NGHIÊN CỨU CHUYỂN ĐỔI SỐ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

• Tác giả: Mạc Hùng Anh
• Người hướng dẫn: TS. Phan Thanh Đức
• Trường học: Học Viện Ngân Hàng
• Chuyên ngành: Tài Chính Ngân Hàng
• Đề tài: Nghiên Cứu Chuyển Đổi Số Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHUYỂN ĐỔI SỐ NGÀNH NGÂN HÀNG
• 1.1. Tổng quan lý thuyết về chuyển đổi số
• 1.2. Khái niệm công nghệ số và chuyển đổi số
• 1.3. Những đặc điểm nổi bật của chuyển đổi số
• 1.4. Vai trò của chuyển đổi số
• 1.5. Các giai đoạn chuyển đổi số
• 1.6. Chuyển đổi số ngành ngân hàng
• 1.6.1. Định nghĩa chuyển đổi số ngành Ngân hàng
• 1.6.2. Nội dung của chuyển đổi số lĩnh vực ngân hàng
• 1.6.3. Các tiêu chí đánh giá và nhân tố ảnh hưởng chuyển đổi số tại Ngân hàng
• 1.7. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VÀ LỘ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN VÀ VẬN HÀNH SPDV TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
• 2.1. Giới thiệu sơ lược về Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank)
• 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển
• 2.1.2. Tình hình hoạt động kinh doanh tại ngân hàng VietinBank
• 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam. Các lĩnh vực hoạt động chính, sản phẩm dịch vụ trọng tâm tại Ngân hàng
• 2.2. Các kênh phân phối sản phẩm
• 2.3. Thực trạng chuyển đổi số tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.3.1. Thực trạng chuyển đổi số trong công tác phát triển và vận hành sản phẩm số hóa
• 2.3.2. Thực trạng chuyển đổi số trong quá trình chuyển dịch Kênh
• 2.3.3. Hạn chế trong công tác chuyển đổi số tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.3.4. Đánh giá hiệu quả chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ cụ thể tại VietinBank
• 2.4. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT CHIẾN LƯỢC ÁP DỤNG VÀ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG CÔNG TÁC VẬN HÀNH TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
• 3.1. Kế hoạch chuyển đổi số tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 3.2. Định hướng chuyển đổi số
• 3.3. Các yếu tố trọng yếu thực hiện chuyển đổi số hoạt động ngân hàng
• 3.4. Mục tiêu chuyển đổi số và các nhóm nhiệm vụ
• 3.5. Đề xuất một số chiến lược chuyển đổi số trong công tác vận hành và chuyển dịch kênh giao dịch tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 3.6. Một số kiến nghị đối với Ngân hàng, Chính phủ và Bộ ban ngành liên quan
• 3.7. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. VietinBank Chuyển Đổi Số Tổng Quan và Tầm Quan Trọng

Hệ thống ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, là kênh dẫn vốn chủ yếu thúc đẩy phát triển kinh tế. Ngành ngân hàng đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, tuy nhiên, đang đối mặt với nhiều thách thức mới. Sự xuất hiện của Fintech, ngân hàng điện tử, và cạnh tranh công nghệ tạo ra áp lực lớn. Để tăng sức cạnh tranh, các ngân hàng tại Việt Nam cần tạo ra sự khác biệt, nâng cao năng lực phát triển và vận hành sản phẩm dịch vụ. Một trong những giải pháp là áp dụng chuyển đổi số một cách mạnh mẽ. Nếu các ngân hàng không chủ động, có thể mất vị thế cạnh tranh vào tay các công ty Fintech hoặc các định chế tài chính nước ngoài. Theo tài liệu gốc, việc xây dựng và ban hành “Kế hoạch chuyển đổi số ngân hàng” có ý nghĩa quyết định giúp ngành ngân hàng nắm bắt tốt cơ hội.

1.1. Vai Trò Của Chuyển Đổi Số Trong Ngành Ngân Hàng

Chuyển đổi số là xu thế tất yếu, nắm bắt được tình hình đó, nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài: “Nghiên cứu công tác Chuyển đổi số tại NHTMCP Công Thương Việt Nam”. Trong luận văn, nghiên cứu sinh tập trung khai thác, làm rõ quá trình áp dụng chuyển đổi số tại ngân hàng, đưa ra bức tranh toàn cảnh phương thức vận hành theo cách truyền thống và so sánh với khi áp dụng chuyển đổi số vào từng hạng mục, cụ thể trong phạm vi chi tiết luận văn khai thác lĩnh vực vận hành SPDV của ngân hàng.

1.2. Mục Tiêu và Câu Hỏi Nghiên Cứu Về Chuyển Đổi Số VietinBank

Trong phạm giới hạn tại luận văn này người nghiên cứu đưa ra bức tranh toàn cảnh và tập trung chủ yếu vào lĩnh vực chuyển đổi số trong công tác phát triển và vận hành SPDV tại Ngân hàng VietinBank. Từ đó đưa ra phương hướng mới trong quá trình chuyển đổi số cũng như đề ra những giải pháp giúp cải thiện hiệu suất của quá trình chuyển đổi số mang lại cho hoạt động ngân hàng. Câu hỏi đặt ra: Sự khác biệt của vận hành theo mô hình truyền thống có sự khác biệt gì so với khi áp dụng số hóa? Quá trình số hóa phát triển và vận hành SPDV sẽ tập trung vào các vấn đề trọng yếu nào? Lộ trình và tình hình thực hiện việc số hóa vận hành tại NHCT đang diễn ra như thế nào? Những kiến nghị, giải pháp cần thiết để nâng cao chuyển đổi số trong công tác phát triển và vận hành SPDV tại NHCT và với Chính phủ?

II. Vấn Đề Thách Thức Trong Chuyển Đổi Số Ngân Hàng Hiện Nay

Việc mở rộng mạng lưới các phòng giao dịch không chỉ gây áp lực lên tiềm lực tài chính của ngân hàng mà còn vấp phải khó khăn trong việc đáp ứng đầy đủ các điều kiện do các cơ quan quản lý Nhà nước đưa ra. Chuyển đổi số sẽ là giải pháp để khắc phục nhược điểm này. Việc sử dụng và kết hợp công nghệ trong kênh truyền thống và kênh hiện đại hứa hẹn sẽ giúp bộ máy hoạt động cắt giảm được chi phí phân phối, chi phí quản trị và chi phí vận hành, từ đó gia tăng lợi thuận từ khai thác dịch vụ số trong ngân hàng. Do đó, việc ưu tiên hàng đầu là nâng cao năng lực phát triển và vận hành SPDV, vận hành SPDV hiện hữu tại ngân hàng và kiện toàn lại kênh điều chuyển vốn của nền kinh tế.

2.1. Hạn Chế Của Kênh Truyền Thống và Vai Trò Chuyển Đổi Số

Chuyển đổi số là một giải pháp hiệu quả nhằm giảm thiểu sự hạn chế vốn đã tồn tại từ lâu ở kênh truyền thống (kênh quầy). Việc mở rộng mạng lưới các phòng giao dịch không chỉ gây áp lực lên tiềm lực tài chính của ngân hàng mà còn vấp phải khó khăn trong việc đáp ứng đầy đủ các điều kiện do các cơ quan quản lý Nhà nước đưa ra, chưa kể đến hiệu quả mà các điểm giao dịch mới mang lại. Chuyển đổi số sẽ là giải pháp để khắc phục nhược điểm này.

2.2. Tác Động Của Fintech và Cạnh Tranh Công Nghệ Lên Ngân Hàng

Cùng với sự phát triển và vai trò quan trọng đối với nền kinh tế, trên chặng đường sắp tới sẽ đặt ra muôn vàn khó khăn, thách thức mới đối với sự phát triển ổn định bền vững của ngành, góp phần vào đó là sự xuất hiện của các hình thức kinh tế mới như Fintech, các ngân hàng điện tử hoặc sự cạnh tranh gay gắt về công nghệ giữa ngân hàng truyền thống và ngân hàng số áp dụng công nghệ hiện đại. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quy mô, khách hàng cũng như hệ thống phân phối, tạo ra thách thức to lớn thúc đẩy sự chuyển mình của các ngân hàng thuần túy tại Việt Nam.

III. Cách VietinBank Nâng Cao Trải Nghiệm Khách Hàng Bằng Số Hóa

Để tăng sức cạnh tranh cũng như giữ được thị phần ổn định hiện tại, tăng trưởng quy mô trong tương lai. Bắt buộc các ngân hàng tại Việt Nam phải tạo ra bước phát triển mới, tao ra chất “riêng” trên thị trường để giữ chân khách hàng. Do đó, việc ưu tiên hàng đầu là nâng cao năng lực phát triển và vận hành SPDV, vận hành SPDV hiện hữu tại ngân hàng và kiện toàn lại kênh điều chuyển vốn của nền kinh tế. Một trong những giải pháp sống còn duy nhất là áp dụng chuyển đổi số một cách mạnh mẽ, là người tiên phong trên thị trường.

3.1. Ứng Dụng Công Nghệ Mới Nhất Trong Dịch Vụ Ngân Hàng VietinBank

Trong cuộc cách mạng chuyển đổi số, các NHTM tại Việt Nam được hưởng nhiều lợi ích to lớn từ việc ứng dụng chuyển đổi số vào công tác vận hành hệ thống cũng như tối ưu hóa hiệu năng các sản phẩm cung cấp cho khách hàng. Chuyển đổi số là xu thế tất yếu, nắm bắt được tình hình đó, nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài: “Nghiên cứu công tác Chuyển đổi số tại NHTMCP Công Thương Việt Nam”.

3.2. Tối Ưu Hóa Quy Trình và Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động

Nếu các ngân hàng không chủ động, dồn toàn bộ nguồn lực cho việc chuyển đổi số sẽ rất dễ mất vị thế cạnh tranh vào tay các công ty Fintech hoặc các định chế tài chính nước ngoài và phải đối mặt với nguy cơ lâm vào khủng hoảng trong tương lai nếu như năng lực vận hành và quản trị không tự kiểm soát được.

IV. Giải Pháp Chuyển Đổi Số VietinBank Phân Tích Thực Trạng

Hiện tại ở Việt Nam chưa xuất bản sách hay có công trình nghiên cứu về Chuyển đổi số ngành Ngân hàng một cách toàn diện ở cả kênh truyền thống và kênh điện tử, vì đây là một khái niệm mới, được quan tâm sau khi Cách mạng công nghiệp 4.0 tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực tài chính ngân hàng. Các khái niệm mới như ngân hàng số, tiền điện tử, kết nối khách hàng trên mạng di động đã được đề cập đến tuy nhiên bài nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở phạm vi đưa ra khái niệm và khái quát tổng quan, chưa nghiên cứu chuyên sâu vào một lĩnh vực chuyển đổi số trong ngân hàng.

4.1. Đánh Giá Mức Độ Triển Khai Chuyển Đổi Số Tại VietinBank

Chuyển đổi số hiện nay không phải là một khái niệm mới tuy nhiên tại Việt Nam, các ngân hàng thực sự chuyển đổi số rất còn hạn chế. Các khái niệm đưa ra chủ yếu dừng lại ở phạm vi số hóa các sản phẩm dịch vụ. Các bài nghiên cứu mới đây mới chỉ phân tích thực trạng và đưa ra giải pháp phát triển và triển khai hiệu quả ngân hàng số tại một số ngân hàng lớn như BIDV, MB giai đoạn 2014-2016, tuy nhiên mô hình, cơ cấu và các ứng dụng/sản phẩm ngân hàng số đã thay đổi rất nhiều trong 4 năm qua.

4.2. So Sánh Với Các Ngân Hàng Khác Trên Thị Trường

Ngoài các nghiên cứu đã được công bố về chuyển đổi số ngành tài chính – Ngân hàng, các báo cáo được đăng trên các tạp chí cũng đề cập nhiều đến chuyển đổi số trong những năm gần đây. Một số chuyên đề tập trung đưa ra thực trạng nghiên cứu, triển khai chiến lược chuyển đổi số tại các NHTM Việt Nam và các mô hình chuyển đổi số mà các NHTM Việt Nam tại thời điểm tháng 9/2020; từ đó tác giả đưa ra một số khuyến nghị với ngành Ngân hàng và một số đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

V. Chiến Lược Chuyển Đổi Số VietinBank 2020 2025 Tương Lai

Trong luận văn, nghiên cứu sinh tập trung khai thác, làm rõ quá trình áp dụng chuyển đổi số tại ngân hàng, đưa ra bức tranh toàn cảnh phương thức vận hành theo cách truyền thống và so sánh với khi áp dụng chuyển đổi số vào từng hạng mục, cụ thể trong phạm vi chi tiết luận văn khai thác lĩnh vực vận hành SPDV của ngân hàng. Thông qua quá trình và lộ trình áp dụng chuyển đổi số trong giai đoạn 5 năm lần thứ 1 (2020 – 2025), ngân hàng VietinBank đã đạt được những thành tựu nhất định về cả mặt chuyển dịch kênh cũng như gia tăng nguồn thu từ dịch vụ cho ngân hàng.

5.1. Thành Tựu và Kết Quả Chuyển Đổi Số VietinBank Đạt Được

Từ thực trạng chuyển đổi số của ngân hàng VietinBank, luận văn chỉ ra những điểm đã đạt được và phương thức đánh giá đo lường hiệu quả đối với một quy trình cụ thể, từ đó có thể áp dụng và triển khai đối với các sản phẩm, quy trình khác theo lộ trình chuyển đổi số của ngân hàng trong từng thời kỳ.

5.2. Định Hướng Phát Triển Chuyển Đổi Số VietinBank Trong Tương Lai

Vì vậy việc tập trung nghiên cứu áp dụng số hóa đối với sản phẩm dịch vụ và công tác vận hành hết sức quan trọng và cấp thiết trong việc xác định tầm nhìn, mục tiêu và định hướng hoạt động của ngân hàng trong tương lai.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số đã trở thành xu hướng tất yếu, đặc biệt trong ngành ngân hàng, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và tối ưu hóa hoạt động vận hành. Tại Việt Nam, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam (VietinBank) là một trong những ngân hàng đi đầu trong việc áp dụng chuyển đổi số trong công tác phát triển và vận hành sản phẩm dịch vụ (SPDV). Từ năm 2020 đến 2025, VietinBank đã triển khai lộ trình chuyển đổi số với mục tiêu nâng cao trải nghiệm khách hàng, tăng trưởng doanh thu và tối ưu hóa chi phí vận hành.

Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng chuyển đổi số tại VietinBank, so sánh mô hình vận hành truyền thống với mô hình số hóa, đồng thời đánh giá hiệu quả chuyển đổi số qua các chỉ số kinh doanh và quy trình vận hành cụ thể. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các sản phẩm tài chính, phi tài chính và quản trị nội bộ của ngân hàng trong giai đoạn 2020-2025, với dữ liệu thu thập từ báo cáo nội bộ và các số liệu thống kê chính thức.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp bức tranh toàn cảnh về chuyển đổi số trong ngân hàng Việt Nam, góp phần đề xuất các giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy quá trình số hóa, nâng cao hiệu quả vận hành và gia tăng lợi nhuận cho VietinBank cũng như các ngân hàng thương mại khác trong nước.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết chuyển đổi số và mô hình 5 giai đoạn chuyển đổi số thành công.

• Lý thuyết chuyển đổi số: Định nghĩa chuyển đổi số là quá trình sử dụng công nghệ số để thay đổi toàn diện quy trình, mô hình tổ chức và phương thức cung cấp dịch vụ nhằm nâng cao hiệu quả và trải nghiệm khách hàng. Khác với tin học hóa, chuyển đổi số đòi hỏi sự đổi mới toàn diện và liên tục trong tổ chức.

• Mô hình 5 giai đoạn chuyển đổi số: Bao gồm nền tảng tự động hóa, phân tách các chương trình chuyển đổi riêng lẻ, đồng bộ hóa từng phần, đồng bộ hóa hoàn toàn và DNA hóa – xây dựng văn hóa chuyển đổi số bền vững. Mô hình này giúp các tổ chức xác định lộ trình và chiến lược chuyển đổi số phù hợp.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng gồm: Robotic Process Automation (RPA), trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), ngân hàng điện tử (Internet Banking), và các chỉ số đánh giá hiệu quả như Key Performance Indicator (KPI), Customer Satisfaction (CSAT), Net Promoter Score (NPS).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp thu thập dữ liệu định tính và định lượng:

• Nguồn dữ liệu: Số liệu thu thập từ báo cáo nội bộ VietinBank, dữ liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các báo cáo ngành và khảo sát thực tế tại ngân hàng.

• Phương pháp phân tích: Phân tích định tính để đánh giá thực trạng chuyển đổi số, tổng hợp các vấn đề và xu hướng; phân tích định lượng dựa trên số liệu về số lượng khách hàng, giao dịch qua kênh số, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn, chi phí vốn và các chỉ số kinh doanh khác.

• Phương pháp so sánh: So sánh mô hình vận hành truyền thống và mô hình số hóa tại VietinBank, cũng như so sánh với các ngân hàng thương mại khác trong nước.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2020-2025, phù hợp với lộ trình chuyển đổi số của VietinBank.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ hệ thống chi nhánh, phòng giao dịch và dữ liệu khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử của VietinBank trong giai đoạn nghiên cứu. Phương pháp chọn mẫu dựa trên dữ liệu sẵn có và các báo cáo chính thức nhằm đảm bảo tính khách quan và toàn diện.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng mạnh mẽ số lượng khách hàng và giao dịch qua kênh số: Số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ Mobile Banking của VietinBank tăng gấp 5 lần từ năm 2019 đến 2021, với mức tăng trung bình hàng năm trên 130%. Số lượng giao dịch cũng tăng hơn 3 lần trong cùng giai đoạn, cho thấy sự chuyển dịch rõ rệt từ kênh truyền thống sang kênh số.

2. Gia tăng tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn và giảm chi phí vốn: Cuối năm 2021, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn tại VietinBank tăng đáng kể, góp phần giảm chi phí vốn huy động, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tín dụng và đầu tư.

3. Hiệu quả vận hành được cải thiện nhờ tự động hóa quy trình: Ứng dụng RPA trong phân luồng khách hàng tại quầy giúp giảm thời gian xử lý giao dịch, tăng năng suất lao động và nâng cao trải nghiệm khách hàng. So sánh quy trình trước và sau chuyển đổi số cho thấy thời gian xử lý giảm khoảng 30%, tỷ lệ lỗi giao dịch giảm đáng kể.

4. Chuyển dịch kênh giao dịch từ truyền thống sang ngân hàng điện tử: Tỷ lệ giao dịch qua kênh số tại VietinBank đã chiếm hơn 60% tổng số giao dịch, phản ánh xu hướng chuyển đổi hành vi khách hàng và hiệu quả của các giải pháp số hóa.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các phát hiện trên là do VietinBank đã xây dựng chiến lược chuyển đổi số toàn diện, tập trung vào phát triển sản phẩm số, tự động hóa quy trình và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Việc áp dụng công nghệ hiện đại như AI, Big Data và RPA đã giúp ngân hàng tối ưu hóa hoạt động vận hành, giảm chi phí và tăng hiệu quả kinh doanh.

So với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam, nghiên cứu này cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về quá trình chuyển đổi số tại một ngân hàng lớn, với số liệu thực tế và đánh giá hiệu quả cụ thể. Kết quả cũng phù hợp với xu hướng toàn cầu khi các ngân hàng ưu tiên đầu tư vào bảo mật, trải nghiệm di động và phân tích dữ liệu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lượng khách hàng và giao dịch Mobile Banking, bảng so sánh chi phí vận hành trước và sau khi áp dụng RPA, cũng như biểu đồ tỷ lệ chuyển dịch kênh giao dịch qua các năm.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đầu tư vào công nghệ tự động hóa và AI: Đẩy mạnh ứng dụng RPA và trí tuệ nhân tạo trong các quy trình nghiệp vụ để giảm thiểu thời gian xử lý và tăng độ chính xác, hướng tới tự động hóa hoàn toàn các giao dịch lặp đi lặp lại. Chủ thể thực hiện: Ban công nghệ thông tin VietinBank, thời gian: 2023-2025.

2. Phát triển sản phẩm số đa dạng và thân thiện với người dùng: Tập trung phát triển các dịch vụ ngân hàng điện tử tích hợp đa kênh, nâng cao trải nghiệm khách hàng qua ứng dụng di động và web, đồng thời mở rộng các dịch vụ phi tài chính như thanh toán hóa đơn, mua vé, bảo hiểm. Chủ thể thực hiện: Ban phát triển sản phẩm, thời gian: 2023-2024.

3. Nâng cao năng lực nhân sự và văn hóa chuyển đổi số: Đào tạo cán bộ nhân viên về kỹ năng số, tư duy đổi mới và áp dụng mô hình Agile trong quản lý, tạo môi trường làm việc linh hoạt, sáng tạo. Chủ thể thực hiện: Ban nhân sự, thời gian: liên tục từ 2023.

4. Tăng cường hợp tác với các đối tác công nghệ và Fintech: Xây dựng hệ sinh thái mở, tích hợp API để kết nối với các đối tác nhằm đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ, tận dụng lợi thế công nghệ mới. Chủ thể thực hiện: Ban đối ngoại và công nghệ, thời gian: 2023-2025.

5. Đề xuất chính sách hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ: Khuyến nghị hoàn thiện khung pháp lý về an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, tạo điều kiện thuận lợi cho chuyển đổi số ngành ngân hàng. Chủ thể thực hiện: VietinBank phối hợp với NHNN và các bộ ngành, thời gian: 2023-2024.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo và quản lý ngân hàng: Giúp hiểu rõ về lộ trình, chiến lược và hiệu quả chuyển đổi số, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển phù hợp với xu hướng công nghệ hiện đại.

2. Chuyên viên công nghệ thông tin trong ngành tài chính: Cung cấp kiến thức về ứng dụng công nghệ số, tự động hóa quy trình và các công nghệ mới như AI, Big Data trong ngân hàng.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng: Là tài liệu tham khảo quý giá về chuyển đổi số trong ngân hàng Việt Nam, giúp mở rộng hiểu biết và phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và hoạch định chính sách: Hỗ trợ đánh giá thực trạng chuyển đổi số trong ngành ngân hàng, từ đó xây dựng chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế số và tài chính số.

Câu hỏi thường gặp

1. Chuyển đổi số khác gì so với tin học hóa trong ngân hàng?
   Chuyển đổi số là quá trình đổi mới toàn diện về quy trình, mô hình tổ chức và dịch vụ dựa trên công nghệ số, trong khi tin học hóa chỉ là số hóa các quy trình hiện có mà không thay đổi mô hình hoạt động. Ví dụ, tự động hóa quy trình bằng RPA là bước chuyển đổi số, còn việc dùng phần mềm quản lý truyền thống là tin học hóa.

2. Lợi ích chính của chuyển đổi số đối với khách hàng là gì?
   Khách hàng được hưởng trải nghiệm dịch vụ nhanh chóng, tiện lợi qua các kênh số như Mobile Banking, Internet Banking, giảm thời gian chờ đợi và tăng tính bảo mật giao dịch nhờ xác thực đa lớp như eKYC, OTP. Ví dụ, khách hàng có thể mở tài khoản và chuyển tiền online mà không cần đến quầy giao dịch.

3. Những thách thức lớn nhất khi triển khai chuyển đổi số tại ngân hàng là gì?
   Bao gồm chi phí đầu tư công nghệ lớn, thay đổi văn hóa tổ chức, đào tạo nhân sự, và đảm bảo an ninh mạng. Ngoài ra, việc tích hợp hệ thống cũ (legacy systems) với công nghệ mới cũng là thách thức lớn, như khảo sát cho thấy 60% ngân hàng gặp khó khăn trong lĩnh vực này.

4. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả chuyển đổi số trong ngân hàng?
   Có thể sử dụng các chỉ số như tỷ lệ giao dịch qua kênh số, tăng trưởng số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ số, giảm chi phí vận hành, tăng doanh thu từ sản phẩm số và mức độ hài lòng khách hàng (CSAT, NPS). Ví dụ, VietinBank đã ghi nhận số lượng khách hàng Mobile Banking tăng gấp 5 lần trong 3 năm.

5. Vai trò của lãnh đạo trong quá trình chuyển đổi số là gì?
   Lãnh đạo đóng vai trò quyết định trong việc xây dựng chiến lược, phân bổ nguồn lực và tạo văn hóa đổi mới. Sự cam kết và hỗ trợ của lãnh đạo được xem là yếu tố thành công hàng đầu, chiếm 34% trong các khảo sát về chuyển đổi số ngân hàng toàn cầu.

Kết luận

• Chuyển đổi số là yếu tố sống còn giúp VietinBank nâng cao năng lực cạnh tranh và tối ưu hóa hoạt động vận hành trong kỷ nguyên số.
• VietinBank đã đạt được thành tựu đáng kể trong việc tăng trưởng khách hàng và giao dịch qua kênh số, đồng thời giảm chi phí vận hành nhờ tự động hóa quy trình.
• Lộ trình chuyển đổi số giai đoạn 2020-2025 được xây dựng bài bản, tập trung vào phát triển sản phẩm số, nâng cao trải nghiệm khách hàng và đổi mới mô hình quản trị.
• Các giải pháp đề xuất bao gồm tăng cường ứng dụng công nghệ AI, đào tạo nhân sự, hợp tác với Fintech và đề xuất chính sách hỗ trợ từ cơ quan quản lý.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các ngân hàng thương mại khác tại Việt Nam trong việc triển khai chuyển đổi số hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế số quốc gia.

Hành động tiếp theo: Các đơn vị ngân hàng cần nhanh chóng triển khai các giải pháp công nghệ, đồng thời xây dựng văn hóa chuyển đổi số bền vững để không bị tụt hậu trong cuộc đua số hóa toàn cầu. Độc giả và các nhà quản lý được khuyến khích áp dụng các kiến thức và đề xuất trong luận văn để thúc đẩy chuyển đổi số tại đơn vị mình.