I. Giới thiệu về Emile Durkheim và sai lệch xã hội
Emile Durkheim là một trong những nhà sáng lập xã hội học hiện đại, nổi bật với những nghiên cứu về sai lệch xã hội. Ông đã định nghĩa sai lệch xã hội như là những hành vi không phù hợp với các quy tắc và chuẩn mực xã hội. Trong tác phẩm 'Tự tử', Durkheim đã phân tích nguyên nhân dẫn đến hành vi tự tử, cho thấy rằng các yếu tố xã hội như sự kết nối xã hội và mức độ hòa nhập có ảnh hưởng lớn đến hành vi cá nhân. Ông khẳng định rằng, 'Tự tử không chỉ là một hành động cá nhân mà còn là một hiện tượng xã hội'. Điều này cho thấy rằng sai lệch xã hội không chỉ là vấn đề của cá nhân mà còn phản ánh tình trạng của toàn xã hội. Tương tự, trong 'Phân công lao động xã hội', Durkheim đã chỉ ra rằng sự phân công lao động có thể dẫn đến sai lệch xã hội khi mà các cá nhân không tìm thấy vị trí của mình trong cấu trúc xã hội. Những quan điểm này đã mở ra hướng nghiên cứu mới trong nghiên cứu xã hội học.
II. Phân tích tác phẩm Tự tử và Phân công lao động xã hội
Trong tác phẩm 'Tự tử', Durkheim đã phân loại các loại tự tử thành bốn loại: tự tử ích kỷ, tự tử xã hội, tự tử lý tưởng và tự tử bệnh lý. Ông nhấn mạnh rằng tâm lý xã hội và hệ thống xã hội có vai trò quan trọng trong việc hình thành hành vi tự tử. Durkheim cho rằng, khi cá nhân không còn cảm thấy kết nối với xã hội, họ dễ dàng rơi vào trạng thái cô đơn và dẫn đến hành vi tự tử. Ngược lại, trong 'Phân công lao động xã hội', ông đã chỉ ra rằng sự phân công lao động không chỉ tạo ra sự chuyên môn hóa mà còn có thể dẫn đến sai lệch xã hội khi mà các cá nhân không thể tìm thấy ý nghĩa trong công việc của mình. Durkheim đã viết: 'Sự phân công lao động không chỉ là một hiện tượng kinh tế mà còn là một hiện tượng xã hội'. Điều này cho thấy rằng hành vi xã hội và cấu trúc xã hội có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.
III. Đánh giá và ứng dụng quan điểm của Durkheim trong xã hội hiện đại
Quan điểm của Durkheim về sai lệch xã hội vẫn còn nguyên giá trị trong bối cảnh xã hội hiện đại. Những vấn đề như tội phạm, tham nhũng và tự tử vẫn đang là những thách thức lớn đối với xã hội. Việc áp dụng lý thuyết của Durkheim có thể giúp các nhà nghiên cứu và nhà hoạch định chính sách hiểu rõ hơn về nguyên nhân và hệ quả của sai lệch xã hội. Chẳng hạn, trong bối cảnh Việt Nam, sự thay đổi nhanh chóng trong cấu trúc xã hội do quá trình công nghiệp hóa có thể dẫn đến những biến động xã hội và hành vi sai lệch. Việc nghiên cứu và áp dụng lý thuyết của Durkheim có thể giúp tìm ra các giải pháp hiệu quả để giảm thiểu các hành vi sai lệch này. Như Durkheim đã nói: 'Chúng ta không thể hiểu được hành vi của cá nhân nếu không xem xét bối cảnh xã hội mà họ sống'.
