I. Khái niệm và đặc điểm của Hợp đồng Thương mại Điện tử
Luận văn bắt đầu bằng việc phân tích khái niệm "Hợp đồng Thương mại Điện tử (TMĐT)", nhấn mạnh sự chưa thống nhất trong quan niệm và cách hiểu. Luận văn trích dẫn Luật mẫu về Thương mại điện tử năm 1996 của UNCITRAL, quan điểm của Ủy ban Kinh tế châu Âu (UNECE), Luật Thống nhất về giao dịch điện tử Hoa Kỳ năm 1999 (UETA) và Luật Giao dịch Điện tử năm 2005 của Việt Nam để làm rõ vấn đề này. Tác giả kết luận hợp đồng TMĐT là hợp đồng được thiết lập dưới dạng thông điệp dữ liệu, hình thành qua việc sử dụng phương tiện điện tử với mục đích kinh doanh, tìm kiếm lợi nhuận. Về đặc điểm, luận văn chỉ ra ba điểm chính: Thứ nhất, chủ thể giao kết đa dạng, bao gồm doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả cơ quan nhà nước, bên cạnh đó còn có sự tham gia của các tổ chức cung cấp dịch vụ mạng và chứng thư điện tử. Việc xác định năng lực chủ thể và thông tin về đối tác gặp nhiều khó khăn do tính chất phi biên giới của môi trường internet. Thứ hai, việc sử dụng thông điệp dữ liệu điện tử trong toàn bộ hoặc một phần quá trình giao kết. Thứ ba, hợp đồng TMĐT mang tính phi biên giới, tạo ra nhiều thuận lợi nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro pháp lý cần được lưu ý.
II. Thực trạng pháp luật về Hợp đồng TMĐT ở Việt Nam
Chương 2 của luận văn tập trung phân tích thực trạng pháp luật về hợp đồng TMĐT ở Việt Nam. Tác giả đánh giá Luật Giao dịch điện tử năm 2005 là một bước ngoặt quan trọng, thừa nhận giá trị pháp lý của hợp đồng điện tử. Tuy nhiên, việc áp dụng thực tiễn vẫn còn nhiều hạn chế do sự phức tạp về mặt công nghệ, thiếu đồng bộ về cơ sở hạ tầng và trình độ chuyên môn của đội ngũ nhân lực. Luận văn cũng chỉ ra rằng các quy định pháp luật hiện hành còn mang tính tổng quát, chưa đề cập cụ thể đến nhiều vấn đề quan trọng, dẫn đến khó khăn trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng TMĐT. Một số vấn đề cụ thể được đề cập đến như quy định về giao kết hợp đồng, thực hiện hợp đồng, vi phạm và xử lý vi phạm. Tác giả cho rằng việc áp dụng pháp luật về hợp đồng TMĐT ở Việt Nam chưa tương xứng với tiềm năng, đòi hỏi cần có sự hoàn thiện về mặt pháp lý cũng như nâng cao nhận thức và năng lực áp dụng của các bên liên quan.
III. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi
Dựa trên những phân tích về thực trạng, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về hợp đồng TMĐT ở Việt Nam. Các giải pháp được đề xuất bao gồm: Hoàn chỉnh khung pháp lý, bổ sung các quy định cụ thể hướng dẫn việc giao kết, thực hiện hợp đồng; hoàn thiện quy định về giao kết hợp đồng điện tử có yếu tố nước ngoài; tham gia Công ước về sử dụng chữ ký điện tử trong hợp đồng của Liên Hợp Quốc. Bên cạnh đó, luận văn cũng nhấn mạnh việc nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật thông qua việc nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật của doanh nghiệp, xây dựng cơ sở dữ liệu hợp đồng TMĐT, đẩy mạnh phổ biến, tuyên truyền pháp luật, và tăng cường bảo đảm an toàn thông tin. Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ góp phần tạo môi trường pháp lý thuận lợi, thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử ở Việt Nam.
IV. Đánh giá chung
Luận văn "Pháp luật về hợp đồng thương mại điện tử ở Việt Nam - Thực trạng và giải pháp" của Lê Viết Công đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về hợp đồng TMĐT, phân tích thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng tại Việt Nam. Điểm mạnh của luận văn là hệ thống hóa các quy định pháp luật, kết hợp lý luận với thực tiễn, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực. Tuy nhiên, luận văn có thể được mở rộng hơn bằng việc phân tích sâu hơn về một số vấn đề cụ thể như bảo vệ người tiêu dùng, giải quyết tranh chấp trong hợp đồng TMĐT, hay kinh nghiệm của các quốc gia khác. Tóm lại, luận văn là một tài liệu tham khảo hữu ích cho việc nghiên cứu, giảng dạy và hoạch định chính sách liên quan đến hợp đồng TMĐT ở Việt Nam.
