Nghiên cứu yêu cầu duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông Srepok

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC HÌNH

DANH MỤC BẢNG

MỞ ĐẦU

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU VỀ DÒNG CHẢY TỐI THIỂU TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM

1.1. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG CHẢY TỐI THIỂU

1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRÊN THẾ GIỚI

1.2.1. Những nghiên cứu ở Mỹ

1.2.2. Những nghiên cứu ở Úc

1.2.3. Những nghiên cứu ở Nam Phi

1.2.4. Những nghiên cứu ở México và Tây Ban Nha

1.2.5. Những nghiên cứu ở khu vực Châu Á

1.3. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Ở VIỆT NAM

1.3.1. Nghiên cứu của Ủy hội sông Mê Công

1.3.2. Nghiên cứu của IUCN và Viện quản lý nguồn nước quốc tế (IWMI)

1.3.3. Nghiên cứu của Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam

1.3.4. Nghiên cứu của Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Môi trường

1.3.5. Nghiên cứu của Trường Đại học Thủy lợi

1.3.6. Nghiên cứu của Cục Quản lý tài nguyên nước

1.3.7. Nghiên cứu của chuyên gia Quốc tế

2. CHƯƠNG 2: NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN XÁC ĐỊNH DÒNG CHẢY TỐI THIỂU TRÊN SÔNG

2.1. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH DÒNG CHẢY MÔI TRƯỜNG VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG Ở VIỆT NAM

2.1.1. Các phương pháp xác định dòng chảy môi trường

2.1.2. Đánh giá khả năng áp dụng của một số phương pháp ở Việt Nam

2.2. CÁC QUY ĐỊNH VÀ QUAN ĐIỂM CỦA LUẬN VĂN VỀ DÒNG CHẢY TỐI THIỂU

2.2.1. Quy định về dòng chảy tối thiểu

2.2.2. Quan điểm tiếp cận

2.3. NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỀ XUẤT TIÊU CHÍ XÁC ĐỊNH ĐIỂM KIỂM SOÁT DÒNG CHẢY TỐI THIỂU

2.3.1. Điểm kiểm soát dòng chảy tối thiểu trên sông

2.3.2. Cơ sở khoa học đề xuất các tiêu chí lựa chọn điểm kiểm soát dòng chảy tối thiểu

2.3.3. Khung trình tự xác định điểm kiểm soát dòng chảy tối thiểu trên sông

2.4. NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỀ XUẤT PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH DÒNG CHẢY TỐI THIỂU TRÊN SÔNG

2.4.1. Các thành phần tạo nên dòng chảy tối thiểu

2.4.2. Phương pháp xác định thành phần dòng chảy duy trì môi trường và hệ sinh thái

2.4.3. Phương pháp xác định thành phần dòng chảy đảm bảo nhu cầu nước cho các ngành khai thác sử dụng nước dưới hạ du

2.4.4. Các căn cứ cho việc đề xuất chế độ dòng chảy tối thiểu trên sông

2.4.5. Khung trình tự xác định dòng chảy tối thiểu trên sông

3. CHƯƠNG 3: ÁP DỤNG THÍ ĐIỂM TÍNH TOÁN DÒNG CHẢY TỐI THIỂU CHO HẠ LƯU DÒNG CHÍNH SÔNG SRÊPÔK

3.1. TỔNG QUAN VỀ LƯU VỰC SÔNG SRÊPÔK

3.1.1. Đặc điểm địa lý tự nhiên

3.1.2. Mạng lưới sông suối

3.1.3. Mạng lưới trạm khí tượng thủy văn

3.1.4. Đặc điểm khí hậu

3.1.5. Đặc điểm chế độ thủy văn

3.2. HIỆN TRẠNG VƯỜN QUỐC GIA, KHU VỰC BẢO TỒN THIÊN NHIÊN VÀ HỆ SINH THÁI DƯỚI NƯỚC

3.2.1. Các vườn quốc gia trong lưu vực. Khu bảo tồn thiên nhiên

3.2.2. Các hệ sinh thái dưới nước hoặc ven bờ quan trọng

3.3. HIỆN TRẠNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC MẶT, HIỆN TRẠNG CÁC CÔNG TRÌNH KHAI THÁC, SỬ DỤNG NƯỚC TRÊN DÒNG CHÍNH SÔNG SRÊPÔK

3.3.1. Hiện trạng các công trình cấp nước tưới cho nông nghiệp

3.3.2. Hiện trạng các công trình thủy điện trên lưu vực sông Srêpôk

3.3.3. Hiện trạng nhu cầu sử dụng nước cho công nghiệp

3.3.4. Hiện trạng nhu cầu sử dụng nước cho các ngành khác

3.4. NHẬN ĐỊNH CÁC HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC, SỬ DỤNG NƯỚC CHÍNH TÁC ĐỘNG ĐẾN CHẾ ĐỘ DÒNG CHẢY TRÊN SÔNG SRÊPÔK

3.5. PHẠM VI TÍNH TOÁN XÁC ĐỊNH DÒNG CHẢY TỐI THIỂU TRÊN SÔNG SRÊPÔK

3.6. LỰA CHỌN ĐIỂM KIỂM SOÁT DÒNG CHẢY TỐI THIỂU CHO HẠ LƯU DÒNG CHÍNH SÔNG SRÊPÔK

3.7. XÁC ĐỊNH YÊU CẦU DUY TRÌ DÒNG CHẢY TỐI THIỂU CHO HẠ LƯU DÒNG CHÍNH SÔNG SRÊPÔK

3.7.1. Xác định chuỗi dòng chảy tại điểm kiểm soát và nhập lưu khu giữa

3.7.2. Xác định thành phần dòng chảy đảm bảo cho duy trì môi trường và hệ sinh thái thủy sinh

3.7.3. Xác định thành phần dòng chảy đảm bảo yêu cầu nước cho các ngành khai thác, sử dụng nước dưới hạ du

3.7.4. Tổng hợp, phân tích đề xuất chế độ dòng chảy tối thiểu trên dòng chính sông

3.8. ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NHẰM DUY TRÌ DÒNG CHẢY TỐI THIỂU CHO HẠ LƯU DÒNG CHÍNH SÔNG SRÊPÔK

3.8.1. Tăng cường hợp tác quốc tế

3.8.2. Giải pháp quản lý, vận hành hệ thống liên hồ chứa

3.8.3. Giải pháp về thể chế chính sách

3.8.4. Giải pháp tuyên truyền, giáo dục, nâng cao năng lực quản lý và nhận thức

3.8.5. Giải pháp trồng, bảo vệ rừng đầu nguồn

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

PHỤ LỤC

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tính cấp thiết của đề tài

Nước là tài nguyên quý giá và đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái. Trong bối cảnh hiện nay, việc khai thác và sử dụng nước một cách không hợp lý đã dẫn đến tình trạng suy thoái và cạn kiệt nguồn nước. Đặc biệt, việc duy trì dòng chảy tối thiểu trên các sông, trong đó có sông Srepok, là rất cần thiết để bảo vệ môi trường và đảm bảo sự sống còn của các hệ sinh thái. Theo nghiên cứu, các hoạt động khai thác nước như xây dựng đập thủy điện và sử dụng nước cho nông nghiệp đã tạo ra những áp lực lớn lên nguồn nước. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng nước mà còn dẫn đến sự cạn kiệt dòng chảy, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho môi trường và đời sống con người. Do đó, việc nghiên cứu và xác định yêu cầu duy trì dòng chảy tối thiểu là một nhiệm vụ cấp bách, nhằm đảm bảo sự cân bằng giữa nhu cầu phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

II. Mục đích nghiên cứu

Mục đích chính của nghiên cứu này là đề xuất phương pháp luận nhằm xác định yêu cầu duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông Srepok. Đề tài sẽ áp dụng thí điểm phương pháp này để tính toán dòng chảy tối thiểu cần duy trì cho hạ lưu của sông. Nghiên cứu sẽ phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến dòng chảy tự nhiên, từ đó đưa ra các giải pháp quản lý tài nguyên nước hiệu quả. Việc xác định yêu cầu duy trì dòng chảy tối thiểu không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn đảm bảo nguồn nước cho các hoạt động kinh tế, xã hội. Đặc biệt, nghiên cứu sẽ tập trung vào việc đánh giá tác động của các công trình thủy điện đến dòng chảy và sinh thái của sông, từ đó đề xuất các chính sách và quy định hợp lý để quản lý và bảo vệ nguồn nước.

III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu chủ yếu là dòng chảy tối thiểu trên sông Srepok, một trong những con sông lớn tại Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu sẽ tập trung vào hạ lưu của sông, nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các hoạt động khai thác nước và xây dựng công trình thủy điện. Nghiên cứu sẽ sử dụng các phương pháp phân tích, thống kê và mô hình toán học để đánh giá tình trạng dòng chảy và các yếu tố tác động đến nó. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng sẽ xem xét các quy định pháp lý hiện hành liên quan đến quản lý tài nguyên nước, nhằm đề xuất các cải cách cần thiết để bảo vệ nguồn nước và sinh thái sông. Từ đó, nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc duy trì dòng chảy tối thiểu và bảo vệ môi trường.

IV. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sẽ áp dụng các phương pháp tiếp cận đa dạng để thu thập và phân tích dữ liệu. Phương pháp thống kê sẽ được sử dụng để tổng hợp các số liệu liên quan đến dòng chảy tối thiểu và các yếu tố môi trường. Đồng thời, mô hình thủy văn sẽ được áp dụng để dự đoán và đánh giá tác động của các hoạt động khai thác nước đến dòng chảy tự nhiên. Bên cạnh đó, nghiên cứu sẽ tham khảo các kết quả nghiên cứu trước đây để làm cơ sở cho việc xác định dòng chảy tối thiểu. Qua đó, nghiên cứu sẽ đưa ra những khuyến nghị cụ thể về quy hoạch và quản lý tài nguyên nước, nhằm đảm bảo sự bền vững cho sinh thái sông và các hoạt động kinh tế liên quan.

V. Kết luận và kiến nghị

Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở khoa học cho việc xác định yêu cầu duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông Srepok, đồng thời đóng góp vào công tác quản lý tài nguyên nước tại Việt Nam. Những kiến nghị đưa ra từ nghiên cứu sẽ tập trung vào việc cải thiện quy định pháp lý liên quan đến quản lý tài nguyên nước, tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan trong việc khai thác và sử dụng nước. Đồng thời, nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ sinh thái sông, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững cho cả môi trường và nền kinh tế. Việc duy trì dòng chảy tối thiểu không chỉ là trách nhiệm của cơ quan quản lý mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng và các tổ chức xã hội.

Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu phương pháp xác định yêu cầu duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông Srepok