I. Giới thiệu chung
Phân tích nguyên nhân tai nạn lao động trong xây dựng bằng mô hình SEM là một nghiên cứu quan trọng nhằm giải quyết vấn đề gia tăng tai nạn lao động (TNLĐ) trong ngành xây dựng. Theo thống kê của Bộ Lao Động — Thương Binh và Xã Hội, số vụ TNLĐ và số người bị thương đã tăng đáng kể trong những năm gần đây. Nguyên nhân chính là do sự thiếu quan tâm đúng mức từ các bên liên quan, dẫn đến chi phí khắc phục hậu quả ngày càng cao. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định và phân tích các nguyên nhân TNLĐ bằng mô hình Structural Equation Modelling (SEM), một phương pháp tiên tiến trong phân tích dữ liệu.
1.1. Tình hình TNLĐ trong ngành xây dựng
Ngành xây dựng được xem là một trong những ngành có nguy cơ TNLĐ cao nhất do đặc thù công việc nặng nhọc, môi trường làm việc độc hại và thiếu sự đào tạo bài bản cho công nhân. Theo Đỗ Thị Xuân Lan & Lưu Trường Văn (2002), các yếu tố như làm việc ngoài trời, quá trình thi công phức tạp và thiết bị không đảm bảo an toàn là những nguyên nhân chính dẫn đến TNLĐ. Nghiên cứu này nhằm mục đích phân tích sâu hơn các nguyên nhân này và đề xuất các giải pháp hiệu quả.
II. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu này có ba mục tiêu chính: nhận dạng và xếp hạng các nguyên nhân TNLĐ, xây dựng mô hình thể hiện sự ảnh hưởng đồng thời của các nhóm nguyên nhân, và đề xuất các giải pháp cải thiện an toàn lao động. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các công trình xây dựng dân dụng tại Thành phố Hồ Chí Minh, với đối tượng khảo sát là các nhà quản lý an toàn, chỉ huy trưởng công trường và kỹ sư công trường.
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm xác định các nguyên nhân chính dẫn đến TNLĐ trong ngành xây dựng, xây dựng mô hình SEM để phân tích sự ảnh hưởng đồng thời của các nhóm nguyên nhân, và đề xuất các giải pháp cải thiện an toàn lao động dựa trên kết quả phân tích.
2.2. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 01/2014 đến tháng 06/2014, tập trung vào các công trình xây dựng dân dụng tại TP.HCM. Đối tượng khảo sát bao gồm các nhà quản lý an toàn, chỉ huy trưởng công trường và kỹ sư công trường.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng mô hình Structural Equation Modelling (SEM) để phân tích dữ liệu từ 350 bảng khảo sát. Quy trình nghiên cứu bao gồm việc xác định các nguyên nhân TNLĐ quan trọng, thiết kế bảng câu hỏi, thu thập dữ liệu và phân tích bằng các phương pháp thống kê như Exploratory Factor Analysis (EFA) và Confirmatory Factor Analysis (CFA).
3.1. Quy trình nghiên cứu
Quy trình nghiên cứu bao gồm các bước: xác định các nguyên nhân TNLĐ, thiết kế bảng câu hỏi, thu thập dữ liệu từ 350 bảng khảo sát, và phân tích dữ liệu bằng các phương pháp thống kê như EFA và CFA.
3.2. Phương pháp phân tích dữ liệu
Dữ liệu được phân tích bằng mô hình SEM, kết hợp với EFA và CFA để xác định mối quan hệ giữa các biến tiềm ẩn và biến quan sát. Kết quả phân tích giúp xác định các nguyên nhân chính và mức độ ảnh hưởng của chúng đến TNLĐ.
IV. Kết quả và đề xuất giải pháp
Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhóm nguyên nhân chính dẫn đến TNLĐ bao gồm: chính sách pháp luật, tổ chức quản lý, công nhân, môi trường làm việc và thiết bị bảo hộ. Mô hình SEM đã chỉ ra mối quan hệ và mức độ ảnh hưởng của các nhóm nguyên nhân này. Dựa trên kết quả phân tích, nghiên cứu đề xuất các giải pháp cải thiện an toàn lao động, bao gồm nâng cao nhận thức công nhân, cải thiện tổ chức quản lý và tăng cường thực thi pháp luật.
4.1. Kết quả phân tích
Kết quả phân tích SEM cho thấy các nhóm nguyên nhân chính dẫn đến TNLĐ bao gồm: chính sách pháp luật, tổ chức quản lý, công nhân, môi trường làm việc và thiết bị bảo hộ. Mô hình SEM đã xác định mối quan hệ và mức độ ảnh hưởng của các nhóm nguyên nhân này.
4.2. Đề xuất giải pháp
Dựa trên kết quả phân tích, nghiên cứu đề xuất các giải pháp cải thiện an toàn lao động, bao gồm nâng cao nhận thức công nhân, cải thiện tổ chức quản lý, tăng cường thực thi pháp luật và cải thiện điều kiện làm việc.
