Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh xây dựng chính quyền đô thị tại Việt Nam, công tác bồi dưỡng công chức phường đóng vai trò then chốt nhằm nâng cao năng lực, phẩm chất đội ngũ cán bộ cơ sở. Quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh, với dân số khoảng 783.218 người và 10 phường hành chính, là một trong những địa bàn đi đầu trong việc triển khai mô hình chính quyền đô thị. Từ tháng 7/2021 đến tháng 9/2023, công tác bồi dưỡng công chức phường tại đây đã được triển khai nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và cải cách hành chính trong điều kiện đô thị hóa nhanh.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung đánh giá thực trạng tổ chức bồi dưỡng công chức phường tại quận Bình Tân, xác định những hạn chế, nguyên nhân và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng công tác này trong điều kiện xây dựng chính quyền đô thị. Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ công chức phường trên địa bàn quận Bình Tân trong giai đoạn 2021-2023. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc góp phần hoàn thiện công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức phường, từ đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước tại cơ sở, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đô thị đặc biệt của TP. Hồ Chí Minh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên nền tảng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về quản lý nhà nước và công tác bồi dưỡng cán bộ, công chức. Hai mô hình nghiên cứu chính được áp dụng gồm:

  1. Mô hình quản lý công chức theo Luật Cán bộ, công chức số 52/2019/QH14: Định nghĩa công chức phường là công dân được tuyển dụng, bổ nhiệm vào các vị trí chuyên môn nghiệp vụ thuộc UBND cấp xã, được trả lương từ ngân sách nhà nước. Mô hình này nhấn mạnh vai trò, chức năng, nhiệm vụ và yêu cầu về trình độ, phẩm chất của công chức phường trong bộ máy chính quyền đô thị.

  2. Mô hình bồi dưỡng công chức theo Nghị định 101/2017/NĐ-CP: Bao gồm quy trình bồi dưỡng gồm bốn bước: xác định nhu cầu, xây dựng kế hoạch, thực hiện kế hoạch và đánh giá hiệu quả. Nội dung bồi dưỡng tập trung vào lý luận chính trị, kiến thức quốc phòng, kỹ năng quản lý nhà nước và kiến thức chuyên môn theo vị trí việc làm.

Các khái niệm chính bao gồm: công chức phường, chính quyền đô thị, bồi dưỡng công chức, quản lý nhà nước tại cơ sở, và yêu cầu quản lý đô thị.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp tài liệu, phân tích lý luận kết hợp khảo sát thực tiễn tại quận Bình Tân. Cỡ mẫu khảo sát gồm 103 công chức phường, được chọn theo phương pháp chọn mẫu toàn bộ nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy cao. Thời gian nghiên cứu từ tháng 7/2021 đến tháng 9/2023.

Phương pháp thu thập dữ liệu bao gồm: thu thập số liệu thứ cấp từ các báo cáo, văn bản pháp luật, tài liệu đào tạo; khảo sát trực tiếp qua bảng hỏi và phỏng vấn sâu với công chức phường và lãnh đạo UBND quận, phường. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm và phân tích định tính nhằm làm rõ thực trạng, hạn chế và nguyên nhân.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cơ cấu và trình độ công chức phường: Đội ngũ công chức phường tại quận Bình Tân gồm 103 người, trong đó nữ chiếm 57%, nam 43%. Độ tuổi chủ yếu từ 31 đến 50 chiếm 86%, thể hiện sự cân bằng giữa các thế hệ. Trình độ chuyên môn cao với 92% có trình độ đại học trở lên, 6% có trình độ thạc sĩ. Trình độ lý luận chính trị đạt chuẩn với 89% có trình độ trung cấp trở lên.

  2. Thực trạng công tác bồi dưỡng: Từ 2021 đến 2023, các lớp bồi dưỡng được tổ chức thường xuyên với nội dung phù hợp, tập trung vào lý luận chính trị, kỹ năng quản lý nhà nước và chuyên môn nghiệp vụ. Tuy nhiên, tỷ lệ công chức chưa qua đào tạo bồi dưỡng chiếm khoảng 11%, cho thấy còn tồn tại khoảng trống trong công tác đào tạo.

  3. Áp lực công việc và yêu cầu đổi mới: Công chức phường phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ trong điều kiện dân số đông, kinh tế phát triển nhanh, đòi hỏi nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin. Tỷ lệ công chức có kỹ năng tin học và ngoại ngữ còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác.

  4. Nguồn lực và cơ sở vật chất: Cơ sở vật chất phục vụ bồi dưỡng được đầu tư tương đối đầy đủ, tuy nhiên ngân sách dành cho công tác bồi dưỡng còn hạn chế, chiếm khoảng 49,4% dự toán ngân sách quận, ảnh hưởng đến quy mô và chất lượng đào tạo.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công tác bồi dưỡng công chức phường tại quận Bình Tân đã đạt được những bước tiến quan trọng, góp phần nâng cao trình độ chuyên môn và lý luận chính trị của đội ngũ công chức. Tuy nhiên, tỷ lệ công chức chưa được bồi dưỡng đầy đủ và hạn chế về kỹ năng công nghệ thông tin phản ánh sự cần thiết đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo phù hợp với yêu cầu xây dựng chính quyền đô thị hiện đại.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành quản lý công, kết quả tương đồng về vai trò quan trọng của bồi dưỡng trong nâng cao năng lực công chức cơ sở. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong đào tạo và quản lý công chức là xu hướng tất yếu, cần được đẩy mạnh để đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và phát triển đô thị bền vững.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố trình độ chuyên môn, tỷ lệ công chức qua đào tạo và biểu đồ so sánh ngân sách bồi dưỡng qua các năm nhằm minh họa rõ nét hơn thực trạng và xu hướng phát triển.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xác định nhu cầu bồi dưỡng chính xác và kịp thời: UBND quận và các phường cần xây dựng hệ thống đánh giá nhu cầu bồi dưỡng dựa trên vị trí việc làm và yêu cầu công việc cụ thể, đảm bảo bồi dưỡng đúng đối tượng, đúng nội dung, nâng cao hiệu quả đào tạo trong vòng 1 năm tới.

  2. Đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo: Áp dụng công nghệ thông tin, đào tạo trực tuyến kết hợp thực hành, tăng cường kỹ năng tin học, ngoại ngữ và kỹ năng mềm cho công chức phường nhằm đáp ứng yêu cầu chính quyền đô thị hiện đại. Thời gian thực hiện từ 2024 đến 2025, do Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận chủ trì.

  3. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và ngân sách: Đề xuất UBND thành phố và quận Bình Tân tăng ngân sách cho công tác bồi dưỡng, đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ đào tạo, đảm bảo tối thiểu 80% dự toán ngân sách được phân bổ và sử dụng hiệu quả trong 2 năm tới.

  4. Xây dựng khung năng lực công chức phường: Phát triển khung năng lực chuẩn cho từng chức danh công chức phường, làm cơ sở xây dựng chương trình bồi dưỡng và đánh giá hiệu quả công tác đào tạo. Thực hiện trong năm 2024, phối hợp giữa Sở Nội vụ và UBND quận Bình Tân.

  5. Khuyến khích động viên và tạo động lực làm việc: Xây dựng chính sách khen thưởng, thăng tiến gắn với kết quả bồi dưỡng và hiệu quả công việc, đồng thời tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, minh bạch để giữ chân nhân tài. Thời gian triển khai liên tục, do UBND quận và các phường thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo UBND các cấp: Giúp hiểu rõ thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức phường, từ đó xây dựng chính sách phù hợp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước tại cơ sở.

  2. Cán bộ quản lý đào tạo, bồi dưỡng công chức: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để thiết kế chương trình đào tạo, đổi mới phương pháp bồi dưỡng, đáp ứng yêu cầu xây dựng chính quyền đô thị.

  3. Công chức phường và cán bộ cơ sở: Nắm bắt được vai trò, yêu cầu và các kỹ năng cần thiết trong công tác, từ đó chủ động nâng cao năng lực bản thân, đáp ứng tốt nhiệm vụ được giao.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý công: Tài liệu tham khảo quý giá về công tác bồi dưỡng công chức trong điều kiện xây dựng chính quyền đô thị, góp phần phát triển nghiên cứu và đào tạo chuyên sâu.

Câu hỏi thường gặp

  1. Công chức phường là ai và vai trò của họ trong chính quyền đô thị?
    Công chức phường là cán bộ được tuyển dụng, bổ nhiệm vào các vị trí chuyên môn nghiệp vụ tại UBND phường, chịu trách nhiệm trực tiếp triển khai chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước tại cơ sở. Họ là cầu nối quan trọng giữa chính quyền và người dân, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước.

  2. Tại sao công tác bồi dưỡng công chức phường lại quan trọng trong xây dựng chính quyền đô thị?
    Bồi dưỡng giúp công chức nâng cao kiến thức, kỹ năng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc trong môi trường đô thị phát triển nhanh, đặc biệt là kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý hiện đại, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở.

  3. Những hạn chế chính trong công tác bồi dưỡng công chức phường tại quận Bình Tân là gì?
    Hạn chế gồm tỷ lệ công chức chưa được bồi dưỡng đầy đủ, kỹ năng tin học và ngoại ngữ còn thấp, ngân sách bồi dưỡng chưa đáp ứng đủ, và phương pháp đào tạo chưa hoàn toàn phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

  4. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao chất lượng bồi dưỡng công chức phường?
    Các giải pháp bao gồm xác định nhu cầu bồi dưỡng chính xác, đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và ngân sách, xây dựng khung năng lực chuẩn, và tạo động lực làm việc cho công chức.

  5. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả công tác bồi dưỡng công chức phường?
    Hiệu quả được đánh giá qua việc công chức áp dụng kiến thức, kỹ năng vào thực tiễn công việc, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, đồng thời thông qua các chỉ số về năng suất lao động, sự hài lòng của người dân và kết quả cải cách hành chính tại địa phương.

Kết luận

  • Công tác bồi dưỡng công chức phường tại quận Bình Tân đã có những bước tiến tích cực, góp phần nâng cao trình độ chuyên môn và lý luận chính trị cho đội ngũ công chức.
  • Tồn tại các hạn chế về tỷ lệ công chức chưa được bồi dưỡng, kỹ năng công nghệ thông tin còn yếu và ngân sách bồi dưỡng chưa đủ.
  • Nghiên cứu đề xuất các giải pháp đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo, tăng cường đầu tư và xây dựng khung năng lực chuẩn cho công chức phường.
  • Việc nâng cao chất lượng bồi dưỡng công chức phường là yêu cầu cấp thiết để đáp ứng yêu cầu xây dựng chính quyền đô thị hiện đại, hiệu quả tại TP. Hồ Chí Minh.
  • Các bước tiếp theo cần triển khai đồng bộ các giải pháp đề xuất, giám sát và đánh giá thường xuyên để đảm bảo hiệu quả bồi dưỡng, góp phần phát triển bền vững chính quyền đô thị.

Quý độc giả và các cơ quan quản lý được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu này để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức phường, góp phần xây dựng chính quyền đô thị hiện đại, minh bạch và hiệu quả.