Phân lập và biệt hóa tế bào gốc ngoại bì thần kinh thành tế bào tiết dopamin

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1. Đặc điểm tế bào gốc thần kinh

1.2. Quá trình hình thành và biệt hóa nơron tiết dopamin in vivo

1.3. Tế bào gốc não giữa và nơron tiết dopamin: ứng dụng trong điều trị

1.4. Phân lập, nuôi cấy và bảo quản lạnh tế bào gốc sàn não giữa phôi

1.5. Nuôi cấy tế bào gốc thần kinh

1.6. Định danh tế bào gốc thần kinh và tế bào tiết dopamin

1.6.1. Định danh tế bào gốc thần kinh

1.6.2. Định danh tế bào tiết dopamin

1.7. Bảo quản lạnh tế bào gốc thần kinh và nơron tiết dopamin

2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

2.2. Đối tượng nghiên cứu

2.3. Phương pháp nghiên cứu

2.4. Các bước tiến hành

2.4.1. Các bước tiến hành trên phôi chuột

2.4.2. Các bước tiến hành trên phôi người

2.5. Chỉ tiêu nghiên cứu

2.6. Trang thiết bị, vật tư hóa chất dùng trong nghiên cứu

2.6.1. Trang thiết bị

2.6.2. Vật tư tiêu hao

2.6.3. Hóa chất, môi trường

2.7. Các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu

2.7.1. Kỹ thuật hiển vi

2.7.2. Kỹ thuật siêu vi

2.7.3. Kỹ thuật hóa mô miễn dịch

2.7.4. Kỹ thuật đếm tế bào TH

2.8. Xử lí số liệu nghiên cứu

2.9. Đạo đức nghiên cứu

3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Phân lập, tăng sinh và bảo quản lạnh tế bào gốc ngoại bì thần kinh não giữa phôi chuột

3.2. Phân lập, nuôi cấy tăng sinh tế bào gốc ngoại bì thần kinh sàn não giữa phôi chuột theo nhóm tuổi

3.3. Nuôi cấy tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi chuột E12,5 – E13,5

3.4. Bảo quản lạnh tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi

3.5. Phân lập và nuôi cấy tăng sinh tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi người

3.5.1. Phân lập tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi người

3.5.2. Nuôi cấy tăng sinh tế bào gốc biểu mô ống thần kinh phôi người tạo nơron tiết dopamin

4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN

4.1. Phân lập và nuôi cấy tăng sinh tế bào gốc ngoại bì thần kinh não giữa phôi chuột

4.2. Xác định vị trí phẫu tích tế bào gốc ngoại bì thần kinh

4.3. Thử nghiệm nuôi cấy tế bào gốc ngoại bì thần kinh phân lập từ sàn não giữa trên phôi chuột từ 10,5 đến 14,5 ngày

4.4. Nuôi cấy tế bào gốc ngoại bì thần kinh não giữa phôi chuột cống trắng giai đoạn E12,5 – E13,5

4.5. Bảo quản lạnh tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi

4.6. Phân lập và nuôi cấy tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi người

4.7. Thuận lợi và khó khăn trong quá trình thu thập phôi và phân lập tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi người

4.8. Cấu trúc của biểu mô ống thần kinh phôi người 6,5 - 7,5 tuần tuổi

4.9. Sự phát triển của các tế bào nuôi cấy và định danh các tế bào sau nuôi cấy

4.10. Hiệu quả nuôi cấy tạo nơron tiết dopamin

5. KHUYẾN NGHỊ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP

DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

Bảng 1. Những marker bề mặt tế bào thần kinh nhạy cảm với enzyme

Bảng 2. Phân bố phôi chuột theo độ tuổi

Bảng 3. Tỷ lệ trích thủ thành công mẫu mô não giữa qua các giai đoạn

Bảng 4. Tỷ lệ mọc mẫu theo tuổi phôi

Bảng 5. Tỷ lệ tế bào, cụm tế bào dương tính với marker TH sau nuôi cấy

Bảng 6. Tỷ lệ sống của các tế bào thần kinh sau rã đông

Bảng 7. Đánh giá tỷ lệ sống của tế bào theo thời gian

Bảng 8. Sự phân bố tuổi phôi, khả năng phẫu tích, phân lập của các phôi

Bảng 9. Tổng số tế bào sau phân lập và tỷ lệ tế bào sống

Bảng 10. Sự phân bố số tế bào dương tính với TH trong giếng nuôi cấy theo tuổi phôi

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Nghiên cứu về tế bào gốc đã trở thành một trong những lĩnh vực quan trọng trong y học hiện đại. Việc phân lập và biệt hóa tế bào gốc ngoại bì thần kinh thành tế bào tiết dopamin có tiềm năng lớn trong điều trị các bệnh lý thần kinh, đặc biệt là bệnh Parkinson. Bệnh Parkinson là một rối loạn thần kinh thoái hóa, gây ra bởi sự giảm số lượng nơron tiết dopamin trong não. Việc sử dụng tế bào gốc để thay thế các tế bào thần kinh bị thoái hóa đã được nghiên cứu từ những năm 1980 và đã cho thấy nhiều hứa hẹn. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu phân lập, tăng sinh, và biệt hóa tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi thành tế bào tiết dopamin, từ đó mở ra hướng đi mới trong điều trị bệnh Parkinson.

II. TỔNG QUAN VỀ TẾ BÀO GỐC THẦN KINH

Tế bào gốc thần kinh có khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau. Chúng có thể được phân loại thành tế bào gốc ngoại bì thần kinh và tế bào gốc não giữa. Tế bào gốc ngoại bì thần kinh có khả năng biệt hóa thành nơron tiết dopamin, điều này rất quan trọng trong việc điều trị bệnh Parkinson. Quá trình biệt hóa tế bào diễn ra khi tế bào gốc nhận được các tín hiệu từ môi trường. Các tế bào gốc này có thể được phân lập từ mô não giữa phôi chuột và phôi người, cho thấy tiềm năng lớn trong việc phát triển các liệu pháp điều trị mới.

III. PHÂN LẬP VÀ NUÔI CẤY TẾ BÀO GỐC NGOẠI BÌ THẦN KINH

Quá trình phân lập và nuôi cấy tế bào gốc ngoại bì thần kinh bao gồm nhiều bước quan trọng. Đầu tiên, tế bào gốc được tách ra từ mô não giữa phôi chuột hoặc phôi người. Sau đó, các tế bào này được nuôi cấy trong môi trường thích hợp để tăng sinh. Việc bảo quản lạnh tế bào gốc cũng rất quan trọng để duy trì tính sống và khả năng biệt hóa của tế bào. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nuôi cấy tế bào gốc trong điều kiện tối ưu có thể dẫn đến tỷ lệ biệt hóa thành tế bào tiết dopamin cao hơn, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị cho bệnh nhân Parkinson.

IV. ỨNG DỤNG TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH PARKINSON

Nghiên cứu về tế bào gốc ngoại bì thần kinh đã mở ra nhiều cơ hội trong việc điều trị bệnh Parkinson. Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy việc ghép tế bào gốc có thể cải thiện triệu chứng của bệnh nhân. Việc sử dụng tế bào gốc để thay thế các nơron tiết dopamin đã được chứng minh là có hiệu quả trong nhiều nghiên cứu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua, bao gồm việc tối ưu hóa quy trình phân lập và nuôi cấy tế bào gốc, cũng như đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của các liệu pháp này trong điều trị bệnh Parkinson.

V. KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO

Nghiên cứu về phân lập và biệt hóa tế bào gốc ngoại bì thần kinh thành tế bào tiết dopamin là một lĩnh vực đầy hứa hẹn trong y học hiện đại. Những hiểu biết về quá trình phát triển và biệt hóa của các tế bào này sẽ giúp cải thiện các phương pháp điều trị cho bệnh Parkinson. Hướng nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình nuôi cấy và bảo quản tế bào gốc, cũng như đánh giá hiệu quả lâm sàng của các liệu pháp này trong điều trị bệnh lý thần kinh.

Nghiên cứu phân lập và biệt hóa tế bào gốc ngoại bì thần kinh phôi thai thành tế bào tiết dopamin