Nghiên cứu sự biến đổi tính chất co rút và giãn nở của gỗ Sa Mộc Cunninghamia Lanceolata trồng tại huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai

• Tác giả: Nông Thu Hương
• Người hướng dẫn: TS. Dương Văn Đoàn
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Nông lâm kết hợp
• Đề tài: Nghiên Cứu Sự Biến Đổi Tính Chất Co Rút Và Giãn Nở Từ Tâm Ra Vỏ Của Gỗ Sa Mộc (Cunninghamia Lanceolata) Trồng Ở Huyện Sa Pa – Tỉnh Lào Cai
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục tiêu của đề tài
• 1.2. Ý nghĩa của đề tài
• 1.2.1. Ý nghĩa khoa học, học tập
• 1.2.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu
• 2.2. Tính chất hút nước của gỗ
• 2.3. Tính chất thoát ẩm của gỗ
• 2.4. Khối lượng thể tích của gỗ
• 2.5. Những nghiên cứu trên thế giới và tại Việt Nam
• 2.5.1. Trên Thế giới
• 2.5.2. Ở Việt Nam
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Thu thập mẫu
• 3.4.2. Phương pháp thí nghiệm
• 3.4.3. Phương pháp đo khối lượng thể tích
• 3.4.4. Phương pháp đo tính chất co rút theo phương xuyên tâm và tiếp tuyến
• 3.4.5. Phương pháp đo tính chất giãn nở theo phương pháp xuyên tâm và tiếp tuyến
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Sự biến đổi KLTT theo hướng từ tâm ra vỏ
• 4.2. Sự biến đổi khối lượng thể tích theo hướng từ tâm ra vỏ trên mẫu co rút
• 4.3. Sự biến đổi khối lượng thể tích theo hướng từ tâm ra vỏ trên mẫu giãn nở
• 4.4. Sự biến đổi tính chất co rút và giãn nở gỗ Sa mộc theo hướng từ tâm ra vỏ
• 4.5. Sự biến đổi tính chất co rút theo chiều xuyên tâm
• 4.6. Sự biến đổi tính chất co rút theo chiều tiếp tuyến
• 4.7. Sự biến đổi tính chất giãn nở theo chiều xuyên tâm
• 4.8. Sự biến đổi tính chất giãn nở theo chiều tiếp tuyến
• 4.9. Mối tương quan giữa khối lượng thể tích và tính chất co rút, giãn nở
• 4.10. Mối tương quan giữa khối lượng thể tích và tính chất co rút
• 4.11. Mối tương quan giữa khối lượng thể tích và tính chất giãn nở
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Nghiên cứu biến đổi tính chất co rút

Nghiên cứu tập trung vào sự biến đổi tính chất co rút của gỗ Sa Mộc Cunninghamia Lanceolata tại Sa Pa, Lào Cai. Kết quả cho thấy, sự co rút xuyên tâm (CRXT) và co rút tiếp tuyến (CRTT) có xu hướng tăng dần từ tâm ra vỏ. Điều này phản ánh sự thay đổi cấu trúc gỗ theo hướng bán kính, ảnh hưởng bởi khí hậu và điều kiện môi trường. Khối lượng thể tích (KLTT) có mối tương quan tích cực với CRXT và CRTT, cho thấy gỗ có KLTT cao thường có độ co rút lớn hơn. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học để dự đoán và kiểm soát biến dạng gỗ trong quá trình sử dụng.

1.1. Sự biến đổi co rút theo chiều xuyên tâm

Sự biến đổi co rút theo chiều xuyên tâm (CRXT) của gỗ Sa Mộc được ghi nhận từ tâm ra vỏ. Kết quả cho thấy CRXT tăng dần, từ 1.33% ở tâm lên đến 3.1% ở vỏ. Điều này phản ánh sự thay đổi cấu trúc tế bào gỗ, đặc biệt là sự sắp xếp của các tia gỗ. Khí hậu Sa Pa với độ ẩm cao và nhiệt độ thấp đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Nghiên cứu cũng chỉ ra mối tương quan giữa KLTT và CRXT, giúp dự đoán độ co rút dựa trên đặc tính vật lý của gỗ.

1.2. Sự biến đổi co rút theo chiều tiếp tuyến

Sự biến đổi co rút theo chiều tiếp tuyến (CRTT) của gỗ Sa Mộc cũng tăng dần từ tâm ra vỏ, từ 2.9% lên đến 4.3%. Sự chênh lệch này được giải thích bởi cấu trúc vách tế bào và sự sắp xếp của các mixen. Khối lượng thể tích (KLTT) có ảnh hưởng đáng kể đến CRTT, với gỗ có KLTT cao thường có độ co rút lớn hơn. Nghiên cứu này cung cấp thông tin quan trọng để kiểm soát biến dạng gỗ trong quá trình gia công và sử dụng.

II. Nghiên cứu biến đổi tính chất giãn nở

Nghiên cứu cũng tập trung vào sự biến đổi tính chất giãn nở của gỗ Sa Mộc Cunninghamia Lanceolata. Kết quả cho thấy, giãn nở xuyên tâm (GNXT) và giãn nở tiếp tuyến (GNTT) có xu hướng tăng dần từ tâm ra vỏ. Khối lượng thể tích (KLTT) có mối tương quan tích cực với GNXT và GNTT, cho thấy gỗ có KLTT cao thường có độ giãn nở lớn hơn. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học để dự đoán và kiểm soát biến dạng gỗ trong quá trình sử dụng.

2.1. Sự biến đổi giãn nở theo chiều xuyên tâm

Sự biến đổi giãn nở theo chiều xuyên tâm (GNXT) của gỗ Sa Mộc được ghi nhận từ tâm ra vỏ. Kết quả cho thấy GNXT tăng dần, từ 3.1% ở tâm lên đến 4.3% ở vỏ. Điều này phản ánh sự thay đổi cấu trúc tế bào gỗ, đặc biệt là sự sắp xếp của các tia gỗ. Khí hậu Sa Pa với độ ẩm cao và nhiệt độ thấp đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Nghiên cứu cũng chỉ ra mối tương quan giữa KLTT và GNXT, giúp dự đoán độ giãn nở dựa trên đặc tính vật lý của gỗ.

2.2. Sự biến đổi giãn nở theo chiều tiếp tuyến

Sự biến đổi giãn nở theo chiều tiếp tuyến (GNTT) của gỗ Sa Mộc cũng tăng dần từ tâm ra vỏ, từ 2.66% lên đến 3.06%. Sự chênh lệch này được giải thích bởi cấu trúc vách tế bào và sự sắp xếp của các mixen. Khối lượng thể tích (KLTT) có ảnh hưởng đáng kể đến GNTT, với gỗ có KLTT cao thường có độ giãn nở lớn hơn. Nghiên cứu này cung cấp thông tin quan trọng để kiểm soát biến dạng gỗ trong quá trình gia công và sử dụng.

III. Ứng dụng và ý nghĩa thực tiễn

Nghiên cứu về sự biến đổi tính chất co rút và giãn nở của gỗ Sa Mộc Cunninghamia Lanceolata tại Sa Pa, Lào Cai có ý nghĩa khoa học và thực tiễn lớn. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu quan trọng để lựa chọn chế độ gia công, bảo quản và sử dụng gỗ hiệu quả. Đặc biệt, nghiên cứu giúp dự đoán và kiểm soát biến dạng gỗ trong quá trình sử dụng, góp phần nâng cao giá trị kinh tế và chất lượng sản phẩm từ gỗ Sa Mộc.

3.1. Ứng dụng trong gia công gỗ

Nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng về sự biến đổi tính chất co rút và giãn nở của gỗ Sa Mộc, giúp lựa chọn chế độ gia công phù hợp. Đặc biệt, việc kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ trong quá trình sấy gỗ có thể giảm thiểu biến dạng, nứt nẻ, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm. Khối lượng thể tích (KLTT) được sử dụng làm chỉ số dự đoán độ co rút và giãn nở, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất.

3.2. Ý nghĩa trong bảo tồn và phát triển

Nghiên cứu góp phần hoàn thiện dữ liệu khoa học về gỗ Sa Mộc, hỗ trợ công tác bảo tồn và phát triển loài cây này. Đặc biệt, việc hiểu rõ tính chất vật lý của gỗ giúp lựa chọn phương pháp bảo quản hiệu quả, kéo dài tuổi thọ sản phẩm. Khí hậu Sa Pa được xác định là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tính chất gỗ, từ đó đề xuất các giải pháp canh tác và quản lý rừng bền vững.