I. Tính cấp thiết của đề tài
Đề tài nghiên cứu về chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc tại huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu, có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh phát triển kinh tế xã hội hiện nay. Lao động là một trong những hoạt động quan trọng nhất của con người, tạo ra giá trị vật chất cho xã hội. Chính vì vậy, việc đảm bảo quyền lợi cho người lao động (NLD) thông qua các chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) là cần thiết để bảo vệ họ trong những tình huống rủi ro. Luật BHXH năm 2014 đã được sửa đổi, bổ sung nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn và nâng cao hiệu quả của hệ thống an sinh xã hội. Nghiên cứu này không chỉ giúp nắm bắt thực trạng thi hành pháp luật mà còn đưa ra những giải pháp cải thiện, góp phần nâng cao đời sống cho NLD tại khu vực còn nhiều khó khăn như Tân Uyên.
II. Tình hình nghiên cứu đề tài
Nghiên cứu về pháp luật BHXH đã được nhiều tác giả quan tâm, tuy nhiên, hầu hết các công trình đều tập trung vào các vấn đề lý luận hoặc thực tiễn tại các đô thị lớn. Tại huyện Tân Uyên, nơi có điều kiện kinh tế - xã hội đặc thù, việc áp dụng pháp luật BHXH gặp nhiều khó khăn. Các nghiên cứu trước đây chưa đi sâu vào phân tích thực trạng thi hành pháp luật về BHXH tại địa phương này, do đó, luận văn này sẽ bổ sung vào kho tàng tri thức hiện có, đồng thời đánh giá những vấn đề thực tiễn đang tồn tại.
III. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của nghiên cứu là phân tích các quy định pháp luật về chế độ BHXH bắt buộc, đánh giá thực trạng áp dụng tại huyện Tân Uyên, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện. Nhiệm vụ cụ thể bao gồm: phân tích lý luận về BHXH, đánh giá thực trạng thi hành pháp luật, và đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả thực thi các chính sách BHXH. Việc thực hiện những nhiệm vụ này sẽ giúp xác định rõ ràng hơn các vấn đề còn tồn tại trong thực tiễn áp dụng pháp luật tại địa phương.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các quy định pháp luật về chế độ BHXH bắt buộc dành cho NLD. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các chế độ bảo hiểm như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, chế độ hưu trí, và tử tuất. Nghiên cứu sẽ xem xét thực trạng thực hiện các quy định này tại huyện Tân Uyên trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2019, nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp với thực tiễn địa phương.
V. Cơ sở phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng để phân tích các quy định pháp luật về BHXH. Phương pháp phân tích tổng hợp, so sánh và thống kê sẽ được áp dụng để đánh giá thực trạng thi hành pháp luật. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ giúp làm rõ những vấn đề lý luận cũng như thực tiễn trong việc thực hiện chế độ BHXH bắt buộc tại huyện Tân Uyên, từ đó đưa ra những kiến nghị cụ thể nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật.
VI. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Luận văn không chỉ có ý nghĩa lý luận mà còn mang tính thực tiễn cao. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp những thông tin hữu ích cho các cơ quan nhà nước trong việc hoàn thiện chính sách BHXH, đồng thời là tài liệu tham khảo cho các nhà nghiên cứu và sinh viên trong lĩnh vực luật học. Ngoài ra, những kiến nghị được đưa ra trong luận văn sẽ góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về BHXH tại huyện Tân Uyên, giúp cải thiện đời sống cho NLD.
