Các giải pháp nâng cao năng lực quản trị của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đến năm 2015

Năng lực quản trị không chỉ đơn thuần là khả năng điều hành hoạt động mà còn là khả năng thích ứng với sự thay đổi của môi trường. Nó bao gồm khả năng xây dựng chiến lược, quản lý rủi ro, tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, và tạo dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp. Robert Kreitner cho rằng ba yếu tố cực kỳ quan trọng để quản trị thành công đó là: Năng lực quản trị (Ability), Động cơ quản trị (Motivation to manage) và Cơ hội đối với quản trị (Opportunity to manage). Những điểm mấu chốt nhất của năng lực quản trị đó là: − Khả năng lãnh đạo.

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, năng lực quản trị đóng vai trò then chốt trong việc giúp BIDV cạnh tranh và phát triển bền vững. Quản trị hiệu quả giúp BIDV tối ưu hóa nguồn lực, giảm thiểu rủi ro, và nâng cao chất lượng dịch vụ. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho ngân hàng mà còn góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế. NHTM là doanh nghiệp đặc biệt vì kinh doanh hàng hóa đặc biệt là tiền tệ, vàng bạc, chứng khoán,. làm dịch vụ ngân hàng theo quy định của pháp luật.

Việc đánh giá hiệu quả quản trị các hoạt động kinh doanh của BIDV cần dựa trên các chỉ số tài chính và phi tài chính. Các chỉ số tài chính như lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE), lợi nhuận trên tài sản (ROA), và tỷ lệ nợ xấu cần được phân tích kỹ lưỡng. Đồng thời, cần xem xét các chỉ số phi tài chính như mức độ hài lòng của khách hàng, năng suất lao động, và mức độ ứng dụng công nghệ. Thông qua hoạt động cho vay - cấp tín dụng - ngân hàng thương mại có thể thu được lợi nhuận từ phần chênh lệch giữa lãi suất, phí cho vay với lãi suất huy động cộng các chi phí khác.

Cơ cấu tổ chức của BIDV cần được xem xét để đảm bảo tính hiệu quả và linh hoạt. Cần đánh giá xem cơ cấu hiện tại có phù hợp với chiến lược phát triển của ngân hàng hay không. Cần xác định các vấn đề như sự chồng chéo về chức năng, sự thiếu phối hợp giữa các bộ phận, và sự chậm trễ trong quá trình ra quyết định. Ngoài ra, cần xem xét mức độ phân cấp và ủy quyền trong cơ cấu tổ chức.

Nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của mọi tổ chức. Cần đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý và nhân viên của BIDV. Cần xem xét các vấn đề như trình độ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc, khả năng lãnh đạo, và tinh thần làm việc. Cần đánh giá hiệu quả của các chính sách tuyển dụng, đào tạo, và phát triển nhân sự của BIDV.

Việc tái cấu trúc các bộ phận cần dựa trên việc phân tích kỹ lưỡng chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận. Cần loại bỏ các chức năng trùng lặp, giảm thiểu sự chồng chéo, và tăng cường sự chuyên môn hóa. Cần xem xét việc sáp nhập các bộ phận có chức năng tương đồng để giảm chi phí và tăng hiệu quả hoạt động. Hoạt động này giúp tập trung các nguồn lực phân tán trong xã hội thành các nguồn lực mạnh mẽ phục vụ cho nhu cầu phát triển của quốc gia.

Sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ phận là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự hoạt động trơn tru của toàn hệ thống. Cần xây dựng các quy trình phối hợp rõ ràng, tăng cường trao đổi thông tin, và tạo ra một môi trường làm việc hợp tác. Cần khuyến khích các bộ phận chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau, và cùng nhau giải quyết các vấn đề phát sinh. Hoạt động kinh doanh ngoại tệ là hoạt động mua bán các loại ngoại tệ nhằm phục vụ cho mục tiêu thu lợi nhuận từ sự chênh lệch, biến động giá cả của các loại ngoại tệ.

Hệ thống đánh giá rủi ro cần phải được xây dựng dựa trên các phương pháp hiện đại, có khả năng đánh giá chính xác và kịp thời các loại rủi ro khác nhau. Cần sử dụng các công cụ phân tích thống kê, mô hình toán học, và các dữ liệu lịch sử để dự báo các rủi ro có thể xảy ra. Hệ thống đánh giá rủi ro cần phải được tích hợp với hệ thống thông tin quản lý để cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác cho các nhà quản lý. Có thể nói Ngân hàng thương mại là một trong những định chế tài chính quan trọng nhất của nền kinh tế thị trường.

Cần tăng cường kiểm soát rủi ro trong tất cả các hoạt động kinh doanh của BIDV, từ hoạt động tín dụng, hoạt động đầu tư, đến hoạt động thanh toán. Cần xây dựng các quy trình kiểm soát chặt chẽ, phân công rõ trách nhiệm, và tăng cường giám sát từ cấp quản lý. Cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro hiệu quả, như đa dạng hóa danh mục đầu tư, mua bảo hiểm, và sử dụng các công cụ phái sinh để phòng ngừa rủi ro tỷ giá và lãi suất. Hoạt động tín dụng là nghiệp vụ sử dụng vốn quan trọng nhất, ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả kinh doanh, sự tồn tại và phát triển của ngân hàng thương mại, là một nghiệp vụ quản lý tài sản Có của ngân hàng.

Hệ thống quản lý thông tin cần phải được xây dựng trên nền tảng công nghệ hiện đại, có khả năng thu thập, xử lý, lưu trữ, và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Cần sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu tiên tiến để khai thác thông tin hữu ích, hỗ trợ các quyết định quản lý. Hệ thống quản lý thông tin cần phải được bảo mật an toàn, tránh bị truy cập trái phép hoặc bị tấn công từ bên ngoài. Với chức năng này, NHTM đứng ra làm trung gian để thực hiện các giao dịch thanh toán theo sự ủy nhiệm của khách hàng khi họ có nhu cầu không dùng tiền mặt.

Cần ứng dụng các công nghệ số như điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, và internet vạn vật để nâng cao hiệu quả hoạt động của BIDV. Cần sử dụng các công nghệ này để tự động hóa các quy trình nghiệp vụ, giảm thiểu chi phí, và tăng cường khả năng cạnh tranh. Cần xây dựng các kênh giao tiếp trực tuyến với khách hàng, cung cấp các dịch vụ ngân hàng số tiện lợi và nhanh chóng. Quản trị NHTM về cơ bản được xem là việc thiết lập các chương trình hoạt động kinh doanh để đạt các mục đích, mục tiêu kinh doanh ngắn hạn và dài hạn của ngân hàng.

Quy trình tuyển dụng cần phải được xây dựng dựa trên các tiêu chí rõ ràng, công bằng, và minh bạch. Cần sử dụng các phương pháp tuyển dụng hiện đại, có khả năng đánh giá chính xác năng lực và phẩm chất của ứng viên. Cần thu hút các ứng viên có trình độ chuyên môn cao, có kinh nghiệm làm việc, và có khả năng thích ứng với môi trường làm việc của ngân hàng. Năng lực quản trị đồng nghĩa với khả năng thực tế để đạt được mục đích của tổ chức trên cả hai phương diện: có kết quả và hiệu quả.

Cần đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, giúp nhân viên nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng làm việc, và khả năng lãnh đạo. Cần xây dựng các chương trình đào tạo đa dạng, phù hợp với nhu cầu của từng vị trí công việc. Cần khuyến khích nhân viên tham gia các khóa đào tạo trong và ngoài nước, giúp họ tiếp cận với những kiến thức và kinh nghiệm mới nhất. Theo luật tổ chức tín dụng được Quốc hội Việt Nam thông qua ngày 12/12/1997 và luật các tổ chức tín dụng (đã được sửa đổi bổ sung năm 2004) thì “Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan