I. Tổng quan về Ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại (NHTM) là một tổ chức tín dụng thực hiện các hoạt động ngân hàng nhằm mục tiêu lợi nhuận. Theo Luật các tổ chức tín dụng năm 2010, NHTM được phép thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng, bao gồm nhận tiền gửi, cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản. Điểm khác biệt chính giữa NHTM và các tổ chức tín dụng khác là khả năng thực hiện đầy đủ các hoạt động ngân hàng. Hoạt động tín dụng là một trong những hoạt động chính của NHTM, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra lợi nhuận và thúc đẩy phát triển kinh tế.
1.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại được định nghĩa là một loại hình ngân hàng thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng, với mục tiêu chính là lợi nhuận. Khác với ngân hàng chính sách và ngân hàng hợp tác xã, NHTM hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận và được phép thực hiện đầy đủ các hoạt động ngân hàng, bao gồm nhận tiền gửi, cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản.
1.2 Chức năng của Ngân hàng thương mại
Chức năng của NHTM bao gồm việc huy động vốn từ các nguồn khác nhau, cấp tín dụng cho các cá nhân và doanh nghiệp, và cung cấp các dịch vụ thanh toán. NHTM đóng vai trò trung gian tài chính, giúp kết nối giữa người có vốn và người cần vốn, thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Ngoài ra, NHTM còn tham gia vào quá trình quản lý rủi ro tín dụng, đảm bảo an toàn và hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.
II. Rủi ro tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng
Rủi ro tín dụng là một trong những rủi ro chính mà các NHTM phải đối mặt, đặc biệt là trong hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân. Rủi ro này xảy ra khi khách hàng không có khả năng hoàn trả khoản vay theo đúng thỏa thuận. Quản lý rủi ro tín dụng là quá trình nhận diện, đo lường, kiểm soát và giảm thiểu các rủi ro liên quan đến hoạt động tín dụng. Đối với NHTM, việc quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn và ổn định trong hoạt động kinh doanh.
2.1 Khái niệm và các loại rủi ro tín dụng
Rủi ro tín dụng được định nghĩa là khả năng khách hàng không thể hoàn trả khoản vay theo đúng thỏa thuận. Các loại rủi ro tín dụng bao gồm rủi ro vỡ nợ, rủi ro thanh khoản và rủi ro lãi suất. Rủi ro vỡ nợ là loại rủi ro phổ biến nhất, xảy ra khi khách hàng không thể trả nợ đúng hạn. Rủi ro thanh khoản liên quan đến khả năng chuyển đổi tài sản thành tiền mặt, trong khi rủi ro lãi suất phát sinh từ sự biến động của lãi suất thị trường.
2.2 Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân
Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân là quá trình nhận diện, đo lường, kiểm soát và giảm thiểu các rủi ro liên quan đến hoạt động tín dụng đối với khách hàng cá nhân. Các biện pháp quản lý rủi ro bao gồm việc đánh giá tín dụng khách hàng, xây dựng chính sách tín dụng phù hợp, và sử dụng các công cụ đo lường rủi ro như xếp hạng tín dụng nội bộ. Việc quản lý rủi ro hiệu quả giúp NHTM giảm thiểu tổn thất và đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh.
III. Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại BIDV Quảng Trị
BIDV Quảng Trị là một chi nhánh của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, đã và đang đẩy mạnh hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân. Tuy nhiên, sự phát triển này đi kèm với những thách thức trong việc quản lý rủi ro tín dụng. Trong giai đoạn 2015-2017, BIDV Quảng Trị đã thực hiện nhiều biện pháp để quản lý rủi ro tín dụng, bao gồm việc trích lập dự phòng rủi ro và áp dụng các công cụ đo lường rủi ro. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế trong công tác quản lý rủi ro, đòi hỏi phải có các giải pháp hoàn thiện hơn.
3.1 Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng
Trong giai đoạn 2015-2017, BIDV Quảng Trị đã đạt được những kết quả đáng kể trong hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân. Tỷ lệ tín dụng khách hàng cá nhân trong tổng dư nợ tín dụng của chi nhánh đã tăng lên đáng kể, đạt mức trung bình 30%. Tuy nhiên, sự tăng trưởng này cũng đi kèm với sự gia tăng của nợ xấu, đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc quản lý rủi ro tín dụng.
3.2 Giải pháp hoàn thiện quản lý rủi ro tín dụng
Để hoàn thiện công tác quản lý rủi ro tín dụng, BIDV Quảng Trị cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng công tác nhận diện rủi ro, hoàn thiện quy trình đo lường rủi ro, và tăng cường kiểm soát rủi ro. Ngoài ra, chi nhánh cần áp dụng các công nghệ hiện đại trong quản lý rủi ro, đồng thời đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tín dụng. Các giải pháp này sẽ giúp BIDV Quảng Trị giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh.
