I. Tính cấp thiết của đề tài
Gia đình là một yếu tố quan trọng trong sự hình thành và phát triển của xã hội. Đời sống hôn nhân và gia đình được xây dựng dựa trên cơ sở tình cảm, sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, trong thực tế, mâu thuẫn giữa vợ chồng là điều không thể tránh khỏi, dẫn đến việc tìm kiếm giải pháp ly hôn. Ly hôn không chỉ là một giải pháp pháp lý mà còn phản ánh sự phát triển của xã hội, nơi mà quyền tự do cá nhân được tôn trọng. Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 đã có những quy định mới về ly hôn, đặc biệt là ly hôn theo yêu cầu một bên, nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên trong quan hệ hôn nhân. Việc nghiên cứu đề tài này là cần thiết để đánh giá tính hiệu quả của các quy định pháp luật hiện hành, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện hơn. Theo đó, việc tìm hiểu thực tiễn giải quyết ly hôn sẽ giúp nâng cao nhận thức và hiểu biết về pháp luật cho người dân, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết các vụ việc ly hôn tại các cơ quan chức năng.
II. Tình hình nghiên cứu đề tài
Kể từ khi Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 có hiệu lực, đã có nhiều công trình nghiên cứu về ly hôn, đặc biệt là ly hôn theo yêu cầu một bên. Các công trình này không chỉ tập trung vào quy định pháp luật mà còn phân tích thực tiễn áp dụng. Một số tác giả như Lê Thị Huyền Trang và Nguyễn Thi Tuyết Mai đã chỉ ra những tiến bộ trong quy định pháp luật cũng như những khó khăn trong thực tiễn. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu các nghiên cứu chuyên sâu về ly hôn do một bên yêu cầu. Điều này cho thấy sự cần thiết phải nghiên cứu đề tài này để làm rõ các quy định hiện hành, từ đó đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật. Việc phân tích các công trình nghiên cứu trước đây cũng giúp xác định được khoảng trống trong nghiên cứu, từ đó tạo cơ sở cho luận văn này.
III. Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ quy định về ly hôn do một bên yêu cầu theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc phân tích khái niệm ly hôn, đặc điểm và ý nghĩa của ly hôn do một bên yêu cầu, đồng thời đánh giá thực tiễn áp dụng quy định này. Từ đó, luận văn sẽ đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết ly hôn tại các cơ quan chức năng. Việc nghiên cứu sẽ tập trung vào các vấn đề lý luận và thực tiễn, từ đó đưa ra các giải pháp khả thi nhằm cải thiện tình hình thực tiễn giải quyết ly hôn theo yêu cầu một bên.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các quy định pháp luật liên quan đến ly hôn do một bên yêu cầu theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Phạm vi nghiên cứu sẽ bao gồm việc phân tích các quy định tại Điều 56 của Luật này và thực tiễn áp dụng tại một số địa phương. Luận văn sẽ so sánh, đối chiếu các quy định hiện hành với các quy định trước đây để đánh giá sự tiến bộ cũng như những hạn chế còn tồn tại. Ngoài ra, nghiên cứu cũng sẽ xem xét các vụ án thực tế để làm rõ hơn về thực tiễn áp dụng pháp luật trong lĩnh vực này.
V. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn sẽ dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và tư tưởng Hồ Chí Minh. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể sẽ bao gồm phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh và thống kê. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ giúp làm sáng tỏ các vấn đề nghiên cứu, đồng thời cung cấp cái nhìn toàn diện về ly hôn do một bên yêu cầu theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Phương pháp luận này sẽ tạo điều kiện cho việc đánh giá chính xác thực trạng và đề xuất các giải pháp hợp lý.
VI. Những đóng góp mới của luận văn
Luận văn sẽ đóng góp một số vấn đề mới trong nghiên cứu về ly hôn do một bên yêu cầu. Đầu tiên, luận văn sẽ hệ thống hóa và làm rõ lý luận và thực tiễn của chế định này, chỉ ra những điểm tiến bộ và hạn chế của quy định hiện hành. Thứ hai, thông qua việc phân tích thực trạng áp dụng pháp luật, luận văn sẽ đánh giá tính khả thi và những điểm bất cập trong quy định về ly hôn do một bên yêu cầu. Cuối cùng, từ những nghiên cứu này, luận văn sẽ đưa ra các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết ly hôn tại các cơ quan chức năng.