I. Tổng quan về COVID 19
Phần này cung cấp cái nhìn tổng quan về COVID-19, bao gồm khái niệm, các biến chủng của SARS-CoV-2, và thực trạng mắc bệnh và tử vong trên toàn cầu cũng như tại Việt Nam. COVID-19 được mô tả là một bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2 gây ra, với các biến chủng như Alpha, Beta, Gamma, và Delta đã gây ra những đợt bùng phát nghiêm trọng. Phần này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu biết về các biến chủng để có chiến lược phòng ngừa hiệu quả.
1.1 Khái niệm về COVID 19
COVID-19 là bệnh viêm phổi cấp do virus SARS-CoV-2 gây ra, được phát hiện lần đầu tại Vũ Hán, Trung Quốc vào tháng 12/2019. Virus này thuộc họ Coronavirus, có khả năng lây lan nhanh và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, sốt, và viêm phổi. Phần này cũng đề cập đến cơ chế lây nhiễm và tác động của virus lên hệ thống hô hấp.
1.2 Các biến chủng của SARS CoV 2
Các biến chủng của SARS-CoV-2 như Alpha, Beta, Gamma, và Delta đã được WHO phân loại là các biến thể đáng quan ngại do khả năng lây lan nhanh và gây ra các đợt bùng phát nghiêm trọng. Biến thể Delta được nhấn mạnh là có khả năng lây lan cao hơn 40-60% so với biến thể Alpha, gây ra những đợt dịch lớn tại nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam.
1.3 Thực trạng mắc và tử vong COVID 19
Tính đến tháng 8/2021, thế giới ghi nhận hơn 217 triệu ca mắc và 4,5 triệu ca tử vong do COVID-19. Tại Việt Nam, số ca mắc là 449,489 với 11,064 ca tử vong. Phần này cũng phân tích tình hình dịch bệnh tại các khu vực khác nhau trên thế giới, đặc biệt là tại châu Á và châu Âu, nơi dịch bệnh diễn biến phức tạp.
II. Kiến thức thái độ và hành vi phòng bệnh
Phần này tập trung vào việc phân tích kiến thức, thái độ, và hành vi của người dân trong việc phòng ngừa COVID-19. Nghiên cứu chỉ ra rằng mặc dù kiến thức về phòng bệnh khá cao, nhưng tỷ lệ hành vi phòng ngừa đạt chuẩn lại thấp. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc cải thiện truyền thông và giáo dục sức khỏe để nâng cao hiệu quả phòng bệnh.
2.1 Kiến thức phòng ngừa COVID 19
Nghiên cứu cho thấy 55,9% người tham gia có kiến thức tổng quát về COVID-19, trong khi 57,8% có kiến thức phòng ngừa đạt chuẩn. Tuy nhiên, kiến thức về các biện pháp phòng ngừa cụ thể như rửa tay, đeo khẩu trang, và giữ khoảng cách xã hội vẫn cần được cải thiện.
2.2 Thái độ phòng ngừa COVID 19
Tỷ lệ người có thái độ tích cực đối với các biện pháp phòng ngừa COVID-19 là 90,6%. Điều này cho thấy người dân nhận thức được tầm quan trọng của việc tuân thủ các khuyến cáo y tế, nhưng cần có thêm động lực để chuyển đổi thái độ thành hành vi cụ thể.
2.3 Hành vi phòng ngừa COVID 19
Chỉ 30,4% người tham gia có hành vi phòng ngừa đạt chuẩn. Điều này cho thấy sự chênh lệch lớn giữa kiến thức và hành vi thực tế. Các yếu tố như tuổi tác, giới tính, và mức thu nhập có ảnh hưởng đáng kể đến hành vi phòng ngừa.
III. Yếu tố liên quan đến kiến thức thái độ và hành vi
Phần này phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kiến thức, thái độ, và hành vi phòng ngừa COVID-19. Các yếu tố như tuổi tác, giới tính, mức thu nhập, và tình trạng sức khỏe được xem xét để hiểu rõ hơn về sự khác biệt trong nhận thức và hành vi của người dân.
3.1 Yếu tố cá nhân
Tuổi tác và giới tính là hai yếu tố chính ảnh hưởng đến kiến thức và hành vi phòng ngừa. Người trẻ tuổi và nữ giới có xu hướng có kiến thức và hành vi phòng ngừa tốt hơn. Tuy nhiên, mức thu nhập thấp và tình trạng sức khỏe kém có thể làm giảm khả năng tuân thủ các biện pháp phòng ngừa.
3.2 Yếu tố môi trường
Môi trường sống và làm việc cũng ảnh hưởng đến hành vi phòng ngừa. Những người sống trong khu vực đông dân cư hoặc có điều kiện vệ sinh kém có nguy cơ cao hơn trong việc không tuân thủ các biện pháp phòng ngừa.
3.3 Yếu tố tâm lý
Nỗi sợ hãi và lo lắng về COVID-19 có thể thúc đẩy hành vi phòng ngừa, nhưng cũng có thể gây ra sự hoảng loạn và hành vi không hợp lý. Cần có các chiến lược truyền thông hiệu quả để giảm bớt sự lo lắng và khuyến khích hành vi tích cực.
IV. Kết luận và khuyến nghị
Nghiên cứu kết luận rằng mặc dù kiến thức và thái độ của người dân về COVID-19 khá cao, nhưng hành vi phòng ngừa vẫn còn hạn chế. Cần có các chiến lược truyền thông và giáo dục sức khỏe hiệu quả hơn để cải thiện hành vi phòng ngừa, đặc biệt là trong các nhóm dân cư có nguy cơ cao.
4.1 Khuyến nghị chính sách
Các nhà hoạch định chính sách cần tập trung vào việc cải thiện hệ thống truyền thông y tế công cộng, đặc biệt là trong việc cung cấp thông tin chính xác và kịp thời về COVID-19. Các chiến dịch truyền thông nên nhắm vào các nhóm dân cư có nguy cơ cao và sử dụng các phương tiện truyền thông phù hợp.
4.2 Khuyến nghị thực tiễn
Các bệnh viện và cơ sở y tế cần tăng cường các biện pháp phòng ngừa, đặc biệt là trong việc sàng lọc và cách ly bệnh nhân. Các chương trình giáo dục sức khỏe nên được triển khai rộng rãi để nâng cao nhận thức và hành vi phòng ngừa của người dân.
