## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, việc nâng cao năng lực quản lý cho hiệu trưởng các trường trung học cơ sở (THCS) là một yêu cầu cấp thiết. Trên địa bàn huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình hiện có 34 trường THCS công lập với đội ngũ cán bộ quản lý có độ tuổi trung bình trên 40, trong đó 90,12% cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn trên chuẩn đại học. Tuy nhiên, công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý và chất lượng giáo dục. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Hưng Hà, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp, góp phần nâng cao năng lực quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục giai đoạn 2011-2020. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các trường THCS trên địa bàn huyện Hưng Hà trong giai đoạn 2013-2014. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cải thiện chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động chuyên môn và góp phần phát triển giáo dục địa phương.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết quản lý giáo dục:** Quản lý giáo dục là quá trình tác động có hệ thống, có kế hoạch và có mục đích của các chủ thể quản lý đến toàn bộ hệ thống giáo dục nhằm đảm bảo sự phát triển toàn diện của học sinh.
- **Mô hình chức năng quản lý:** Bao gồm bốn chức năng cơ bản: lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, được áp dụng để quản lý hoạt động bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng.
- **Khái niệm kỹ năng quản lý:** Kỹ năng quản lý là khả năng vận dụng hiệu quả các tri thức và kỹ thuật quản lý trong thực tiễn nhằm đạt được mục tiêu tổ chức.
- **Khái niệm bồi dưỡng:** Là quá trình cập nhật, nâng cao kiến thức và kỹ năng nhằm phát triển năng lực chuyên môn và nghiệp vụ cho cán bộ quản lý.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Sử dụng dữ liệu sơ cấp thu thập qua phiếu điều tra, phỏng vấn hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên tại 34 trường THCS huyện Hưng Hà; dữ liệu thứ cấp từ các văn bản chỉ đạo, hồ sơ quản lý và báo cáo thống kê của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện.
- **Phương pháp phân tích:** Phân tích định lượng số liệu điều tra bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm; phân tích định tính qua phỏng vấn chuyên sâu và quan sát thực tế.
- **Cỡ mẫu và chọn mẫu:** Toàn bộ 34 trường THCS trên địa bàn được khảo sát, đảm bảo tính đại diện và toàn diện cho nghiên cứu.
- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2013-2014, với các giai đoạn thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích kết quả kéo dài khoảng 12 tháng.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Thực trạng bồi dưỡng kỹ năng quản lý:** 78,48% hiệu trưởng thường xuyên lập kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý, tuy nhiên 22,78% không thực hiện theo quy trình khoa học, dẫn đến kế hoạch thiếu chi tiết và không khả thi.
- **Kỹ năng lập kế hoạch:** 86,39% hiệu trưởng xây dựng kế hoạch chi tiết theo tuần, tháng, học kỳ; 87% xin ý kiến tổ chuyên môn và hội đồng sư phạm trước khi phê duyệt kế hoạch.
- **Kỹ năng quản lý hoạt động chuyên môn:** 76,47% cán bộ quản lý và 82,25% giáo viên đánh giá hiệu trưởng xây dựng nề nếp học tập và giảng dạy tốt; tuy nhiên, 35,32% giáo viên cho rằng hiệu trưởng chưa xử lý triệt để các trường hợp vi phạm quy chế chuyên môn.
- **Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý:** 90,12% cán bộ quản lý có trình độ đại học trở lên, 100% đã qua đào tạo bồi dưỡng công tác quản lý và trung cấp chính trị, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác bồi dưỡng kỹ năng.

### Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công tác bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Hưng Hà đã được quan tâm nhưng còn nhiều hạn chế về quy trình và nội dung thực hiện. Việc một số hiệu trưởng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chưa khoa học, thiếu sự tham gia của các bên liên quan làm giảm hiệu quả triển khai. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc bồi dưỡng kỹ năng quản lý cần được tổ chức bài bản, liên tục và gắn với thực tiễn công tác quản lý. Các số liệu về trình độ chuyên môn và kinh nghiệm quản lý của đội ngũ cán bộ quản lý là điểm mạnh, tuy nhiên áp lực công việc và thiếu chính sách khuyến khích đã ảnh hưởng đến động lực học tập và nâng cao năng lực. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ phần trăm về mức độ thực hiện các chức năng quản lý và bảng thống kê ý kiến đánh giá của giáo viên và cán bộ quản lý.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng quản lý khoa học:** Phòng GD&ĐT phối hợp với các trường xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chi tiết, có sự tham gia của hiệu trưởng, tổ chuyên môn và giáo viên, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với thực tiễn. Thời gian thực hiện: hàng năm.
- **Đổi mới nội dung và phương pháp bồi dưỡng:** Tập trung vào các kỹ năng quản lý chuyên sâu, kỹ năng xử lý tình huống và kỹ năng lãnh đạo đổi mới, sử dụng phương pháp đào tạo tương tác, học tập qua thực hành. Chủ thể thực hiện: các trung tâm bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục.
- **Đa dạng hóa hình thức bồi dưỡng:** Kết hợp bồi dưỡng trực tiếp, trực tuyến và tự học có hướng dẫn, chú trọng phát hiện và nhân rộng các điển hình tiên tiến trong quản lý giáo dục. Thời gian: triển khai trong 2 năm tới.
- **Khuyến khích tự học và nâng cao trình độ:** Xây dựng chính sách khuyến khích hiệu trưởng tự học, tham gia các khóa đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn và quản lý, tạo điều kiện về thời gian và tài chính. Chủ thể thực hiện: Sở GD&ĐT và các cơ quan quản lý cấp trên.
- **Tăng cường kiểm tra, đánh giá hiệu quả bồi dưỡng:** Thiết lập hệ thống đánh giá định kỳ kết quả bồi dưỡng kỹ năng quản lý, từ đó điều chỉnh nội dung và phương pháp phù hợp hơn. Thời gian: kiểm tra hàng năm.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Hiệu trưởng các trường THCS:** Nắm bắt thực trạng và các biện pháp nâng cao kỹ năng quản lý, áp dụng vào công tác quản lý nhà trường.
- **Phòng Giáo dục và Đào tạo:** Sử dụng làm cơ sở xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục địa phương.
- **Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục:** Tham khảo phương pháp nghiên cứu, cơ sở lý luận và kết quả thực tiễn về quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý.
- **Cơ quan quản lý giáo dục cấp tỉnh và Bộ GD&ĐT:** Là tài liệu tham khảo để xây dựng chính sách, chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục trên phạm vi rộng hơn.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng lại quan trọng?**  
Bồi dưỡng giúp nâng cao năng lực quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học tại trường.

2. **Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?**  
Kết hợp phương pháp định lượng qua khảo sát và định tính qua phỏng vấn, quan sát nhằm đảm bảo tính khách quan và sâu sắc.

3. **Những kỹ năng quản lý nào được tập trung bồi dưỡng?**  
Bao gồm kỹ năng lập kế hoạch, quản lý hoạt động chuyên môn, quản lý cơ sở vật chất, kiểm tra đánh giá, xử lý thông tin và soạn thảo văn bản.

4. **Các hạn chế chính trong công tác bồi dưỡng hiện nay là gì?**  
Bao gồm kế hoạch bồi dưỡng chưa khoa học, thiếu sự tham gia của các bên liên quan, nội dung chưa sát thực tiễn và thiếu chính sách khuyến khích.

5. **Làm thế nào để nâng cao hiệu quả bồi dưỡng kỹ năng quản lý?**  
Cần đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo, đa dạng hình thức bồi dưỡng, khuyến khích tự học và tăng cường kiểm tra, đánh giá.

## Kết luận

- Quản lý bồi dưỡng kỹ năng quản lý cho hiệu trưởng các trường THCS huyện Hưng Hà là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng giáo dục địa phương.  
- Đội ngũ cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn cao nhưng còn hạn chế về kỹ năng quản lý chuyên sâu và phương pháp bồi dưỡng.  
- Các biện pháp quản lý bồi dưỡng kỹ năng cần được xây dựng khoa học, đồng bộ và thực tiễn, phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục.  
- Việc đổi mới nội dung, phương pháp và đa dạng hóa hình thức bồi dưỡng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý giáo dục.  
- Khuyến nghị các cơ quan quản lý giáo dục tăng cường hỗ trợ, kiểm tra và đánh giá để đảm bảo chất lượng bồi dưỡng kỹ năng quản lý trong thời gian tới.

Hành động tiếp theo là triển khai các biện pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp, góp phần phát triển bền vững công tác quản lý giáo dục tại huyện Hưng Hà và các địa phương tương tự.