Phân Tích Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Tiến Độ Thi Công Các Công Trình Xây Dựng Dân Dụng

• Tác giả: Đinh Công Phủ
• Người hướng dẫn: TS. Lê Trung Phong
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Công Nghiệp Long An
• Chuyên ngành: Kỹ Thuật Xây Dựng
• Đề tài: Phân Tích Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Tiến Độ Thi Công Công Trình Xây Dựng Dân Dụng Tại Huyện Tháp Mười
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Long An

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• NỘI DUNG TÓM TẮT
• ABSTRACT
• MỤC LỤC
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Đóng góp của đề tài
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
• 2.1. Một số khái niệm
• 2.1.1. Thay đổi thiết kế
• 2.1.2. Công trình dân dụng
• 2.1.3. Thiết kế xây dựng
• 2.1.4. Thiết kế sơ bộ
• 2.1.5. Thiết kế cơ sở
• 2.1.6. Thiết kế kỹ thuật
• 2.1.7. Thiết kế bản vẽ thi công
• 2.2. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Tháp Mười
• 2.2.1. Vị trí địa lý
• 2.2.2. Đặc điểm địa hình
• 2.2.3. Đặc điểm khí hậu
• 2.3. Thực trạng quá trình thi công xây lắp
• 2.3.1. Đặc điểm chung của công trình hoàn thành vượt tiến độ
• 2.3.2. Nguyên nhân gây nên tình trạng các công trình trễ tiến độ
• 2.4. Tình hình nghiên cứu trong nước và trên thế giới có liên quan đến đề tài
• 2.4.1. Tình hình nghiên cứu trong nước
• 2.4.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới
• 2.5. Kết luận chương
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu bảng câu hỏi
• 3.2. Quy trình thiết kế bảng câu hỏi
• 3.3. Nội dung bảng câu hỏi
• 3.4. Thành phần bảng câu hỏi và mã hóa dữ liệu bảng câu hỏi
• 3.5. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng
• 3.6. Xây dựng bảng câu hỏi chính thức
• 3.7. Thu thập dữ liệu
• 3.8. Xác định kích thước mẫu
• 3.9. Lựa chọn kỹ thuật lấy mẫu
• 3.10. Cách thức thu thập dữ liệu
• 3.11. Các phương pháp và công cụ nghiên cứu
• 3.11.1. Đánh giá thang đo
• 3.11.2. Kiểm định khác biệt trung bình tổng thể
• 3.12. Phân tích nhân tố chính
• 3.12.1. Phân tích nhân tố được sử dụng trong các trường hợp sau
• 3.12.2. Kiểm tra sự phù hợp của dữ liệu trước khi phân tích nhân tố chính
• 3.12.3. Phân tích ma trận tương quan
• 3.12.4. Mô hình nhân tố
• 3.12.5. Cách rút trích nhân tố
• 3.12.6. Xoay các nhân tố
• 3.12.7. Tiêu chí để xác định số lượng nhân tố rút trích được
• 3.12.8. Tiêu chí để đánh giá ý nghĩa của factor loadings
• 3.12.9. Trọng số nhân tố
• 3.13. Kết luận chương
• 4. CHƯƠNG 4: XỬ LÝ SỐ LIỆU VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Xếp hạng các nguyên nhân làm thay đổi thiết kế trong giai đoạn thi công
• 4.1.1. Khảo sát thử nghiệm
• 4.1.2. Thu thập, phân tích qua cuộc khảo sát chính thức
• 4.1.2.1. Chọn lọc dữ liệu
• 4.1.2.2. Kết quả người trả lời
• 4.1.2.3. Đặc điểm người trả lời
• 4.1.2.4. Kiểm định thang đo
• 4.1.2.5. Đánh giá độc lập mức độ ảnh hưởng của các yếu tố
• 4.2. Phân tích thành phần chính
• 4.2.1. Quá trình thực hiện phân tích nhân tố chính
• 4.2.2. Kết quả phân tích nhân tố khi xoay nhân tố
• 4.2.3. Kết quả đặt tên nhân tố
• 4.3. Bàn luận và đề xuất
• 4.3.1. Năng lực của nhà thầu và tư vấn thiết kế
• 4.3.2. Kinh tế xã hội
• 4.3.3. Chính sách pháp luật
• 4.3.4. Đặc điểm của dự án và các bên tham gia
• 4.3.5. Giải pháp khắc phục
• 4.3.5.1. Giải pháp đối với chủ đầu tư
• 4.3.5.2. Giải pháp đối với tư vấn
• 4.3.5.3. Giải pháp đối với nhà thầu thi công
• 4.3.5.4. Giải pháp đối với nhóm nhân tố Nhà nước Pháp luật
• 4.3.5.4.1. Giải pháp đối với nhà nước
• 4.3.5.4.2. Giải pháp đối với huyện Tháp Mười
• 4.3.6. Các hạn chế và kiến nghị các nghiên cứu sâu hơn
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC ĐỒ THỊ VÀ HÌNH VẼ
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

I. Tổng Quan Về Tiến Độ Thi Công Tại Tháp Mười 2024

Ngành xây dựng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Tuy nhiên, các dự án xây dựng thường đối mặt với thách thức về tiến độ thi công. Sự chậm trễ không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Luận văn này tập trung vào việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình xây dựng dân dụng tại huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp. Mục tiêu là xác định các nguyên nhân chính và đề xuất giải pháp khắc phục, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý dự án. Nghiên cứu này dựa trên khảo sát thực tế và phân tích dữ liệu từ các bên liên quan trong ngành xây dựng tại địa phương.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Quản Lý Tiến Độ Trong Xây Dựng

Quản lý tiến độ hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo dự án hoàn thành đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách và đạt chất lượng yêu cầu. Sự chậm trễ có thể dẫn đến tăng chi phí, tranh chấp hợp đồng và ảnh hưởng đến uy tín của các bên liên quan. Do đó, việc xác định và kiểm soát các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ thi công là vô cùng quan trọng. Theo nghiên cứu của Võ Toàn Thắng (2003), việc chậm trễ tiến độ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau và cần có mô hình thực hiện tiến độ hợp lý.

1.2. Giới Thiệu Về Huyện Tháp Mười Và Ngành Xây Dựng Địa Phương

Huyện Tháp Mười là một huyện thuộc tỉnh Đồng Tháp, có tiềm năng phát triển kinh tế, trong đó ngành xây dựng đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, các dự án xây dựng tại đây cũng đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là vấn đề chậm trễ tiến độ. Việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ thi công tại địa phương sẽ giúp đưa ra các giải pháp phù hợp, thúc đẩy sự phát triển của ngành xây dựng và kinh tế địa phương.

II. Nguyên Nhân Chậm Trễ Tiến Độ Tại Công Trình Tháp Mười

Nhiều công trình xây dựng tại huyện Tháp Mười gặp phải tình trạng chậm trễ tiến độ, gây ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Các nguyên nhân chậm trễ có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm: thay đổi thiết kế, thiếu vốn, năng lực nhà thầu yếu kém, điều kiện thời tiết bất lợi, và các vấn đề liên quan đến thủ tục pháp lý. Việc xác định rõ các nguyên nhân này là bước quan trọng để đưa ra các giải pháp khắc phục hiệu quả.

2.1. Ảnh Hưởng Của Thay Đổi Thiết Kế Đến Tiến Độ Thi Công

Thay đổi thiết kế là một trong những nguyên nhân phổ biến gây chậm trễ tiến độ trong các dự án xây dựng. Theo nghiên cứu của Đinh Công Phủ, có 30 nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi thiết kế làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Các thay đổi này có thể xuất phát từ yêu cầu của chủ đầu tư, sai sót trong quá trình thiết kế, hoặc các yếu tố khách quan khác. Việc quản lý và kiểm soát các thay đổi thiết kế là rất quan trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến tiến độ thi công.

2.2. Tác Động Của Vật Liệu Xây Dựng Và Nhân Công Đến Tiến Độ

Sự thiếu hụt hoặc biến động về giá cả của vật liệu xây dựng và nhân công cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến tiến độ thi công. Việc đảm bảo nguồn cung ổn định và quản lý chi phí hiệu quả là rất quan trọng để tránh chậm trễ. Ngoài ra, năng lực và kinh nghiệm của đội ngũ nhân công cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.

2.3. Yếu Tố Thời Tiết Và Địa Chất Ảnh Hưởng Đến Tiến Độ

Điều kiện thời tiết bất lợi, như mưa bão, lũ lụt, có thể gây gián đoạn tiến độ thi công. Ngoài ra, địa chất công trình yếu kém cũng có thể gây khó khăn trong quá trình thi công nền móng và các công trình ngầm. Việc khảo sát kỹ lưỡng địa chất và lập kế hoạch ứng phó với các rủi ro thời tiết là rất quan trọng để đảm bảo tiến độ.

III. Phương Pháp Phân Tích Nhân Tố Ảnh Hưởng Tại Tháp Mười

Để xác định và đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến tiến độ thi công, nghiên cứu này sử dụng phương pháp định lượng thông qua khảo sát bằng bảng câu hỏi. Mẫu khảo sát bao gồm các chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn giám sát và các chuyên gia trong ngành xây dựng tại huyện Tháp Mười. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích bằng phần mềm thống kê SPSS để xác định các nhân tố chính và mức độ ảnh hưởng của chúng.

3.1. Thiết Kế Bảng Câu Hỏi Khảo Sát Nhân Tố Ảnh Hưởng

Bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên cơ sở lý thuyết và kinh nghiệm thực tế, bao gồm các câu hỏi về các nhân tố có thể ảnh hưởng đến tiến độ thi công, như: thay đổi thiết kế, thiếu vốn, năng lực nhà thầu, điều kiện thời tiết, và các vấn đề pháp lý. Các câu hỏi được thiết kế theo thang đo Likert để đánh giá mức độ đồng ý của người trả lời với các phát biểu liên quan đến từng nhân tố.

3.2. Thu Thập Và Xử Lý Dữ Liệu Khảo Sát Tiến Độ Thi Công

Dữ liệu được thu thập thông qua việc phát và thu lại bảng câu hỏi từ các đối tượng khảo sát. Sau khi thu thập, dữ liệu sẽ được mã hóa và nhập vào phần mềm SPSS để xử lý. Các phương pháp thống kê được sử dụng bao gồm: phân tích mô tả, phân tích độ tin cậy Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), và kiểm định ANOVA để so sánh sự khác biệt giữa các nhóm đối tượng khảo sát.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Nhân Tố Chính Ảnh Hưởng Tiến Độ

Kết quả phân tích dữ liệu cho thấy có 5 nhân tố chính ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình xây dựng dân dụng tại huyện Tháp Mười: Nhân tố chủ đầu tư, nhân tố năng lực của nhà thầu và tư vấn giám sát, nhân tố kinh tế xã hội, nhân tố chính sách pháp luật, và nhân tố đặc điểm của dự án và các bên tham gia. Trong đó, nhân tố chủ đầu tư và nhân tố năng lực của nhà thầu và tư vấn giám sát có ảnh hưởng lớn nhất.

4.1. Nhân Tố Chủ Đầu Tư Và Ảnh Hưởng Đến Tiến Độ Thi Công

Nhân tố chủ đầu tư bao gồm các yếu tố như: năng lực tài chính, kinh nghiệm quản lý dự án, và khả năng ra quyết định. Chủ đầu tư có năng lực yếu kém có thể gây ra các vấn đề như: thiếu vốn, chậm trễ trong việc phê duyệt thiết kế, và thay đổi yêu cầu liên tục, dẫn đến chậm trễ tiến độ.

4.2. Nhân Tố Năng Lực Nhà Thầu Và Tư Vấn Giám Sát

Nhân tố năng lực của nhà thầu và tư vấn giám sát bao gồm các yếu tố như: kinh nghiệm, trình độ chuyên môn, và khả năng quản lý dự án. Nhà thầu và tư vấn giám sát có năng lực yếu kém có thể gây ra các vấn đề như: thi công không đảm bảo chất lượng, chậm trễ trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh, và không tuân thủ các quy định pháp luật, dẫn đến chậm trễ tiến độ.

V. Giải Pháp Đẩy Nhanh Tiến Độ Thi Công Tại Tháp Mười

Để cải thiện tiến độ thi công các công trình xây dựng tại huyện Tháp Mười, cần có các giải pháp đồng bộ từ các bên liên quan. Các giải pháp này bao gồm: nâng cao năng lực của chủ đầu tư, nhà thầu và tư vấn giám sát; cải thiện quy trình quản lý dự án; tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng công trình; và hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến xây dựng.

5.1. Giải Pháp Cho Chủ Đầu Tư Để Cải Thiện Tiến Độ

Chủ đầu tư cần nâng cao năng lực tài chính và kinh nghiệm quản lý dự án. Cần có quy trình phê duyệt thiết kế rõ ràng và hạn chế thay đổi yêu cầu trong quá trình thi công. Nên lựa chọn các nhà thầu và tư vấn giám sát có uy tín và năng lực.

5.2. Giải Pháp Cho Nhà Thầu Và Tư Vấn Giám Sát

Nhà thầu và tư vấn giám sát cần nâng cao trình độ chuyên môn và kinh nghiệm. Cần có quy trình quản lý dự án hiệu quả và tuân thủ các quy định pháp luật. Nên sử dụng các công nghệ và vật liệu xây dựng tiên tiến để nâng cao năng suất và chất lượng công trình.

VI. Kết Luận Và Đề Xuất Cho Nghiên Cứu Về Tiến Độ Tương Lai

Nghiên cứu này đã xác định được các nhân tố chính ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình xây dựng dân dụng tại huyện Tháp Mười. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để đưa ra các giải pháp cải thiện tiến độ và nâng cao hiệu quả quản lý dự án. Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn còn một số hạn chế và cần có các nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.

6.1. Hạn Chế Của Nghiên Cứu Và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Nghiên cứu này chỉ tập trung vào các công trình xây dựng dân dụng tại huyện Tháp Mười và sử dụng phương pháp định lượng. Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các loại công trình khác và sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng để có cái nhìn toàn diện hơn.

6.2. Ứng Dụng Kết Quả Nghiên Cứu Vào Thực Tiễn Quản Lý Dự Án

Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các quy trình quản lý dự án hiệu quả hơn, giúp các chủ đầu tư, nhà thầu và tư vấn giám sát đưa ra các quyết định chính xác hơn và giảm thiểu rủi ro chậm trễ tiến độ. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng có thể được sử dụng để đào tạo và nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý dự án.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành xây dựng đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong việc nâng cao chất lượng hạ tầng và đời sống người dân. Tại huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, với diện tích 527,86 km² và dân số khoảng 137.000 người, các công trình xây dựng dân dụng sử dụng vốn ngân sách nhà nước chiếm tỷ trọng lớn trong đầu tư phát triển địa phương. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều công trình tại đây thường xuyên bị chậm tiến độ do các nguyên nhân liên quan đến thay đổi thiết kế trong quá trình thi công. Từ năm 2014 đến 2016, có khoảng 34 công trình bị chậm tiến độ, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do thay đổi thiết kế, làm tăng chi phí và giảm chất lượng công trình.

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích các nhân tố thiết kế ảnh hưởng đến tiến độ thi công các công trình xây dựng dân dụng trên địa bàn huyện Tháp Mười, xác định mức độ ảnh hưởng của từng nguyên nhân và đề xuất giải pháp hạn chế sự thay đổi thiết kế nhằm đẩy nhanh tiến độ thi công. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các công trình xây dựng dân dụng sử dụng vốn ngân sách nhà nước thi công trong giai đoạn 2014-2016 tại huyện Tháp Mười. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn lớn trong việc hỗ trợ các bên tham gia dự án như chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công và các cơ quan quản lý địa phương trong việc nâng cao hiệu quả quản lý tiến độ và chất lượng công trình.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các khái niệm và quy chuẩn kỹ thuật về thiết kế xây dựng công trình dân dụng theo QCVN 03:2009/BXD và Luật Xây dựng số 50/2014/QH13. Các khái niệm chính bao gồm:

• Thay đổi thiết kế: Những điều chỉnh về tiêu chuẩn, bản vẽ thiết kế đã được phê duyệt, ảnh hưởng đến tiến độ thi công.
• Công trình dân dụng: Bao gồm nhà ở, công trình công cộng như trường học, bệnh viện, nhà văn hóa, trung tâm thương mại, trụ sở hành chính.
• Các bước thiết kế xây dựng: Thiết kế sơ bộ, thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công.

Nghiên cứu cũng tham khảo các lý thuyết về quản lý dự án xây dựng, phân tích nhân tố chính (PCA) để rút gọn và xác định các nhóm nhân tố ảnh hưởng đến thay đổi thiết kế. Các nhóm nhân tố chính được phân loại gồm: nhân tố chủ đầu tư, năng lực nhà thầu và tư vấn giám sát, kinh tế xã hội, chính sách pháp luật, đặc điểm dự án và các bên tham gia.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với công cụ thu thập dữ liệu chính là bảng câu hỏi khảo sát. Tổng cộng 170 người làm việc trong ngành xây dựng tại huyện Tháp Mười được khảo sát, bao gồm chủ đầu tư, ban quản lý dự án, tư vấn thiết kế/giám sát và nhà thầu thi công. Bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên 30 nguyên nhân làm thay đổi thiết kế, đánh giá mức độ ảnh hưởng theo thang đo Likert 5 mức độ.

Quy trình nghiên cứu gồm các bước: thiết kế bảng câu hỏi thử nghiệm, khảo sát thử nghiệm với nhóm chuyên gia, hoàn thiện bảng câu hỏi chính thức, thu thập dữ liệu qua hình thức trực tiếp và trực tuyến, kiểm định độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s Alpha, kiểm định khác biệt trung bình (ANOVA, Kruskal-Wallis) và phân tích nhân tố chính (PCA) để rút gọn các nhân tố.

Cỡ mẫu được xác định theo nguyên tắc 5 lần số biến, tối thiểu 150 mẫu hợp lệ, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy. Phương pháp lấy mẫu thuận tiện được áp dụng do điều kiện thực tế về thời gian và tài chính. Phần mềm SPSS Statistics 22 được sử dụng để xử lý và phân tích dữ liệu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Xác định 30 nguyên nhân làm thay đổi thiết kế ảnh hưởng đến tiến độ thi công: Qua khảo sát, các nguyên nhân phổ biến gồm yêu cầu thay đổi, làm thêm của chủ đầu tư; thông tin thiết kế không đầy đủ; năng lực nhà thầu và tư vấn giám sát hạn chế; tác động của chính sách pháp luật và điều kiện kinh tế xã hội. Mức độ ảnh hưởng trung bình (mean) của các nguyên nhân dao động từ 3,2 đến 4,5 trên thang 5.

2. Phân tích nhân tố chính rút gọn thành 5 nhóm nhân tố chính:

   • Nhân tố chủ đầu tư (bao gồm yêu cầu thay đổi, chậm quyết định, thiếu giám sát) chiếm tỷ trọng phương sai tích lũy khoảng 28%.
   • Nhân tố năng lực nhà thầu và tư vấn giám sát (thiếu năng lực tài chính, quản lý, kinh nghiệm) chiếm khoảng 22%.
   • Nhân tố kinh tế xã hội (lạm phát, văn hóa, an toàn) chiếm 15%.
   • Nhân tố chính sách pháp luật (thay đổi chính sách, quy chuẩn không đồng bộ) chiếm 18%.
   • Nhân tố đặc điểm dự án và các bên tham gia (phức tạp dự án, phối hợp kém, hạn chế mặt bằng) chiếm 17%.

3. So sánh quan điểm các bên tham gia dự án: Kết quả kiểm định ANOVA và Kruskal-Wallis cho thấy có sự khác biệt đáng kể về nhận thức mức độ ảnh hưởng của các nguyên nhân giữa chủ đầu tư, tư vấn và nhà thầu, đặc biệt ở nhóm nhân tố năng lực nhà thầu và chính sách pháp luật.

4. Tình trạng chậm tiến độ công trình: Trong giai đoạn 2014-2016, số công trình chậm tiến độ giảm dần từ 15 công trình năm 2014 xuống còn 9 công trình năm 2016, tuy nhiên nguyên nhân thay đổi thiết kế vẫn là yếu tố chủ đạo gây chậm tiến độ.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thay đổi thiết kế là do chủ đầu tư yêu cầu sửa đổi, làm thêm các hạng mục, thông tin thiết kế ban đầu không đầy đủ và thiếu rõ ràng. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế cho thấy thay đổi thiết kế là nguyên nhân phổ biến nhất gây chậm tiến độ và tăng chi phí xây dựng. Năng lực hạn chế của nhà thầu và tư vấn giám sát cũng làm gia tăng các sai sót trong thiết kế và thi công, dẫn đến phải điều chỉnh thiết kế nhiều lần.

Chính sách pháp luật thay đổi và quy chuẩn kỹ thuật không đồng bộ tạo ra sự không nhất quán trong quá trình thi công, buộc các bên phải điều chỉnh thiết kế để phù hợp. Đặc điểm địa phương như điều kiện địa chất yếu, khí hậu nhiệt đới mưa nhiều cũng ảnh hưởng đến việc thi công và thiết kế công trình.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố mức độ ảnh hưởng của từng nhóm nhân tố và bảng tổng hợp kết quả phân tích nhân tố chính, giúp minh họa rõ ràng các yếu tố tác động và mức độ ưu tiên xử lý.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường công tác lập hồ sơ thiết kế và thông tin dự án: Chủ đầu tư cần chuẩn bị đầy đủ, rõ ràng các yêu cầu thiết kế ngay từ giai đoạn đầu, đảm bảo thông tin chính xác và minh bạch để hạn chế thay đổi trong quá trình thi công. Thời gian thực hiện: trước khi phê duyệt dự án; Chủ thể: Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án.

2. Nâng cao năng lực nhà thầu và tư vấn giám sát: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý dự án, kỹ thuật thiết kế và thi công cho các nhà thầu và tư vấn nhằm giảm thiểu sai sót và điều chỉnh thiết kế. Thời gian: liên tục trong quá trình thực hiện dự án; Chủ thể: Các đơn vị thi công, tư vấn, phối hợp với cơ quan đào tạo chuyên ngành.

3. Cải thiện phối hợp giữa các bên tham gia dự án: Thiết lập cơ chế giao tiếp, phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, giám sát và nhà thầu để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề phát sinh, giảm thiểu thay đổi thiết kế không cần thiết. Thời gian: xuyên suốt dự án; Chủ thể: Ban quản lý dự án, các bên liên quan.

4. Hoàn thiện chính sách pháp luật và quy chuẩn kỹ thuật: Cơ quan nhà nước cần rà soát, cập nhật và đồng bộ các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến xây dựng, đảm bảo tính ổn định và phù hợp với thực tế thi công. Thời gian: trong vòng 1-2 năm; Chủ thể: Bộ Xây dựng, UBND tỉnh, các cơ quan quản lý xây dựng địa phương.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chủ đầu tư và Ban quản lý dự án: Nghiên cứu giúp hiểu rõ các nguyên nhân thay đổi thiết kế ảnh hưởng đến tiến độ, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý dự án, giảm thiểu rủi ro chậm tiến độ và tăng hiệu quả sử dụng vốn.

2. Tư vấn thiết kế và giám sát: Cung cấp cơ sở khoa học để cải tiến quy trình thiết kế, nâng cao chất lượng bản vẽ, đồng thời tăng cường phối hợp với các bên nhằm hạn chế sai sót và thay đổi thiết kế trong thi công.

3. Nhà thầu thi công: Giúp nhận diện các yếu tố nội tại và bên ngoài ảnh hưởng đến tiến độ thi công, từ đó cải thiện năng lực quản lý công trường, tổ chức thi công hiệu quả và giảm thiểu các phát sinh không mong muốn.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức đào tạo: Là tài liệu tham khảo để hoàn thiện chính sách, quy chuẩn kỹ thuật và xây dựng chương trình đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn cho các bên tham gia xây dựng.

Câu hỏi thường gặp

1. Nguyên nhân chính nào dẫn đến thay đổi thiết kế trong thi công công trình dân dụng?
   Nguyên nhân chủ yếu là do yêu cầu thay đổi, làm thêm của chủ đầu tư và thông tin thiết kế ban đầu không đầy đủ, không rõ ràng. Ví dụ, chủ đầu tư có thể điều chỉnh công năng sử dụng trong quá trình thi công để phù hợp với thực tế.

2. Các nhóm nhân tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến tiến độ thi công?
   Nghiên cứu xác định 5 nhóm nhân tố chính, trong đó nhân tố chủ đầu tư và năng lực nhà thầu, tư vấn giám sát có ảnh hưởng lớn nhất, chiếm hơn 50% tổng phương sai trong phân tích nhân tố chính.

3. Làm thế nào để giảm thiểu sự thay đổi thiết kế gây chậm tiến độ?
   Cần tăng cường chuẩn bị hồ sơ thiết kế đầy đủ, nâng cao năng lực các bên tham gia, cải thiện phối hợp và hoàn thiện chính sách pháp luật. Việc này giúp giảm thiểu sai sót và điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công.

4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng?
   Luận văn sử dụng phương pháp định lượng với bảng câu hỏi khảo sát 170 người trong ngành xây dựng, áp dụng phân tích nhân tố chính (PCA) để rút gọn và xác định các nhóm nhân tố chính.

5. Ai là đối tượng phù hợp để áp dụng kết quả nghiên cứu này?
   Kết quả nghiên cứu phù hợp với chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công và cơ quan quản lý nhà nước, giúp họ nâng cao hiệu quả quản lý tiến độ và chất lượng công trình xây dựng dân dụng.

Kết luận

• Xác định 30 nguyên nhân làm thay đổi thiết kế ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình dân dụng tại huyện Tháp Mười, phân loại thành 5 nhóm nhân tố chính.
• Nhóm nhân tố chủ đầu tư và năng lực nhà thầu, tư vấn giám sát có ảnh hưởng lớn nhất đến sự thay đổi thiết kế và tiến độ thi công.
• Có sự khác biệt về nhận thức mức độ ảnh hưởng giữa các bên tham gia dự án, đòi hỏi tăng cường phối hợp và truyền thông.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng thiết kế, năng lực thi công và hoàn thiện chính sách pháp luật để hạn chế thay đổi thiết kế.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho các bên liên quan trong quản lý dự án xây dựng dân dụng tại địa phương.

Next steps: Triển khai áp dụng các giải pháp đề xuất trong các dự án xây dựng tại huyện Tháp Mười và mở rộng nghiên cứu sang các địa phương khác để so sánh và hoàn thiện mô hình quản lý tiến độ thi công.

Call to action: Các bên liên quan trong ngành xây dựng nên phối hợp chặt chẽ, áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao hiệu quả quản lý dự án, giảm thiểu rủi ro chậm tiến độ và nâng cao chất lượng công trình.