Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt về nguồn nhân lực chất lượng cao, sự hài lòng trong công việc của nhân viên trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công và phát triển bền vững của tổ chức. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Quảng Ngãi (Agribank Quảng Ngãi) là một trong những đơn vị hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng có quy mô lớn với hơn 210 cán bộ công nhân viên tính đến năm 2022. Giai đoạn 2018-2022, chi nhánh này đã đạt mức tăng trưởng 56% về nguồn vốn huy động và 32,5% về dư nợ tín dụng, thể hiện sự phát triển ổn định trong hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, áp lực công việc, yêu cầu năng lực ngày càng cao và một số tồn tại trong công tác đào tạo, đánh giá nhân viên đã ảnh hưởng đến mức độ hài lòng trong công việc của nhân viên.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng sự hài lòng trong công việc của nhân viên Agribank Quảng Ngãi, xác định các yếu tố ảnh hưởng chính và đề xuất các giải pháp nâng cao sự hài lòng nhằm giữ chân nhân tài, nâng cao hiệu quả công việc và phát triển bền vững chi nhánh. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 10 năm 2021, tập trung khảo sát 210 nhân viên đang công tác tại chi nhánh. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng chính sách quản trị nguồn nhân lực phù hợp, góp phần ổn định và phát triển đội ngũ nhân viên tại Agribank Quảng Ngãi cũng như có thể tham khảo cho các chi nhánh khác trong hệ thống ngân hàng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên mô hình nghiên cứu của Crossman & Abou-Zaki (2003) về sự hài lòng trong công việc, tập trung vào năm yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của nhân viên: bản chất công việc, tiền lương, cơ hội đào tạo và thăng tiến, hỗ trợ của lãnh đạo, và hỗ trợ của đồng nghiệp. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Sự hài lòng trong công việc: Là thái độ tích cực của nhân viên đối với công việc, phản ánh qua cảm xúc, niềm tin và hành vi liên quan đến các khía cạnh công việc.
  • Bản chất công việc: Đặc điểm công việc như tính thử thách, sự sáng tạo, mức độ sử dụng kỹ năng và trách nhiệm.
  • Tiền lương: Các khoản thu nhập, thưởng và phúc lợi mà nhân viên nhận được, ảnh hưởng trực tiếp đến động lực làm việc.
  • Cơ hội đào tạo và thăng tiến: Khả năng phát triển kỹ năng, kiến thức và cơ hội thăng tiến trong tổ chức.
  • Hỗ trợ của lãnh đạo và đồng nghiệp: Mức độ hỗ trợ, quan tâm, giao tiếp và hợp tác từ cấp trên và đồng nghiệp.

Mô hình này được lựa chọn vì tính phù hợp với bối cảnh ngân hàng và đã được kiểm chứng trong nhiều nghiên cứu tương tự tại các quốc gia và lĩnh vực khác nhau.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Phương pháp định tính bao gồm phỏng vấn chuyên gia và lãnh đạo Agribank Quảng Ngãi để hoàn thiện bảng câu hỏi khảo sát. Phương pháp định lượng được thực hiện qua khảo sát 210 nhân viên bằng bảng câu hỏi trực tuyến, trong đó 195 phiếu đạt yêu cầu phân tích.

Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phần mềm SPSS với các kỹ thuật phân tích thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố. Cỡ mẫu 195 được chọn dựa trên tổng số nhân viên hiện có, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả. Thời gian thu thập dữ liệu từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2021, phân tích dữ liệu hoàn thành trong tháng 11 năm 2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tiền lương là yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng: Kết quả phân tích cho thấy nhân viên đánh giá tiền lương và chế độ thưởng có tác động lớn nhất với mức độ đồng thuận trung bình trên 4,2/5 điểm. Khoảng 56% nhân viên cho biết tiền lương hiện tại đáp ứng được nhu cầu sống và công việc.

  2. Bản chất công việc có tác động yếu nhất: Mặc dù bản chất công việc được đánh giá tích cực về tính thử thách và sử dụng kỹ năng, nhưng mức độ ảnh hưởng đến sự hài lòng chung thấp hơn các yếu tố khác, với điểm trung bình khoảng 3,8/5.

  3. Cơ hội đào tạo và thăng tiến được đánh giá tích cực nhưng còn hạn chế: Khoảng 70% nhân viên đồng ý rằng họ có cơ hội tham gia đào tạo, tuy nhiên chỉ 55% cảm thấy cơ hội thăng tiến rõ ràng và công bằng.

  4. Hỗ trợ của lãnh đạo và đồng nghiệp góp phần quan trọng: Mức độ hỗ trợ từ lãnh đạo và đồng nghiệp được đánh giá cao, với điểm trung bình lần lượt là 4,0 và 4,1, tạo môi trường làm việc thân thiện và hỗ trợ.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy tiền lương là động lực quan trọng nhất thúc đẩy sự hài lòng, phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong lĩnh vực ngân hàng và dịch vụ tài chính. Sự hài lòng về tiền lương giúp giảm tỷ lệ nghỉ việc và tăng cam kết của nhân viên. Bản chất công việc mặc dù có vai trò nhưng không phải là yếu tố quyết định hàng đầu, có thể do tính chất công việc tại ngân hàng khá ổn định và lặp lại.

Cơ hội đào tạo và thăng tiến tuy được quan tâm nhưng còn hạn chế về tính minh bạch và công bằng, điều này có thể ảnh hưởng đến động lực phát triển nghề nghiệp của nhân viên. Hỗ trợ từ lãnh đạo và đồng nghiệp tạo ra môi trường làm việc tích cực, giúp nhân viên cảm thấy được trân trọng và hỗ trợ khi gặp khó khăn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến sự hài lòng, hoặc bảng so sánh điểm trung bình và tỷ lệ đồng thuận của các yếu tố. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế cho thấy sự tương đồng về các yếu tố ảnh hưởng, tuy nhiên mức độ tác động có thể khác nhau do đặc thù văn hóa và môi trường làm việc.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chính sách tiền lương và thưởng: Cần rà soát, điều chỉnh mức lương phù hợp với thị trường và hiệu quả công việc, đồng thời xây dựng các chính sách thưởng linh hoạt nhằm tăng động lực làm việc. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng, chủ thể: Ban lãnh đạo và phòng nhân sự.

  2. Nâng cao chất lượng và minh bạch trong đào tạo, thăng tiến: Xây dựng chương trình đào tạo sát thực tế, định kỳ đánh giá năng lực và công khai quy trình thăng tiến để tạo sự công bằng và rõ ràng. Thời gian thực hiện: 12 tháng, chủ thể: Phòng đào tạo và quản lý nhân sự.

  3. Tăng cường hỗ trợ lãnh đạo và xây dựng văn hóa đồng nghiệp tích cực: Đào tạo kỹ năng lãnh đạo cho quản lý cấp trung, khuyến khích giao tiếp cởi mở và hỗ trợ lẫn nhau giữa các nhân viên. Thời gian thực hiện: 6 tháng, chủ thể: Ban giám đốc và phòng nhân sự.

  4. Cải thiện công tác đánh giá và phân công công việc: Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá rõ ràng, phù hợp với năng lực và sở trường của nhân viên, tránh tình trạng quá tải hoặc không phù hợp công việc. Thời gian thực hiện: 6 tháng, chủ thể: Phòng nhân sự và các phòng ban liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo Agribank và các chi nhánh ngân hàng khác: Để xây dựng chính sách nhân sự phù hợp, nâng cao sự hài lòng và giữ chân nhân viên.

  2. Phòng nhân sự và quản lý nguồn nhân lực: Áp dụng các giải pháp quản trị nhân sự dựa trên kết quả nghiên cứu nhằm cải thiện môi trường làm việc.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Tài chính - Ngân hàng: Tham khảo mô hình nghiên cứu và phương pháp phân tích dữ liệu trong lĩnh vực quản trị nguồn nhân lực.

  4. Các tổ chức, doanh nghiệp trong lĩnh vực dịch vụ tài chính và ngân hàng: Áp dụng các bài học về yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng nhân viên để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao tiền lương lại là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự hài lòng?
    Tiền lương đáp ứng nhu cầu vật chất cơ bản và tạo động lực làm việc. Khi nhân viên cảm thấy được trả công xứng đáng, họ có xu hướng gắn bó và làm việc hiệu quả hơn.

  2. Bản chất công việc có thể cải thiện sự hài lòng như thế nào?
    Bố trí công việc phù hợp với năng lực, tạo điều kiện phát huy sáng tạo và thử thách sẽ giúp nhân viên cảm thấy công việc có ý nghĩa và thú vị hơn.

  3. Làm thế nào để nâng cao cơ hội thăng tiến cho nhân viên?
    Xây dựng quy trình thăng tiến minh bạch, công bằng, kết hợp đào tạo phát triển kỹ năng và đánh giá năng lực định kỳ.

  4. Vai trò của lãnh đạo trong việc nâng cao sự hài lòng là gì?
    Lãnh đạo có khả năng truyền cảm hứng, hỗ trợ và ghi nhận đóng góp của nhân viên, tạo môi trường làm việc tích cực và thúc đẩy sự cam kết.

  5. Mối quan hệ đồng nghiệp ảnh hưởng thế nào đến sự hài lòng?
    Mối quan hệ thân thiện, hợp tác và hỗ trợ giữa đồng nghiệp giúp giảm căng thẳng, tăng hiệu quả làm việc và tạo cảm giác gắn kết trong tổ chức.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định năm yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên Agribank Quảng Ngãi: tiền lương, bản chất công việc, cơ hội đào tạo và thăng tiến, hỗ trợ của lãnh đạo và đồng nghiệp.
  • Tiền lương được đánh giá là yếu tố có tác động mạnh nhất, trong khi bản chất công việc có tác động yếu nhất.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chính sách nhân sự phù hợp, góp phần nâng cao sự hài lòng và giữ chân nhân viên.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào cải thiện chính sách tiền lương, nâng cao chất lượng đào tạo, tăng cường hỗ trợ lãnh đạo và đồng nghiệp, cũng như cải tiến công tác đánh giá và phân công công việc.
  • Giai đoạn tiếp theo nên triển khai các giải pháp trong vòng 6-12 tháng, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để hoàn thiện mô hình quản trị nhân sự tại Agribank và các tổ chức tương tự.

Quý độc giả và các nhà quản lý được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao hiệu quả quản trị nguồn nhân lực, góp phần phát triển bền vững tổ chức trong tương lai.