi mới giáo dục, việc quản lý dạy học hướng tới trường học hạnh phúc trở nên cấp thiết. Nghị quyết số 29 của Đảng nhấn mạnh phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực cho học sinh, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, năng lực và kỹ năng thực hành. UNESCO đề xuất 22 tiêu chí trường học hạnh phúc, tập trung vào Con người – People, Quá trình dạy học – Process và Môi trường giáo dục – Place. Công đoàn Giáo dục Việt Nam cũng ban hành bộ tiêu chuẩn trường học hạnh phúc. Việc xây dựng trường học hạnh phúc tạo môi trường học tập thuận lợi, đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá, hướng đến mục tiêu hình thành phẩm chất và năng lực cho học sinh tiểu học theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông 2018. Nghiên cứu này tập trung vào các trường tiểu học ở quận Hà Đông, nơi đã có nhiều nỗ lực xây dựng mô hình trường học hạnh phúc nhưng vẫn còn nhiều thách thức.

1.1. Khái niệm Quản lý dạy học trong bối cảnh mới

Quản lý dạy học không chỉ là việc đảm bảo nề nếp, tuân thủ quy trình mà còn là tạo điều kiện để giáo viên phát huy tối đa năng lực sáng tạo, đổi mới phương pháp giảng dạy, truyền tải nội dung học tập một cách lôi cuốn, hấp dẫn. Quản lý cần hướng đến việc xây dựng môi trường học tập sôi nổi, khuyến khích sự chủ động của học sinh, áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại, tăng cường tương tác giữa giáo viên và học sinh. Theo tác giả Hà Thế Ngữ, “Hoạt động dạy học là một quá trình hoạt động thống nhất giữa giáo viên và học sinh trong đ…”. Đồng thời phải đảm bảo hoạt động kiểm tra, đánh giá phát huy năng lực và sự tiến bộ của người học, giảm áp lực cho cả giáo viên và học sinh. Việc quản lý hiệu quả sẽ tạo ra môi trường học tập tích cực, góp phần xây dựng trường học hạnh phúc.

1.2. Vai trò của Hiệu trưởng trong xây dựng Trường Học Hạnh phúc

Hiệu trưởng đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng trường học hạnh phúc. Họ cần là người truyền cảm hứng, tạo động lực cho giáo viên, xây dựng tầm nhìn và chiến lược phát triển trường học hạnh phúc, đồng thời tạo điều kiện để giáo viên được tham gia vào quá trình ra quyết định. Hiệu trưởng cần xây dựng môi trường làm việc dân chủ, cởi mở, tạo điều kiện để giáo viên phát triển năng lực chuyên môn và cá nhân. Việc xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa hiệu trưởng, giáo viên, học sinh và phụ huynh là yếu tố quan trọng để tạo nên văn hóa trường học tích cực. Hiệu trưởng cũng cần chủ động kết nối với cộng đồng, huy động các nguồn lực để hỗ trợ cho việc xây dựng trường học hạnh phúc.

II. Thách Thức Quản Lý Dạy Học Hướng Tới Hạnh Phúc 58 ký tự

Mặc dù có nhiều nỗ lực, việc quản lý dạy học hướng tới trường học hạnh phúc vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Giáo viên chưa truyền tải được nội dung học tập một cách lôi cuốn, hấp dẫn; không khí học tập của lớp học còn chưa sôi nổi; các phương pháp dạy học của giáo viên chưa hướng đến hình thành năng lực cho học sinh; phương pháp học tập của học sinh còn thiếu chủ động; hoạt động kiểm tra đánh giá chưa đảm bảo phát huy năng lực và sự tiến bộ của người học; giáo viên và học sinh đều còn nhiều áp lực trong dạy và học. Các nghiên cứu đã chỉ ra nhiều yếu tố ảnh hưởng, bao gồm nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, và áp lực từ xã hội. Theo Tác giả Nguyễn Thị Nga (2022) nhóm yếu tố môi trường quản lí và điều kiện làm việc ảnh hưởng nhiều nhất, đặc biệt là "chế độ chính sách đối với giáo viên tại trường THPT chuyên" [21].

2.1. Áp lực về thành tích và điểm số ảnh hưởng đến hạnh phúc

Áp lực về thành tích và điểm số là một trong những rào cản lớn nhất đối với việc xây dựng trường học hạnh phúc. Khi giáo viên và học sinh phải đối mặt với áp lực quá lớn về điểm số, họ sẽ tập trung vào việc học thuộc lòng, đối phó với các kỳ thi, thay vì phát triển năng lực tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề và sự hài lòng trong học tập. Điều này dẫn đến tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí là stress và các vấn đề về sức khỏe tinh thần. Cần có sự thay đổi trong quan điểm đánh giá học sinh, chú trọng đến quá trình học tập, sự tiến bộ của từng cá nhân, thay vì chỉ tập trung vào kết quả cuối cùng. Cần phải có một hệ thống đánh giá công bằng, minh bạch và đa dạng, giúp học sinh nhận ra giá trị của bản thân và sự gắn kết với trường học.

2.2. Thiếu nguồn lực và cơ sở vật chất cho hoạt động trải nghiệm

Hoạt động trải nghiệm đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh phát triển toàn diện, rèn luyện kỹ năng sống và tạo môi trường học tập tích cực. Tuy nhiên, nhiều trường học, đặc biệt là ở quận Hà Đông, vẫn còn thiếu nguồn lực và cơ sở vật chất để tổ chức các hoạt động trải nghiệm đa dạng và hiệu quả. Điều này hạn chế khả năng của học sinh trong việc khám phá thế giới xung quanh, áp dụng kiến thức vào thực tiễn và phát triển các kỹ năng mềm cần thiết. Cần có sự đầu tư mạnh mẽ hơn vào cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồng thời tạo điều kiện để giáo viên được tham gia các khóa đào tạo về tổ chức hoạt động trải nghiệm. Cần có sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng để tạo ra những hoạt động trải nghiệm phong phú và bổ ích cho học sinh.

III. Phương Pháp Quản Lý Dạy Học Tích Cực Quận Hà Đông 60 ký tự

Để vượt qua những thách thức, cần có những phương pháp quản lý dạy học tích cực, hướng tới trường học hạnh phúc. Điều này đòi hỏi sự thay đổi trong tư duy và hành động của cả hiệu trưởng, giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục. Cần xây dựng một hệ thống quản lý trường học linh hoạt, sáng tạo, tạo điều kiện để giáo viên được tự chủ trong việc thiết kế bài giảng, lựa chọn phương pháp giảng dạy và đánh giá học sinh. Cần tăng cường sự kết nối giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng, tạo ra một môi trường giáo dục đồng bộ, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của học sinh. Các phương pháp quản lý dạy học tích cực cũng cần chú trọng đến việc hỗ trợ tâm lý cho học sinh và giáo viên, tạo ra một môi trường học tập an toàn, thân thiện và tôn trọng lẫn nhau.

3.1. Tăng cường bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên

Giáo viên là yếu tố then chốt trong việc xây dựng trường học hạnh phúc. Cần có các chương trình bồi dưỡng thường xuyên, liên tục để nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng phương pháp dạy học tích cực và khả năng hỗ trợ tâm lý cho học sinh. Giáo viên cần được trang bị kiến thức và kỹ năng về xây dựng môi trường học tập thân thiện, phòng chống bạo lực học đường, tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với học sinh và phụ huynh. Các chương trình bồi dưỡng cần được thiết kế phù hợp với nhu cầu thực tế của giáo viên, đồng thời tạo điều kiện để giáo viên được chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau. Cần có cơ chế khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng và tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng.

3.2. Xây dựng môi trường học tập thân thiện và tích cực

Môi trường giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc tạo hạnh phúc học đường. Cần tạo ra một môi trường học tập an toàn, thân thiện, tôn trọng sự khác biệt, khuyến khích sự sáng tạo và hợp tác. Cần xây dựng văn hóa trường học tích cực, đề cao các giá trị nhân văn, đạo đức và sự gắn kết. Phòng chống bạo lực học đường và các hành vi tiêu cực khác là yếu tố quan trọng để đảm bảo hạnh phúc cho học sinh. Cần tạo điều kiện để học sinh được tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, nghệ thuật, các hoạt động xã hội, từ thiện, giúp học sinh phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần và năng lực xã hội.

IV. Nghiên Cứu Thực Tiễn Quản Lý Trường Học Hạnh Phúc 57 ký tự

Nghiên cứu tại quận Hà Đông tập trung vào đánh giá thực trạng quản lý dạy học và đề xuất các biện pháp phù hợp. Kết quả cho thấy, các trường tiểu học đã có những nỗ lực đáng kể trong việc xây dựng trường học hạnh phúc, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Việc áp dụng các biện pháp quản lý tích cực, kết hợp với sự tham gia của cả cộng đồng, sẽ góp phần tạo ra những chuyển biến tích cực trong môi trường giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá hiệu quả các biện pháp quản lý, từ đó có những điều chỉnh phù hợp để đảm bảo tính bền vững của mô hình trường học hạnh phúc.

4.1. Phân tích thực trạng quản lý hoạt động dạy và học

Việc phân tích thực trạng quản lý hoạt động dạy và học tại các trường tiểu học ở quận Hà Đông cho thấy sự đa dạng trong phương pháp tiếp cận và mức độ triển khai. Một số trường đã áp dụng thành công các mô hình dạy học tiên tiến, tạo được môi trường học tập tích cực và thu hút học sinh. Tuy nhiên, vẫn còn những trường gặp khó khăn trong việc thay đổi tư duy quản lý, thiếu sự đồng bộ trong việc triển khai các biện pháp và chưa có sự kết nối chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng. Cần có sự đánh giá khách quan, toàn diện để xác định những điểm mạnh, điểm yếu và những cơ hội, thách thức trong việc xây dựng trường học hạnh phúc.

4.2. Đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp với thực tiễn

Dựa trên kết quả phân tích thực trạng, nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp với điều kiện và đặc điểm của từng trường tiểu học ở quận Hà Đông. Các biện pháp này tập trung vào việc nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên, xây dựng môi trường học tập thân thiện, tăng cường sự kết nối giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng. Cần có sự linh hoạt, sáng tạo trong việc áp dụng các biện pháp, đồng thời đảm bảo tính khả thi và hiệu quả. Việc triển khai các biện pháp cần có sự tham gia của tất cả các bên liên quan, từ hiệu trưởng, giáo viên, học sinh đến phụ huynh và cộng đồng.

V. Kết Luận Tương Lai Trường Học Hạnh Phúc Hà Đông 59 ký tự

Việc quản lý dạy học hướng tới trường học hạnh phúc là một quá trình lâu dài và liên tục, đòi hỏi sự nỗ lực và cam kết của tất cả các bên liên quan. Nghiên cứu tại quận Hà Đông đã cung cấp những cơ sở lý luận và thực tiễn quan trọng để xây dựng mô hình trường học hạnh phúc phù hợp với điều kiện và đặc điểm của địa phương. Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu, đánh giá và điều chỉnh các biện pháp quản lý để đảm bảo tính bền vững và hiệu quả. Trường học hạnh phúc không chỉ là mục tiêu, mà còn là động lực để đổi mới và phát triển giáo dục.

5.1. Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy và học

Để xây dựng trường học hạnh phúc, cần tiếp tục đổi mới giáo dục và phương pháp dạy học. Các phương pháp dạy học cần hướng đến việc phát triển năng lực tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề và sự hài lòng trong học tập cho học sinh. Cần tạo điều kiện để học sinh được tham gia các hoạt động trải nghiệm, thực hành, khám phá và phát hiện. Giáo viên cần liên tục cập nhật kiến thức, kỹ năng và phương pháp dạy học mới, đồng thời tạo ra một môi trường học tập tương tác, khuyến khích sự chủ động và sự gắn kết của học sinh.

5.2. Tăng cường kết nối và hợp tác giữa các bên

Sự kết nối và hợp tác giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng là yếu tố quan trọng để xây dựng trường học hạnh phúc. Cần tạo ra một môi trường giáo dục đồng bộ, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của học sinh. Cần tăng cường các hoạt động giao lưu, trao đổi kinh nghiệm giữa các trường học, các tổ chức giáo dục và các chuyên gia. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý giáo dục, từ trung ương đến địa phương, để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả của các chính sách và chương trình xây dựng trường học hạnh phúc.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông theo Nghị quyết số 29 – NQ/TW, việc quản lý hoạt động dạy học tại các trường tiểu học đóng vai trò then chốt trong nâng cao chất lượng giáo dục. Quận Hà Đông, thành phố Hà Nội, với 37 trường tiểu học công lập và tư thục, là địa bàn nghiên cứu điển hình cho việc triển khai quản lý hoạt động dạy học hướng tới xây dựng trường học hạnh phúc. Năm học 2022-2023, tổng số học sinh tiểu học tại quận là 54.919 em, với 1.239 lớp học và đội ngũ giáo viên đạt chuẩn trên 90%. Mặc dù cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học được đảm bảo theo quy định, thực trạng hoạt động dạy học vẫn còn tồn tại những hạn chế như phương pháp dạy chưa hấp dẫn, không khí học tập chưa sôi nổi, và áp lực học tập đối với giáo viên và học sinh. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại các trường tiểu học quận Hà Đông, đánh giá mức độ đáp ứng tiêu chí trường học hạnh phúc, đồng thời đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp để nâng cao hiệu quả dạy học và xây dựng môi trường giáo dục tích cực, thân thiện. Nghiên cứu tập trung vào năm học 2021-2023, khảo sát tại 5 trường tiểu học tiêu biểu, với tổng số 140 đối tượng tham gia gồm cán bộ quản lý và giáo viên. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng phát triển giáo dục tiểu học, góp phần xây dựng môi trường học tập hạnh phúc, nâng cao năng lực và phẩm chất học sinh, đồng thời hỗ trợ công tác quản lý giáo dục tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và mô hình trường học hạnh phúc. Lý thuyết quản lý hoạt động dạy học nhấn mạnh vai trò của hiệu trưởng trong hoạch định, tổ chức, điều khiển và kiểm tra hoạt động giảng dạy nhằm đạt mục tiêu giáo dục. Các khái niệm chính bao gồm: quản lý hoạt động dạy học, quản lý hoạt động học tập của học sinh, quản lý điều kiện cơ sở vật chất và kiểm tra đánh giá kết quả học tập. Mô hình trường học hạnh phúc được xây dựng dựa trên 22 tiêu chí của UNESCO thuộc ba nhóm cốt lõi: Con người (People), Quá trình dạy học (Process) và Môi trường giáo dục (Place). Công đoàn Giáo dục Việt Nam cũng phát triển bộ tiêu chuẩn trường học hạnh phúc tập trung vào môi trường nhà trường, phát triển cá nhân, dạy và học, cũng như các mối quan hệ trong nhà trường. Các khái niệm về hoạt động dạy học tiểu học, đặc điểm học sinh tiểu học và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học cũng được phân tích kỹ lưỡng để làm cơ sở lý luận cho nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm: khảo sát bằng bảng hỏi với 140 đối tượng (15 cán bộ quản lý và 125 giáo viên) tại 5 trường tiểu học tiêu biểu của quận Hà Đông; phỏng vấn sâu cán bộ quản lý và giáo viên; thu thập ý kiến chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục và quản lý giáo dục. Phân tích số liệu sử dụng phương pháp thống kê toán học để tổng hợp, xử lý và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học. Cỡ mẫu được lựa chọn dựa trên tiêu chí đại diện cho các trường tiểu học có quy mô và đặc điểm đa dạng trong quận. Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm học 2021 đến 2023, đảm bảo thu thập dữ liệu phản ánh thực trạng và biến động trong giai đoạn đổi mới giáo dục phổ thông. Phương pháp phân tích tập trung vào đánh giá mức độ thực hiện các tiêu chí trường học hạnh phúc trong quản lý hoạt động dạy học, so sánh các chỉ số về chất lượng dạy học, sự hài lòng của giáo viên và hiệu quả học tập của học sinh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học: Khoảng 85% cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá công tác quản lý hoạt động dạy học tại các trường tiểu học quận Hà Đông đã được triển khai với sự quan tâm sát sao từ ban giám hiệu và tổ chuyên môn. Tuy nhiên, chỉ khoảng 60% giáo viên cho rằng các phương pháp dạy học được áp dụng chưa thực sự hấp dẫn và chưa hoàn toàn hướng tới phát triển năng lực học sinh.

2. Mức độ đáp ứng tiêu chí trường học hạnh phúc: Theo khảo sát, 70% cán bộ quản lý và giáo viên nhận định nhà trường đã tạo được môi trường học tập thân thiện, an toàn, không có bạo lực học đường. Tuy nhiên, chỉ khoảng 55% cho rằng các hoạt động kiểm tra, đánh giá chưa hoàn toàn phát huy được năng lực và sự tiến bộ của học sinh, còn tồn tại áp lực học tập.

3. Yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học: Năng lực quản lý của hiệu trưởng và đội ngũ giáo viên được xác định là yếu tố chủ quan quan trọng nhất, chiếm khoảng 75% ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý. Các yếu tố khách quan như cơ sở vật chất, điều kiện kinh tế - xã hội địa phương và sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội cũng đóng vai trò quan trọng, chiếm khoảng 65% mức độ ảnh hưởng.

4. Chất lượng giáo dục và sự hài lòng: Tỷ lệ học sinh hoàn thành chương trình lớp học đạt trên 99%, trong đó năng lực và phẩm chất được xếp loại tốt chiếm trên 75%. Tuy nhiên, giáo viên và học sinh vẫn còn nhiều áp lực trong dạy và học, ảnh hưởng đến tinh thần và hiệu quả học tập.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy quản lý hoạt động dạy học tại các trường tiểu học quận Hà Đông đã có nhiều chuyển biến tích cực, phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục phổ thông 2018 và tiêu chí trường học hạnh phúc. Việc xây dựng môi trường học tập thân thiện, an toàn góp phần tạo động lực cho giáo viên và học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Tuy nhiên, hạn chế về phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá còn tồn tại do năng lực quản lý và áp lực công việc của giáo viên chưa được giải quyết triệt để. So sánh với các nghiên cứu trong ngành, kết quả này tương đồng với báo cáo của ngành giáo dục về việc cần tăng cường đổi mới phương pháp dạy học và giảm áp lực học tập cho học sinh. Biểu đồ thể hiện tỷ lệ hài lòng của giáo viên và học sinh theo các tiêu chí trường học hạnh phúc sẽ minh họa rõ nét hơn về các điểm mạnh và điểm cần cải thiện. Ý nghĩa của nghiên cứu là cung cấp cơ sở khoa học để các nhà quản lý giáo dục địa phương điều chỉnh chính sách, nâng cao năng lực quản lý và cải tiến hoạt động dạy học nhằm xây dựng trường học hạnh phúc bền vững.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường bồi dưỡng năng lực quản lý cho hiệu trưởng và cán bộ quản lý: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý hoạt động dạy học và xây dựng trường học hạnh phúc, nhằm nâng cao kỹ năng lãnh đạo, điều hành và hỗ trợ giáo viên. Thời gian thực hiện trong vòng 12 tháng, do Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các trung tâm đào tạo tổ chức.

2. Đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá: Khuyến khích giáo viên áp dụng các phương pháp tích cực, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm học sinh tiểu học, giảm áp lực học tập và tăng cường phát triển năng lực. Triển khai trong 2 năm học tiếp theo, do các trường phối hợp với tổ chuyên môn thực hiện.

3. Xây dựng môi trường học tập thân thiện, an toàn và tích cực: Đầu tư cải tạo cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học hiện đại, tạo không gian xanh, sạch, đẹp; đồng thời phát triển các hoạt động ngoại khóa, nhóm nhà giáo cùng phát triển để tăng cường sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau. Thời gian thực hiện từ 6 đến 18 tháng, do Ban Giám hiệu và Công đoàn nhà trường chủ trì.

4. Tăng cường phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội: Xây dựng các kênh giao tiếp hiệu quả, tổ chức các buổi họp phụ huynh, hội thảo cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức và hỗ trợ học sinh toàn diện. Thực hiện liên tục hàng năm, do Ban Giám hiệu và tổ chức đoàn thể trong trường đảm nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng và giải pháp quản lý hoạt động dạy học hướng tới trường học hạnh phúc, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý tại các trường tiểu học.

2. Giáo viên tiểu học: Áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, xây dựng môi trường lớp học thân thiện, phát triển năng lực và phẩm chất học sinh theo định hướng đổi mới giáo dục.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý giáo dục: Tham khảo cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và kết quả khảo sát thực tiễn để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến quản lý giáo dục và xây dựng trường học hạnh phúc.

4. Các cơ quan quản lý giáo dục địa phương: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách, kế hoạch phát triển giáo dục tiểu học phù hợp với đặc điểm địa phương, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý hoạt động dạy học hướng tới trường học hạnh phúc là gì?
   Là quá trình hiệu trưởng và cán bộ quản lý tác động có mục đích, có kế hoạch đến các hoạt động dạy học nhằm xây dựng môi trường giáo dục tích cực, thân thiện, nơi giáo viên và học sinh đều cảm thấy hạnh phúc và phát triển toàn diện.

2. Tiêu chí nào được sử dụng để đánh giá trường học hạnh phúc?
   Theo UNESCO, có 22 tiêu chí thuộc ba nhóm: Con người (mối quan hệ, thái độ giáo viên), Quá trình dạy học (phương pháp, nội dung, hoạt động ngoại khóa), và Môi trường giáo dục (an toàn, thân thiện, quản lý dân chủ).

3. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến quản lý hoạt động dạy học tại các trường tiểu học?
   Năng lực quản lý của hiệu trưởng và đội ngũ giáo viên là yếu tố chủ quan quan trọng nhất, bên cạnh đó các điều kiện cơ sở vật chất và sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội cũng có ảnh hưởng đáng kể.

4. Làm thế nào để giảm áp lực học tập cho học sinh trong quá trình dạy học?
   Đổi mới phương pháp dạy học tích cực, kiểm tra đánh giá vừa sức, tăng cường hoạt động ngoại khóa và xây dựng môi trường học tập thân thiện, khuyến khích sự sáng tạo và tự học của học sinh.

5. Vai trò của gia đình và xã hội trong xây dựng trường học hạnh phúc là gì?
   Gia đình và xã hội phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong việc giáo dục, hỗ trợ học sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho học tập và phát triển toàn diện, góp phần xây dựng môi trường học tập tích cực và hạnh phúc.

Kết luận

• Quản lý hoạt động dạy học là nhiệm vụ trọng tâm của hiệu trưởng trong xây dựng trường tiểu học hạnh phúc.
• Môi trường học tập thân thiện, an toàn và phương pháp dạy học tích cực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
• Năng lực quản lý của hiệu trưởng và đội ngũ giáo viên là yếu tố quyết định hiệu quả quản lý hoạt động dạy học.
• Các biện pháp đổi mới quản lý, phương pháp dạy học và tăng cường phối hợp gia đình – nhà trường – xã hội cần được triển khai đồng bộ.
• Nghiên cứu đề xuất các giải pháp khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học tại các trường tiểu học quận Hà Đông trong giai đoạn 2023-2025.

Hành động tiếp theo: Các nhà quản lý giáo dục và hiệu trưởng cần áp dụng các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để hoàn thiện công tác quản lý, hướng tới xây dựng trường học hạnh phúc bền vững.