Luận Văn Thạc Sĩ: Sàng Lọc Tác Dụng Kháng Khuẩn Và Chống Oxy Hóa Của Dược Liệu Việt Nam

• Tác giả: Đào Thị Huyền Trang
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Huyền
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Dược học
• Đề tài: Sàng Lọc Tác Dụng Kháng Khuẩn Và Chống Oxi Hóa Của Một Số Dược Liệu Việt Nam
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: Tổng quan về tính kháng khuẩn và một số vi khuẩn
• 1.1. Vi khuẩn Gram dương
• 1.2. Vi khuẩn Gram âm
• 1.3. Nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) và nồng độ diệt khuẩn tối thiểu (MBC)
• 1.4. Các chất kháng khuẩn có nguồn gốc tự nhiên
• 1.4.1. Các dược liệu có tác dụng kháng khuẩn
• 1.4.2. Các hoạt chất tự nhiên
• 1.4.3. Phương pháp xác định hoạt tính kháng khuẩn của dược liệu
• 1.5. Hoạt tính chống oxy hóa
• 1.5.1. Khái niệm về gốc tự do và chống oxy hóa
• 1.5.2. Các dược liệu có tác dụng chống oxy hóa
• 1.5.3. Phương pháp xác định hoạt độ chống oxy hóa DPPH
• 2. CHƯƠNG II: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Dược liệu nghiên cứu
• 2.3. Mẫu nghiên cứu
• 2.4. Hóa chất, thuốc thử, dung môi
• 2.5. Máy móc, thiết bị, dụng cụ
• 2.6. Nội dung nghiên cứu
• 2.7. Phương pháp nghiên cứu
• 2.7.1. Đánh giá tác dụng kháng khuẩn bằng phương pháp khuếch tán kháng sinh trên đĩa thạch
• 2.7.2. Đánh giá tác dụng chống oxy hóa bằng phương pháp thử DPPH
• 2.7.3. Phương pháp xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Kết quả đánh giá tác dụng kháng khuẩn của 5 mẫu cao dược liệu bằng phương pháp khuếch tán kháng sinh trên đĩa thạch
• 3.2. Kết quả đánh giá tác dụng chống oxy hóa của 5 mẫu cao dược liệu bằng phương pháp DPPH
• 4. CHƯƠNG IV: Về kết quả đánh giá tác dụng kháng khuẩn của 5 mẫu cao dược liệu bằng phương pháp khuếch tán kháng sinh trên đĩa thạch
• 4.1. Về kết quả đánh giá tác dụng chống oxy hóa của 5 mẫu cao dược liệu bằng phương pháp DPPH
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về tính kháng khuẩn và một số vi khuẩn

Nghiên cứu tập trung vào tính kháng khuẩn của các dược liệu Việt Nam, đặc biệt là khả năng ức chế vi khuẩn Gram dương và Gram âm. Vi khuẩn Gram dương như Staphylococcus aureus và Staphylococcus epidermidis được xem xét do khả năng gây bệnh cao. Vi khuẩn Gram âm như Escherichia coli cũng được nghiên cứu vì vai trò trong các bệnh nhiễm trùng. Nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) và nồng độ diệt khuẩn tối thiểu (MBC) là các chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả kháng khuẩn.

1.1. Vi khuẩn Gram dương

Vi khuẩn Gram dương có thành tế bào dày, chứa peptidoglycan và axit teichoic. Staphylococcus aureus là chủng phổ biến, gây nhiễm trùng da và đường hô hấp. Staphylococcus epidermidis thường liên quan đến nhiễm trùng bệnh viện, đặc biệt trên thiết bị y tế.

1.2. Vi khuẩn Gram âm

Vi khuẩn Gram âm có lớp peptidoglycan mỏng và màng ngoài giàu lipid. Escherichia coli là chủng điển hình, gây nhiễm trùng đường tiết niệu và thực phẩm. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm kiếm các chất kháng khuẩn tự nhiên để đối phó với các chủng vi khuẩn này.

II. Các chất kháng khuẩn có nguồn gốc tự nhiên

Nghiên cứu đề cập đến các dược liệu có tác dụng kháng khuẩn như Xuyên tâm liên, Cam thảo, và Diếp cá. Các hoạt chất như andrographolide và Natri houttuyfonate được chứng minh có khả năng ức chế vi khuẩn. Chiết xuất thảo dược được xem là giải pháp thay thế an toàn và hiệu quả cho kháng sinh tổng hợp.

2.1. Các dược liệu có tác dụng kháng khuẩn

Các dược liệu như Xuyên tâm liên, Cam thảo, và Diếp cá được nghiên cứu kỹ lưỡng. Xuyên tâm liên chứa andrographolide, có khả năng ức chế Staphylococcus aureus và Pseudomonas aeruginosa. Cam thảo chứa Glycyrrhiza polysaccharide (GPS-1), có hoạt tính kháng khuẩn và chống oxy hóa.

2.2. Các hoạt chất tự nhiên

Các hoạt chất tự nhiên như Alkaloid, Coumarin, và Flavonoid được phân tích về khả năng kháng khuẩn. Alkaloid trong Hoàng liên và Ớt có tác dụng ức chế vi khuẩn. Coumarin và Flavonoid cũng được chứng minh có hoạt tính kháng khuẩn mạnh.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khuếch tán kháng sinh trên đĩa thạch để đánh giá hoạt tính kháng khuẩn. Phương pháp DPPH được áp dụng để đo hoạt tính chống oxy hóa. Các kết quả được xử lý bằng phương pháp thống kê để đảm bảo độ chính xác.

3.1. Đánh giá tác dụng kháng khuẩn

Phương pháp khuếch tán kháng sinh trên đĩa thạch được sử dụng để đo đường kính vòng kháng khuẩn. Kết quả cho thấy các cao chiết dược liệu có khả năng ức chế Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, và Escherichia coli.

3.2. Đánh giá tác dụng chống oxy hóa

Phương pháp DPPH được áp dụng để đo hoạt tính chống oxy hóa của các cao chiết dược liệu. Kết quả cho thấy Rau má, Diếp cá, và Cam thảo có khả năng chống oxy hóa mạnh, tương đương với Quercetin.

IV. Kết quả và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu đã chứng minh tiềm năng kháng khuẩn và chống oxy hóa của các dược liệu Việt Nam. Các kết quả này có thể ứng dụng trong việc phát triển các sản phẩm dược phẩm tự nhiên, giảm thiểu tác dụng phụ của kháng sinh tổng hợp.

4.1. Kết quả đánh giá tác dụng kháng khuẩn

Các cao chiết dược liệu như Xuyên tâm liên và Cam thảo cho thấy khả năng ức chế vi khuẩn mạnh. Kết quả này mở ra hướng nghiên cứu mới trong việc phát triển các chất kháng khuẩn tự nhiên.

4.2. Kết quả đánh giá tác dụng chống oxy hóa

Các cao chiết dược liệu như Rau má và Diếp cá có hoạt tính chống oxy hóa cao, có thể ứng dụng trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và làm đẹp.