Luận án tiến sĩ vật lý học: Đánh giá ảnh hưởng của điều kiện địa chất địa phương tới rung động nền do động đất trên tuyến Tây Đông Hà Nội

• Tác giả: Giang Kiên Trung
• Người hướng dẫn: TS. Phạm Đình Nguyên
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội - Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
• Chuyên ngành: Vật lí Địa cầu
• Đề tài: Ảnh hưởng địa chất địa phương đến rung động nền do động đất ở Hà Nội
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA ĐIỀU KIỆN NỀN LÊN DAO ĐỘNG ĐỘNG ĐẤT TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM
• 1.1. Các phương pháp đánh giá ảnh hưởng của điều kiện nền lên dao động động đất
• 1.2. Các phương pháp thực nghiệm
• 1.3. Các nghiên cứu, phân tích hiệu ứng nền ở Việt Nam và thành phố Hà Nội
• 1.4. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN KHU VỰC HÀ NỘI VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG TRONG LUẬN ÁN
• 2.1. Đặc điểm địa chấn, kiến tạo vùng nghiên cứu và lân cận
• 2.2. Một số đứt gãy hoạt động khu vực bồn trũng Sông Hồng
• 2.3. Đặc điểm hoạt động địa chấn khu vực Hà Nội
• 2.4. Các nguồn phát sinh động đất có thể ảnh hưởng tới Hà Nội
• 2.5. Đặc điểm địa chất và phân loại nền đất khu vực Hà Nội theo các kết quả nghiên cứu
• 2.6. Cơ sở lí thuyết và một số chương trình nghiên cứu dao động nền
• 2.7. Cơ sở dữ liệu và các phương pháp nghiên cứu
• 2.8. Công tác thu thập số liệu lỗ khoan khu vực Hà Nội
• 2.9. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA ĐIỀU KIỆN NỀN LÊN DAO ĐỘNG ĐỘNG ĐẤT TẠI HÀ NỘI: NGHIÊN CỨU CỤ THỂ CHO MẶT CẮT TIÊU BIỂU
• 3.1. Xây dựng mặt cắt vận tốc địa chấn cho khu vực nghiên cứu
• 3.2. Đánh giá về mặt cắt địa chất công trình
• 3.3. Quan điểm vật lí về bước sóng ảnh hưởng tới môi trường (lớp địa chất)
• 3.4. Phân tích, đánh giá ảnh hưởng của điều kiện nền lên dao động động đất trên tuyến Tây sang Đông Hà Nội
• 3.5. Kết luận chương 3
• NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC A
• PHỤ LỤC B

I. Giới thiệu và tổng quan

Luận án tiến sĩ vật lý của Giang Kiên Trung tập trung vào nghiên cứu ảnh hưởng địa chất địa phương đến rung động nền do động đất ở Hà Nội. Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá tác động địa chất lên rung động đất, đặc biệt trong bối cảnh Hà Nội là khu vực có địa chất phức tạp và hoạt động địa chấn tiềm ẩn. Nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang tính ứng dụng cao trong quy hoạch đô thị và thiết kế công trình chịu động đất.

1.1. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của luận án là phân tích ảnh hưởng địa chất lên rung động nền tại Hà Nội, sử dụng các phương pháp phân tích rung động và mô hình địa chấn. Nghiên cứu nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho việc đánh giá rủi ro động đất và đề xuất các biện pháp giảm thiểu thiệt hại.

1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu

Luận án tổng hợp các nghiên cứu trước đây về địa chất Hà Nội và tác động của động đất. Các nghiên cứu quốc tế về hiệu ứng nền và phân tích rung động cũng được tham khảo để xây dựng phương pháp luận phù hợp.

II. Đặc điểm địa chất và địa chấn Hà Nội

Luận án phân tích chi tiết đặc điểm địa chất và hoạt động địa chấn của khu vực Hà Nội. Các đứt gãy như Sông Hồng và Sông Chảy được xác định là nguồn phát sinh động đất tiềm ẩn. Nghiên cứu cũng đề cập đến phân loại nền đất và cấu trúc địa chất ảnh hưởng đến rung động đất.

2.1. Đứt gãy và hoạt động địa chấn

Các đứt gãy chính như Sông Hồng và Sông Chảy được phân tích về khả năng phát sinh động đất. Nghiên cứu chỉ ra rằng các đứt gãy này có thể gây ra động đất với độ lớn từ 6.1 đến 6.5, ảnh hưởng nghiêm trọng đến Hà Nội.

2.2. Phân loại nền đất

Luận án phân loại nền đất Hà Nội dựa trên các kết quả nghiên cứu trước đây. Các loại nền đất khác nhau có ảnh hưởng khác biệt đến rung động nền, đặc biệt là các khu vực có trầm tích dày và yếu.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Luận án sử dụng các phương pháp phân tích rung động và mô hình địa chấn để đánh giá ảnh hưởng địa chất lên rung động nền. Các băng gia tốc và số liệu lỗ khoan được thu thập và phân tích để xây dựng mô hình địa chấn cho khu vực Hà Nội.

3.1. Phương pháp phân tích rung động

Các phương pháp như Shake và DEEPSOIL được sử dụng để mô phỏng rung động nền. Nghiên cứu so sánh hiệu quả của các phương pháp này trong việc đánh giá hiệu ứng nền.

3.2. Kết quả mô phỏng

Kết quả mô phỏng cho thấy rung động nền tại Hà Nội bị ảnh hưởng đáng kể bởi cấu trúc địa chất. Các khu vực có trầm tích dày và yếu có khuyếch đại rung động cao hơn so với các khu vực có nền đá cứng.

IV. Kết luận và ứng dụng

Luận án kết luận rằng địa chất địa phương có ảnh hưởng lớn đến rung động nền do động đất ở Hà Nội. Nghiên cứu đề xuất các biện pháp giảm thiểu rủi ro và thiết kế công trình phù hợp với đặc điểm địa chất của khu vực.

4.1. Giá trị khoa học

Luận án cung cấp cơ sở khoa học quan trọng cho việc đánh giá rủi ro động đất và thiết kế công trình tại Hà Nội. Các kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng trong quy hoạch đô thị và xây dựng bền vững.

4.2. Ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu đề xuất các biện pháp giảm thiểu thiệt hại do động đất, bao gồm việc cải tạo nền đất và thiết kế công trình chịu động đất. Các kết quả này có ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh Hà Nội đang phát triển mạnh mẽ.