Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam

• Tác giả: Trần Văn Tuấn
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Phương Mai
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hành Vi Vay Tiêu Dùng Của Khách Hàng Cá Nhân Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Đầu Tư Và Phát Triển Việt Nam – Chi Nhánh Sở Giao Dịch 1
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỒNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VAY TIÊU DÙNG VÀ HÀNH VI VAY TIÊU DÙNG CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG
• 1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
• 2.3. Xây dựng thang đo
• 2.4. Quy trình và phương pháp
• 2.5. Công cụ nghiên cứu
• 2.6. Phương pháp chọn mẫu và quy trình thu thập dữ liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HÀNH VI VAY TIÊU DÙNG CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH SỞ GIAO DỊCH 1
• 3.1. Giới thiệu về Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Sở giao dịch 1
• 3.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Sở Giao Dịch 1
• 3.3. Chức năng, nhiệm vụ chung của BIDV - Chi nhánh Sở Giao Dịch 1
• 3.4. Cơ cấu tổ chức. Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV - Chi nhánh Sở giao dịch 1 những năm gần đây
• 3.5. Phân tích thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân tại BIDV Chi nhánh Sở giao dịch 1
• 3.6. Kết quả thống kê mẫu khảo sát
• 3.7. Kết quả kiểm định thang đo
• 3.8. Đánh giá của khách hàng cá nhân về yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH SỞ GIAO DỊCH 1
• 4.1. Định hướng phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Sở giao dịch 1
• 4.2. Định hướng phát triển chung của Chi nhánh
• 4.3. Định hướng mở rộng cho vay tiêu dùng tín chấp đối với KHCN
• 4.4. Một số giải pháp thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Sở giao dịch 1
• 4.4.1. Giải pháp gia tăng yếu tố nhận thức sự hữu ích
• 4.4.2. Giải pháp gia tăng yếu tố nhận thức tính dễ sử dụng
• 4.4.3. Giải pháp gia tăng yếu tố Ảnh hưởng của người thân
• 4.5. Một số kiến nghị đối với Hội sở chính BIDV
• 4.6. Hạn chế của nghiên cứu và định hướng nghiên cứu tiếp theo
• 4.6.1. Các hạn chế của nghiên cứu
• 4.6.2. Định hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Hành Vi Vay Tiêu Dùng Hiện Nay

Tín dụng tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống người dân. Các nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới (WB) chỉ ra rằng việc thiếu khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính gây ra bất bình đẳng thu nhập. Tín dụng tiêu dùng thúc đẩy tiêu dùng, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thông qua tác động lên tổng cầu, hỗ trợ cấu phần tiêu dùng trong việc tính toán GDP của quốc gia, giúp giảm bất bình đẳng trong xã hội. So với các nước phát triển, tỷ lệ dư nợ vay tiêu dùng trên tổng dư nợ ở Việt Nam còn thấp, cho thấy tiềm năng phát triển lớn. Sự gia nhập của các công ty tài chính nước ngoài tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt, đòi hỏi các ngân hàng thương mại phải đưa ra chiến lược khai thác và phát triển khách hàng cá nhân (KHCN).

1.1. Nghiên cứu quốc tế về các yếu tố ảnh hưởng

Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã tập trung vào hành vi vay tiêu dùng, sử dụng các mô hình như Thuyết hành vi dự định (TPB) của Ajzen. TPB cho rằng ý định hành vi chịu ảnh hưởng bởi thái độ, chuẩn mực chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi. Các nghiên cứu như của Antonio Paradiso và Saten Kumar (2014) về thị trường Mỹ, hay Shen Bingxi và Yan Lijuan (2007) về Trung Quốc, đã chỉ ra các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định vay tiêu dùng. Tuy nhiên, các nghiên cứu này thường có hạn chế về phạm vi địa lý và không thể áp dụng trực tiếp vào thị trường Việt Nam do sự khác biệt về kinh tế, xã hội và văn hóa.

1.2. Các nghiên cứu trong nước về quyết định vay tiêu dùng

Tại Việt Nam, các nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng đã tương đối phổ biến, nhưng nghiên cứu cụ thể về hành vi vay tiêu dùng còn hạn chế. Một số công trình như của Phạm Chí Hiếu (2015) về điện thoại di động thương hiệu Việt, hay Nguyễn Phương Quỳnh (2015) về khách hàng tiểu thương tại Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), đã xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ ngân hàng. Tuy nhiên, các nghiên cứu này thường có hạn chế về phạm vi nghiên cứu và nguồn dữ liệu. Cần có thêm các nghiên cứu chuyên sâu về hành vi vay tiêu dùng để đưa ra các giải pháp phù hợp cho thị trường Việt Nam.

II. Thách Thức và Cơ Hội Phát Triển Tín Dụng Tiêu Dùng tại BIDV

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn do dịch bệnh Covid-19 và cạnh tranh từ các tổ chức tín dụng khác, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cần tập trung vào khai thác và phát triển khách hàng cá nhân. Chi nhánh Sở giao dịch 1 của BIDV, trước đây tập trung vào các tập đoàn và doanh nghiệp lớn, cần chuyển hướng sang phát triển phân khúc KHCN để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng của KHCN tại BIDV là rất quan trọng để đưa ra các chiến lược phù hợp.

2.1. Vấn đề rủi ro tín dụng và nợ xấu trong vay tiêu dùng

Mở rộng tín dụng tiêu dùng đi kèm với rủi ro gia tăng nợ xấu và nợ quá hạn. BIDV cần có các biện pháp quản lý rủi ro hiệu quả để đảm bảo chất lượng tín dụng. Điều này bao gồm việc đánh giá kỹ lưỡng khả năng trả nợ của khách hàng, thiết lập các chính sách thu hồi nợ hiệu quả và đa dạng hóa danh mục cho vay. Việc sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu và công nghệ thông tin có thể giúp BIDV dự đoán và phòng ngừa rủi ro tín dụng.

2.2. Cạnh tranh từ các công ty tài chính và ngân hàng khác

Thị trường tín dụng tiêu dùng ngày càng cạnh tranh với sự tham gia của nhiều công ty tài chính và ngân hàng khác. BIDV cần tạo ra sự khác biệt bằng cách cung cấp các sản phẩm vay tiêu dùng đa dạng, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc khách hàng. Việc cải thiện dịch vụ vay, đơn giản hóa thủ tục vay và tăng cường marketing cũng là những yếu tố quan trọng để thu hút và giữ chân khách hàng.

III. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hành Vi Vay Tiêu Dùng tại BIDV Phân Tích

Nghiên cứu này tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân tại BIDV, sử dụng mô hình kết hợp TPB (Thuyết hành vi dự định) và TAM (Mô hình chấp nhận công nghệ). Các yếu tố chính được xem xét bao gồm nhận thức sự hữu ích, nhận thức tính dễ sử dụng, thái độ, ảnh hưởng của người thân và nhận thức kiểm soát hành vi. Việc hiểu rõ các yếu tố này giúp BIDV đưa ra các giải pháp để thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng.

3.1. Tác động của thu nhập độ tuổi và giới tính

Thu nhập, độ tuổi và giới tính là những yếu tố nhân khẩu học quan trọng ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng. Khách hàng có thu nhập cao thường có nhu cầu vay lớn hơn, trong khi khách hàng trẻ tuổi có xu hướng vay để mua sắm hoặc đầu tư. Sự khác biệt về giới tính cũng có thể ảnh hưởng đến mục đích vay và loại sản phẩm vay được lựa chọn. BIDV cần phân tích dữ liệu khách hàng để hiểu rõ hơn về tác động của các yếu tố này.

3.2. Ảnh hưởng của lãi suất vay thời gian vay và mục đích vay

Lãi suất vay, thời gian vay và mục đích vay là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định vay tiêu dùng. Khách hàng thường so sánh lãi suất vay giữa các ngân hàng và lựa chọn khoản vay có lãi suất thấp nhất. Thời gian vay cũng ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của khách hàng. Mục đích vay có thể là mua nhà, mua xe, du lịch, học tập hoặc tiêu dùng cá nhân. BIDV cần cung cấp các sản phẩm vay với lãi suất cạnh tranh, thời gian vay linh hoạt và phù hợp với nhiều mục đích vay khác nhau.

3.3. Vai trò của uy tín ngân hàng và kinh nghiệm vay

Uy tín ngân hàng và kinh nghiệm vay trước đây có thể ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng. Khách hàng thường tin tưởng và lựa chọn các ngân hàng có uy tín tốt. Kinh nghiệm vay tích cực trong quá khứ có thể khuyến khích khách hàng tiếp tục vay, trong khi kinh nghiệm tiêu cực có thể khiến khách hàng e ngại. BIDV cần xây dựng và duy trì uy tín tốt, đồng thời cung cấp dịch vụ vay chuyên nghiệp và thân thiện để tạo ra kinh nghiệm tích cực cho khách hàng.

IV. Giải Pháp Thúc Đẩy Vay Tiêu Dùng Cho KHCN Tại Ngân Hàng BIDV

Để thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng đối với khách hàng cá nhân tại BIDV, cần có các giải pháp đồng bộ tập trung vào cải thiện nhận thức, thái độ và khả năng tiếp cận dịch vụ. Các giải pháp này bao gồm tăng cường marketing, đơn giản hóa thủ tục vay, cải thiện dịch vụ vay và tận dụng công nghệ.

4.1. Tăng cường marketing và truyền thông về sản phẩm vay

BIDV cần tăng cường marketing và truyền thông để nâng cao nhận thức của khách hàng về các sản phẩm vay tiêu dùng. Các kênh marketing có thể bao gồm quảng cáo trên truyền hình, báo chí, internet và mạng xã hội. Nội dung marketing cần tập trung vào lợi ích của việc vay tiêu dùng, lãi suất ưu đãi, thủ tục vay đơn giản và các chương trình khuyến mãi, ưu đãi hấp dẫn.

4.2. Đơn giản hóa thủ tục vay và cải thiện dịch vụ vay

Thủ tục vay phức tạp và rườm rà là một trong những rào cản lớn đối với hành vi vay tiêu dùng. BIDV cần đơn giản hóa thủ tục vay, giảm thiểu thời gian chờ đợi và cung cấp dịch vụ vay chuyên nghiệp, thân thiện. Việc áp dụng công nghệ thông tin có thể giúp BIDV tự động hóa quy trình xét duyệt hồ sơ vay và cung cấp dịch vụ vay online tiện lợi.

4.3. Phát triển các sản phẩm vay online và ứng dụng BIDV Online

Trong thời đại công nghệ số, việc phát triển các sản phẩm vay online và ứng dụng BIDV Online là rất quan trọng. Khách hàng có thể dễ dàng tìm hiểu thông tin về các sản phẩm vay, nộp hồ sơ vay và theo dõi tiến độ xét duyệt trực tuyến. BIDV cần đầu tư vào công nghệ để cung cấp các sản phẩm vay online an toàn, tiện lợi và dễ sử dụng.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu Về Vay Tiêu Dùng

Kết quả nghiên cứu này có thể được ứng dụng để xây dựng các chiến lược marketing và bán hàng hiệu quả hơn, thiết kế các sản phẩm vay tiêu dùng phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc khách hàng và cải thiện dịch vụ vay để tăng cường sự hài lòng của khách hàng. Việc theo dõi và đánh giá hiệu quả của các giải pháp này là rất quan trọng để đảm bảo sự thành công.

5.1. Xây dựng chính sách vay phù hợp với từng đối tượng khách hàng

BIDV cần xây dựng các chính sách vay phù hợp với từng đối tượng khách hàng, dựa trên các yếu tố như thu nhập, độ tuổi, nghề nghiệp và tình trạng hôn nhân. Các chính sách vay có thể bao gồm lãi suất ưu đãi, thời gian vay linh hoạt và các điều kiện vay khác. Việc cá nhân hóa chính sách vay giúp BIDV thu hút và giữ chân khách hàng.

5.2. Nâng cao chất lượng tư vấn tài chính cho khách hàng

Nâng cao chất lượng tư vấn tài chính cho khách hàng là một yếu tố quan trọng để thúc đẩy hành vi vay tiêu dùng có trách nhiệm. BIDV cần đào tạo đội ngũ nhân viên tư vấn tài chính chuyên nghiệp, có kiến thức sâu rộng về các sản phẩm vay và khả năng đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng. Tư vấn tài chính giúp khách hàng đưa ra quyết định vay sáng suốt và tránh rơi vào tình trạng nợ nần.

VI. Kết Luận và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Tín Dụng Tiêu Dùng

Nghiên cứu này đã xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân tại BIDV và đề xuất các giải pháp để thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng. Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn còn một số hạn chế và cần có các nghiên cứu tiếp theo để mở rộng phạm vi và độ sâu của phân tích.

6.1. Hạn chế của nghiên cứu và đề xuất hướng nghiên cứu mới

Nghiên cứu này tập trung vào khách hàng cá nhân tại một chi nhánh của BIDV và chưa xem xét đến các yếu tố vĩ mô như tình hình kinh tế và chính sách của nhà nước. Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu, sử dụng các phương pháp phân tích phức tạp hơn và xem xét đến các yếu tố vĩ mô để có cái nhìn toàn diện hơn về hành vi vay tiêu dùng.

6.2. Tầm quan trọng của việc theo dõi và đánh giá hiệu quả

Việc theo dõi và đánh giá hiệu quả của các giải pháp thúc đẩy vay tiêu dùng là rất quan trọng để đảm bảo sự thành công. BIDV cần thiết lập các chỉ số đo lường hiệu quả và thường xuyên đánh giá kết quả để điều chỉnh chiến lược cho phù hợp. Việc học hỏi kinh nghiệm từ các ngân hàng khác và áp dụng các công nghệ mới cũng là những yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay tiêu dùng.

Tổng quan nghiên cứu

Tín dụng tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu dùng cá nhân và tăng trưởng kinh tế. Theo báo cáo của ngành, tỷ lệ dư nợ vay tiêu dùng trên tổng dư nợ tại Việt Nam đến cuối năm 2019 đạt khoảng 11.4%, tương đương dư nợ khoảng một triệu tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với các nước phát triển như Mỹ, Anh với tỷ lệ từ 40%-50%. Trong bối cảnh kinh tế chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 và căng thẳng thương mại quốc tế, hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại như BIDV – Chi nhánh Sở giao dịch 1 trở nên thiết yếu nhằm hỗ trợ khách hàng cá nhân và duy trì hiệu quả kinh doanh.

Luận văn tập trung nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân tại BIDV – Chi nhánh Sở giao dịch 1 trong giai đoạn 2016-2019, với dữ liệu khảo sát thu thập năm 2019. Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố tác động đến ý định vay tiêu dùng, từ đó đề xuất giải pháp thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả khai thác thị trường khách hàng cá nhân, đồng thời góp phần phát triển thị trường tín dụng tiêu dùng tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn sử dụng mô hình kết hợp Thuyết hành vi dự định (TPB) và Mô hình chấp nhận công nghệ (TAM) để phân tích hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân. TPB, do Ajzen phát triển, nhấn mạnh ý định hành vi là yếu tố quyết định hành vi thực tế, chịu ảnh hưởng bởi thái độ cá nhân, chuẩn mực chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi. TAM tập trung vào nhận thức sự hữu ích và nhận thức tính dễ sử dụng của sản phẩm/dịch vụ, ảnh hưởng đến thái độ và ý định sử dụng.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm:

• Nhận thức sự hữu ích (PU): Mức độ khách hàng tin rằng vay tiêu dùng sẽ mang lại lợi ích thiết thực như lãi suất phù hợp, dịch vụ hỗ trợ tốt, vị trí thuận tiện.
• Nhận thức tính dễ sử dụng (PEU): Mức độ khách hàng cảm nhận quy trình vay đơn giản, thủ tục nhanh chóng, thông tin minh bạch.
• Thái độ (ATT): Đánh giá tích cực hoặc tiêu cực của khách hàng đối với hành vi vay tiêu dùng.
• Chuẩn mực chủ quan (SN): Ảnh hưởng của người thân, bạn bè đến quyết định vay.
• Nhận thức kiểm soát hành vi (PBC): Niềm tin về khả năng đáp ứng điều kiện vay và khả năng trả nợ.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu bao gồm số liệu thứ cấp về hoạt động tín dụng của BIDV – Chi nhánh Sở giao dịch 1 giai đoạn 2016-2019 và dữ liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát 200 khách hàng cá nhân trong năm 2019. Mẫu khảo sát được chọn theo phương pháp thuận tiện, đảm bảo tỷ lệ quan sát/biến đo lường tối thiểu 5:1 với 27 biến quan sát.

Bảng hỏi khảo sát sử dụng thang đo Likert 5 bậc để đánh giá mức độ đồng ý với các nhận định về các yếu tố ảnh hưởng. Phân tích dữ liệu được thực hiện qua kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và thống kê mô tả dựa trên giá trị trung bình các thang đo. Thời gian khảo sát kéo dài 3 tháng từ tháng 10/2019 đến tháng 1/2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức sự hữu ích (PU) có ảnh hưởng mạnh mẽ đến ý định vay tiêu dùng: Giá trị trung bình của thang đo PU đạt khoảng 4.1/5, trong đó các yếu tố như lãi suất phù hợp (PU1), quy mô vay đáp ứng nhu cầu (PU3) và trình độ nhân viên tín dụng (PU5) được đánh giá cao. Điều này cho thấy khách hàng rất quan tâm đến lợi ích thực tế khi vay.

2. Nhận thức tính dễ sử dụng (PEU) cũng đóng vai trò quan trọng: Giá trị trung bình thang đo PEU đạt khoảng 3.9/5, với thủ tục vay đơn giản (PEU3) và thời gian xử lý hồ sơ nhanh (PEU5) là những yếu tố được khách hàng đánh giá tích cực. Điều này phản ánh nhu cầu về sự thuận tiện trong quy trình vay.

3. Thái độ tích cực (ATT) thúc đẩy ý định vay: Thang đo thái độ có giá trị trung bình khoảng 3.8/5, trong đó khách hàng đồng ý rằng vay tiêu dùng tạo sự thuận tiện trong cuộc sống (ATT2) và cần thiết khi chưa có khả năng chi trả ngay (ATT1). Tuy nhiên, một số khách hàng cũng lo ngại về áp lực nợ nần (ATT3).

4. Ảnh hưởng của người thân (SN) có tác động vừa phải: Giá trị trung bình thang đo SN khoảng 3.5/5, cho thấy gia đình và bạn bè có ảnh hưởng đến quyết định vay nhưng không phải là yếu tố quyết định duy nhất.

5. Nhận thức kiểm soát hành vi (PBC) phản ánh sự tự tin của khách hàng: Giá trị trung bình thang đo PBC đạt 3.7/5, khách hàng tin tưởng vào khả năng đáp ứng điều kiện vay và trả nợ đúng hạn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây về hành vi vay tiêu dùng, khẳng định vai trò quan trọng của nhận thức sự hữu ích và tính dễ sử dụng trong việc hình thành thái độ và ý định vay. Việc khách hàng đánh giá cao lãi suất phù hợp và thủ tục vay đơn giản cho thấy ngân hàng cần tập trung cải thiện các yếu tố này để thu hút khách hàng.

Ảnh hưởng của người thân tuy có tác động nhưng không chiếm ưu thế, điều này phù hợp với đặc thù vay tiêu dùng là quyết định cá nhân nhiều hơn. Nhận thức kiểm soát hành vi thể hiện sự tự tin của khách hàng trong việc thực hiện vay, đồng thời phản ánh hiệu quả công tác tư vấn và hỗ trợ của ngân hàng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ đồng ý trung bình của từng yếu tố, giúp minh họa rõ ràng mức độ ảnh hưởng và ưu tiên cải thiện. Bảng phân tích Cronbach’s Alpha và EFA cũng cho thấy các thang đo có độ tin cậy cao, đảm bảo tính chính xác của kết quả.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tối ưu hóa chính sách lãi suất và chi phí vay: Ngân hàng cần xây dựng các gói lãi suất cạnh tranh, minh bạch chi phí phát sinh nhằm nâng cao nhận thức sự hữu ích của khách hàng. Mục tiêu giảm tỷ lệ khách hàng lo ngại về chi phí vay trong vòng 12 tháng tới. Bộ phận quản lý sản phẩm chịu trách nhiệm triển khai.

2. Đơn giản hóa quy trình vay tiêu dùng: Rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, giảm thủ tục giấy tờ, áp dụng công nghệ số để tạo thuận tiện cho khách hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng về quy trình vay lên 90% trong 6 tháng. Phòng dịch vụ khách hàng phối hợp với IT thực hiện.

3. Nâng cao chất lượng tư vấn và đào tạo nhân viên tín dụng: Tập trung đào tạo kỹ năng giao tiếp, tư vấn chuyên nghiệp để tăng sự tin tưởng và thái độ tích cực của khách hàng. Mục tiêu cải thiện điểm đánh giá nhân viên lên 4.5/5 trong năm tới. Ban nhân sự và đào tạo chịu trách nhiệm.

4. Tăng cường truyền thông và hỗ trợ khách hàng: Xây dựng các chương trình truyền thông về lợi ích vay tiêu dùng, đồng thời cung cấp kênh hỗ trợ trực tuyến và offline để giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Mục tiêu tăng nhận thức về sản phẩm vay tiêu dùng lên 80% trong 9 tháng. Phòng marketing và chăm sóc khách hàng phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ngân hàng và tổ chức tín dụng: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng, từ đó thiết kế sản phẩm và chiến lược marketing phù hợp nhằm tăng trưởng thị phần khách hàng cá nhân.

2. Nhà quản lý và chuyên viên tín dụng: Cung cấp cơ sở khoa học để cải thiện quy trình thẩm định, tư vấn và quản lý rủi ro trong hoạt động cho vay tiêu dùng.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, tài chính ngân hàng: Là tài liệu tham khảo quý giá về ứng dụng mô hình TPB và TAM trong nghiên cứu hành vi tiêu dùng tài chính tại Việt Nam.

4. Các nhà hoạch định chính sách tài chính: Hỗ trợ xây dựng chính sách phát triển tín dụng tiêu dùng phù hợp với đặc thù thị trường và nhu cầu xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao lại chọn BIDV – Chi nhánh Sở giao dịch 1 làm đối tượng nghiên cứu?
BIDV SGD1 là một trong những chi nhánh lớn, có quy mô khách hàng cá nhân đa dạng và hoạt động tín dụng tiêu dùng phát triển, phù hợp để khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng trong bối cảnh cạnh tranh và biến động kinh tế.

2. Mô hình TPB và TAM có điểm gì nổi bật trong nghiên cứu hành vi vay tiêu dùng?
TPB tập trung vào ý định hành vi và các yếu tố tâm lý như thái độ, chuẩn mực xã hội, còn TAM nhấn mạnh nhận thức về sự hữu ích và dễ sử dụng sản phẩm. Kết hợp hai mô hình giúp phân tích toàn diện hơn các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng.

3. Các yếu tố nào được đánh giá là quan trọng nhất ảnh hưởng đến ý định vay tiêu dùng?
Nhận thức sự hữu ích và nhận thức tính dễ sử dụng được xác định là hai yếu tố quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến thái độ và ý định vay của khách hàng cá nhân.

4. Phương pháp thu thập dữ liệu được thực hiện như thế nào?
Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát trực tiếp 200 khách hàng cá nhân tại quầy giao dịch BIDV SGD1 trong khoảng thời gian 3 tháng, sử dụng bảng hỏi thang đo Likert 5 bậc để đánh giá các yếu tố.

5. Luận văn có đề xuất giải pháp gì để thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng?
Luận văn đề xuất các giải pháp như tối ưu lãi suất, đơn giản hóa thủ tục vay, nâng cao chất lượng tư vấn và tăng cường truyền thông nhằm cải thiện nhận thức và thái độ của khách hàng, từ đó thúc đẩy hoạt động cho vay tiêu dùng hiệu quả hơn.

Kết luận

• Luận văn hệ thống hóa lý thuyết vay tiêu dùng và hành vi vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân tại các tổ chức tín dụng, đặc biệt tại BIDV – Chi nhánh Sở giao dịch 1.
• Xác định năm yếu tố chính ảnh hưởng đến hành vi vay tiêu dùng gồm nhận thức sự hữu ích, nhận thức tính dễ sử dụng, thái độ, chuẩn mực chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi.
• Kết quả khảo sát cho thấy nhận thức sự hữu ích và tính dễ sử dụng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến ý định vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân.
• Đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay tiêu dùng tại BIDV SGD1 trong giai đoạn tiếp theo.
• Khuyến nghị các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, mở rộng nghiên cứu ra các chi nhánh khác và cập nhật dữ liệu sau dịch Covid-19 để đánh giá tác động mới.

Hành động ngay hôm nay để áp dụng các giải pháp này sẽ giúp ngân hàng nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng tốt hơn nhu cầu vay tiêu dùng của khách hàng cá nhân trong tương lai gần.